Jan brzechwa ,

advertisement
Jan
Brzechwa
1998-2013
Poeta, człowiek, patron naszej szkoły
Zamiast wstępu
„Dla Janka”
Janek Brzechwa- fajny gość
Jego wierszy nie mam dość.
Od wieczora do poranka
To najlepsza jest czytanka.
Może lubi ktoś Pottera
Teraz wielka z nim afera
Lecz gdy smutno Ci i źle
Mam dla Ciebie rady dwie:
Do księgarni: tup, tup, tup
Wiersze Brzechwy sobie kup
Potem usiądź na tapczanie
I rozpocznij w mig czytanie.
Wojtek Budlewski kl. III 2002rok SP Kobylnica
To, co wiemy o Janie Brzechwie…
Jan Brzechwa, właściwie Jan Wiktor Lesman urodzony 15 sierpnia 1898r. w Żmerynce na Podolu,
zmarł 2 lipca 1966r. w Warszawie – polski poeta pochodzenia żydowskiego, autor wielu
znanych bajek
i wierszy dla dzieci, satyrycznych tekstów dla dorosłych, a także tłumacz literatury
rosyjskiej.
Był stryjecznym bratem poety Bolesława Leśmiana, który wymyślił literacki pseudonim
"Brzechwa" (nawiązanie do elementu samolotu – brzechwy).
Młodość spędził na Kresach Wschodnich, podróżując ze swą rodziną. Jego ojciec,
Aleksander, był inżynierem kolejowym. Brzechwa ukończył Zakład NaukowoWychowawczy Ojców Jezuitów w Chyrowie, a następnie, po przyjeździe do Warszawy
– Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie z zapisaniem się na studia
wstąpił do 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej i jako ochotnik uczestniczył w latach
1920-1921 w wojnie polsko-bolszewickiej, za co go odznaczono.
Jan Brzechwa pod
pseudonimem
Jan Brzechwa posiadał pseudonimem
Szer-Szeń.
Pisał teksty piosenek i przedstawienia literackie m.in. dla
kabaretu „Czarne koty” oraz
„Qui Pro Quo” i „Morskiego Oka”
Jan Brzechwa wesoły
wychowawca
Jan Brzechwa uczył oraz wychowywał bardzo wesoło. Jego
utwory były pouczające, śmieszne oraz uczyły dzieci
zachowania.
Nasz patron prezesem
Janek był prezesem Naczelnym Rady Związku Autorów i
Kompozytorów Scenicznych.
Pracował w zarządzie Pen Club w Radzie Programowej
Polskiego Radia Telewizji,
W Radzie Programowej Agencji Autorskiej oraz
Międzynarodowej Komisji Prawa Autorskiego.
Jan Brzechwa wraz z Julianem
Tuwimem
Jan Brzechwa wraz z Julianem Tuwimem zainicjował nowy
styl w twórczości dla dzieci.
W uprawianych przez Brzechwę gatunkach literackich, tzn.
satyryczno-żartobliwej bajce zwierzęcej, w stylizowanych na
wzór eposów heroikomicznych opowieściach fantastycznych
oraz w nowoczesnej, fantastyczno-naukowej baśni
dziecięcej, odnowił fantastyczną i alegoryczną fikcję
literacką.
Pierwsze utwory
Pierwsze utwory dla dzieci to popularne tomiki poetyckie
„Tańcowała igła
z nitką” (1937), „Kaczka dziwaczka” (1939). W okresie
powojennym wydał m.in. zbiory wierszy: „Ptasie plotki”
(1949), „Brzechwa dzieciom” (1953), „Sto bajek” (1958),
„Fruwająca krowa” (1960), „Globus” (1965), „Śmiechu
warte” (1965).
Jego
satyryczne
wiersze
. Do żelaznego repertuaru dla najmłodszych wchodzą wiersze satyryczne,
zawierające plastyczne obrazy przywar dziecięcych (choć nie tylko)
np.: „Samochwała”, „Leń”, „Skarżypyta”. Autor uwydatnia ujemne cechy
charakteru przy pomocy groteski
i karykatury
Jan Brzechwa – żarty słowne
Tworząc sytuacje dowcipne
a zarazem absurdalne, zmusza czytelnika do
krytycznego stosunku wobec złych nawyków i
skłonności. Paradoks, żart słowny i sytuacyjny
widoczny jest np. w wierszach: „Sroka”, „Sum”,
„Globus”. Utwory te pokazują właściwy porządek
rzeczy, poprzez zastosowanie nonsensu uczą
obserwacji
i krytycznego myślenia.
Jan Brzechwa-”Akademia Pana Kleksa”
W zakończeniu jednej z najsłynniejszych książek, która do
dzisiaj wchodzi w skład lektur szkolnych – „Akademia Pana
Kleksa”, autor identyfikuje się ze swoim bohaterem: „Jestem
autorem historii o panu Kleksie. Napisałem tę opowieść, gdyż
ogromnie lubię opowiadania fantastyczne i pisząc je bawię się
znakomicie”.
Patron- autor wielu utworów scenicznych
Brzechwa to również autor wielu utworów scenicznych,
do których należy szopka szkolna pt. „Wagary” (1953) czy „Teatr Pietruszki”,
przedstawiający szkolne i podwórkowe problemy i perypetie z życia dzieci.
Fantazje i humory Jana Brzechwy
Adaptatorzy bardzo chętnie sięgali i sięgają do pełnych fantazji
i humoru utworów Brzechwy. Z bogatego dorobku literackiego autora, na scenach teatrów
dziecięcych, prezentowano m.in.: „Baśń o korsarzu Palemonie”, „Niezwykłą przygodę Pana
Kleksa”, „Czerwonego Kapturka”, „Kopciuszka”, „Kota w butach”, „Jasia i Małgosię”
i opracowany na podstawie „Kaczki Dziwaczki” - „Teatr Kaczki
Brzechwa-zburzenie morału i baśni
Brzechwa zburzył powagę morału i baśni,
do jakiej przywykli współcześni mu pedagodzy
i znawcy literatury. Często był krytykowany. Sam autor tak
pisał w jednym ze swych felietonów:
„… książki – czarodziejki. Krytycy o nich nie piszą. Cmokierzy
ich nie lansują. W księgarniach nie można ich dostać. A mimo to
dzieje się coś
z kategorii czarnoksięstwa: wszyscy je znają, czytają, lubią,
cytują z pamięci”.
„Żonglerka słów”
Brzechwa pasjonował się żonglerką słów i skojarzeń, językowym
komizmem, rytmem, melodyjnością. Dlatego jego wiersze na długo
pozostają w pamięci, stanowią repertuar konkursów recytatorskich.
Kompozytorzy piszą do nich muzykę a dzieci już
w przedszkolu śpiewają „Kaczkę Dziwaczkę” czy recytują wiersz „Na
straganie”. W dobie malejącego czytelnictwa, w dobie telewizji,
wideo i DVD, krótkie, dynamiczne i humorystyczne utwory Jana
Brzechwy nie tracą na aktualności, są czytane i słuchane
z zainteresowaniem. Pozbawione dłużyzn
i patetyczności, uczą i bawią zarówno dzieci jak
i dorosłych.
Jubileusz Jana Brzechwy
A oto krótki fragment tekstu Jerzego Kiersta, który był czytany
Brzechwie
na uroczystym jubileuszu w Teatrze Narodowym dnia 7 czerwca
1965 roku.
„… Niech to historia przekaże stuleciom, że Brzechwa ludziom, że nie tylko
dzieciom!”
Jan Brzechwa patronem. Z kalendarium szkoły
- Uchwałą Rady Gminy Damnica z dnia 12.06. 1998 roku nadano Szkole
Podstawowej w Damnie imię Jana Brzechwy.
- 18 listopada 19998 roku miała miejsce uroczysta ceremonia nadania imienia
szkole.
- 18 maja 2001 roku odbył się Dzień Patrona pn. "Tryptyk z Janem
Brzechwą", na który składały się: "Podróże po literaturze z
Janem Brzechwą", przegląd form teatralnych oraz warsztaty teatralne.
- w następnym roku w dniach 17 - 18 maja miał miejsce "Przegląd form
teatralnych inspirowany twórczością Brzechwy" połączony z
warsztatami teatralnymi pod hasłem "Peregrynacje z Ambrożym
Kleksem". Impreza zorganizowana została we współpracy ze słupskim
teatrem " Rondo" oraz Młodzieżowym Domem Kultury w Słupsku.
- Przegląd Teatrów Inspirowanych Twórczością Brzechwy odbył się w
dniach 30 - 31 maja 2003 roku. Na imprezę złożyły się: konkurs wiedzowy
"Brzechwa - pisarz i człowiek", konkurs recytatorski dla klas 0 III oraz przegląd form teatralnych. Laureatom wręczano "złote
kaczki"
- 21 i 22 maja 2004 roku miał miejsce kolejny Przegląd Form Teatralnych inspirowany twórczością
patrona i połączony z warsztatami teatralnymi. Nagrodami były "Kaczki dziwaczki". Przegląd
Form Teatralnych został poprzedzony czterodniowymi warsztatami prowadzonymi przez Mirosława
Glinieckiego z teatru "Stop" z Koszalina.
- Kolejny Przegląd Form Teatralnych inspirowany twórczością patrona połączony z warsztatami
odbył się w dniach 20 - 21 maja 2005 roku. Do współpracy zaproszono aktorów z teatru "Tęcza"
w Słupsku, instruktorów z MCK w Słupsku oraz GOKiS -u w Damnicy Efektem działań dziecci w
trakcie zajęć warsztatowych był spektakl kukiełkowy.
- Wiosną 2012 roku odbył się I Szkolny Konkurs Czytelniczy pn. " Czy znasz wiersze naszego
patrona?" przeznaczony dla klas I - III SP.
- Kolejny konkurs czytelniczy został zorganizowany 16 kwietnia tegoż roku. Uczniowie musieli
wykazać się znajomością utworów patrona.
- W maju bieżącego roku został rozstrzygnięty Szkolny Konkurs Plastyczny pn. "Ilustracje do
wierszy Jana Brzechwy", który adresowany był do dwóch grup wiekowych: kl. I - III SP oraz kl. IV VI SP.
- W ramach szkolnych obchodów Dnia Dziecka 29 maja 2013 roku uczniowie klas IV - VI wzięli
udział w konkursie recytatorskim, w trakcie którego zostały zaprezentowane utwory Jana
Brzechwy.
Ilustracje dzieci związane z wierszami Jana Brzechwy
Praca Natalii Kirko
miejsce III
Praca Kamili Dworak
miejsce II
Praca Marty
Berezowskiej miejsce I
Praca Hani Berezowskiej
miejsce I
Praca Darii Dworak miejsce II
Prezentację wykonały....
Daria Dworak
Kinga Sobczyk
Hania Berezowska
Aneta Gołembowska
Oliwia Formela
Sara Peruga
Patrycja Odziomek
Sandra Kurczaba
Źródła
http://www.zsdamno.pl/
Informacje zawarte w prezentacje są
wykorzystane z prezentacji Pani Liliany
Sosnowskiej.
Download