Dochody i wydatki budżetowe w świetle ustawy o finansach

advertisement
Jak uniknąć
błędów i nieprawidłowości
w ewidencji księgowej
jednostek budżetowych
Prowadząca: Agnieszka Drożdżal
Podstawowe przepisy:
• Ustawa o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013
poz.885 ze zm.)
• Ustawa o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013r.
poz.330 ze zm.)
 Rozporządzenie Ministra Finansów z 2 marca
2010r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji
dochodów i wydatków, przychodów i rozchodów
oraz środków pochodzących ze źródeł
zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 poz. 1053 z późn.
zm.)
 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca
2010 r. w sprawie szczególnych zasad
rachunkowości oraz planów kont dla budżetu
państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego, jednostek budżetowych,
samorządowych zakładów budżetowych,
państwowych funduszy celowych oraz
państwowych jednostek budżetowych mających
siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej
Polskiej (t.j. Dz.U. z 2013 poz. 289)
Polityka rachunkowości
Pojęcie zasad (polityki) rachunkowości jako
wybranych
i
stosowanych
przez
jednostkę
odpowiednich
do
jej
działania
rozwiązań
dopuszczonych przez ustawę i zapewniających
wymaganą jakość sprawozdań finansowych po raz
pierwszy wprowadziła nowelizacja ustawy o
rachunkowości w 2002 r. Politykę rachunkowości
można podzielić na dwie części: obligatoryjną,
nieobligatoryjną.
Polityka rachunkowości część obligatoryjna
Jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim
przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości, a w szczególności
dotyczące:
1) określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów
sprawozdawczych,
2) metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku
finansowego,
3) sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:
a) zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej,
przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg
pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej,
b) wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg
rachunkowych przy użyciu komputera - wykazu zbiorów danych
tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych
c) opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg
rachunkowych przy użyciu komputera - opisu systemu
informatycznego,
4) systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów
księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących
podstawę dokonanych w nich zapisów.
Polityka rachunkowości
Natomiast część nieobligatoryjna
przede wszystkim trzy podstawowe:
to
instrukcje,

instrukcja obiegu i kontroli dokumentów,

instrukcja inwentaryzacyjna,

instrukcja kasowa.
Za opracowanie dokumentacji przyjętych zasad rachunkowości
odpowiedzialny jest kierownik jednostki. Obowiązek ten może
on na mocy ustawy o finansach publicznych powierzyć
głównemu księgowemu. Nie oznacza to jednak, że kierownik
jednostki przestaje być odpowiedzialny za dokumentację.
Kierownik jednostki odpowiada zawsze za całość gospodarki
finansowej w jednostce, czyli również za prowadzoną w niej
rachunkowość.
Dochody jednostek
Konto 221 – „Należności z tytułu dochodów budżetowych” służy do
ewidencji należności jednostek z tytułu dochodów budżetowych.
• Na stronie Wn konta 221 ujmuje się ustalone należności z tytułu
dochodów budżetowych i zwroty nadpłat.
• Na stronie Ma konta 221 ujmuje się wpłaty należności z tytułu
dochodów budżetowych oraz odpisy (zmniejszenia) należności.
• Na koncie 221 ujmuje się również należności z tytułu podatków
pobieranych przez właściwe organy. Zapisy z tego tytułu mogą
być dokonywane na koniec okresów sprawozdawczych na
podstawie sprawozdań z ewidencji podatkowej (zaległości i
nadpłaty).
• Ewidencja szczegółowa do konta 221 powinna być prowadzona
według dłużników i podziałek klasyfikacji budżetowej oraz
budżetów, których należności dotyczą.
• Konto 221 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan
należności z tytułu dochodów budżetowych, a saldo Ma – stan
zobowiązań jednostki budżetowej z tytułu nadpłat w tych
dochodach.
Dochody jednostek
Konto 222 – „Rozliczenie dochodów budżetowych” służy do
ewidencji rozliczenia zrealizowanych przez jednostkę dochodów
budżetowych.
Na stronie Wn konta 222 ujmuje się dochody budżetowe przelane
do budżetu, w korespondencji odpowiednio z kontami 130.
Na stronie Ma konta 222 ujmuje się w ciągu roku budżetowego
okresowe lub roczne przeksięgowania zrealizowanych
dochodów budżetowych na konto 800, na podstawie
sprawozdań budżetowych.
Konto 222 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan
dochodów budżetowych zrealizowanych, lecz nieprzelanych do
budżetu.
Saldo konta 222 ulega likwidacji poprzez księgowanie przelewu do
budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz nieprzelanych
do końca roku, w korespondencji z kontem 130.
Ewidencja:
Odprowadzenie kwot dochodów do budżetu Wn 222, Ma 130
Przeksięgowanie dochodów według sprawozdania Rb-27
Wn 800, Ma 222
Dochody jednostek
Konto 226 – „Długoterminowe należności budżetowe” służy do
ewidencji długoterminowych należności lub długoterminowych
rozliczeń z budżetem.
Należnościami długoterminowymi są należności, które są
wymagalne w okresie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia
bilansowego.
Dochody jednostek
• Na stronie Wn konta 226 ujmuje się w szczególności
długoterminowe należności, w korespondencji z kontem 840, a
także przeniesienie należności krótkoterminowych do
długoterminowych, w korespondencji z kontem 221.
• Na stronie Ma konta 226 ujmuje się w szczególności
przeniesienie należności długoterminowych do
krótkoterminowych w wysokości raty należnej na dany rok, w
korespondencji z kontem 221.
• Konto 226 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość
długoterminowych należności.
• Ewidencja szczegółowa do konta 226 powinna zapewnić
możliwość ustalenia stanu poszczególnych należności
budżetowych.
Dochody jednostek
Konto 245 – „Wpływy do wyjaśnienia”
• Konto służy do ewidencji wpłaconych, a niewyjaśnionych kwot
należności z tytułu dochodów budżetowych.
• Na stronie Wn konta 245 ujmuje się w szczególności kwoty
wyjaśnionych wpłat i ich zwroty.
• Na stronie Ma konta 245 ujmuje się w szczególności kwoty
niewyjaśnionych wpłat.
• Konto 245 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan
niewyjaśnionych wpłat.
Ewidencja:
Wpływ kwoty do wyjaśnienia Wn 130, Ma 245
Zwrot kwoty do kontrahenta (błąd adresata płatności) Wn 245, Ma 130
Przeksięgowanie kwoty według ustalonego tytułu należności
Wn 245, Ma 221
Dochody jednostek
Konto 720 – „Przychody z tytułu dochodów budżetowych”
Konto 720 służy do ewidencji przychodów z tytułu dochodów budżetowych
związanych bezpośrednio z podstawową działalnością jednostki, w
szczególności dochodów, do których zalicza się podatki, składki,
opłaty, inne dochody budżetu państwa, jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych jednostek, należne na podstawie odrębnych
ustaw lub umów międzynarodowych.
Na stronie Wn konta 720 ujmuje się odpisy z tytułu dochodów
budżetowych, a na stronie Ma konta 720 – przychody z tytułu
dochodów budżetowych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 720 powinna zapewnić
wyodrębnienie przychodów z tytułu dochodów budżetowych według
pozycji planu finansowego.
W zakresie podatkowych i niepodatkowych dochodów budżetowych
ewidencja szczegółowa jest prowadzona według zasad rachunkowości
podatkowej, natomiast w zakresie podatków pobieranych przez inne
organy ewidencję szczegółową stanowią sprawozdania o dochodach
budżetowych sporządzane przez te organy.
W końcu roku obrotowego saldo konta 720 przenosi się na konto 860.
Na koniec roku konto 720 nie wykazuje salda.
Dochody jednostek
Konto 750 – „Przychody finansowe”
Konto 750 służy do ewidencji przychodów finansowych.
Na stronie Ma konta 750 ujmuje się przychody z tytułu operacji
finansowych, w szczególności przychody ze sprzedaży papierów
wartościowych, przychody z udziałów i akcji, dywidendy oraz odsetki od
udzielonych pożyczek, dyskonto przy zakupie weksli, czeków obcych i
papierów wartościowych oraz odsetki za zwłokę w zapłacie należności,
dodatnie różnice kursowe.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 750 powinna zapewnić
wyodrębnienie przychodów finansowych z tytułu udziałów w innych
podmiotach gospodarczych, należne jednostce odsetki.
W końcu roku obrotowego przenosi się przychody finansowe na stronę Ma
konta 860 (Wn konto 750).
Na koniec roku konto 750 nie wykazuje salda.
Dochody jednostek
Konto 760 – „Pozostałe przychody operacyjne” służy do ewidencji
przychodów niezwiązanych bezpośrednio z podstawową działalnością
jednostki, w tym wszelkich innych przychodów niż podlegające
ewidencji na kontach: 700, 720, 730, 750.
W szczególności na stronie Ma konta 760 ujmuje się:
1) przychody ze sprzedaży materiałów w wartości cen zakupu lub nabycia
materiałów;
2) przychody ze sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i
prawnych oraz środków trwałych w budowie;
3) odpisane przedawnione zobowiązania, otrzymane odszkodowania, kary,
nieodpłatnie otrzymane, w tym w drodze darowizny, aktywa umarzane
jednorazowo, rzeczowe aktywa obrotowe;
4) równowartość odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie przez
samorządowy zakład budżetowy, a także od środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych, na sfinansowanie których
samorządowy zakład budżetowy otrzymał środki pieniężne, w
korespondencji ze stroną Wn konta 800;
5) zmniejszenie stanu produktów w korespondencji ze stroną Wn konta
490.
W końcu roku obrotowego przenosi się pozostałe przychody operacyjne na
stronę Ma konta 860, w korespondencji ze stroną Wn konta 760.
Na koniec roku konto 760 nie wykazuje salda.
Dochody jednostek
Ewidencja należności i dochodów
a. na podstawie różnych dokumentów:
umowy, decyzje przypis Wn 221, Ma 720
odpis Wn 720, Ma 221
wpłata Wn 130, Ma 221 rachunek bankowy
Wn 101, Ma 221 kasa
z tytułu sprzedaży składników majątku przypis Wn 221, Ma 760
odsetki od należności przypis Wn 221, Ma 750
b. Rozliczenie nadpłaty Wn 221< Ma 221
decyzja płatnika o zwrocie do kasy Wn 221, Ma 101
decyzja o zaksięgowaniu na poczet przyszłych zobowiązań
Wn 221 Ma 840
Dochody jednostek
c.
Zaległości – Wn 221>Ma 221 wdrożenie postępowania
windykacyjnego
d. odraczanie terminu płatności,
e. rozłożenie na raty,
Jeśli spłata w roku budżetowym – zmiana terminu/terminów
płatności
Jeśli spłata w kolejnym roku budżetowym Wn 226, ma 221
(odroczenia lub rat przypadających na kolejny rok/lata
budzetowe)
W kolejnym roku przeniesienie rat należnych w danym roku
budżetowym Wn 221, Ma 226
Dochody jednostek
f. umorzenia,
g. przedawnienia
Wn 761, Ma 221
Jeśli był wcześniej odpis aktualizujący Wn 290, Ma 221 (w części
odpisanej)
Dochody jednostek
Konto 290 – „Odpisy aktualizujące należności”
• Konto 290 służy do ewidencji odpisów aktualizujących
należności.
• Na stronie Wn konta 290 ujmuje się zmniejszenie wartości
odpisów aktualizujących należności, a na stronie Ma –
zwiększenie wartości odpisów aktualizujących należności.
• Saldo konta 290 oznacza wartość odpisów aktualizujących
należności.
Ewidencja:
Odpis Wn 761, Ma 290 należność główna
Wn 751, Ma 290 odsetki
Jeśli nastąpi zapłata należności odpisanej
Wn 290, Ma 760 należność główna
Wn 290, Ma 750 odsetki
Dochody jednostek - § 8 rozp. szczególne zasady…
1. Wartość należności aktualizuje się zgodnie z ustawą o rachunkowości, z
zastrzeżeniem ust. 2–4.
2. Odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących rozchodów
budżetu zalicza się do wyników na pozostałych operacjach
niekasowych.
3. Odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących funduszy
tworzonych na podstawie ustaw obciążają fundusze.
4. Odpisy aktualizujące wartość należności są dokonywane nie później niż
na dzień bilansowy.
5. Odsetki od należności i zobowiązań, w tym również tych, do których
stosuje się przepisy dotyczące zobowiązań podatkowych, ujmuje się w
księgach rachunkowych w momencie ich zapłaty, lecz nie później niż
pod datą ostatniego dnia kwartału w wysokości odsetek należnych na
koniec tego kwartału.
6. Należności i zobowiązania oraz inne składniki aktywów i pasywów
wyrażone w walutach obcych wycenia się nie później niż na koniec
kwartału, według zasad obowiązujących na dzień bilansowy.
Dochody jednostek – art.35b uor
1. Wartość należności aktualizuje się, uwzględniając stopień
prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu
aktualizującego, w odniesieniu do:
1) należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w
stan upadłości do wysokości należności nieobjętej gwarancją
lub
innym
zabezpieczeniem
należności,
zgłoszonej
likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu
upadłościowym,
2) należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o
ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na
zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego – w pełnej
wysokości należności,
Dochody jednostek – art.35b uor
3) należności kwestionowanych przez dłużników oraz z których
zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i
finansowej dłużnika spłata należności w umownej kwocie nie
jest prawdopodobna – do wysokości niepokrytej gwarancją lub
innym zabezpieczeniem należności,
4) należności stanowiących równowartość kwot podwyższających
należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu
aktualizującego – w wysokości tych kwot, do czasu ich
otrzymania lub odpisania,
5) należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o
znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w
przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności
lub strukturą odbiorców – w wysokości wiarygodnie
oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na
nieściągalne należności.
Dochody jednostek – art.35b uor
2. Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio
do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów
finansowych – zależnie od rodzaju należności, której dotyczy
odpis aktualizacji.
3.
Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne
zmniejszają dokonane uprzednio odpisy aktualizujące ich
wartość.
4. Należności, o których mowa w ust. 3, od których nie dokonano
odpisów aktualizujących ich wartość lub dokonano odpisów w
niepełnej wysokości, zalicza się odpowiednio do pozostałych
kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych.
Dochody jednostek
Celem dokonywania odpisów aktualizujących wartość
należności jest realna wycena należności dla celów
bilansowych dokonywana generalnie w kwocie wymaganej
zapłaty (obejmującej należność główną, a także należne
odsetki umowne lub ustawowe), z zachowaniem zasady
ostrożności, wyrażonej w art. 7 uor, która stanowi, że
poszczególne składniki aktywów wycenia się, stosując
rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny
(koszty), z zachowaniem zasady ostrożności.
Dochody jednostek
W odniesieniu do wyceny należności, zasada ostrożności
oznacza urealnienie ich wysokości z uwzględnieniem stopnia
prawdopodobieństwa ich zapłaty przez dłużników.
W ewidencji księgowej urealnienie wartości należności
dokonywane jest za pomocą odpisu aktualizującego należności
– odpowiadającego kwocie należności, których spłata nie
została w żaden sposób zabezpieczona, a ryzyko ich
nieściągalności jest znaczne.
Dochody jednostek
Zapisy art. 35b uor wskazują dwie metody ustalania wysokości
odpisu aktualizującego należności, tj. metodę:
1) identyfikacji poszczególnych należności (np. art. 35 ust. 1 pkt 1–
4) – gdzie ustala się wielkość odpisu oddzielnie dla każdego
dłużnika postawionego w stan upadłości lub likwidacji, lub
którego sytuacja majątkowa i finansowa wskazuje, że zapłata
przez niego zobowiązań w kwotach wynikających z
obowiązujących umów nie jest prawdopodobna,
2) szacowanej kwoty odpisu ogólnego na nieściągalne należności
(art. 35 ust. 1 pkt 5) – w przypadkach uzasadnionych rodzajem
prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców posiadających
zobowiązania przeterminowane lub nieprzeterminowane o
znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności.
Metoda identyfikacji poszczególnych należności jest pracoi czasochłonna, ale daje większą pewność co do
prawidłowości obliczonych odpisów aktualizujących.
Dochody jednostek
W
praktyce
jednostek
budżetowych
przeprowadzanie
aktualizacji należności bywa rozmaicie regulowane, co zależy
od ich rodzaju, wielkości i struktury w danej jednostce.
W wielu jednostkach budżetowych, które realizują dochody
budżetowe wyłącznie w postaci oprocentowania środków
zgromadzonych na ich rachunkach bieżących bądź też osiągają
nieznaczne dochody z tytułu okazyjnego wynajmu pomieszczeń
czy świadczenia drobnych usług (np. kserograficznych) płatnych
z góry lub jednocześnie ze świadczoną usługą – aktualizacja
należności dotyczy jedynie ewentualnych należności od
pracowników, z tytułu nadpłaconych wynagrodzeń czy pożyczek
udzielonych pracownikom i innym osobom z ZFŚS i bez
żadnego problemu może być przeprowadzona indywidualnie dla
konkretnych należności przypadających od poszczególnych
dłużników.
Dochody jednostek
Jednak już w przypadku urzędów obsługujących organy
podatkowe (w tym samorządowe organy podatkowe) – gdzie
powstaje ogromna liczba należności z tytułu świadczonych
dostaw i usług na rzecz indywidualnych odbiorców (czynsze
najmu i dzierżawy komunalnych lokali mieszkalnych i
użytkowych, opłaty za wodę i ścieki, opłaty za wywóz
nieczystości płynnych i stałych itp.) oraz z tytułu dochodów
budżetowych o charakterze cywilnoprawnym (np. ze sprzedaży,
najmu i dzierżawy nieruchomości, sprzedaży składników mienia
ruchomego), jak również publicznoprawnym (różnego rodzaju
podatki i opłaty należne budżetowi państwa i budżetom
jednostek samorządu terytorialnego) – jedyną możliwością
przeprowadzenia aktualizacji należności jest ustalenie
ogólnej
kwoty
odpisu
aktualizującego
należności
nieściągalne.
Dochody jednostek
W przypadku podjęcia decyzji o zastosowaniu szacowanej
kwoty odpisu ogólnego w dokumentacji opisującej przyjęte w
jednostce zasady rachunkowości należy wskazać, do jakiego
rodzaju należności i jakiej grupy dłużników można ją
stosować, oraz podać zasady szacowania jego wielkości.
Do szacowania wielkości odpisu ogólnego wykorzystywana jest
tzw. metoda wiekowania należności, która wielkość odpisu
aktualizującego należności uzależnia od okresu ich
przeterminowania – przyjmuje się, że im jest starsza
należność, tym większe istnieje prawdopodobieństwo, że
nie zostanie ona ściągnięta przez jednostkę.
Dochody jednostek
Przy zastosowaniu tej metody należności przyporządkowuje się
do grup ustalonych według okresu ich przeterminowania i
określa procentowy wskaźnik ryzyka nieściągalności należności
w każdej grupie, np. należności:
* nieprzeterminowane i przeterminowane do 6 miesięcy – bez
odpisu aktualizującego,
* przeterminowane od 6 miesięcy do roku – odpis w wysokości
25%,
* przeterminowane od roku do 2 lat – odpis w wysokości 50%,
* przeterminowane powyżej 2 lat – odpis w wysokości 100%.
Dochody jednostek
Wskaźniki procentowe do wyliczenia odpisu powinny być
ustalane w każdej jednostce odrębnie dla różnego rodzaju
należności, w zależności od tego, jak kształtuje się ich
faktyczna ściągalność (która może być inna np. dla należności
podatkowych, inna dla należności cywilnoprawnych z tytułu
czynszu najmu i dzierżawy lokali użytkowych, a inna z tytułu
najmu lokali mieszkalnych).
W dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę)
rachunkowości jednostki należy także wskazać, w jaki sposób
powinno
być
dokumentowane
utworzenie
odpisów
aktualizacyjnych. Generalnie podstawą ujęcia odpisu w
księgach rachunkowych może być dokument PK – „Polecenie
księgowania” z ogólną kwotą odpisu wraz z załączonymi do
niego zestawieniami szczegółowymi odpisów wyliczonych
dla poszczególnych kategorii należności (sporządzonych
według wzorów ustalonych w jednostce).
Zespół 4 – „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”
Konta zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie” służą
do ewidencji kosztów w układzie rodzajowym i ich rozliczenia.
Poniesione koszty ujmuje się w księgach rachunkowych w
momencie ich powstania niezależnie od terminu ich zapłaty.
Zmniejszenia uprzednio zarachowanych kosztów dokonuje się
na podstawie dokumentów korygujących koszty (np. faktur
korygujących).
Nie księguje się na kontach zespołu 4 kosztów finansowanych,
zgodnie z odrębnymi przepisami, z funduszy celowych i innych
oraz kosztów inwestycji, pozostałych kosztów operacyjnych,
kosztów operacji finansowych i strat nadzwyczajnych.
Ewidencję szczegółową do kont zespołu 4 prowadzi się według
podziałek klasyfikacji planu finansowego oraz w przekrojach
dostosowanych do potrzeb planowania, analiz oraz w sposób
umożliwiający
sporządzenie
sprawozdań
finansowych,
sprawozdań budżetowych lub innych sprawozdań określonych
w odrębnych przepisach obowiązujących jednostkę.
Konto 400 – „Amortyzacja”
Konto 400 służy do ewidencji naliczonych odpisów amortyzacji od środków
trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, od których odpisy
umorzeniowe
są
dokonywane
stopniowo
według
stawek
amortyzacyjnych.
Na stronie Wn konta 400 ujmuje się naliczone odpisy amortyzacyjne, a na
stronie Ma konta 400 ujmuje się ewentualne zmniejszenie odpisów
amortyzacyjnych oraz przeniesienie w końcu roku salda konta na wynik
finansowy.
Konto 400 może wykazywać w ciągu roku obrotowego saldo Wn, które
wyraża wysokość poniesionych kosztów amortyzacji. Saldo konta 400
przenosi się w końcu roku obrotowego na konto 860.
Ewidencja:
Naliczone odpisy amortyzacyjne od umarzanych stopniowo środków
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
Wn 400, Ma 071
Konto 401 – „Zużycie materiałów i energii”
Konto 401 służy do ewidencji kosztów zużycia materiałów i energii na cele
działalności podstawowej, pomocniczej i ogólnego zarządu.
Na stronie Wn konta 401 ujmuje się poniesione koszty z tytułu zużycia
materiałów i energii, a na stronie Ma konta 401 ujmuje się zmniejszenie
poniesionych kosztów z tytułu zużycia materiałów i energii oraz na
dzień bilansowy przeniesienie salda poniesionych w ciągu roku
kosztów zużycia materiałów i energii na konto 860.
Ewidencja:
Zakup materiałów lub energii odniesiony bezpośrednio w ciężar kosztów
rodzajowych Wn 401, Ma 201
Zakup materiałów do magazynu Wn 310, Ma 201
Wydanie materiałów z magazynu do zużycia Wn 401, Ma 310
Konto 402 – „Usługi obce”
Konto 402 służy do ewidencji kosztów z tytułu usług
wykonywanych na rzecz działalności podstawowej jednostki.
obcych
Na stronie Wn konta 402 ujmuje się poniesione koszty usług obcych, a na
stronie Ma konta 402 ujmuje się zmniejszenie poniesionych kosztów
oraz na dzień bilansowy przeniesienie kosztów usług obcych na konto
860.
Ewidencja:
Zakup usług Wn 402, Ma 201
Konto 403 - „Podatki i opłaty”
Konto 403 służy do ewidencji w szczególności kosztów z tytułu podatku
akcyzowego, podatku od nieruchomości i podatku od środków
transportu, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz opłat o
charakterze podatkowym, a także opłaty notarialnej, opłaty skarbowej i
opłaty administracyjnej.
Na stronie Wn konta ujmuje się poniesione koszty z ww. tytułów, a na
stronie Ma ujmuje się zmniejszenie poniesionych kosztów oraz na
dzień bilansowy – przeniesienie kosztów z tego tytułu na konto 860.
Ewidencja:
Opłaty i składki Wn 403, Ma 240/ czasami bezpośrednio 130
Konto 404 – „Wynagrodzenia”
Konto 404 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej z tytułu
wynagrodzeń z pracownikami i innymi osobami fizycznymi
zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o
dzieło, umowy agencyjnej i innych umów zgodnie z odrębnymi
przepisami.
Na stronie Wn konta ujmuje się kwotę należnego pracownikom i innym
osobom fizycznym wynagrodzenia brutto (tj. bez potrąceń z różnych
tytułów dokonywanych na listach płac).
Na stronie Ma księguje się korekty uprzednio zewidencjonowanych
kosztów działalności podstawowej z tytułu wynagrodzeń oraz na dzień
bilansowy przenosi się je na konto 860.
Ewidencja:
Wynagrodzenia brutto naliczone w listach płac Wn 404, Ma 231
Konto 405 – „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia”
Konto 405 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej z tytułu
różnego rodzaju świadczeń na rzecz pracowników i osób fizycznych
zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło i innych
umów, które nie są zaliczane do wynagrodzeń.
Na stronie Wn konta 405 ujmuje się poniesione koszty z tytułu
ubezpieczeń społecznych i świadczeń na rzecz pracowników i osób
fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy o
dzieło i innych umów, które nie są zaliczane do wynagrodzeń.
Na stronie Ma konta ujmuje się zmniejszenie kosztów z tytułu
ubezpieczenia społecznego i świadczeń na rzecz pracowników i osób
fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy o
dzieło i innych umów, a na dzień bilansowy przenosi się je na konto
860.
Ewidencja:
Naliczone składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy
płacone przez pracodawcę Wn 405, Ma 229
Konto 409 – „Pozostałe koszty rodzajowe”
Konto 409 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej, które nie
kwalifikują się do ujęcia na kontach 400–405. Na koncie tym ujmuje się
w szczególności zwroty wydatków za używanie samochodów
prywatnych pracowników do zadań służbowych, koszty krajowych i
zagranicznych podróży służbowych, koszty ubezpieczeń majątkowych i
osobowych, odprawy z tytułu wypadków przy pracy oraz innych
kosztów niezaliczanych do kosztów działalności finansowej i
pozostałych kosztów operacyjnych.
Na stronie Wn konta ujmuje się poniesione koszty z ww. tytułów, a na
stronie Ma ich zmniejszenie oraz na dzień bilansowy ujmuje się
przeniesienie poniesionych kosztów na konto 860.
Ewidencja:
Rozliczone koszty podróży służbowych Wn 409, Ma 234
Ubezpieczenia majątkowe Wn 409, Ma 201
Przeniesienie na koniec roku kosztów rodzajowych na wynik
Wn 860, Ma konta zespołu 4
Konto 640 – „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”
Konto 640 służy do ewidencji kosztów przyszłych okresów (rozliczenia czynne) oraz
rezerw na wydatki przyszłych okresów (rozliczenia bierne).
Na stronie Wn konta 640 ujmuje się koszty proste i złożone poniesione w okresie
sprawozdawczym, a dotyczące przyszłych okresów, oraz wydatki poniesione w
okresie sprawozdawczym, na które utworzono w okresach poprzednich rezerwę.
Na stronie Ma konta 640 ujmuje się utworzenie rezerwy na wydatki przyszłych
okresów oraz zaliczenie do kosztów okresu sprawozdawczego kosztów
poniesionych w okresach poprzednich.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 640 powinna umożliwić ustalenie:
1) wysokości tych kosztów zakupu, które podlegają rozliczeniu w czasie;
2) wysokości innych rozliczeń międzyokresowych kosztów z dalszym podziałem
według ich tytułów.
Saldo Wn konta 640 wyraża koszty przyszłych okresów, a saldo Ma – rezerwy na
wydatki przyszłych okresów.
Ewidencja:
Zakup ubezpieczenia w XII - Wn 640, Ma 201,
w kolejnym roku przeksięgowanie w koszty Wn 409, Ma 640
Konto 751 – „Koszty finansowe”
Konto 751 służy do ewidencji kosztów finansowych.
Na stronie Wn konta 751 ujmuje się w szczególności wartość sprzedanych
udziałów, akcji i innych papierów wartościowych, odsetki od obligacji, odsetki od
kredytów i pożyczek, odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań, z wyjątkiem
obciążających środki trwałe w budowie, odpisy aktualizujące wartość należności
z tytułu operacji finansowych, dyskonto przy sprzedaży weksli, czeków obcych i
papierów wartościowych, ujemne różnice kursowe, z wyjątkiem obciążających
środki trwałe w budowie.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 751 powinna zapewnić
wyodrębnienie w zakresie kosztów operacji finansowych – naliczone odsetki od
pożyczek i odsetki za zwłokę od zobowiązań.
W końcu roku obrotowego przenosi się koszty operacji finansowych na stronę Wn
konta 860 (Ma konto 751).
Na koniec roku konto 751 nie wykazuje salda.
Ewidencja:
Przypis odsetek od nieterminowych płatności zobowiązań Wn 751, Ma 201
Konto 761 – „Pozostałe koszty operacyjne”
Konto 761 służy do ewidencji kosztów niezwiązanych bezpośrednio z podstawową
działalnością jednostki.
W szczególności na stronie Wn konta 761 ujmuje się:
1) koszty osiągnięcia pozostałych przychodów w wartości cen zakupu lub nabycia
materiałów;
2) kary, odpisane przedawnione, umorzone i nieściągalne należności, odpisy
aktualizujące od należności, koszty postępowania spornego i egzekucyjnego
oraz nieodpłatnie przekazane rzeczowe aktywa obrotowe.
Konto 761 służy również – w jednostkach ewidencjonujących koszty na kontach:
400, 401, 402, 403, 404, 405, 409, 490 oraz zespołu 5 – do ewidencji zapisów
uzupełniających, dokonanych na kontach zespołów 5 i 6 z tytułu zwiększeń bądź
zmniejszeń stanu produktów (w tym także rozliczeń międzyokresowych
kosztów), w korespondencji z innymi kontami niż konto 490, konta zespołów 5
lub 6 oraz konta kosztu własnego sprzedaży w zespole 7. Na stronie Wn konta
761 w korespondencji ze stroną Ma konta 490 ujmuje się zwiększenie stanu
produktów.
W końcu roku obrotowego przenosi się:
1) na stronę Wn konta 490 – koszty związane z zakupem i sprzedażą składników
majątku, jeżeli zostały ujęte na koncie 761, w korespondencji ze stroną Ma
konta 761;
2) na stronę Wn konta 860 – pozostałe koszty operacyjne, w korespondencji ze
stroną Ma konta 761.
Na koniec roku konto 761 nie wykazuje salda.
Ewidencja:
Koszty postępowania spornego czy egzekucyjnego Wn 761, Ma 240
Konto 840 – „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów”
Konto 840 służy do ewidencji przychodów zaliczanych do przyszłych okresów oraz
innych rozliczeń międzyokresowych i rezerw.
Na stronie Ma konta 840 ujmuje się utworzenie i zwiększenie rezerwy, a na stronie
Wn – ich zmniejszenie lub rozwiązanie.
Na stronie Ma konta 840 ujmuje się również powstanie i zwiększenia rozliczeń
międzyokresowych przychodów, a na stronie Wn – ich rozliczenie poprzez
zaliczenie ich do przychodów roku obrotowego lub zysków nadzwyczajnych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 840 powinna zapewnić możność
ustalenia stanu:
1) rezerwy oraz przyczyn jej zwiększeń i zmniejszeń;
2) rozliczeń międzyokresowych przychodów z poszczególnych tytułów oraz
przyczyn ich zwiększeń i zmniejszeń.
Konto 840 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan rezerw i rozliczeń
międzyokresowych przychodów.
Ewidencja:
Wpłata w XII czynszu od kontrahenta Wn 201, Ma 840
W kolejnym roku przeksięgowanie czynszu na przychody Wn 840, Ma 760
Środki trwałe według ustawy o rachunkowości
(art.3 ust.1 pkt 15)
rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie
ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do
użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w
szczególności:
a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego
gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz
spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego.
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz żywy.
Środki trwałe według rozporządzenia Ministra Finansów z
dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad
rachunkowości (…)
• rozumie się przez to środki, o których mowa w art. 3 ust. 1
pkt 15 ustawy o rachunkowości, w tym środki trwałe
stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki
samorządu terytorialnego, otrzymane w zarząd lub
użytkowanie i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Wartości niematerialne i prawne według ustawy o
rachunkowości (art.3 ust.1 pkt 14)
nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych,
prawa majątkowe nadające się do gospodarczego
wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej
użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania
na potrzeby jednostki, a w szczególności:
a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje,
koncesje,
b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych,
wzorów użytkowych oraz zdobniczych,
c) know-how.
Wartość początkowa środków trwałych – według uor
Cena nabycia:
To cena zakupu składnika aktywów, obejmująca:
• kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku VAT oraz
podatku akcyzowego a w przypadku importu powiększona o obciążenia o
charakterze publicznoprawnym (tj. cło, podatek akcyzowy);
• obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski,
• powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem
składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do
obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku,
składowania lub wprowadzenia do obrotu.
Cenę nabycia środków trwałych oraz środków trwałych w budowie zwiększają
koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z
nimi różnic kursowych, pomniejszone o przychody z tego tytułu.
Wartość początkowa środków trwałych – według uor
Koszt wytworzenia:
Koszt wytworzenia (koszty budowy) obejmuje koszty pozostające w
bezpośrednim związku z danym środkiem trwałym w budowie:
• wartość zużytych materiałów
• koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z budową
• inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem obiektu do postaci
i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny
• oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z budową:
– zmienne pośrednie koszty budowy
– część stałych, pośrednich kosztów budowy, które odpowiadają poziomowi tych
kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych.
Zmiany wartości początkowej środków trwałych
• Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości, wartość początkową
stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają
koszty jego ulepszenia, polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji
lub rekonstrukcji i powodującego, że wartość użytkowa tego środka po
zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania
wartość użytkową.
• Wartość tę mierzy się okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością
produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami
eksploatacji lub innymi miarami.
Zmiany wartości początkowej środków trwałych
• Przebudowa – przebudowanie czegoś, zmiana istniejącego stanu czegoś na
inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.
• Rozbudowa – powiększenie, rozszerzenie budowli, obszaru już zabudowanego;
dobudowywanie nowych elementów, budowanie nowych obiektów,
zwiększenie liczby składników czegoś; dodanie nowych jednostek; rozszerzenie,
rozwinięcie.
• Rekonstrukcja – odtworzenie czegoś na podstawie zachowanych fragmentów,
szczątków, przekazów, form pochodnych, itp., zwłaszcza: odbudowanie,
odtworzenie na takich podstawach zniszczonych, częściowo lub całkowicie,
budynków lub dzieł sztuki.
• Adaptacja – przystosowanie do innego użytku, przerobienie dla nadania innego
charakteru.
• Modernizacja – unowocześnienie, uwspółcześnienie czegoś.
Wykaz kont syntetycznych służących ewidencji
składników majątku
Zespół 0 - Majątek trwały
• 011 - Środki trwałe
• 013 - Pozostałe środki trwałe
• 015 - Mienie zlikwidowanych jednostek
• 016 - Dobra kultury
• 017 - Uzbrojenie i sprzęt wojskowy
• 020 - Wartości niematerialne i prawne
• 071 - Umorzenie środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych
• 072 - Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych
• 077 - Umorzenie uzbrojenia i sprzętu wojskowego
• 080 - Środki trwałe w budowie (inwestycje)
Konto 080 – „Środki trwałe w budowie (inwestycje)”
Konto 080 służy do ewidencji kosztów środków trwałych w budowie oraz
do rozliczenia kosztów środków trwałych w budowie na uzyskane
efekty inwestycyjne.
Na stronie Wn konta 080 ujmuje się w szczególności:
1) poniesione koszty dotyczące środków trwałych w budowie ramach
prowadzonych inwestycji zarówno przez obcych wykonawców, jak i
we własnym imieniu;
2) poniesione koszty dotyczące przekazanych do montażu, lecz jeszcze
nieoddanych do używania maszyn, urządzeń oraz innych
przedmiotów, zakupionych od kontrahentów oraz wytworzonych w
ramach własnej działalności gospodarczej;
3) poniesione koszty ulepszenia środka trwałego (przebudowa,
rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja), które
powodują zwiększenie wartości użytkowej środka trwałego.
Konto 080 – „Środki trwałe w budowie (inwestycje)”
Na stronie Ma konta 080 ujmuje się wartość uzyskanych efektów, w
szczególności:
1) środków trwałych;
2) wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych środków trwałych w
budowie.
Na koncie 080 można księgować również rozliczenie kosztów dotyczących
zakupów gotowych środków trwałych.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 080 powinna zapewnić co
najmniej wyodrębnienie kosztów środków trwałych w budowie
według poszczególnych rodzajów efektów inwestycyjnych oraz
skalkulowanie ceny nabycia lub kosztu wytworzenia poszczególnych
obiektów środków trwałych.
Konto 080 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość kosztów
środków trwałych w budowie i ulepszeń.
Likwidacja majątku
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 maja 2010 r. w
sprawie sposobu i trybu gospodarowania składnikami
rzeczowymi majątku ruchomego, w który wyposażone są
jednostki budżetowe, Dz. U. nr 114, poz. 761
Pod pojęciem zbędnych składników majątku ruchomego rozumie
się składniki majątku ruchomego, które:
• nie są i nie będą mogły być wykorzystane w realizacji zadań
związanych z działalnością jednostki lub
• nie nadają się do dalszego użytku ze względu na zły stan
techniczny, a ich naprawa byłaby nieopłacalna, lub
• nie nadają się do współpracy ze sprzętem używanym w
jednostce, a ich przystosowanie byłoby technicznie i
ekonomicznie nieuzasadnione.
Natomiast zużyte składniki majątku ruchomego to składniki
majątku ruchomego:
• posiadające wady lub uszkodzenia, których naprawa byłaby
nieopłacalna, lub
• zagrażające bezpieczeństwu użytkowników lub najbliższego
otoczenia, lub
• które całkowicie utraciły wartość użytkową, lub
• które są technicznie przestarzałe, a ich naprawa lub remont
byłyby ekonomicznie nieuzasadnione.
O zakwalifikowaniu danego składnika do zbędnego lub zużytego
decyduje wyłącznie kierownik danej jednostki w toku bieżącej
działalności jednostki albo w trakcie inwentaryzacji
prowadzonej na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości.
Zasady darowizny oraz nieodpłatnego przekazania składników
majątku ruchomego reguluje szczegółowo § 38 - §41
wspomnianego rozporządzenia.
Zasady nieodpłatnego przekazania składników majątku ruchomego:
• jednostka może nieodpłatnie przekazać innej jednostce na czas oznaczony,
nieoznaczony albo bez zastrzeżenia obowiązku zwrotu składniki majątku
ruchomego z przeznaczeniem na realizację zadań publicznych,
• może to uczynić na pisemny wniosek zainteresowanego złożony do
kierownika jednostki
• przekazania dokonuje się na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego
• wartość składnika majątku ruchomego nieodpłatnie przekazywanego
określa się według wartości początkowej,
• ruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu
terytorialnego, przekazane na podstawie decyzji właściwego organu, mogą
być wycenione także w wartości określonej w tej decyzji,
• odbiór składnika majątku ruchomego następuje na koszt podmiotu,
któremu przekazano ten składnik majątku.
Zasady darowizny składników majątku ruchomego:
• jednostka może dokonać darowizny składnika majątku ruchomego na rzecz
jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 2 ustawy o systemie
oświaty oraz fundacji i organizacji pożytku publicznego, które prowadzą
działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową,
naukową, badawczo – rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną
z przeznaczeniem na realizację ich celów
• darowiznę można uczynić na pisemny wniosek zainteresowanego złożony
do kierownika jednostki
• do wniosku jednostka występująca o darowiznę składnika majątku
ruchomego załącza odpis statutu,
• wartość składnika majątku ruchomego, darowanego określa się według
wartości księgowej,
• odbiór składnika majątku ruchomego następuje na koszt podmiotu,
któremu darowano ten składnik majątku.
Zasady likwidacji składników majątku ruchomego:
• Likwidacji zużytych składników majątku ruchomego dokonuje się w trybie
sprzedaży na surowce wtórne albo poprzez zniszczenie, w przypadku gdy ich
sprzedaż na surowce wtórne nie doszła do skutku lub była
bezzasadna. Składniki majątku ruchomego, które były wykorzystywane do
wykonywania czynności operacyjnych przez podmioty upoważnione do
wykonywania tych czynności, mogą być zniszczone bez próby sprzedaży,
nieodpłatnego przekazania, darowizny lub sprzedaży na surowce wtórne.
Zniszczenia dokonuje komisja likwidacyjna w składzie co najmniej 3osobowym powołana przez kierownika jednostki spośród pracowników
jednostki. Z czynności zniszczenia komisja sporządza protokół zawierający
następujące dane:
– datę zniszczenia;
– nazwę, rodzaj i cechy identyfikujące składnik majątku ruchomego;
– przyczynę zniszczenia;
– podpisy z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska osób
upoważnionych do podpisania protokołu.
Sprzedaż składników majątku ruchomego:
• Jednostka sprzedaje składniki rzeczowe majątku ruchomego o znacznej
wartości (przekraczającej 6 000 euro), w trybie przetargu publicznego lub
publicznego zaproszenia do rokowań.
• Jednostka sprzedaje składniki rzeczowe majątku ruchomego o wartości
jednostkowej przekraczającej wartość 300 euro. w trybie przetargu
publicznego, publicznego zaproszenia do rokowań albo aukcji.
• Jednostka może sprzedać, w trybie publicznego zaproszenia do rokowań,
składniki rzeczowe majątku ruchomego, jeżeli składniki te mają cechy
sprzętu specjalistycznego, wykorzystywanego do wykonywania czynności
operacyjno-rozpoznawczych przez podmioty upoważnione do wykonywania
tych czynności.
Ewidencja zakupu i przyjęcia podstawowego
środka trwałego:
080 Środki trwałe w
budowie (Inwestycje)
201 Rozrachunki z
odbiorcami i dostawcami
011 Środki trwałe
1
2
1 – Faktura zakupu
2 – Przyjęcie środka trwałego do ewidencji po cenie nabycia na podstawie OT
Nieodpłatne otrzymanie (darowizna)
podstawowego środka trwałego:
800 Fundusz
jednostki
011 Środki trwałe
1
1 – Przyjęcie środka trwałego do ewidencji
Likwidacja podstawowego środka trwałego:
071 Umorzenie
środków trwałych
011 Środki trwałe
ewidencja pozabilansowa
Środki trwałe
w likwidacji
1
wartość
wartość
początkowa
początkowa
środka
zlikwidowanego
trwałego
środka trwałego
postawionego
w stan
likwidacji
800 Fundusz
jednostki
2
1 – Wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia
2 – Wyksięgowanie wartości księgowej netto likwidowanego środka trwałego
Ewidencja pozostałych środków trwałych:
201 Rozrachunki
z odbiorcami i
dostawcami
013 Pozostałe
środki trwałe
1
401 Zużycie
materiałów i
energii
072 Umorzenie
pozostałych
środków trwałych
2
5
3
4
1- Przyjęcie pozostałych środków trwałych z zakupu według faktury
2- Wycofanie pozostałych środków trwałych z używania na skutek ich likwidacji, sprzedaży, niedoboru,
zniszczenia i zużycia
3- Nieodpłatne przyjęcie pozostałych środków trwałych
4- Nieodpłatne przekazanie pozostałych środków
5- Odpisy umorzeniowe nowych, wydanych do używania pozostałych środków trwałych
Ewidencja zadania inwestycyjnego:
080 Środki trwałe w
budowie (Inwestycje)
201 Rozrachunki z
odbiorcami i dostawcami
011 Środki trwałe
1
1 – Faktury za materiały czy wykonane usługi w procesie inwestycyjnym
2 – Przyjęcie środka trwałego do ewidencji na podstawie OT
2
Ewidencja zadania remontowego:
Konta Zespołu 4
201 Rozrachunki z
odbiorcami i dostawcami
1
1 – Faktury za materiały czy wykonane usługi w procesie remontowym
Kontrola nad majątkiem - inwentaryzacja
Różnice inwentaryzacyjne
Nadwyżka inwentaryzacyjna – stan składników faktycznie stwierdzony
podczas inwentaryzacji jest większy od stanu ewidencyjnego.
Niedobór – stan składników faktycznie stwierdzony podczas inwentaryzacji
jest mniejszy od stanu ewidencyjnego.
Szkoda – całkowita lub częściowa utrata pierwotnej wartości
inwentaryzowanego składnika majątku.
Ubytki naturalne – niedobory mieszczące się w granicach ustalonych norm
ubytków naturalnych, wynikające z właściwości fizyko-chemicznych
artykułów (np. wysychanie, ulatnianie, wyciek, rozkurz, przylepianie się
itp.). Normy ubytków naturalnych oraz sposób ich obliczania określają
odrębne regulacje prawne.
Schemat 1. Ewidencja nadwyżki w podstawowych środkach trwałych
Objaśnienia do schematu:
1. Nadwyżka podstawowych środków trwałych wykazana w trakcie spisu –
4.000.
2. Przeksięgowanie nadwyżki – 4.000.
011
Środki trwałe
Sp) 8.000
(1) 4.000
241
Rozliczenie niedoborów,
szkód
i nadwyżek
(2) 4.000
4.000 (1)
800
Fundusz jednostki
80.000 (Sp
4.000 (2)
Schemat 2. Ewidencja nadwyżki w zapasach i pozostałych środkach
trwałych
Objaśnienia do schematu:
1. Nadwyżka pozostałych środków trwałych wykazana w trakcie
spisu – 1.000.
2. Przeksięgowanie nadwyżki – 1.000.
013
Pozostałe środki
trwałe
310
Materiały
330
Towary
Sp) 4.000
(1) 1.000
241
Rozliczenie
niedoborów, szkód
i nadwyżek
(2) 1.000
1.000 (1)
760
Pozostałe
przychody
operacyjne
1.000 (2)
Schemat 3. Ewidencja niezawinionego niedoboru rzeczywistego w
podstawowych środkach trwałych
Objaśnienia do schematu:
1. Niedobór podstawowych środków trwałych wykazany w trakcie spisu –
5.000.
2. Przeksięgowanie umorzenia środków trwałych, w których stwierdzono
niedobór – 2.000.
3. Przeksięgowanie wartości netto niedoboru w podstawowych środkach
trwałych – 3.000.
011
Środki trwałe
Sp)
5.000
5.000
(1)
241
Rozliczenie
niedoborów, szkód
i nadwyżek
(1) 5.000 2.000 (2)
3.000 (3)
071
Umorzenie
środków
trwałych oraz
wartości
niematerialnych
i prawnych
(2)
1.500
2.000
(Sp
800
Fundusz
jednostki
(3)
80.000
3.000 (Sp
Schemat 4. Ewidencja niezawinionego niedoboru rzeczywistego w
pozostałych środkach trwałych
Objaśnienia do schematu:
1. Niedobór pozostałych środków trwałych wykazany w trakcie spisu – 600.
2. Przeksięgowanie umorzenia pozostałych środków trwałych, w których
stwierdzono niedobór – 600.
013
Pozostałe środki trwałe
Sp) 600
600 (1)
241
Rozliczenie niedoborów,
szkód
i nadwyżek
(1) 600
600 (2)
072
Umorzenie
pozostałych środków
trwałych oraz
wartości
niematerialnych i
prawnych oraz
zbiorów
bibliotecznych
(2) 600
600 (Sp
Schemat 5. Ewidencja niedoboru rzeczywistego w materiałach, uznanego
za mieszczący się granicach ubytków naturalnych
Objaśnienia do schematu:
1. Niedobór materiałów zakwalifikowany jako ubytek naturalny – 70.
2. Przeksięgowanie niedoboru materiału – 70.
310
Materiały
Sp) 1000
70 (1)
241
Rozliczenie
niedoborów, szkód
i nadwyżek
(1) 70
70 (2)
401
Zużycie materiałów
i energii
(2) 70
Schemat 6. Ewidencja niedoboru rzeczywistego w podstawowych środkach
trwałych, spowodowanego umyślnym działaniem pracownika
011
Środki trwałe
Sp)
4 000
9.000
(1)
241
Rozliczenie
niedoborów, szkód
i nadwyżek
(1) 4.000 1.000 (2)
071
Umorzenie
środków
trwałych oraz
wartości
niematerialnych
i prawnych
(2)
1.000
1.000
(Sp
3.000 (3)
234
Pozostałe
rozrachunki
z pracownikami
(4) 2.000
1.000
(5)
760
Pozostałe przychody
operacyjne
2.000 (4)
101
Kasa
(5) 1.000
800
Fundusz
jednostki
(3) 3.000 300.00
0 (Sp
Objaśnienia do schematu 6:
1. Niedobór zawiniony w podstawowych środkach trwałych – 4 000.
2. Przeksięgowanie umorzenia podstawowych środków trwałych – 1.000.
3. Przeksięgowanie wartości netto niedoboru zawinionego w
podstawowych wartościach środków trwałych – 3.000.
4. Obciążenie pracownika – po uwzględnieniu jego sytuacji majątkowej –
odszkodowaniem w kwocie 2.000.
5. Wpłata połowy odszkodowania do kasy przez pracownika, zgodnie z
pisemnym postanowieniem.
Schemat 7. Ewidencja niedoboru rzeczywistego w podstawowych środkach
trwałych spowodowanego umyślnym działaniem pracownika, gdy
pracownik nie zgadza się na pokrycie roszczenia – wyrok sądowy korzystny
dla pracodawcy
011
Środki trwałe
Sp)
5.000
9.000
(1)
241
Rozliczenie
niedoborów, szkód
i nadwyżek
(1) 5.000 2.000 (2)
071
Umorzenie
środków
trwałych oraz
wartości
niematerialnych
i prawnych
(2)
2.000
2.000
(Sp
800
Fundusz jednostki
(3) 3.000 900.00
0 (Sp
3.000 (3)
234
Pozostałe
rozrachunki
z pracownikami
(4) 3.000
3.000
(5)
(7) 3.000
3 000
(8)
242
Roszczenia sporne
(5) 3.000 3.000 (7)
760
Pozostałe
przychody
operacyjne
3.000 (4)
101
Kasa
(8)
3.000
761
Pozostałe koszty
operacyjne
(6) 3.000
3.000 (9)
290
Odpisy aktualizujące
należności
(9) 3.000
3.000 (6)
Objaśnienia do schematu 7:
1. Niedobór podstawowych środków trwałych wykazany w trakcie spisu –
5.000.
2. Przeksięgowanie umorzenia środków trwałych, w których stwierdzono
niedobór – 2.000.
3. Przeksięgowanie wartości netto niedoboru w podstawowych środkach
trwałych – 3.000.
4. Obciążenie wartością niedoboru pracownika – 3.000.
5. Skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego – 3.000.
6. Utworzenie odpisu aktualizującego należności w wysokości roszczenia
spornego – 3.000.
7. Wyrok sądowy korzystny dla jednostki, przeksięgowanie roszczenia
spornego – 3.000.
8. Zapłata do kasy wartości niedoboru – 3.000.
9. Rozwiązanie odpisu aktualizującego – 3.000.
Schemat 8. Ewidencja niedoboru rzeczywistego w podstawowych środkach
trwałych spowodowanego umyślnym działaniem pracownika, gdy
pracownik nie zgadza się na pokrycie roszczenia – wyrok sądowy korzystny
dla pracownika
011
Środki trwałe
Sp) 9.000 5.000 (1)
241
Rozliczenie
niedoborów, szkód
i nadwyżek
(1) 5.000
2.000 (2)
071
Umorzenie
środków trwałych
oraz wartości
niematerialnych i
prawnych
(2) 2.000 2.000
(Sp
800
Fundusz jednostki
(3) 3.000 900.000
(Sp
3.000 (3)
234
Pozostałe rozrachunki
z pracownikami
(4) 3.000
3.000 (5)
242
Roszczenia sporne
(5) 3.000
3.000 (7)
760
Pozostałe
przychody
operacyjne
3.000 (4)
761
Pozostałe koszty
operacyjne
(6) 3.000
290
Odpisy aktualizujące
należności
(7) 3.000
3.000 (6)
Objaśnienia do schematu:
1. Niedobór podstawowych środków trwałych wykazany w trakcie spisu –
5.000.
2. Przeksięgowanie umorzenia środków trwałych, w których stwierdzono
niedobór – 2.000.
3. Przeksięgowanie wartości netto niedoboru w podstawowych środkach
trwałych – 3.000.
4. Obciążenie wartością niedoboru pracownika – 3.000.
5. Skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego – 3.000.
6. Utworzenie odpisu aktualizującego należności w wysokości roszczenia
spornego – 3.000.
7. Wyrok sądowy niekorzystny dla jednostki, przeksięgowanie roszczenia
spornego – 3.000.
Wydatki budżetowe
Konto 130 – „Rachunek bieżący jednostki” służy do ewidencji stanu
środków pieniężnych oraz obrotów na rachunku bankowym z
tytułu wydatków i dochodów (wpływów) budżetowych objętych
planem finansowym.
Na stronie Wn konta 130 ujmuje się wpływy środków pieniężnych:
1) otrzymanych na realizację wydatków budżetowych zgodnie z
planem finansowym oraz dla dysponentów niższego stopnia, w
korespondencji z kontem 223;
2) z tytułu zrealizowanych przez jednostkę dochodów budżetowych
(ewidencja szczegółowa według podziałek klasyfikacji
dochodów budżetowych), w korespondencji z kontem 101, 221
lub innym właściwym kontem.
Wydatki budżetowe
Na stronie Ma konta 130 ujmuje się:
1) zrealizowane wydatki budżetowe zgodnie z planem finansowym
jednostki, jak również środki pobrane do kasy na realizację
wydatków budżetowych (ewidencja szczegółowa według
podziałek
klasyfikacji
wydatków
budżetowych),
w
korespondencji z właściwymi kontami zespołów 1, 2, 3, 4, 7 lub
8;
2) okresowe przelewy dochodów budżetowych do budżetu, w
korespondencji z kontem 222;
3) okresowe przelewy środków pieniężnych dla dysponentów
niższego stopnia (ewidencja szczegółowa według dysponentów,
którym przelano środki pieniężne), w korespondencji z kontem
223.
Wydatki budżetowe
• Zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie
dokumentów bankowych, w związku z czym musi zachodzić
pełna zgodność zapisów między jednostką a bankiem.
• Na koncie 130 obowiązuje zachowanie zasady czystości
obrotów, co oznacza, że do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat,
korekt wprowadza się dodatkowo techniczny zapis ujemny.
• Konto 130 może służyć również do ewidencji dochodów i
wydatków realizowanych bezpośrednio z rachunku bieżącego
budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W takim przypadku
saldo konta 130 w zakresie zrealizowanych wydatków podlega
okresowemu przeksięgowaniu na podstawie sprawozdań
budżetowych na stronę Ma konta 800, a w zakresie dochodów –
na stronę Wn konta 800.
• Ewidencja szczegółowa do konta 130 jest prowadzona w
szczegółowości planu finansowego dochodów i wydatków
budżetowych.
Wydatki budżetowe
Konto 130 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan
środków pieniężnych na rachunku bieżącym jednostki
budżetowej. Saldo konta 130 jest równe saldu sald
wynikających z ewidencji szczegółowej prowadzonej dla kont:
1) wydatków budżetowych; konto 130 w zakresie wydatków
budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan
środków pieniężnych otrzymanych na realizację wydatków
budżetowych, a niewykorzystanych do końca roku;
2) dochodów budżetowych; konto 130 w zakresie dochodów
budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan
środków pieniężnych z tytułu zrealizowanych dochodów
budżetowych, które do końca roku nie zostały przelane do
budżetu.
Wydatki budżetowe
Saldo konta 130 ulega likwidacji przez księgowanie:
1) przelewu środków pieniężnych niewykorzystanych do końca
roku, w korespondencji z kontem 223;
2) przelewu do budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz
nieprzelanych do końca roku, w korespondencji z kontem 222.
Wydatki budżetowe
Konto 223 – „Rozliczenie wydatków budżetowych” służy do
ewidencji rozliczenia zrealizowanych przez jednostkę wydatków
budżetowych, w tym wydatków w ramach współfinansowania
programów i projektów realizowanych ze środków europejskich.
Na stronie Wn konta 223 ujmuje się w szczególności:
1) w ciągu roku budżetowego okresowe lub roczne przeniesienia,
na podstawie sprawozdań budżetowych, zrealizowanych
wydatków budżetowych, w tym wydatków budżetu państwa w
ramach
współfinansowania
programów
i
projektów
realizowanych ze środków europejskich na konto 800;
2) okresowe przelewy środków pieniężnych na pokrycie wydatków
budżetowych oraz wydatków w ramach współfinansowania
programów i projektów realizowanych ze środków europejskich,
w korespondencji z kontem 130.
Wydatki budżetowe
Na stronie Ma konta 223 ujmuje się w szczególności :
1) okresowe wpływy środków pieniężnych otrzymanych na pokrycie
wydatków budżetowych, w tym wydatków budżetu państwa w
ramach
współfinansowania
programów
i
projektów
realizowanych ze środków europejskich, w korespondencji z
kontem 130;
2) okresowe wpływy środków pieniężnych przeznaczonych dla
dysponentów niższego stopnia, w korespondencji z kontem 130.
W samorządowych jednostkach budżetowych na koncie 223
ujmuje się również operacje związane z przepływami środków
europejskich w zakresie, w którym środki te stanowią dochody
jednostek samorządu terytorialnego.
Wydatki budżetowe
Konto 223 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan
środków pieniężnych otrzymanych na pokrycie wydatków
budżetowych, lecz niewykorzystanych do końca roku.
Saldo konta 223 ulega likwidacji poprzez księgowanie przelewu
na rachunek dysponenta wyższego stopnia środków
pieniężnych
niewykorzystanych
do
końca
roku,
w
korespondencji z kontem 130.
Ewidencja:
Zasilenie jednostki na wydatki Wn 130, Ma 223
Przeksięgowanie na fundusz zrealizowanych wydatków
podstawie sprawozdania Rb-28 Wn 223, Ma 800
na
• Wydatki strukturalne – to krajowe wydatki publiczne
poniesione w obszarach interwencji funduszy
strukturalnych w związku z realizacją operacji i celów
(np. projektu, działania, zadania), określonych i
opisanych w rozporządzeniu Ministra Finansów
wydanym na podstawie art. 39 ust. 4 pkt 2 ustawy o
finansach publicznych.
• Do wydatków strukturalnych zalicza się wydatki
stanowiące wkład krajowy na realizację projektów
współfinansowanych środkami funduszy
strukturalnych, jak i wydatki poniesione na realizację
projektów finansowanych wyłącznie ze źródeł
krajowych odpowiadających obszarom i kodom
kategorii interwencji funduszy strukturalnych.
Ewidencja wydatków strukturalnych
ma miejsce na koncie pozabilansowym o
symbolu 975 „Wydatki strukturalne”.
Zapisy rozporządzenia pozostawiają jednostkom
wybór w zakresie wprowadzenia tego konta,
ponieważ konto 975 służy do ewidencji wydatków
strukturalnych w jednostkach, w których
ewidencja wydatków strukturalnych nie jest
uwzględniona w ewidencji analitycznej
prowadzonej do kont bilansowych.
Zaangażowanie
Konto 998 – „Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego”
Konto 998 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków
budżetowych ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej danego
roku budżetowego oraz w planie finansowym niewygasających wydatków
budżetowych ujętych do realizacji w danym roku budżetowym.
Na stronie Wn konta 998 ujmuje się:
1) równowartość sfinansowanych wydatków budżetowych w danym roku
budżetowym;
2) równowartość zaangażowanych wydatków, które będą obciążały wydatki
roku następnego.
Na stronie Ma konta 998 ujmuje się zaangażowanie wydatków, czyli wartość
umów, decyzji i innych postanowień, których wykonanie spowoduje
konieczność dokonania wydatków budżetowych w roku bieżącym.
Ewidencja szczegółowa do konta 998 jest prowadzona według podziałek
klasyfikacyjnych planu finansowego, z wyodrębnieniem planu
niewygasających wydatków.
Na koniec roku konto 998 nie wykazuje salda.
Zaangażowanie
Konto 999 – „Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat”
Konto 999 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków
budżetowych przyszłych lat oraz niewygasających wydatków, które mają
być zrealizowane w latach następnych.
Na stronie Wn konta 999 ujmuje się równowartość zaangażowanych
wydatków budżetowych w latach poprzednich, a obciążających plan
finansowy roku bieżącego jednostki budżetowej lub plan finansowy
niewygasających wydatków przeznaczony do realizacji w roku bieżącym.
Na stronie Ma konta 999 ujmuje się wysokość zaangażowanych wydatków lat
przyszłych.
Ewidencja szczegółowa do konta 999 jest prowadzona według podziałek
klasyfikacyjnych planu finansowego, z wyodrębnieniem planu
niewygasających wydatków.
Na koniec roku konto 999 może wykazywać saldo Ma oznaczające
zaangażowanie wydatków budżetowych lat przyszłych.
Wydatki niewygasające
UFP Art. 263. 1. Niezrealizowane kwoty wydatków budżetu jednostki
samorządu terytorialnego wygasają, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, z
upływem roku budżetowego.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może ustalić, w
drodze uchwały, wykaz wydatków, do których nie stosuje się przepisu
ust. 1, oraz określić ostateczny termin dokonania każdego wydatku
ujętego w tym wykazie w następnym roku budżetowym.
3. W wykazie, o którym mowa w ust. 2, ujmuje się wydatki związane z
realizacją umów:
1) w sprawie zamówienia publicznego;
2) które zostaną zawarte w wyniku zakończonego postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego, w którym dokonano wyboru
wykonawcy.
4. Ostateczny termin dokonania wydatków, które nie wygasają z
upływem roku budżetowego, upływa 30 czerwca roku następnego.
Wydatki niewygasające
5. Łącznie z wykazem wydatków, które nie wygasają z upływem roku
budżetowego, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
ustala plan finansowy tych wydatków w podziale na działy i rozdziały
klasyfikacji wydatków, z wyodrębnieniem wydatków majątkowych.
6. Środki finansowe na wydatki ujęte w wykazie, o których mowa w ust.
2, są gromadzone na wyodrębnionym subkoncie podstawowego
rachunku bankowego jednostki samorządu terytorialnego.
7. Środki finansowe niewykorzystane w terminie określonym przez organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podlegają
przekazaniu na dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego
w terminie 7 dni od dnia określonego przez organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego.
.
Wydatki niewygasające
Konto 981 – „Plan finansowy niewygasających wydatków”
Konto 981 służy do ewidencji planu finansowego niewygasających
wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych.
Na stronie Wn konta 981 ujmuje się plan finansowy niewygasających
wydatków budżetowych.
Na stronie Ma konta 981 ujmuje się:
1) równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych obciążających
plan finansowy niewygasających wydatków budżetowych;
2) wartość planu niewygasających wydatków budżetowych w części
niezrealizowanej lub wygasłej.
Ewidencję szczegółową do konta 981 prowadzi się w szczegółowości
planu finansowego niewygasających wydatków budżetowych.
Konto 981 nie wykazuje salda na koniec roku.
Ewidencja faktury proforma
W sytuacjach szczególnych, kiedy nie ma innej możliwości zamówienia
najczęściej materiałów lub środków trwałych stosuje się faktury
proforma.
Ewidencja:
Zapłata za fakturę proforma Wn 201, Ma 130
Zaksięgowanie w koszty właściwej faktury Wn 401, Ma 201
Konto 770 – „Zyski nadzwyczajne”
Konto 770 służy do ewidencji dodatnich skutków finansowych zdarzeń
trudnych do przewidzenia, następujących poza działalnością
operacyjną jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem jej
prowadzenia.
Na stronie Ma konta 770 ujmuje się w szczególności przyznane lub
otrzymane odszkodowania dotyczące zdarzeń losowych. Na stronie
Wn konta 770 ujmuje się korekty (zmniejszenia) uprzednio
zaksięgowanych zysków nadzwyczajnych.
W końcu roku obrotowego przenosi się zyski nadzwyczajne na stronę Ma
konta 860 (Wn konto 770).
Na koniec roku obrotowego konto 770 nie wykazuje salda.
Ewidencja:
Odszkodowania od ubezpieczyciela Wn 201, Ma 770
Konto 771– „Straty nadzwyczajne”
Konto 771 służy do ewidencji ujemnych skutków finansowych zdarzeń
trudnych do przewidzenia, następujących poza działalnością
operacyjną jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem jej
prowadzenia.
Na stronie Wn konta 771 ujmuje się poniesione straty nadzwyczajne, a w
szczególności szkody spowodowane zdarzeniami trudnymi do
przewidzenia, następującymi poza działalnością operacyjną jednostki i
niezwiązanymi z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia.
Na stronie Ma konta 771 ujmuje się korekty (zmniejszenia) strat
nadzwyczajnych.
W końcu roku obrotowego przenosi się straty nadzwyczajne na stronę Wn
konta 860 (Ma konto 771).
Na koniec roku obrotowego konto 771 nie wykazuje salda.
Ewidencja:
Szkody spowodowane przez zdarzenia losowe Wn 771, Ma 201
Konto 860 – „Wynik finansowy”
Konto 860 służy do ustalania wyniku finansowego jednostki.
W końcu roku obrotowego na stronie Wn konta 860 ujmuje się sumę:
1) poniesionych kosztów, w korespondencji z kontem: 400, 401, 402, 403,
404, 405 i 409;
2) zmniejszeń stanu produktów oraz rozliczeń międzyokresowych w
stosunku do stanu na początek roku, w korespondencji z kontem 490,
w jednostkach stosujących to konto;
3) wartości sprzedanych towarów w cenie zakupu lub nabycia, w
korespondencji z kontem 730, oraz materiałów, w korespondencji z
kontem 760;
4) dotacji przekazanych na finansowanie działalności podstawowej
samodzielnie bilansujących się oddziałów oraz na inwestycje
samorządowych zakładów budżetowych, w korespondencji z kontem
740;
5) kosztów operacji finansowych, w korespondencji z kontem 751, oraz
pozostałych kosztów operacyjnych, w korespondencji z kontem 761;
6) strat nadzwyczajnych w korespondencji z kontem 771;
7) obowiązkowych zmniejszeń wyniku finansowego, w korespondencji z
kontem 870.
Na stronie Ma konta 860 ujmuje się w końcu roku obrotowego sumę:
1) uzyskanych przychodów, w korespondencji z poszczególnymi kontami
zespołu 7;
2) zwiększeń stanu produktów oraz rozliczeń międzyokresowych w
stosunku do stanu na początek roku, w korespondencji z kontem 490;
3) dotacji otrzymanych na finansowanie działalności podstawowej, w
korespondencji z kontem 740;
4) zysków nadzwyczajnych, w korespondencji z kontem 770.
Saldo konta 860 wyraża na koniec roku obrotowego wynik finansowy
jednostki, saldo Wn – stratę netto, saldo Ma – zysk netto. Saldo jest
przenoszone w roku następnym na konto 800.
Konto 800 – „Fundusz jednostki”
Konto 800 służy do ewidencji równowartości majątku trwałego i
obrotowego jednostki i ich zmian.
Na stronie Wn konta 800 ujmuje się zmniejszenia funduszu, a na stronie
Ma – jego zwiększenia, zgodnie z odrębnymi przepisami regulującymi
gospodarkę finansową jednostki.
Na stronie Wn konta 800 ujmuje się w szczególności:
1) przeksięgowanie straty bilansowej roku ubiegłego z konta 860;
2) przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych
dochodów budżetowych z konta 222;
3) przeksięgowanie, w końcu roku obrotowego, dotacji z budżetu i środków
budżetowych wykorzystanych na inwestycje z konta 810;
4) różnice z aktualizacji wyceny środków trwałych;
5) wartość sprzedanych, nieodpłatnie przekazanych oraz wniesionych w
formie wkładu niepieniężnego (aportu) środków trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych oraz środków trwałych w budowie;
6) wartość pasywów przejętych od zlikwidowanych jednostek;
7) wartość aktywów przekazanych w ramach centralnego zaopatrzenia;
8) równowartość odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie przez
samorządowy zakład budżetowy, a także od środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych, na sfinansowanie których
samorządowy zakład budżetowy otrzymał środki pieniężne, w
korespondencji ze stroną Ma konta 760.
Na stronie Ma konta 800 ujmuje się w szczególności:
1) przeksięgowanie zysku bilansowego roku ubiegłego z konta 860;
2) przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych
wydatków budżetowych z konta 223;
3) przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych
wydatków środków europejskich z konta 227;
4) okresowe lub roczne przeniesienie zrealizowanych wydatków ze źródeł
zagranicznych niepodlegających zwrotowi z konta 228;
5) wpływ środków przeznaczonych na finansowanie inwestycji;
6) różnice z aktualizacji wyceny środków trwałych;
7) nieodpłatne otrzymanie środków trwałych, wartości niematerialnych i
prawnych oraz środków trwałych w budowie;
8) wartość aktywów przejętych od zlikwidowanych jednostek;
9) wartość objętych akcji i udziałów;
10) wartość aktywów otrzymanych w ramach centralnego zaopatrzenia.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 800 powinna zapewnić
możliwość ustalenia przyczyn zwiększeń i zmniejszeń funduszu
jednostki.
Konto 800 wykazuje na koniec roku saldo Ma, które oznacza stan
funduszu jednostki.
Sprawozdawczość finansowa
Na
dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych
sprawozdanie finansowe składające się z:
1) bilansu;
2) rachunku zysków i strat (wariant porównawczy);
3) zestawienia zmian w funduszu.
jednostki
sporządzają
Jednostki budżetowe obsługujące dysponenta części budżetowej i
dysponentów środków budżetu państwa drugiego stopnia sporządzają
łączne sprawozdania finansowe, będące sumą sprawozdań
finansowych jednostek i placówek podległych dysponentom części
budżetowej i dysponentom środków budżetu państwa drugiego stopnia
oraz własnego sprawozdania finansowego, z odpowiednim
wyłączeniem wzajemnych rozliczeń dokonywanych między tymi
jednostkami.
Wyłączenia wzajemnych rozliczeń, dotyczą w szczególności:
1) wzajemnych należności i zobowiązań oraz innych rozrachunków o
podobnym charakterze;
2)
wyniku finansowego ustalonego na operacjach
pomiędzy jednostkami, o których mowa w ust. 1.
dokonywanych
Do ewidencji wyłączenia wzajemnych rozliczeń służy konto pozabilansowe
976.
Kierownicy jednostek i placówek składają sprawozdania finansowe
odpowiednio dysponentom środków budżetu wyższego stopnia lub
zarządom jednostek samorządu terytorialnego w terminie do dnia 31
marca roku następnego.
Dysponenci środków budżetu drugiego stopnia przekazują łączne
sprawozdania finansowe dysponentom części budżetowej do dnia 15
kwietnia roku następnego.
Dysponenci części budżetowej przekazują łączne sprawozdania finansowe
do Ministerstwa Finansów do dnia 30 kwietnia roku następnego.
Zarządy jednostek samorządu terytorialnego przekazują sprawozdania
finansowe, o których mowa w § 20, do właściwych regionalnych izb
obrachunkowych w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego.
Zarządy jednostek samorządu terytorialnego przekazują do właściwych
regionalnych izb obrachunkowych skonsolidowane bilanse w formie
pisemnej i w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu
przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. Nr 64, poz. 565, z
późn. zm.1)) w terminie do dnia 30 czerwca roku następnego, z
zastrzeżeniem ust. 6.
Regionalne izby obrachunkowe przekazują do Ministerstwa Finansów
skonsolidowane bilanse jednostek samorządu terytorialnego w formie
dokumentu elektronicznego do dnia 14 lipca roku następnego.
Dziękuję za uwagę
Agnieszka Drożdżal
e-mail: [email protected]
Download