WYDZIAŁ ODLEWNICTWA Marketing i zarządzanie zespołem wykład 1 Zaliczenie przedmiotu praca końcowa/prezentacja obecność 50% 50% ocena końcowa Wprowadzenie do problematyki zarządzania Nauka o zarządzaniu Organizacja Cele organizacji Formalizacja struktury, procedury Schemat organizacyjny Cykl życia organizacji Po co taki przedmiot? - Wejście na rynek pracy. - Zakładanie własnej działalności. Czym zajmuje się nauka o zarządzaniu? • Organizacja – grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany, aby osiągnąć pewien zestaw celów • Organizowanie - logiczne grupowanie działań i zasobów • Zarządzanie – zestaw działań skierowanych na zasoby organizacji i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny organizowanie organizacja zarządzanie PIRAMIDA POTRZEB MASLOWA Potrzeba samorealizacji rozwój mentalny Potrzeba szacunku i uznania uznanie, postrzeganie, nagradzanie Potrzeba przynależności przyjaźń, miłość, przynależność do grupy Potrzeba bezpieczeństwa bezpieczeństwo fizyczne, zdrowotne, prawne Potrzeby fizjologiczne jedzenie, spanie, schronienie Jak powstała nauka o zarządzaniu? psychologia socjologia ekonomia statystyka zarządzanie i organizacja prawo psychologia organizacji marketing socjologia organizacji organizacje, grupy, jednostki Zagadnienia zarządzania (lata 90-te) Human resources Marketing management (zasoby ludzkie) (marketing) Strategic management (zarządzanie strategiczne) Operation management (badania operacyjne) Financial management Information technology management (zarządzanie finansami) (zarządzanie IT) Formuła 7 „s” – najważniejsze cechy systemu zarządzania 1. Strategy – strategia 2. Structure – struktura 3. System – sformalizowane procedury 4. Staff – pracownicy 5. Style – style zarządzania 6. Skills – umiejętności i talenty menedżerów 7. Superordinate goals – podstawowe ideały i wartości organizacji Proces, a projekt Proces – powtarzalny ciąg działań, np. produkcja masowa Projekt – zestaw działań w celu realizacji jednostkowego zadania Funkcje zarządzania PLANOWANIE ORGANIZOWANIE POLITYKA KADROWA KIEROWANIE KONTROLOWANIE Funkcje zarządzania PLANOWANIE Planowanie – wytyczanie celów organizacji i określanie sposobu ich najlepszej organizacji Funkcje zarządzania Organizowanie działalności – logiczne grupowanie i zasobów organizacji w realizowaniu jej celów ORGANIZOWANIE Funkcje zarządzania Polityka kadrowa – dobór pracowników oraz zespół procesów wykorzystywanych w celu sprawienia, by współpracowali organizacji. członkowie ze sobą organizacji w interesie POLITYKA KADROWA Funkcje zarządzania Kierowanie - organizowanie, planowanie, przewodzenie oraz kontrolowanie działań członków danej grupy, a także postępowanie w zakresie wykorzystania wszystkich zasobów organizacji dla osiągnięcia określonych celów. KIEROWANIE Funkcje zarządzania Kontrolowanie – obserwowanie postępów organizacji w realizowaniu jej celów KONTROLOWANIE Czym można zarządzać? 1 Przedsiębiorstwami 2 Instytucjami publicznymi 3 Organizacjami pozarządowymi 4 Organizacjami nieformalnymi 5 Projektami Co to jest organizacja? organizo (łac.) - tworzenie uporządkowanych, harmonijnych całości. organizatio (łac.) - system organizacja - zespół ludzi połączony wspólnym celem działania, wraz z zasobami potrzebnymi im w działaniu. Synergia Efekt synergetyczny - współdziałające elementy dają wypadkowy wynik pod jakimś względem większy niż prosta suma skutków wywołanych przez każdy z elementów z osobna Organizacja jako maszyna CELE Organizacja jako organizm Organizacja uczy się Organizacja zmienia się Organizacja przystosowuje się Organizacja podlega cyklowi życia Organizacja jako gra społeczna założenia 1) członkowie organizacji – gracze, 2) cele graczy różne, 3) gracze rywalizują, 4) reguły gry względnie określone, 5) stawka w grze (władza, pieniądze, przywileje itp.), 6) gracze realizują swe polityki i strategie, 7) gracze zawiązują koalicje, 8) konflikt interesów motorem rozwoju organizacji, 9) stan organizacji - ryzyko, niepewność, 10) gracze popełniają błędy, uczą się, 11) kompromis - sposób na zachowanie równowagi. Organizacja jako gra społeczna 1) członkowie organizacji – gracze, 2) cele graczy różne, niepewność 3) gracze rywalizują, gra Item 2 następna tura gra 4) reguły gry względnie określone, zmiany kursów walut, rozdział zasobów, zmiany cen, polityka kadrowa, 5) stawka w grze (władza, pieniądze, przywileje itp.), zmiany technologii, 6) gracze realizują swe polityki i strategie, manipulowanie informacjami, nowi konkurenci, dywersyfikacja produktów, zmiany prawne… zmiana dostawców… 7) gracze zawiązują koalicje, 8) konflikt interesów motorem rozwoju organizacji, 9) stan organizacji - ryzyko, niepewność, 10) gracze popełniają błędy, uczą się, 11) kompromis - sposób na zachowanie równowagi. zmiany otoczenia następny ruch w grze… Organizację tworzą ludzie Twórcy Pracownicy Tworzą idee produktów bądź usług Tworzą produkty bądź usługi Menedżerowie zarządzają organizacją Kryteria podziału organizacji kryterium podziału rodzaj przykłady cel komercyjna, niekomercyjna przedsiębiorstwo, fundacja przedmiot działalności produkcyjna, usługowa fabryka, biuro podróży forma własności prywatna indywidualna, prywatna zbiorowa, społeczna, samorządowa, państwowa firma jednoosobowa, spółka akcyjna, spółdzielnia, urząd gminy, spółka komunalna, ministerstwo, spółka państwowa forma prawna przedsiębiorstwo jednoosobowe, spółka, przedsiębiorstwo państwowe, spółdzielnia, instytucja publiczna, stowarzyszenie, fundacja Jan Kowalski, Thyssen S.A., PKP, Spółdzielnia Złocień, Urząd Miasta Wąchock T.S. Wisła Kraków, WOŚP zasięg lokalna, regionalna, krajowa, międzynarodowa Badyl Partner Kraków, Piekarnia regionalna Liszki, Krajowa Spółka Cukrowa, Orlen S.A. Wielkość przedsiębiorstw Ustawa z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej wszystkie pozostałe, które nie wpisują się w wyżej wymienione kryteria. zatrudnienie < 250 osób, przychody netto 50 mln EUR zatrudnienie < 50 osób przychody netto 10 mln EUR zatrudnienie < 10 osób przychody netto 2 mln EUR Otoczenie organizacji makrootoczenie Mikrootoczenie: mikrootoczenie - klienci, - konkurenci, organizacja - dostawcy, - strategiczni sojusznicy. Makrootoczenie organizacji model rodziny praca zawodowa sposób spędzania wolnego czasu style konsumpcji dominujące wyznania zachowania zdrowotne wielkość populacji wielkość i struktura gospodarstw domowych długość życia przyrost naturalny wskaźnik dzietności system prawny regulacje prawne umiędzynarodowienie gospodarki wpływ opcji politycznej ma kondycję prawa stopa wzrostu gospodarczego wahania kursu walut poziom inflacji poziom bezrobocia poziom rozwoju technologicznego nowe surowce, produkty, maszyny nowe procesy technologiczne warunki ekologiczne surowce naturalne koszty pozyskania energii wpływ opcji czynniki klimatyczne ochrona środowiska Wpływ organizacji na otoczenie Rynek, reguły gry Społeczeństwo, kultura, tradycja ORGANIZACJA Rynek Nauka, innowacje, postęp techniczny Sprzężenie zwrotne organizacji z otoczeniem ORGANIZACJA OTOCZENIE zasoby ludzkie zasoby rzeczowe zasoby finansowe produkty/usługi zyski/straty wyniki informacyjne Zasoby organizacji Zasoby finansowe Zasoby rzeczowe Zasoby ludzkie Zasoby informacyjne Kultura organizacji Kultura – zestaw wartości, które pomagają członkom organizacji rozumieć, za czym organizacja się opowiada, jak pracuje i co uważa za ważne w swojej działalności. Misja organizacji Misja organizacji N krótki, precyzyjny manifest najważniejszych celów organizacji, wyraz filozofii jej funkcjonowania, czyli powód istnienia. W MISJA E Wyznacza kierunek wzrostu, dążeń dla kierownictwa jak i pracowników. Stanowi wartość firmy, motywuje. S Cel przyszły, pożądany stan lub rezultat działania organizacji, możliwy i przewidziany do osiągnięcia, w okresie mieszczącym się w przedziale czasu objętym krótkookresowym lub wieloletnim planem działania Cele organizacji Cele operacyjne są wyznaczane na najniższym szczeblu w organizacji. Służą one wykonywaniu określonych działań i zadań a także przedsięwzięć. Dotyczą pojedynczych osób. Cele strategiczne dotyczą całej organizacji, są bardzo ogólne, dotyczą więc najczęściej globalnej polityki organizacji, która z kolei wynika ściśle z jej misji. Cele taktyczne dotyczą części organizacji lub przedsiębiorstwa np. działy, wydziały, itp. Z reguły są uzgadniane lub ustalane na okres jednego roku. Delegowanie uprawnień Delegowanie uprawnień proces, toku menedżer w – którego przekazuje do wykonania innym część swoich obowiązków i uprawnień Delegowanie uprawnień cd. Decentralizacja tycznego – proces systema- delegowania władzy i uprawnień w ramach organizacji, tj. przekazywania ich menedżerom średniego i niższego szczebla Centralizacja – proces systematycznego utrzymywania władzy i uprawnień przez menedżerów wyższego szczebla Procedury Szczeble decyzyjne Kierownik Procedury są opisem przebiegu szczegółowo przedstawia uprawnienia i się procesów, kolejne odpowiedzialność w którym czynności wykonawców. oraz Wejścia i wyjścia dotyczą dokumentów i informacji, które inicjują proces lub są jego efektem. Zazwyczaj są to inne procedury, instrukcje, zapisy (wnioski, zlecenia), zarządzania oraz przepisy prawa. Ich identyfikacja ułatwia pracownikom realizację zadań. Manager Księgowy Prezes Struktura organizacji Hierarchia określa liczbę stanowisk organizacyjnych i kierowniczych oraz ich uporządkowanie, nadrzędności które i ustala stosunki podporządkowania, wprowadzając podział na przełożonych i podwładnych, określa tzw. „drogę służbową” czyli ściśle wyznaczoną kolejność komunikowania się w „pionie”, niezbędne do zapewnienia jedności rozkazodawstwa Grupowanie stanowisk w hierarchii PREZES NA PODSTAWIE FUNKCJI KSIĘGOWOŚĆ FINANSE PRODUKCJA KADRY NA PODSTAWIE WYROBU SAMOCHODY MOTOCYKLE SILNIKI WEDŁUG KLIENTÓW INDYWIDUALNI BIZNESOWI VIP WEDŁUG LOKALIZACJI POLSKA NIEMCY LITWA Struktura organizacji Pierwszy krąg anielski - najwyższa klasa anielska: Serafini są opiekunami tronu Bożego, Cherubini w ogrodzie Eden strzegą drogi do drzewa życia, Trony są symbolami władzy i Bożej sprawiedliwości. Drugi krąg anielski - aniołowie rządzący materią i duchami: Dominium lub Lordship: regulują obowiązki niższych aniołów, rzadko pojawiają się przed ludźmi. Cnoty lub Twierdze - dokonują cudów i znaków na świecie. Moce lub władze - walczą ze złymi duchami. Trzeci krąg anielski - niebiańscy obrońcy, posłańcy i przewodnicy ludzi: Książęta lub władcy - anioły opiekuńcze, które są strażnikami i wychowawcami ludzi, Archaniołowie - siedmiu archaniołów, którzy są strażnikami, opiekują się polityką i handlem. Anioły- są wysyłane na ziemię jako posłańcy, aby służyć ludzkości, każdy z ludzi ma swojego anioła stróża. Struktura organizacji Pierwszy poziom hierarchii: Lewiatan- skłania do herezji. Asmodeus – skłania do bezmyślności, Klasyfikacja demonów opracowana w 1612 roku przez inkwizytora Michaëlisa. Astaroth –skłania do lenistwa, Berith – skłania kłótni i popełniania morderstw, Gressil – skłania do nieczystości, Verrine - skłania do zniecierpliwienia, Sonneillon – skłania do nienawiści. Drugi poziom hierarchii: Carreau - skłania do nieuprzejmości i zatwardziałości serca, Carnivean – skłania do bezwstydności i nieprzyzwoitości, Oeillet - skłania do dążenia do nadmiernego bogactwa, Rosier – skłania do rozwiązłości seksualnej, Verrier – skłania do nieposłuszeństwa, Trzeci poziom hierarchii: Belias – skłania do arogancji i próżności, Olivier – skłania do okrucieństwa, Iuvart – nie wiadomo do czego skłania ale opętał siostrę Magdalenę…. Struktura pionowa organizacji Baron narkotykowy –odpowiedzialny za kierowanie gangiem i nadzór, wyznacza podwładnych, mianuje liderów terytorialnych, zawiera sojusze, planuje operacje i egzekucje. Porucznicy - odpowiedzialni za zarządzanie i nadzór nad zabójcami i sokołami na danym terytorium. Przyjmują rozkazy bezpośrednio od barona, mogą samodzielnie wykonywać niektóre egzekucje bez zgody lidera. Hitmeni (cyngle)- uzbrojeni do prowadzenia działań w terenie, dokonują zabójstw, kradzieży, porwań, wyłudzeń, ochronią interesy gangu przed rywalizującymi grupami, policją i wojskiem. Sokoły – (hiszp.) halcones, uszy i oczy gangu, odpowiedzialni za zgłaszanie i nadzorowanie działań rywali, policji, wojska i innych członków gangu. Inni członkowie gangu - w operacji gangu biorą udział ludzie z zewnątrz, jak producenci narkotyków, dostawcy, dostawcy broni, pralnia pieniędzy i finansiści. Cykl życia organizacji utworzenie Faza przedsiębiorczości rozwój Faza zespołowości Delegacja uprawnień dojrzałość kryzys Faza formalizacji Faza biurokratyzacji Utworzenie trwałych struktur Przeorganizowanie – ponowny wzrost Schyłek organizacji – możliwe warianty wzrost biurokracji → wzrost kosztów → upadek przeorganizowanie → spadek kosztów → dalszy rozwój Na czym polega założenie przedsiębiorstwa? Sieć dystrybucji Pomysł i kontakty Rozwój przedsiębiorstwa Inwestycje Rozwijanie kontaktów biznesowych Określenie listy zadań Maksymalizacja zysków Planowanie Delegowanie uprawnień Zarządzanie Wyznaczanie celów Logistyka Marketing Wpływ na otoczenie Optymalizacja działań w czasie Wyznaczanie ram czasowych DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
