Wypełnia uczeń Kod ucznia Sprawdzian z biologii na rozpoczęcie nauki w siódmej klasie szkoły podstawowej Informacje dla ucznia 1. Upewnij się, czy sprawdzian zawiera 8 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi. 2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod. 3. Przeczytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. 4. Rozwiązania zadań zapisz długopisem lub piórem. Nie używaj korektora. 5. W sprawdzianie znajdują się różne typy zadań. Rozwiązania zadań zamkniętych zaznacz na karcie odpowiedzi w przedstawiony sposób: –w ybierz jedną z podanych odpowiedzi i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą, np. A B C D – wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiednimi literami, np. PP PF FP FF lub TA TB NA NB – do informacji oznaczonych właściwą literą dobierz informację oznaczoną liczbą i zamaluj odpowiednią kratkę, np. gdy wybrałeś literę A i liczbę 1: A1 A2 B1 B2 6. Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zamaluj inną odpowiedź, np. A B C D 7. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 45 minut. 8. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań możesz uzyskać 20 punktów. Powodzenia! Biologia | Diagnoza przedmiotowa | Klasa 7 Szkoła podstawowa Zadanie 1. (0–1) Przeważającą część lasów w Polsce stanowią bory, w których dominują drzewa iglaste. Borem najczęściej występującym w Polsce jest bór sosnowy. Głównym składnikiem drzewostanu jest w nim sosna. Poniżej przedstawiono cztery gałązki drzew. I II III IV Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych. W borach sosnowych dominującym gatunkiem jest drzewo, którego gałązkę przedstawiono na rysunku A. IV. B. III. C. II. D. I. Zadanie 2. (0–1) Wentylacja płuc polega na rytmicznych wdechach i wydechach. Tlen z powietrza, które podczas wdechu dotarło do płuc, przenika do krwi i jest rozprowadzany do wszystkich komórek ciała. Powstający w komórkach ciała dwutlenek węgla jest doprowadzany do płuc i usuwany na zewnątrz podczas wydechu. Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli zdanie jest fałszywe. W powietrzu wydychanym znajduje się mniej tlenu niż w powietrzu wdychanym. P F Więcej dwutlenku węgla jest w powietrzu wdychanym niż w powietrzu wydychanym. P F Zadanie 3. (0–1) Pokarm roślinożerców jest łatwy do zdobycia, ale w porównaniu z pokarmem mięsożerców trudniejszy do strawienia. Który zestaw cech jest wspólny dla krowy i owcy? Wybierz odpowiedź spośród podanych. I. szerokie zęby trzonowe II. ostre, stożkowate kły III. krótki przewód pokarmowy IV. w żołądku obecne drobnoustroje trawiące błonnik V. długi przewód pokarmowy, czterokomorowy żołądek A. I, III, IV B. II, III, IV C. I, IV, V D. II, IV, V Autor: praca zbiorowa 2 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017 Biologia | Diagnoza przedmiotowa | Klasa 7 Szkoła podstawowa Zadanie 4. (0–1) Na schemacie przedstawiono jedną z zależności pokarmowych ogrodu uprawnego. sałata gąsienice motyli szpaki Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych Konsekwencją zebrania wszystkich główek sałaty będzie w pierwszej kolejności A. spadek liczebności szpaków. B. spadek liczebności gąsienic motyli. C. wzrost liczebności gąsienic motyli. D. wzrost liczebności szpaków. Zadanie 5. (0–1) W którym wierszu tabeli prawidłowo przyporządkowano sposób przenoszenia czynnika chorobotwórczego wywoływanej przez niego chorobie? Wybierz odpowiedź spośród podanych. Choroba Sposób przenoszenia A. angina przez zwierzęta B. grypa przez powietrze C. tężec przez pokarm D. wścieklizna przez dotyk Zadanie 6. (0–1) Rośliny zbożowe są uprawiane głównie ze względu na ziarna, które cechuje wysoka zawartość skrobi. Produktami ich przerobu są między innymi mąki, kasze, płatki, np. spożywane często na śniadanie płatki kukurydziane. Na rysunkach pokazano cztery zboża. I II III IV Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych. Do produkcji płatków owsianych wykorzystuje się ziarna zboża przedstawionego na rysunku A. I. B. II. C. III. D. IV. Autor: praca zbiorowa 3 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017 Biologia | Diagnoza przedmiotowa | Klasa 7 Szkoła podstawowa Zadanie 7. (0–1) Pierwsza pomoc w wypadku złamania kończyny polega na jej unieruchomieniu. Na ilustracji pokazano unieruchomienie kończyny w sytuacji złamania trzonu kości podudzia. Czy przedstawiony na rysunku sposób unieruchomienia kończyny jest prawidłowy? Wybierz odpowiedź T (tak) albo N (nie) i jej uzasadnienie A albo B. T N ponieważ w przypadku złamania trzonu kości A. należy unieruchomić złamaną kość oraz staw powyżej. B. należy unieruchomić złamaną kość oraz dwa sąsiadujące stawy. Zadanie 8. (0–1) Uczniowie założyli hodowlę fasoli. Adam umieścił nasiona w doniczce z wilgotną ziemią ogrodową, natomiast Janek na spodku z wilgotną watą. Czy nasiona w hodowli Janka wykiełkują? Wybierz odpowiedź T (tak) albo N (nie) i jej uzasadnienie A albo B. T A. substancje pokarmowe potrzebne do kiełkowania znajdują się w nasieniu. B. nasiona potrzebują do kiełkowania substancji pokarmowych zawartych w glebie. ponieważ N Zadanie 9. (0–1) Wiosną i jesienią następuje intensywne mieszanie się wody jeziora od powierzchni do jego dna. Latem w jeziorze mieszają się tylko górne warstwy wody. Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1 albo 2. Najkorzystniejsze warunki dla wszystkich żyjących w jeziorze organizmów panują A. latem, 1. ciepłe warstwy powierzchniowe jeziora zawierają dużo tlenu i substancji pokarmowych. 2. tlen i substancje pokarmowe są w wodzie rozmieszczone równomiernie. ponieważ B. wiosną, Autor: praca zbiorowa 4 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017 Biologia | Diagnoza przedmiotowa | Klasa 7 Szkoła podstawowa Zadanie 10. (0–1) Z powodu olbrzymiej ilości dużych nitkowatych sinic (glonów) latem woda w niektórych jeziorach przypomina zieloną i gęstą zupę. Silnemu rozrostowi glonów sprzyja brak odpowiedniej ilości naturalnych wrogów, którymi są duże rozwielitki. Skorupiaki te są bowiem zjadane przez nadmiernie rozmnożone płocie, których naturalnym wrogiem jest szczupak. Regulacja brzegów jezior oraz nasilona turystyka połączona z wędkowaniem to niektóre z przyczyn spadku liczebności szczupaka. Czy zwiększenie obszarów rozrodu szczupaka może być sposobem na ograniczenie ilości sinic w jeziorach? Wybierz odpowiedź T (tak) albo N (nie) i jej uzasadnienie A albo B. T N A. pokarmem szczupaka nie są nitkowate sinice. ponieważ B. wzrost liczebności szczupaka spowoduje spadek liczebności płoci. Zadanie 11. (0–3) Uczniowie założyli hodowlę pleśniaka białego. Hodowlę prowadzili kilka dni w temperaturze 20°C na różnych podłożach i w różnych warunkach świetlnych. W tabeli przedstawiono uzyskane przez uczniów wyniki. Warunki hodowli Uzyskany wynik podłoże światło sucha kromka chleba obecne brak grzybni zwilżona kromka chleba obecne grzybnia obecna zwilżona kromka chleba nieobecne grzybnia obecna sucha kreda tablicowa nieobecne brak grzybni zwilżona kreda tablicowa nieobecne brak grzybni zwilżona kreda tablicowa obecne brak grzybni Na podstawie powyższych informacji wykonaj polecenia. 11.1. Wskaż czynnik, który ma wpływ na rozwój grzybni pleśniaka białego hodowanego na podłożu organicznym. 11.2. Wskaż czynnik, wymieniony w opisie doświadczenia, którego wpływu na rozwój grzybni pleśniaka białego nie badano. 11.3. Odpowiedz, do jakiej grupy organizmów, ze względu na sposób odżywiania, należy pleśniak biały. Autor: praca zbiorowa 5 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017 Biologia | Diagnoza przedmiotowa | Klasa 7 Szkoła podstawowa Zadanie 12. (0–2) Cykl życiowy tej grupy zwierząt jest związany z wodą. W okresie godowym samice składają do wody jaja, które są polewane przez samce płynem zawierającym plemniki. Z zapłodnionych jaj wylęgają się ogoniaste larwy, które oddychają tlenem rozpuszczonym w wodzie. Po pewnym czasie larwy zaczynają się zmieniać i stopniowo przypominać osobniki dorosłe, które prowadzą wodno-lądowy lub lądowy tryb życia. 12.1. Podaj nazwę narządu oddechowego larwy opisanej grupy zwierząt. 12.2. Podaj nazwę występującego w Polsce przedstawiciela opisanej grupy zwierząt. Zadanie 13. (0–1) Uwolniona z jajnika komórka jajowa zostaje zapłodniona w jajowodzie. Po upływie około 8–10 dni od zapłodnienia zarodek zagnieżdża się w ścianie macicy. Wpisz nazwy narządów, oznaczonych na schemacie literami, których funkcje opisano w tekście. A– _________________ B – _________________ C– _________________ A B C Zadanie 14. (0–1) Gardło jest wspólnym odcinkiem układu oddechowego i pokarmowego. Podczas połykania kęsa pokarmu jedna z chrząstek krtani, zwana nagłośnią, zamyka wejście do dróg oddechowych, uniemożliwiając przedostanie się do nich pokarmu. Wpisz we właściwym miejscu na rysunku nazwę odcinka przewodu pokarmowego, do którego przedostanie się kęs pokarmu z gardła. Drugie miejsce pozostaw puste. kęs pokarmu nagłośnia _____________ _____________ Autor: praca zbiorowa 6 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017 Biologia | Diagnoza przedmiotowa | Klasa 7 Szkoła podstawowa Zadanie 15. (0–3) Na mapie oznaczono numerami wybrane parki narodowe w Polsce. Uzupełnij tabelę. Wpisz obok każdej informacji nazwę parku oraz numer, którym oznaczono jego położenie na mapie. Informacja I Osobliwością parku są liczne jaskinie, w których występuje wiele gatunków nietoperzy. II Występują tu liczne ptaki drapieżne, między innymi bielik – symbol parku, największy ptak drapieżny gnieżdżący się w Polsce. Nazwa parku narodowego Numer na mapie Symbolem parku i jednocześnie III najatrakcyjniejszym turystycznie miejscem są Trzy Korony. Autor: praca zbiorowa 7 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017 Biologia | Diagnoza przedmiotowa | Klasa 7 Szkoła podstawowa KARTA ODPOWIEDZI Wypełnia uczeń Wypełnia nauczyciel Kod ucznia Nr zad. Nr zad. Odpowiedzi Liczba punktów 0 1 2 3 1 A D 11 2 PP PF FP FF 12 3 A B C D 13 4 A B C D 14 5 A B C D 15 6 A B C D 7 TA TB NA NB 8 TA TB NA NB 9 A1 A2 B1 B2 10 TA TB NA NB B C SUMA PUNKTÓW: _________ Źródło ilustracji: (zad. 1 – gałązki drzew) Wojciech Jaruszewski; (zad. 6 – zboża) Wojciech Jaruszewski; (zad. 7 – unieruchomienie nogi) Krzysztof Płuciennik; (zad. 13 – żeński układ rozrodczy) Krzysztof Płuciennik; (zad. 14 – przełykanie) Krzysztof Płuciennik; (zad. 15 – mapa) Adrian Bergiel Autor: praca zbiorowa 8 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017
