Terapia i rewalidacja grupowa
advertisement
Terapia i rewalidacja grupowa Zakres treści programowych: I. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Budowanie obrazu samego siebie. Świadomość posiadania ciała. Świadomość poszczególnych części ciała. Wyodrębnienie własnej osoby z otoczenia. Kształtowanie poczucia tożsamości. Kształtowanie poczucia władania ciałem. Kształtowanie skutecznej aktywności ruchowej. Kształcenie świadomości przestrzeni i działania w niej. II. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Wzbudzanie zainteresowania otoczeniem. Kształtowanie reakcji na bodźce zewnętrzne. Wdrażanie do aktywności i reagowania na otoczenie. Pobudzanie aktywności i motywacji do działania. Odczuwanie wszelkich rodzajów ruchu. Nabywanie pewności siebie i poruszanie się w przestrzeni. Kształtowanie poczucia bycia sprawcą. Budzenie potrzeby ruchu spontanicznego i celowego. III. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Nawiązywanie kontaktów społecznych. Nawiązywanie kontaktu wzrokowego. Kształtowanie zaufania do partnera. Akceptacja kontaktu fizycznego. Zabawy zmniejszające napięcie mięśniowe. Zabawy rozluźniające wewnętrznie. Zabawy kształtujące umiejętność współdziałania. Pobudzenie aktywności w celu nawiązywania kontaktów. Komunikowanie się Zakres treści programowych: I. Wzbudzanie motywacji do komunikowania się. 1. 2. Komunikowanie się na wszystkich dostępnych poziomach: oddech odgłosy płynące z ciała odgłosy nieartykułowane postawa ciała wyraz oczu gestykulacja mimika mowa Przekonanie dziecka o sprawczości jego komunikatów. II. Poszukiwanie optymalnej dla każdego dziecka drogi - sposobu komunikowania się z otoczeniem. 1. Nadawanie informacji: - sygnalizowanie, czyli przekazywanie informacji o swych potrzebach drogą komunikatów pozawerbalnych i werbalnych - przekazywanie informacji o stanach emocjonalnych - przekazywanie komunikatów w określonych sytuacjach - uczenie się znaczenia własnych zachowań - sygnałów 2. Odbieranie informacji: - odbiór sygnałów: - odbiór bodźców smakowych i węchowych - rozumienie dotyku, mimiki, gestu - słuchanie: - rozpoznawanie dźwięków płynących za świata zewnętrznego - różnicowanie dźwięków płynących ze świata zewnętrznego - różnicowanie dźwięków wysokich, niskich, tempa wolnego, szybkiego - odtwarzanie prostych rytmów - reagowanie na własne imię - rozumienie nazw przedmiotów i czynności - słuchanie i wykonywanie prostych poleceń. III. Wprowadzenie indywidualnego słownika. 1. Wdrażanie do używania prostych określeń wyrażających potrzeby. 2. „Budowanie słownika”. 3. Ujednolicenie słownika domowego i szkolnego. IV. Uczenie prowadzenia dialogu w interakcji: 1. uczeń – nauczyciel 2. nauczyciel – uczeń 3. uczeń – uczeń V. Jednocześnie z rozwojem umiejętności komunikacyjnych prowadzone są systematyczne ćwiczenia doskonalące aparat mowy (oddechowe, artykulacyjne, fonacyjne) . Metody stosowane do porozumiewania się: - język gestów - piktogramy - mowa Samodzielność i wiedza o świecie Zakres treści programowych: I. „Ja”, czyli orientacja we własnej osobie oraz wiara w sprawczość pozytywną. 1. Analiza – poznawanie każdej części ciała oraz roli jaką ona sprawuje: - reakcja każdej części na dotyk - minimalna kontrola nad czynnościami Bazę poznania własnego ciała stanowią czynności znane i lubiane. Wykorzystujemy lustra oraz kontakt z ciałem poprzez wszelkiego rodzaju masaże, oklepywanie, baraszkowanie itp. 2. Synteza poszczególnych części ciała poprzez współdziałanie lub ich przeciwstawienie: - rozpoznawanie swojej osoby - poczucie jej odrębności - podstawowa orientacja w schemacie ciała - minimalna samokontrola. Bazę pracy stanowią podstawowe czynności życia codziennego. II. „Ja” a otoczenie. 1. Nauka sygnalizowania swoich potrzeb, stanów i emocji na wszystkich dostępnych poziomach. 2. - Budowanie obrazu dziecka w najbliższym otoczeniu: „Ja w klasie” „Ja w grupie” „Ja w ubikacji” 3. Wprowadzenie elementów współdziałania i wzajemnej pomocy. 4. Wzajemne uzupełnianie się przy wykonywaniu określonych czynności przez dzieci o różnych sprawnościach i zainteresowaniach. Bazujemy na współdziałaniu pozytywnym. Wymienione treści osiągane są poprzez: podkreślanie przydatności każdego dziecka w grupie, tolerancję dla cech osobistych, zauważenie i wzmocnienie pro społecznych zachowań. III. Wiedza o świecie. 1. - Samodzielne funkcjonowanie w zakresie: picia i jedzenia sygnalizowania i opanowywania potrzeb fizjologicznych ubierania się higieny osobistej 2. a) b) - Poznawanie świata w zakresach: uczeń jako jednostka rozpoznawanie swojego odbicia w lustrze reagowanie na swoje imię rozpoznawanie swoich rzeczy uczeń jako członek rodziny rozpoznawanie najbliższych członków rodziny obserwowanie ich w zajęciach domowych udział w uroczystościach rodzinnych rozpoznawanie własnego domu, pomieszczeń i znajdujących się w nich urządzeń, przedmiotów i mebli uczeń jako członek grupy rówieśniczej rozpoznawanie kolegów i opiekunów nauka współdziałania w grupie współudział w zabawie nauka utrzymywanie ładu i porządku w miejscu pobytu udział w uroczystościach szkolnych uczeń jako członek placówki edukacyjnej rozpoznawanie uczniów i pracowników poznawanie budynku, pomieszczeń i ich przeznaczenia poznawanie otoczenia placówki uczeń w środowisku przyrodniczym obserwowanie pór roku i zjawisk im towarzyszących kontakt ze światem roślin i zwierząt udział w spacerach i wycieczkach. Bazujemy na potrzebach dziecka i rozbudzamy ciekawość . Stosujemy metodę – „nauka życia poprzez życie”, czyli stwarzamy sytuację poznawcze przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa i komfortu psychicznego. c) d) e) - Zajęcia ekspresyjne Zakres treści programowych: I. Muzyka. 1. - Zabawy z piosenkami: związane z interpretacją treści piosenek elementy inscenizacji ćwiczenia ruchowe przy muzyce. 2. Zapoznanie z techniką gry na najprostszych instrumentach o nieokreślonej wysokości dźwięku (bębenek, tamburyno, marakasy, trójkąt): - improwizowanie rytmu na tle słuchanych piosenek - akompaniowanie do piosenek i zabaw ruchowych. 3. Relaks – kształcenie umiejętności odpoczynku i odprężenia przy muzyce. 4. Rozwijanie umiejętności poruszania się w przestrzeni przez stosowanie ćwiczeń muzyczno-ruchowych (tworzenie koła, chodzenie jedno za drugim, zmiana kierunku ruchu, marsz, bieg) oraz własnych improwizacji ruchowych uczniów. 5. Hamowanie–pobudzanie ruchu – reagowanie na sygnały muzyczne. 6. Rozpoznawanie, różnicowanie oraz lokalizowanie dźwięków dochodzących z najbliższego otoczenia. 7. Swobodny, spontaniczny „taniec” przy muzyce. 8. Wzmacnianie wokalizacji. II. Plastyka 1. Uwrażliwienie dłoni dziecka i jej twórcze wykorzystanie; poszerzenie zdolności rozumienia świata. 2. Poznawanie podstawowych barw oraz dobieranie ich odpowiednio do tematyki. 3. Próby opisywania swojego nastroju „językiem” kolorów. 4. Naklejanie gotowych elementów na kartonach. 5. Używanie różnych przyborów i narzędzi (różnej wielkości pędzle, gąbki, pieczątki, stemple, wałki). 6. Ciągłe podejmowanie próby własnej ekspresji plastycznej. 7. Zabawy konstrukcyjno-manipulacyjne. III. Zabawy ruchowe i ćwiczenia gimnastyczne oparte na elementarnych umiejętnościach uczniów i różnych rodzajach ruchu. leżenie turlanie przewroty pełzanie siedzenie czworakowanie wstawanie wymachiwanie ciągnięcie przesuwanie (pchanie) toczenie przedmiotów noszenie (dźwiganie) rzucanie podnoszenie przedmiotów budowanie uderzanie balansowanie kopanie nogą stanie obracanie się siadanie opieranie się, podpieranie upadanie trzymanie się wstawanie, podnoszenie się wspinanie zsuwanie się chodzenie bieganie podskakiwanie skakanie w różnych kierunkach kołysanie się, huśtanie Zajęcia powinny motywować dzieci do podjęcia wysiłku. Pomocna jest w tym muzyka, użycie kolorowych, dźwięczących przedmiotów oraz aranżowanie sytuacji dających poczucie sprawczości. Ewaluacja programu Program edukacyjno – terapeutyczny dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem głębokim jest programem ramowym i długofalowym. W oparciu o jego treści nauczyciele prowadzący grupowe i indywidualne zajęcia rewalidacyjno – wychowawcze opracowują dla swoich uczniów IPET-y. Celem dokonania ewaluacji niniejszego programu, raz do roku zostanie przeprowadzony monitoring. Uzyskane informacje zwrotne pozwolą na określenie jego przydatności w codziennej pracy nauczycieli oraz na wprowadzenie ewentualnych zmian programowych. Narzędziem badawczym będą obserwacje osiągnięć uczniów, ankiety dla nauczycieli i rodziców.
