PŁODOZMIAN TO NIC INNEGO JAK UPRAWA RÓZNYCH ROŚLIN
advertisement
POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW EKOLOGIA NA DZIAŁCE WYBRANE ZAGADNIENIA OGRODNICZE Z ZAKRESU UPRAWY I OCHRONY ŚRODOWISKA NA DZIAŁCE Tomasz KONDRATOWICZ POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW KAŻDY POSIADACZ DZIAŁKI W ROD W TROSCE O WŁASNE ZDROWIE I SWOJEJ RODZINY MARZY O TYM, ABY ODŻYWIAĆ SIĘ PRODUKTAMI ROŚLINNYMI WOLNYMI OD ZANIECZYSZCZEŃ INACZEJ MÓWIĄC ŻYWNOŚC EKOLOGICZNĄ STOSUJĄC ZASADY EKOLOGICZNEGO SYSTEMU UPRAWY ROŚLIN MOŻNA TEN CEL OSIĄGNĄĆ. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW EKOLOGIA (GR. OÍKOS + LÓGOS = DOM + NAUKA) NAUKA O STRUKTURZE I FUNKCJONOWANIU PRZYRODY, ZAJMUJĄCA SIĘ BADANIEM ODDZIAŁYWAŃ POMIĘDZY ORGANIZMAMI, A ICH ŚRODOWISKIEM ORAZ WZAJEMNIE MIĘDZY TYMI ORGANIZMAMI. Ekologia związana jest z szeregiem innych dziedzin naukowych, spośród których najważniejsze są: fizjologia, genetyka, etologia i ewolucjonizm. Określenia ekologia, ekologiczny są często używane w języku potocznym, mając szeroki i czasem nieprecyzyjny sens znaczeniowy, nie zawsze związany z ekologią jako nauką, często odnoszą się typowej ochrony środowiska, filozofii ekologicznej, działalności społecznej a nawet artystycznej. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW WŁAŚCIWYM PRZYGOTOWANIEM GLEBY DO UZYTKOWANIA UPRAWY SADOWNICZE, WARZYWNE OZDOBNE NA DZIAŁCE NIEROZERWALNIE ZWIĄZANE SĄ Z WŁASCIWYM DOBOREM MATERIAŁU SIEWNEGO I SADZENIOWEGO STOSOWANIEM NATURALNYCH ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN STOSOWANIEM ŚRODKÓW WSPOMAGAJĄCYCH WZROST POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW OPRÓCZ NASŁONECZNIENIA, CZY ILOŚCI WODY, TO WŁAŚNIE STAN GLEBY JEST JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH CZYNNIKÓW, KTÓRE DECYDUJĄ O JAKOŚCI ROŚLIN HODOWANYCH W NASZYM OGRODZIE. GLEBA – JEST PODŁOŻEM I ŻYWICIELKĄ WSZELKICH ROŚLIN. W OGRÓDKU DZIAŁKOWYM SŁUŻY NIE TYLKO DO UPRAWY WARZYW , MAJĄ NA NIEJ ROSNĄĆ KU RADOŚCI TAKŻE KWIATY, ROŚLINY OZDOBNE I DRZEWA OWOCOWE. Każdy gatunek roślin ma inne wymagania glebowe. Do sukcesu potrzebna jest znajomość zasad uprawy i znajomość gleby w ogrodzie.(1) Skład gleby to: piasek, ił, próchnica i wapno. RODZAJE GLEBY – piaszczysta, ilasta, gliniasta.(2) PIELĘGNACJA GLEBY MA OGROMNE ZNACZENIE DLA UZYSKANIA DOBRYCH PLONÓW. • KOPANIE • MOTYCZENIE • NAWOŻENIE (Kiedy byt grzęźnie w błocie, za wcześnie myśleć o robocie) (Dobre obrobienie gruntu motyką to jak połowa nawożenia) POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW NAWOŻENIE GLEBY JAKOŚĆ GLEBY ZALEŻY OD PRÓCHNICY 1. TORF 2. OBORNIK 3. KOMPOST 4. GNOJÓWKA 5. NAWOZY ZIELONE (łubin, saradela, groch , bobik, wyka) POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW ODCZYN GLEBY TO NIC INNEGO, JAK JEJ WARTOŚĆ PH, CZYLI STOPIEŃ STĘŻENIA JONÓW WODOROWYCH (H+) DO JONÓW WODOROTLENOWYCH (HO-). SKALA PH ZAWIERA SIĘ MIĘDZY 0 A 14, IM MNIEJSZA WARTOŚĆ, TYM GLEBA JEST BARDZIEJ KWAŚNA. TO, JAKIE PH POSIADA DANA GLEBA, PREDESTYNUJE JĄ DO UPRAWY KONKRETNEJ ODMIANY ROŚLIN. ROŚLINY KWASOLUBNE NIE WYDADZĄ DOBRYCH PLONÓW NA GLEBACH ZASADOWYCH I ODWROTNIE TE, KTÓRYM POTRZEBNE JEST ZASADOWE PODŁOŻE, NIE SPRAWDZĄ SIĘ NA GLEBACH O DUŻEJ KWASOWOŚCI. Wyróżniamy następujące odczyny gleby: 1. 2. 3. kwaśny, (bardzo kwaśne pH <4,5, kwaśne pH od 4,5-5,5, lekko kwaśne od 5,5-6,5) obojętny, - pH od 6,5 do 7,2 zasadowy. – pH powyżej 7,2 POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW Odczyn gleby Rośliny sadownicze Bardzo kwaśny, <4,5 Borówki wysokie, żurawina wielkoowocowa Kwaśny 4,5-5,5 Agres, truskawki, maliny, aronia lekko kwaśny 5,5-6,5 jabłonie, grusze, porzeczki Obojętny 6,5-7,2 Czereśnie, wiśnie, brzoskwinie, winorośl Zasadowy >7,2 Czarny bez, berberys, dereń jadalny Warzywa Rośliny ozdobne Różanecznik, hortensja niebieska wrzosiec, kamelie Pomidor, papryka pelargonie Burak ćwikłowy, kapusta, por, marchewka, rzodkiewka, sałata. szpinak Hortensja czerwona i biąła, prymule, kosaciec ogórki Goździki, astry, chryzantemy, lilie Wilczomlecz, goździk brodaty, gęsiówki POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW NAWOZY MINERALNE (Środki wspomagające) potocznie zwane nawozami sztucznymi, substancje używane w uprawie roślin w celu wzbogacenie gleby w składniki pokarmowe niezbędne dla rozwoju roślin i polepszenie jej właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych. Nawozy mogą być produkowane z kopalin lub wytwarzane na szeroką skalę w zakładach chemicznych w procesie syntezy. Firmy zajmujące się tego rodzaju produkcją zalicza się do branży Wielkiej Syntezy Chemicznej. Nawozy sztuczne dzielimy na: Nawozy azotowe (plonowanie, masa zielona) Nawozy fosforowe bujność kwitnienia i zwięzłość owoców) Nawozy potasowe i magnezowe (masa plonu, ilości cukrów prostych) Nawozy wapniowe (odczyn gleby) Do najważniejszych składników nawozów należą: azot (N), fosfor (P), potas (K), bor (B), siarka (S) oraz wapń (Ca) i magnez (Mg) POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW NEGATYWNY WPŁYW NA ŚRODOWISKO 1. Przenawożenie gleby - skutkujące chorobami drzew i warzyw, ich mniejszą opornością słabym kwitnieniem, niskimi plonami; 2. Zmianą struktury i odczynu gleby – przekładającą się na plonowanie; 3. Negatywnym oddziaływaniem na organizmy żyjące w glebie (dżdżownice i pierwotniaki) ; 4. Zanieczyszczeniem wód gruntowych i cieków wodnych POZYTYWNY WPŁYW NA ŚRODOWISKO Nawozy mineralne w porównaniu z naturalnymi, dostarczają większej ilości łatwo przyswajalnych składników mineralnych, niezbędnych do wzrostu i rozwoju rośliny. 1. Zwiększenia plonów, oraz podwyższenia ich jakości; 2. Wzrostu ilości białka, cukrów i soli mineralnych zawartych w warzywach i owocach; 3. Przywróceniu równowagi chemicznej w glebach ubogich w jeden lub kilka pierwiastków, pozwalając przystosować do zasiewu grunty początkowo ubogie w składniki odżywcze 4. Zwiększenie biomasy roślin uprawnych. Im większa biomasa roślin, tym więcej dwutlenku węgla z atmosfery mogą one przyswoić. Zwiększona plenność roślin powodowana wykorzystaniem nawozów mineralnych wpływa korzystnie na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW CHWASTY CHWAST to roślina której obecność na plantacji roślin, działce jest wysoko niepożądana. Ich biologiczne właściwości zapewniają im przewagę nad roślinami uprawianymi w każdym środowisku, albowiem charakteryzuje ich bardzo wysoki współczynnik rozmnażania. Współczynnik ten zależy od okresu wegetacji , zasobności gleby, wielkości chwastu np komosa od 3 tys do 100 tys, nasion a koper od 400-900 nasion, ogórek 600-1000 nasion POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW SYMBIOZA CHWASTÓW Z ZIEMIĄ RODZAJ GLEBY RODZAJ CHWASTU Gleba przenawożenie azotem gwiazdnica pospolita, chwastnica jednostronna, komosa biała, mlecz zwyczajny (mniszek lekarski), pokrzywa żegawka, palusznik krwawy, rdest plamisty, przytulia czepna, starzec zwyczajny, tasznik pospolity, psianka czarna, wilczomlecz . Gleba uboga w azot koniczyna biała, babka lancetowata, babka zwyczajna, wyczyniec polny, wyka drobnokwiatowa. Gleby kwaśne i lekko kwaśne, uboga w wapń (pelargonie , a nie s=astry) bratek trójbarwny, szczaw polny, jaskier polny, rumian polny, rzodkiew świrzepa, iglica pospolita, czerwiec roczny oraz mchy. Gleby zasadowe gorczyca polna, pięciornik rozłogowy, jasnota biała, cykoria podróżnik, podbiał pospolity, mak polny, tobołki polne. Gleba zasobna w próchnicę gwiazdnica pospolita, łoboda ogrodowa, pokrzywa zwyczajna Gleba wilgotna jaskier rozłogowy, skrzyp polny, żywokost lekarski, Gleba piaszczysta: przymiotno kanadyjskie, turzyca piaskowa i babka lancetowata. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW WYRÓŻNIAMY NASTĘPUJĄCE METODY OCHRONY ROŚLIN 1. HIGIENICZNO – AGROTECHNICZNE polega na odpowiednim przygotowaniu gleby. Podczas tych - zabiegów powinniśmy zwrócić uwagę na obecność szkodników, które należy zebrać, a następnie zniszczyć. Metoda ta polega również na zwracaniu uwagi na jakość i zdrowotność materiału siewnego i nasadzeniowego. W metodzie znaczenie ma także: odpowiednie rozmieszczenie przestrzenne upraw, oddalenie od upraw, roślin będących źródłem szkodników lub patogenów, odpowiedni termin siewu i sadzenia roślin oraz termin zbioru, obecność resztek pożniwnych, nawożenie i odczyn gleby, okrywanie roślin włókniną, ściółkowanie gleby, stosowanie upraw mieszanych właściwe następstwo roślin, czyli płodozmian. 2. MECHANICZNE to najstarsza i najlepsza metoda. Polega na wycinaniu porażonych części roślin, zbieraniu i 3. niszczeniu różnych stadiów rozwojowych szkodników, a w tym celu stosowaniu pułapek np. opasek chwytnych, różnokolorowych tablic lepowych, pułapek feromonowych, lamp owadobójczych, sadzeniem roślin przyciągających i odpychających szkodnik a także wykorzystywaniu barier z siatek chroniących np. przed ptakami. BIOLOGICZNE to wykorzystanie naturalnych wrogów szkodników do walki z nimi. Metoda ta polega na ochronie i stwarzaniu odpowiednich warunków do rozwoju pożytecznych organizmów. A zatem podstawą metody biologicznej jest wykorzystanie bioróżnorodności otaczającego nas środowiska. Biologiczna ochrona pozwala na stosowanie preparatów opartych na żywych organizmach, ale całkowicie wyklucza stosowanie środków chemicznych, które są zagrożeniem dla pożytecznych organizmów. 4. FIZYCZNE (gorąca woda, powietrze, solaryzacja, parowanie, zalewanie podłoża) CHEMICZNE POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW PESTYCYDY (ŁAC. PESTIS – ZARAZA, POMÓR, CAEDO – ZABIJAM) – SUBSTANCJE SYNTETYCZNE LUB NATURALNE, STOSOWANE DO ZWALCZANIA ORGANIZMÓW SZKODLIWYCH LUB NIEPOŻĄDANYCH, UŻYWANE GŁÓWNIE DO OCHRONY ROŚLIN UPRAWNYCH, LASÓW, ZBIORNIKÓW WODNYCH, ALE RÓWNIEŻ ZWIERZĄT, LUDZI, PRODUKTÓW ŻYWNOŚCIOWYCH, A TAKŻE DO NISZCZENIA ŻYWYCH ORGANIZMÓW, UZNANYCH ZA SZKODLIWE, W BUDYNKACH INWENTARSKICH, MIESZKALNYCH, SZPITALNYCH I MAGAZYNACH. Pescytydy dzielimy na: Fungicydy – zwalczanie chorób grzybowych roślin; Insekcytydy – zwalczanie szkodliwych owadów; Moluskocydy – zwalczanie mięczaków, ślimaków nagich; Herbicydy – zwalczania chwastów; POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW POZYTYWY Z PESTYCYDÓW NEGATYWY Z PESTYCYDÓW zmniejszenia częstości występowania epidemii chorób zakaźnych, wzrostu higieny życia, a tym samym zmniejszenia śmiertelności. niszczą one także wszystkie organizmy (pożyteczne) bytujące na danym obszarze np. biedronki i muchowce bzygowate – zwalczanie mszyc, roztocza doroczynnika, dziubałek gajowy – zwalcza przedziorki owocówki, pszczoły. pole zasiedlane jest przez nowy gatunek szkodnika (bądź przez odporny na pestycyd szczep tego samego gatunku, który przeżył oprysk), który na danym polu przeważnie nie ma wrogów naturalnych i w bardzo szybkim czasie dochodzi do jego masowego rozwijania zwiększają również trwałość produktów przemysłowych takich jak papier i tekstylia skażenia zbiorników i cieków wodnych, wód gruntowych przedłużanie eksploatacji dróg, torów i lotnisk dzięki zapobieganiu rozwojowi niszczących je chwastów. zmiany w powiązaniach między elementami biotycznymi gleby i użytecznymi organizmami (dżdżownice). Zabezpieczanie plonów przed szkodnikami w czasie przechowywania i transportu. bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, a niekiedy i życia człowieka. narażone na skażenie pestycydami są rośliny rosnące obok niezaatakowane przez żadnego szkodnika POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW OWADY POŻYTECZNE OWADY ZAPYLAJĄCE KWIATY OWADY DRAPIEŻNE I PASOŻYTNICZE pszczoły, trzmiele i motyle biedronki, złotooki, biegacze, mrówki, muchówki, błonkówki, biegacze, bzygi, świetliki, ważki, pająki mszyce, przędziorki, ślimaki, stonkę ziemniaczaną, zwójki, komary Owadzie drapieżniki w fazie niedojrzałej a często dorosłej, wpływają bezpośrednio na ofiarę, zabijając ją natychmiast. Przykładem drapieżników są biedronki i modliszki. Czy wiecie, że w okresie kwitnienia dorodne żeńskie chrząszcze biedronek mogą znacznie zmniejszyć populację szkodników mszyc, co eliminuje konieczność stosowania środków chemicznych? Potrafią one w ciągu doby zjeść ich kilkadziesiąt, nie pogardzą też stonką. Najbardziej żarłoczne są larwy, które pochłaniają 10 razy więcej szkodników. Pszczoły oprócz zapylania kwiatów, produkują miód Te owady pasożytują na swych gospodarzach, składając jaja na ich ciele lub wewnątrz. Larwy wylęgają się z jaj i rozwijają, powodując paraliż żywiciela. Wtedy sparaliżowane owady nadal je przed śmiercią karmią jeszcze przez jakiś czas. Przykłady naturalnych wrogów owadów, które są pasożytami szkodników to drobne osy, błonkówki i muchówki. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW POŻYTECZNE OWADY DZIUBAŁEK GAJOWY – owad drapieżny Występuje na drzewach i krzewach owocowych od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Żywią się przędziorkami, jajami owocówek, larwami miodówki jabłoniowej i pryszczarków, gąsienicami zwojkówek, namiotnika jabłoniowego oraz innych drobnych owadów. Jeżeli chcemy aby dziubałki zagościły w naszym ogrodzie w przyszłym roku, pamiętajmy iż owady te zimują wśród opadłych liści i pod korą drzew. Pozostawmy zatem w ogrodzie na zimę kryjówki, w kórych schronią się te owady pożyteczne. Dorosły zjada dziennie ok. 100 przędziorków, larwy 300-600 przędziorków lub 100-200 mszyć i przędziorków BIEDRONKI –owad drapieżny Drapieżne biedronki oraz ich larwy żywią się głównie mszycami i czerwcami. Jedna larwa biedronki w ciągu swego rozwoju (ok 30 dni)zjada od 100-2000 mszyc. Najczęściej w ogrodzie można zobaczyć biedronki siedmiokropki, a nieco rzadziej biedronki dwukropki WAŻKI drapieżne owady można spotkać nad oczkiem wodnym. Dorosłe ważki i ich larwy są drapieżne – żyją od 6 mc. Do 7 lat żywią się owadami i organizmami wodnymi - m.in. larwami komarów, much. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW ZŁOTOOKIE owad drapieżny Osobniki dorosłe jedzą pyłek kwiatowy i nektar. Jednak ich larwy są bardzo zaciekłymi pożeraczami mszyc, wciornastków i wełnowców (zarówno postaci dorosłych jak i jaj tych szkodników). larwy złotooków mają dość duże "kleszcze", którymi chwytają i wysysają w ciągu swojego życia około 500 mszyc. Nie mają dużych wymagań, chociaż najlepiej rozwijają się przy temperaturze 20 - 26°C. Zimują ukryte pod korą starych drzew, na strychach i w altanach, można je też spotkać między oknami mieszkań. W ogrodzie możemy zidentyfikować te owady pożyteczne po obecności długich nitek (z reguły zlokalizowanych w sąsiedztwie kolonii mszyc) na których są zawieszone ich jaja (ten sposób składania jaj przez Samicę, ma chronić potomstwo przed prześladowcami). Złotooki zjadają wiele szkodników, przede wszystkim mszyce, czerwce, miodówki, przędziorki oraz zwójki, zjada w ciągu 1 mc zjada ok. 1000 mszyc. BZYGOWATE to rodzina owadów zaliczana do podrzędu krótkoczułkich z rzędu muchówek. Osiągają długość do 25 mm i są charakterystycznie ubarwione - mają tułów w czarno-żółte paski, przez co często mylimy je z osami. Bzygowate są jednak dla ludzi nie groźne, a wygląd podobny do żądlących os służy ich ochronie przed drapieżnikami. Osobniki dorosłe bzygowatych żywią się nektarem kwiatów. Jednak ich larwy nie są już wegetarianami czynią spustoszenie w koloniach mszyc, dziennie ok. 120 mszyc. Bzygowate możemy zwabić do ogrodu sadząc kwiaty o silnym zapachu. Owady te lubią przebywać wśród nagietków czy też kopru włoskiego. Biegaczowate to drapieżne chrząszcze. Zjadają owady i ich larwy, a także dżdżownice i ślimaki. Żerują w nocy, w dzień chronią się w ściółce, między butwiejącymi liśćmi, pod kamieniami POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW ZGODNIE Z ZASADAMI STOSOWANIA ZINTEGROWANEJ OCHRONY ROŚLIN ZWALCZANIE CHEMICZNE SZKODNIKÓW STOSOWANE JEST JEDYNIE JAKO DZIAŁANIE UZUPEŁNIAJĄCE. JEŚLI JEDNAK KONIECZNE JEST UŻYCIE PESTYCYDÓW, NALEŻY PAMIĘTAĆ O: § 73 REGULAMINU ROD 1. DZIAŁKOWIEC ZOBOWIĄZANY JEST DO ZWALCZANIA NA UŻYTKOWANEJ DZIAŁCE CHORÓB I SZKODNIKÓW ROŚLIN. 2. DZIAŁKOWIEC MOŻE STOSOWAĆ NA DZIAŁCE CHEMICZNE ZABIEGI OCHRONY ROŚLIN WYŁĄCZNIE PREPARATAMI WEDŁUG DOBORU USTALONEGO PRZEZ KRAJOWĄ RADĘ PZD NA DANY ROK. 3.ZABIEG, O KTÓRYM MOWA W UST. 2, MOŻE BYĆ PRZEPROWADZONY TYLKO W PRZYPADKU, GDY MOŻLIWYM JEST ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA DLA LUDZI I UPRAW OGRODNICZYCH ZARÓWNO NA WŁASNEJ DZIAŁCE, JAK I DZIAŁKACH SĄSIEDNICH. 4.PRZED ZASTOSOWANIEM ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN DZIAŁKOWIEC ZOBOWIĄZANY JEST DO POINFORMOWANIA O TYM SĄSIADÓW PODAJĄC NAZWĘ PREPARATU, OKRES KARENCJI I DATĘ WYKONANIA ZBIEGU. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW MONOKULTURA, uprawa jednego gatunku rośliny lub o podobnych wymaganiach glebowych i pokarmowych przez szereg lat w tym samym miejscu. Monokultura charakteryzuje się dużą podatnością na rozwój szkodników, owadów i czynników chorobotwórczych Regulamin ROD w § 86 zabrania tego rodzaju upraw. Negatywne skutki monokultury: 1. 2. 3. jednostronne wyczerpanie składników pokarmowych z gleby, ciągłe pobieranie wody z tych samych warstw, nadmierny rozwój chorób grzybowych i szkodliwych organizmów żywych . POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW W UPRAWIE EKOLOGICZNEJ ŚWIADOMIE REZYGNUJE SIĘ Z: 1. SYNTETYCZNYCH ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN I ZAPRAW NASIENNYCH, 2. SZTUCZNYCH NAWOZÓW I KONCENTRATÓW, 3. NIE WPROWADZA SIĘ ORGANIZMÓW GENETYCZNIE MODYFIKOWANYCH. UŻYWA SIĘ TYLKO NATURALNYCH NAWOZÓW I ŚRODKÓW OCHRONY, STOSUJE SIĘ PROFILAKTYKĘ PRZECIWKO CHORÓBOM POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW Ściółkowanie jest elementem bez którego ogród uprawiany metodami naturalnymi obyć się po prostu nie może. Polega ono na okrywaniu wierzchniej warstwy gleby różnego rodzaju materiałami organicznymi jak i nieorganicznymi lub uprawie roślin okrywkowych. Dzięki temu chronimy glebę oraz w znacznym stopniu pobudzamy jej aktwność biologiczną a sobie zaoszczędzamy wiele pracy. Możemy z powodzeniem stosować je zarówno podczas uprawy w ogrodach ozdobnych, warzywnych jak i owocowych. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. DLACZEGO WARTO ŚCIÓŁKOWAĆ znaczne ograniczenie rozwoju chwastów wieloletnich oraz osłabienie kiełkowania nasion chwastów jednorocznych, ograniczenie wyparowywania wody z gleby, pozytywny wpływ na organizmy glebowe rozkładające resztki organiczne, ograniczenie wypłukiwania składników pokarmowych poza zasięg systemu korzeniowego roślin, zwłaszcza na lżejszych glebach piaszczystych, ochrona gruzełkowatej struktury gleby podczas intensywnych opadów deszczu oraz w trakcie nawadniania roślin, ograniczenie wywiewania pyłu ziemnego z rabat, ograniczenie znacznych skoków temperatury gleby, zarówno podczas upalnych dni jak też mroźnych zimowych nocy, ograniczenie pobrudzenia ziemią owoców oraz kwiatów, zmniejszenie porażenia przez choroby pędów leżących bezpośrednio na wilgotnym podłożu. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW ŚCIÓŁKI ORGANICZNE Kora Lekka, przewiewna, o odczynie kwaśnym, warstwa 6-8 cm ,użytek 5-6 lat Słoma Lekka, przepuszczalna, kwaśna 7 pH, warstwa 10-15 cm, użytek 1 rok Trociny Lekkie , kwaśne 4,5 pH, warstwa 8-10 cm użytek 2-3 lat Wióry drzewne Lekkie , kwaśne 4,5 pH, warstwa 8-10 cm użytek 4-5 lat MULCZE (ŚCIÓŁKI Z DZIAŁKI) Kompost Zasobny w pokarm, odczyn obojętny, warstwa 10-15 cm, użytek 1 rok Trawa Zasobna w pokarm szybko się rozkłada , używamy wysuszonej, warstwa 8-10 cm ŚCIÓŁKI SYNTETYCZNE Folia Folia ekologiczna Liście Chwasty Najlepsze: buk, dąb kasztan, orzech, warstwa 10-15 cm, wskazane mieszanie z kompostem obornikiem Jedynie młode bez nasion, mają podwójne działanie „biofolie” ulegają bidegradacji Agrotkanina Przepuszcza wodę odporna na uszkodzenia mechaniczne, używalność 6-7 lat Agrowłoknina Przepuszcza wodę i składniki pokarmowe, odporna na uszkodzenia mechaniczne, używalność 5-6 lat pH 4-4,5warstwa 5-7 cm Igliwie Grubośćod 0,040,08mm POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW ZMIANOWANIE I SĄSIEDZTWO ROŚLIN CELEM TEJ DZIAŁALNOŚCI JEST STWORZENIE NATURALNEGO ŚRODOWISKA W KTÓRYM ZOSTAJE ZACHOWANA RÓWNOWAGA POMIĘDZY RÓZNYMI ŻYWYMI ORGANIZMAMI, KTÓRE BĘDĄ JEDNOCZEŚNIE PRZYNĘTĄ DLA POŻYTECZNYCH OWADÓW. CEL ten osiąga się poprzez: 1. Właściwe następstwo plonów. 1. Stosowanie uprawy współrzędnej; POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW PŁODOZMIAN TO NIC INNEGO JAK UPRAWA RÓZNYCH ROŚLIN W KOLEJNYCH LATACH NA TYM SAMYM MIEJSCU, Umożliwia to pełne i prawidłowe wykorzystanie dawki obornika i uniknięcie sadzenia na nawożonej nim grządce takich warzyw, którym szkodzi świeży obornik. LATA 1 ROK WARZYWO Silnie wyjaławiające glebę Kapusta biała, czerwona, włoska, kalafior, brukselka, pomidory, ogórki, selery. Cebula. por, marchew, buraki, sałata, jarmuż kalarepa, pietruszka. 2 ROK 3 ROK WARZYWO Słabo wyjaławiające glebę Groch, fasola, bób, pietruszka naciowa, rzodkiew (ka), rzepa. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW STOSOWANIE KALENDARZA BIODYNAMICZNEGO Kalendarz ten oparty jest na czasie astronomicznym, który uwzględnia ruch ciał niebieskich w kosmosie. Wzajemny układ tych ciał, a szczególnie Słońca i Księżyca, wskazuje na stan wegetacji roślin. Kalendarz precyzyjnie wyznacza terminy podejmowanych zabiegów i prac agrotechnicznych. Jego podstawą jest zależność między znakami Zodiaku a konkretnymi częściami rośliny, które zbieramy (korzeń, liść, kwiat czy owoc). Tak dobieramy porę siewu, sadzenia, pielęgnacji, zbioru, aby księżyc pozostawał w konstelacji odpowiedniego trygonu. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW KAŻDY TRYGON ODPOWIADA OKREŚLONEJ CZĘŚCI ROŚLINY: ZIEMIA: Byk, Panna, Koziorożec- dni korzeniowe; WODA: Rak, Skorpion, Ryby- dni liściowe; POWIETRZE: Bliźnięta, Waga, Wodnik- dni kwiatowe; OGIEŃ: Baran, Lew, Strzelec- dni owocowe. Wysiew roślin i ich pielęgnacja w określone dni pobudza je do ukierunkowania na tę część rośliny, na której nam najbardziej zależy. Przestrzeganie terminów zapewnia nie tylko większą ilość plonów, ale polepsza ich jakość, zmniejsza niebezpieczeństwo występowania chorób i szkodników. Dlatego też należy dopasować część rośliny, która ma być plonem, do odpowiedniego dnia. Jeśli plonem jest: 1.bulwa, cebula, korzeń- dni korzeniowe; 2.liść lub łodyga- dni liściowe; 3.kwiat- dni kwiatowe; 4.owoc lub nasiona- dni owocowe. W dni korzeniowe dobrze jest wykonywać pikowanie, przesadzanie rozsady. W dni liściowe nie zbiera się żadnych plonów, bo szybciej się psują. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW UPRAWA WSPÓŁRZĘDNA TO NIC INNEGO JAK UPRAWA DWÓCH LUB WIĘCEJ GATUNKÓW ROŚLIN W TYM SAMYM CZASIE NA TEJ SAMEJ POWIERZCHNI. 1. Nie sadź obok siebie roślin (warzyw) z tej samej grupy i rodziny – np. warzyw psiankowatych – pomidora i ziemniaka. 2. Sadź obok siebie warzywa o różnym zasięgu systemu korzeniowego – pobierające składniki pokarmowe z różnych warstw gleby. 3. Sadź rośliny motylkowate – ich korzenie wchodzą w symbiozę z bakteriami, dzięki temu zwiększają zawartość azotu w glebie. 4. Nie sadź obok siebie warzyw o wysokich wymaganiach pokarmowych i wodnych – będą konkurować ze sobą! 5. Sadź rośliny (warzywa) odstraszające szkodniki – np. aksamitka odstrasza mszyce, czosnek – odstrasza większość szkodników. POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW 1. 2. 3. 4. 4. 5. ZALETY UPRAWY WSPÓLRZĘDNEJ: Rośliny chronią się wzajemnie przed szkodnikami i chorobami; Gleba jest przez cały rok pokryta roślinami w różnych fazach rozwoju, wskutek czego jej powierzchnia jest zacieniona; Rośliny ściślej okrywające glebę hamują rozwój chwastów; Uprawa współrzędna wpływa korzystnie na wydajność roślin dzięki wprowadzeniu do uprawy kolejnych roślin, zbiory trwają długo, a powierzchnia gleby jest dobrze wykorzystana; Jedne rośliny wpływają korzystnie na smak drugich; Różnorodność uprawianych gatunków zwiększa równowagę ekologiczną zwłaszcza w glebie, przeciwdziała zmęczeniu gleby i masowemu rozmnażaniu szkodników oraz bakterii i grzybów chorobotwórczych POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW 6. Pojawienie się dodatkowych miejsc do rozwoju pożytecznych owadów zwalczających szkodniki , co ma związek z częściowym odzyskaniem równowagi biologicznej, 7. Przeciwdziałanie erozji oraz silnemu zbiciu gleby, a także ograniczenie wypłukiwania składników pokarmowych w głębsze warstwy gleby, gdzie są one niedostępne dla korzeni roślin, 8. Brak jednostronnego wyczerpania gleby, co ma często miejsce przy monokulturze, czyli uprawianiu tylko jednego gatunku na tym samym stanowisku przez dłuższy okres czasu, 9. Ograniczenie zjawiska zmęczenia gleby, związanego nie tylko z jej wyjałowieniem, ale także nagromadzeniem w podłożu dużej ilości szkodników, a także grzybów i bakterii wywołujących choroby roślin, 10. na sam koniec, ale moim zdaniem najważniejsze: ograniczenie lub całkowite zaprzestanie stosowania 'chemii', a co za tym idzie, nie tylko dorodne i smaczne, ale i zdrowe warzywa z własnej działki! POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW WARZYWO MARCHEW SYMPATIA „DOBRY” SĄSIAD ANTYPATIA „ZŁY” SĄSIAD Sałata, cebula, por, groch, fasola, czosnek, pomidor, rzodkiewka, skorzenna, koper, majeranek, mięta, szałwia, nagietek, truskawka Kapusta, burak, ziemniak, seler pomidor, rzodkiewka, szałwia Sałata, burak, warzywa kapustne POMIDOR Pietruszka, seler, cebula, fasola, sałata, por, szpinak, czosnek, bazylia, koper, mięta nasturcja, aksamitka Rzodkiewka, kalarepa, kapusta, ogórek, bób, groch, papryka, koper włoski, ziemniaki. OGÓREK Sałata, seler, kalarepa, fasola, groch, burak koper, rzodkiewka, szpinak, pietruszka, czosnek, bazylia, estragon, kolendra, kminek, nasturcja, słonecznik PIETRUSZKA Rzodkiew, pomidor, ziemniaki POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW SYMPATIA „DOBRY” SĄSIAD Antypatia „ZŁY” SĄSIAD BURAK Kalarepa, cebula, por, fasola Marchew, ziemniak, szpinak FASOLA Marchew, seler, por, kalafior Kminek, cebula, czosnek GROCH Rzodkiewka, fasola, seler, marchew Cebula, czosnek, por, szalotka, szczypiorek Groch, sałata Pomidory, brokuł, jarmuż kalafior, kalarepa, kapusta WARZYWO RZODKIEWKA POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW SYMPATIA „DOBRY” SĄSIAD ANTYPATIA „ZŁY „ SĄSIAD Por, sałata, buraki, marchew, kapustne Fasola, groch Kapusta, szpinak, kukurydza, bób, fasola, czosnek, chrzan Marchew, ogórek, dynia, pomidory SELER Fasola Bób, ziemniaki SAŁATA Rzodkiewka, marchew, koper, kapustne pietruszka WARZYWO CEBULA ZIEMNIAKI POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW Choroba/szkodnik Roślinny ochronne Szczególnie skuteczne kombinacje Bawełnica korówka, mszyce nasturcja, lawenda, cząber ogrodowy •nasturcja pod drzewami owocowymi •fasola i cząber ogrodowy Bielinek kapustnik koper, szałwia, rozmaryn, tymianek, mięta pieprzowa, bylica, pomidory, seler •kapusta z ziołami na brzegach zagonu Mączniak prawdziwy czosnek, szczypiorek kilka roślin czosnku pod drzewami, krzewami, truskawkami czy różami Mrówki lawenda, wrotycz pospolity, roszpunka Muchówki, owocówki bazylia, wrotycz pospolity, orzech włoski orzech włoski w miejscu wypoczynkowym POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW Choroba/szkodnik Roślinny ochronne Szczególnie skuteczne kombinacje Myszy, karczowniki czosnek, szachownica cesarska, wilczomlecz, ułudka ostrzeń, nostrzyk, słonecznik, narcyzy La Riante nostrzyk w zasięgu korony drzewa, słoneczniki lub narcyzy na brzegach zagonów Nicienie aksamitka, nagietek lekarski wymienione rośliny jako rośliny okrywowe lub na brzegach zagonów Pchełki ziemne bylica piołun, mięta •kapusta z sałatą pieprzowa, sałata, kwitnące •siewki ogórka i janowiec pędy janowca Kędzierzawość liści brzoskwini Czosnek, cebula Czosnek wkoło drzewa POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW Choroba/szkodnik Roślinny ochronne Szczególnie skuteczne kombinacje Ślimaki gorczyca, cebula, czosnek, nasturcja, szałwia, hyzop, tymianek Śmietka cebulanka marchew cebula z marchwią Stonka ziemniaczana chrzan pospolity, jasnota, wrotycz pospolity, aksamitka intensywnie pachnące odmiany aksamitek wśród ziemniaków POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW
