Test z historii dla klasy pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej – II Rzeczpospolita Imię i nazwisko, klasa…………………………………………………………………. 1. Pierwszym prezydentem II Rzeczypospolitej był: a) Józef Piłsudski b) Jędrzej Moraczewski c) Gabriel Narutowicz d) Ignacy Mościcki (1 pkt) 2. Głównym strategiem polskiej gospodarki w ostatnich latach przed wybuchem II wojny światowej był: (1 pkt) a) Józef Beck b) Eugeniusz Kwiatkowski, c) Roman Dmowski d) Wincenty Witos 3. Po śmierci Józefa Piłsudskiego Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych został: (1 pkt) a) Józef Beck, b) Władysław Sikorski c) Edward Rydz – Śmigły, d) Stefan Starzyński 4.Przeanalizuj poniższe fragmenty konstytucji marcowej i odpowiedz, które ze zdań prezentowanych w tabeli są prawdziwe, a które fałszywe oraz napisz, którego artykułu dotyczy ich treść: (6 pkt) Art.1 Państwo Polskie jest Rzecząpospolitą. Art.2 Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do narodu. Organami narodu w zakresie ustawodawstwa są Sejm i Senat, w zakresie władzy wykonawczej – Prezydent Rzeczypospolitej łącznie z odpowiedzialnymi ministrami, w zakresie wymiaru sprawiedliwości – niezawisłe Sądy. Art.10 Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje Rządowi i Sejmowi. Wnioski i projekty ustaw, pociągające za sobą wydatki ze Skarbu Państwa, muszą podawać sposób ich zużycia i pokrycia. Art.11 Sejm składa się z posłów, wybranych na lat pięć, licząc od dnia otwarcia sejmu, w głosowaniu powszechnym, tajnym, bezpośrednim, równym i stosunkowym. Art.12 Prawo wybierania ma każdy obywatel polski bez różnicy płci, który w dniu ogłoszenia wyborów ukończył lat 21, używa w pełni praw cywilnych i zamieszkuje w okręgu wyborczym przynajmniej od przedednia ogłoszenia wyborów w Dzienniku Ustaw. Prawo głosowania może być wykonywane tylko osobiście. Wojskowi w służbie czynnej nie mają prawa głosowania. Art.13 Prawo wybieralności ma każdy obywatel, mający prawo wybierania do Sejmu, nie wyjmując wojskowych w służbie czynnej, niezależnie od miejsca zamieszkania, o ile ukończył lat 25. Art.36 Senat składa się z członków wybranych przez poszczególne województwa w głosowaniu powszechnym, tajnym, bezpośrednim, równym i stosunkowym. Każde województwo stanowi jeden okrąg wyborczy, przy czym w stosunku do liczby mandatów sejmowych na ilość mieszkańców liczba mandatów do Senatu wynosi 1/4 część. Prawo wybierania do Senatu ma każdy wyborca do Sejmu, który w dniu ogłoszenia wyborów ukończył lat 30 i w dniu tym zamieszkuje w okręgu wyborczym przynajmniej od roku; nie tracą jednak prawa wyborczego świeżo osiedli koloniści, którzy opuścili poprzednie miejsce zamieszkania, korzystając z reformy rolnej; również nie tracą tego prawa robotnicy, którzy zmienili miejsce pobytu wskutek zmiany miejsca pracy, oraz urzędnicy państwowi przeniesieni służbowo. Prawo wybieralności ma każdy obywatel, posiadający prawo wybierania do Senatu, nie wyłączając wojskowych w służbie czynnej, o ile z dniem ogłoszenia wyborów ukończył lat 40. Art.39 Prezydenta Rzeczypospolitej wybierają na lat siedem bezwzględną większością głosów Sejm i Senat, połączone w Zgromadzenie Narodowe. Zgromadzenie Narodowe zwołuje Prezydent Rzeczypospolitej w ostatnim kwartale siedmiolecia swego urzędowania. Jeżeli zwołanie nie nastąpi na 30 dni przed upływem siedmiolecia, Sejm i Senat łączą się z samego prawa w Zgromadzenie Narodowe na zaproszenie Marszałka Sejmu i pod jego przewodnictwem. Art.43 Prezydent Rzeczypospolitej sprawuje władzę wykonawczą przez odpowiedzialnych przed Sejmem ministrów i podległych im urzędników. Art.45 Prezydent Rzeczypospolitej mianuje i odwołuje Prezesa Rady Ministrów, na jego wniosek mianuje i odwołuje ministrów, a na wniosek Rady Ministrów obsadza urzędy cywilne i wojskowe zastrzeżone w ustawach. Każdy urzędnik Rzeczypospolitej musi podlegać ministrowi, który za jego działania odpowiada przed Sejmem. Art.51 Za czynności urzędowe Prezydent Rzeczypospolitej nie jest odpowiedzialny ani parlamentarnie, ani cywilnie. Za zdradę kraju, pogwałcenie Konstytucji lub przestępstwa karne Prezydent Rzeczypospolitej może być pociągnięty do odpowiedzialności tylko przez Sejm uchwałą, powziętą większością 3/5 głosów, przy obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Sprawę rozpatruje i wyrok wydaje Trybunał Stanu według postanowień osobnej ustawy. Z chwilą postawienia w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu - Prezydent Rzeczypospolitej jest zawieszony w urzędowaniu. Lp. Zdanie Prawda czy fałsz? 1 W Polsce obowiązuje klasyczny trójpodział władzy 2 Czynne prawo wyborcze w wyborach do Sejmu uzyskuje się w wieku 25 lat 3 Ministrowie ponoszą odpowiedzialność polityczną przed Sejmem 4 Prezydent nie ponosi odpowiedzialności politycznej 5 Prezydent jest powoływany na pięcioletnią kadencję przez Zgromadzenie Narodowe 6 Prawo wnoszenia do Sejmu projektów nowych ustaw posiada Prezydent i Rząd Nr artykułu 5. Spośród podanych poniżej zjawisk wpisz w odpowiednie rubryki tabeli litery oznaczające przyczyny lub skutki zamachu majowego: (8 pkt) A. osłabienie władzy ustawodawczej, B. silna władza ustawodawcza, C. osłabienie władzy wykonawczej, D. silna władza wykonawcza, E. ograniczenie demokracji, F. unormowanie stosunków Polski z Niemcami i Związkiem Sowieckim, G. pogorszenie się międzynarodowej sytuacji Polski po podpisaniu traktatu w Locarno, H. niezadowolenie społeczne z powodu trudnej sytuacji gospodarczej wywołanej m.in. wojną celną z Niemcami Przyczyny: Skutki: 6. Uporządkuj wydarzenia w kolejności chronologicznej przy pomocy cyfr od 1 do 6 (od najwcześniejszego do najpóźniejszego) (6 pkt) Wydarzenie Cyfra A. Zamach majowy B. Cud nad Wisłą C. Uchwalenie konstytucji kwietniowej D. Traktat wersalski E. Traktat w Locarno F. Śmierć Józefa Piłsudskiego 7. Połącz nazwiska polityków z organizacjami, w których działali: (4 pkt) a) Roman Dmowski 1. Polska Partia Socjalistyczna b) Wincenty Witos 2. Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” c) Walery Sławek 3. Komunistyczna Partia Polski d) Ignacy Daszyński 4. Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem 5. Komitet Narodowy Polski a - …, b - …, c - …, d - … 8. Przyporządkuj nazwiska polityków do określonych wydarzeń lub pojęć. Wpisz do tabeli odpowiednie litery (uwaga: przy jednym nazwisku może wystąpić więcej niż jedna litera). (8 pkt) Lp. Polityk Wydarzenie 1 Józef Piłsudski 2 Władysław Grabski 3 Wojciech Korfanty 4 Ignacy Jan Paderewski A. III powstanie śląskie B. Reforma walutowa C. Koncepcja federacyjna D. Powstanie wielkopolskie E. Premier F. Sanacja G. Naczelna Rada Ludowa 9. Zapoznaj się z rysunkiem satyrycznym z lat dwudziestych XX w. i wykonaj polecenia a) napisz, jaką nazwą określa się zjawisko ukazane na ilustracji: (1 pkt) …………………………………………………………………………………….. b) jaką nazwę nosiła polska waluta w czasie trwania tego zjawiska? (1 pkt) …………………………………………………………………………………….. c) kiedy i w jaki sposób zostało zlikwidowane to zjawisko? (4 pkt) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 10. Po zapoznaniu się z mapą uzupełnij tabelę. Wpisz do niej litery odpowiadające wymienionym terytoriom. (4 pkt) Lp. Tereny włączone do II Rzeczypospolitej w wyniku 1 traktatu ryskiego z dnia 18 marca 1921 r. 2 powstania zbrojnego (27 grudnia 1918 r.-16 lutego 1919 r.) oraz traktatu wersalskiego. 3 plebiscytu (20 marca 1921 r.) i powstania zbrojnego (2 maja-5 lipca 1921r.). 4 akcji zbrojnej z 8-9 października 1920 r. i decyzji lokalnego parlamentu z marca 1922 r. Litera 11. Dopasuj pojęcia do definicji, wpisując w tabeli odpowiednią literę Pojęcie Autorytaryzm Sanacja Centrolew Sejmokracja (4 pkt) Litera A. Potoczna nazwa rządzącego w Polsce w latach 1926-1939 obozu politycznego B. Zawiązany w 1929 roku sojusz partii opozycyjnych wobec rządów Józefa Piłsudskiego C. System rządów opartych na autorytecie charyzmatycznego przywódcy, a często także na armii D. Organizacja polityczna okresu międzywojennego w Polsce utworzona w roku 1927 przez zwolenników Józefa Piłsudskiego E. Potoczne określenie ustroju Rzeczypospolitej Polskiej od uchwalenia Konstytucji marcowej w 1921 r. do przewrotu majowego w 1926 r.
