WĘGLOWODORY Są zbudowane z wyłącznie z atomów WĘGLA i WODORU Źródła węglowodorów: Ropa naftowa Gaz zimny Węgle kopalne Gaz świetlny – Gaz koksowniczy ALKANY Węglowodory NASYCONE Wzór ogólny: CnH2n+2 Nazwa Wzór Metan Sumaryczny CH4 Półstrukturalny CH4 Etan C2H6 CH3-CH3 Propan C3H8 CH3-CH2-CH3 Butan C4H10 CH3-CH2-CH2-CH3 Pentan C5H12 CH3-CH2-CH2- CH2-CH3 Heksan C6H14 CH3-CH2-CH2- CH2- CH2-CH3 Heptan C7H16 CH3-(CH2)5-CH3 Oktan C8H18 CH3-(CH2)6-CH3 Nonan C9H20 CH3-(CH2)7-CH3 Dekan C10H22 CH3-(CH2)8-CH3 Strukturalny Spalanie alkanów: Całkowite CH4 + 2O2 ⇒ CO2 + 2H2O Niecałkowite 2CH4 + 3O2 ⇒ 2CO + 4H20 CH4 + O2 ⇒ C + 2H2O WŁAŚCIWOŚCI: C1-C4 –GAZ C5-C16 – CIECZ C17-…- CIAŁO STAŁE BEZBARWNY GĘSTOŚĆ > POWIETRZA GĘSTOŚĆ < WODA NIEROZPUSZCZALNY W WODZIE BEZWONNY MAŁO REAKTYWNY CHEMICZNIE ULEGA REAKCJOM SPALANIA CAŁKOWITEGO I NIECAŁKOWITEGO ZASTSOWANIE: BENZYNY OLEJE NAPĘDOWE ŹRÓDŁO ENERGII GAZ ZIMNY KOSMETYKI ALKENY I ALKINY Węglowodory NIENASYCONE Wzór ogólny alkenów: CnH2n Wzór ogólny alkinów: Nazwa CnH2n-2 Eten Sumaryczny C2H4 Wzór Półstrukturalny CH2=CH2 Propen C3H6 CH2=CH-CH3 Buten C4H8 CH2=CH-CH2-CH3 Strukturalny Nazwa Etyn Propyn Sumaryczny C2H2 C3H4 Wzór Półstrukturalny CH≡CH CH≡C-CH3 Butyn C4H6 CH≡C-CH2-CH3 SPALANIE: C2H4 + O2 ⇒ 2C + 2H2O C2H4 + 2O2 ⇒ 2CO + 2H2O C2H4 + 3O2 ⇒ 2CO2 + 2H2O ADDYCJA: POLIMERYZACJA Monomer Polimer WŁAŚCIWOŚCI ALKENÓW: BEZBARWNY GĘSTOŚĆ < POWIETRZE NIEROPUSZCZALNY W WODZIE CHARAKTERYSTYCZNY ZAPACH REAKTYWNY CHEMICZNIE WŁAŚCIWOŚCI ALKINÓW: BEZBARWNY GĘSTOŚĆ < POWIETRZE NIEROPUSZCZALNY W WODZIE BEZWONNY BARDZO REAKTYWNY CHEMICZNIE Strukturalny DOŚWIADCZENIA 1. WYKRYWANIE WĘGLA W SUBSTANCJI ORGANICZNEJ 2CuO + C ⇒ CO2 + 2Cu Obserwacje: Woda wapienna mętnieje. Wniosek: Substancja zawiera C. 2. OTRZYMYWANIE ETENU. Obserwacja: W próbówce na statywie folia topnieje i po chwili wydziela się bezbarwny gaz o delikatnym zapachu, na ściankach pojawia się para wodna i powstaje czarny nalot – sadza. Wnioski: Ten gaz to eten. 3. ODBARWIENIE WODY BROMOWEJ ALKENY I ALKINY POWODUJĄ ODBARWIENIE WODY BROMOWEJ. 4. OTRZYMYWANIE ETYNU. Obserwacje: Karbid pieni się, fenoloftaleina zabarwia się na malinowo. Wydziela się kopcący, palący się pomarańczowym płomieniem gaz. Wnioski: Ten gaz to etyn. ZASTOSOWANIE ETENU: FOLIE BUTELKI GUZIKI I ZABAWKI OBUDOWY URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH ZASTOSOWANIE ETYNU TWORZYWA SZTUCZNE PALNIKI LAMPY KARBIDOWE IZOMERIA ALKENÓW I ALKINÓW
