Demokratyzacja a rozwój gospodarczy
advertisement
Demokratyzacja a rozwój gospodarczy Pracę przygotowali : Jan Adamski Kalina Czech Justyna Gać Teza: Rozwój pomimo demokratyzacji Ogólna opinia na temat badanej przez nas zależności polega na tym, iż wraz z pogłębianiem się demokracji rozwój staje się coraz bardziej utrudniony. Sytuacja taka powoduje, iż kraje demokratyczne stają się mniej konkurencyjne. Podstawowe pojęcia: • Demokratyzacja jest to proces przekształcania systemu politycznego, prawa, życia społecznego itp. w duchu zasad demokratycznych. • Demokracja natomiast jest ustrojem politycznym, w którym władzę sprawuje społeczeństwo poprzez swych przedstawicieli a także forma organizacji życia społecznego, w której wszyscy uczestniczą w podejmowaniu decyzji a także szanują prawa i wolność innych ludzi. 3 Alexis de Tocqueville– O demokracji w Ameryce • stworzenie hasła liberalnej demokracji • uważał on, iż demokracja nie jest szkodliwa tylko wówczas gdy nie zagraża wolności i autonomii jednostki • zwracał uwagę m.in. na demokratyzm instytucji publicznych i wielką ilość stowarzyszeń dobrowolnych • „demokracja uśrednia” Demokracja ma swój początek w Starożytnej Grecji. W znaczący wkład w jej rozwój ma także kultura Starożytnego Rzymu oraz kultura Zachodu. Demokracja faktycznie pojawia się w momencie, kiedy kraj jest w dobrej kondycji przede wszystkim gospodarczej, bo obywatele pragną stabilności, wygody, bezpieczeństwa, czyli podtrzymania tego wszystkiego na co zapracowali (Hiszpania, Chile). Demokracja pojawia się również w wyniku bankructwa jakiegoś systemu, kiedy to dobrze zorganizowana opozycja przejmuje władzę i daje ją w ręce ludu (Polska). Ustrój państw demokratycznych opiera się na: dostępności sfery politycznej dla wszystkich bez ograniczeń ze względów klasowych, rasowych, majątkowych czy religijnych możności wybierania na stanowiska publiczne i swobodzie dostępu do tych stanowisk, czy jakichkolwiek innych (poza wyrokiem sądowym pozbawiającym praw publicznych) suwerenności narodu oznaczającej, że władza zwierzchnia, niezbywalna i niepodzielna, należy do zbiorowości społecznej żyjącej w granicach państwa; zasadzie reprezentacji – utożsamionej z delegowaniem uprawnień władczych na przedstawicieli obieralnych przez naród w wyborach powszechnych i działających pod jego kontrolą; uznaniu wyborów za główne źródło prawomocności władzy i konieczności cyklicznego potwierdzania legitymacji władzy w wyborach powszechnych; możności zrzeszania się w partie polityczne i wyboru między alternatywnymi ofertami piastunów władzy państwowej odpowiedzialności rządzących przed rządzonymi – tworzeniu wyspecjalizowanych instytucji kontroli władzy mających w założeniu zapobiegać jej nadużyciom; podziale władz – wyrażającym ideę ograniczania rządu poprzez wzajemne kontrolowanie się ośrodków władzy oraz przez działalność zorganizowanej opozycji politycznej; wolności przekonań i wypowiedzi; instytucjonalnej ochronie praw obywatelskich – wyrażającej się w stwarzaniu formalnych zabezpieczeń obywateli przed nadmierną i nieuzasadnioną ingerencją władzy w ich sprawy prywatne; prawie własności prywatnej i swobodzie przedsiębiorczości wedle reguł gospodarki rynkowej Nohlen i Nuschcler - Co to jest rozwój? Przedstawiają magiczny wierzchołkami są: pięciokąt rozwoju, którego • Wzrost to wskaźnik ekonomiczny, który można zmierzyć. Posiada ograniczoną, ale przejrzystą siłę opisu, która w szczególności umożliwia uniwersalne porównania; • Praca w rozumieniu czynności dającej korzyść osobie ją wykonującej i/lub osobom trzecim. W tym rozumieniu nie istnieje bezrobocie; • Równość i sprawiedliwość odnoszące się do prawa; • Uczestnictwo, czyli branie udziału bezpośrednio lub pośrednio zarówno w procesie kształtowania, ustanawiania i egzekucji prawa; • Niezależność a raczej wzajemna zależność pomiędzy państwami o stopniowym zróżnicowaniu. Samodzielność niemożliwa w globalnej gospodarce. Istnieje sieć powiązań, współpraca jest konieczna. Bank Światowy przeprowadził badania odnośnie rozwoju gospodarczego w krajach demokratycznych na przełomie lat 1965-1989 na przykładzie krajów: Francja, USA . Badany okres Stopień rozwoju w % 1965-1973 1973-1980 1980-1989 4,0 2,6 1,8 Sprawa długu publicznego Od pierwszej wojny światowej, kiedy na świecie zatriumfowała demokracja pojawiły się takie problemy jak dług publiczny, często przekraczający PKB, finansujący sektor socjalny, który jest na skraju bankructwa. Dług publiczny obejmuje nominalne zadłużenie podmiotów sektora finansów publicznych (administracja rządowa i samorządowa, sądy, trybunały, państwowe szkoły wyższe, ZUS, KRUS, NFZ) ustalone po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora 11 Rysunek: Relacja długu publicznego do PKB w poszczególnych krajach na koniec 2007r. (zmienne brane pod uwagę w badaniu: płacy realnej, wartości pieniądza, PKB, stabilności wzrostu, obciążeń podatkowych, kosztów pracy i bankrutującego socjala) 120 100 80 60 40 Estonia Estonia Luksemburg Łotwa Rumunia Litwa Bułgaria Irlandia Słowenia Czechy Dania Słowacja Finlandia Hiszpania Wielka Brytania Szwecja Polska Holandia Norwegia Austria Francja Malta Portugalia Cypr Węgry Niemcy Belgia Grecja 0 Włochy 20 Spowolnienie i negatywny wpływ Konflikt rozwoju gospodarczego z demokracją przejawia się w momencie kiedy z podstawowego znaczenia określonego przez prof. Novaka zyskuje ona szersze uprawnienia: • Biurokracja nie ma jasno określonych celów, nie jest nastawiona na zysk tylko realizuje chwilowe postulaty większości społeczeństwa • Korupcja, brak przejrzystości prawnej, większe koszty transakcyjne, zwiększanie obciążeń podatkowych, redystrybucja dochodu • Źle skonstruowane, słabe i niepoprawnie działające instytucje • Niestabilność polityczna Wzrost gospodarczy jest skutkiem akumulacji kapitału – demokracje ograniczają to zjawisko. Jeśli instytucje demokratyczne wykraczają poza rolę ochrony własności ich wpływ na rozwój jest negatywny. Redystrybucja jest nieefektywna. Obserwacje Barro przeprowadzone na 100 na 100 krajach w okresie 1960-1990 wskazują na istnienie nieliniowego związku, gdzie większy zakres demokracji oddziałuje na podniesienie tempa wzrostu gospodarczego w krajach o niskim poziomie wolności politycznych, ale obniża je w przypadkach osiągnięcia przez kraj poziomu średniej wolności politycznych. (Barro 1996) Wynika za tego, że demokracja nie jest źródłem osiągnięcia wyższego tempa rozwoju gospodarczego, z drugiej strony istnieje słaby dodatni wpływ na rozwój gospodarczy w krajach, w których rejestruje się niewiele praw politycznych. Redystrybucja dochodu Nie ma znaczenia jaki ustrój polityczny ma państwo. Ważna jest polityka rządu na rzecz ochrony własności kapitału. Demokracja ma to do siebie, że nawet jeśli z początku tą rolę spełnia z czasem rości sobie prawa do dysponowania tym kapitałem. Demokracji przypisuje się dużą rolę w budowaniu kapitału ludzkiego – państwowa ochrona zdrowia i szkolnictwo. Jednak to stwierdzenie jest niekonsekwentne do nieefektywnej redystrybucji kapitału Sposób na zmniejszenie negatywnych skutków demokracji • • • • Ograniczenie kompetencji biurokracji Zwiększenie wolności, swobody działania Zmniejszenie obciążeń podatkowych Konstytucyjne określenie zakresu działań państwa • Narzucanie ograniczeń na rządy i ustawodawstwo • Zredukowanie możliwości wywierania wpływu przez różne grupy społeczne Podsumowanie Demokracja jest skutkiem dobrego prosperowania gospodarczego, utworzeniem dobrego ustroju, który jest uczciwy, egalitarny, stabilny i sprawiedliwy. Rozwój nie ma zbyt wspólnego z demokracją, wolność gospodarcza jest warunkiem rozwoju i stabilne, jasny ramy prawne. Demokratyzacja raczej ma negatywny wpływ na oba te czynniki.
