AZJA
advertisement
AZJA 1. Azja jest największym kontynentem na Ziemi (ok.44 mln km2). 75% jej obszaru zajmują wyżyny i góry. 2. Azja jest kontynentem wielkich geograficznych kontrastów, m.in. w ukształtowaniu powierzchni. Znajduje się tu zarówno najwyżej wzniesiony punkt na Ziemi, Mount Everest (8848 m n.p.m.) jak i punkt położony najniżej – wybrzeże Morza Martwego (-442 m n.p.m.). 3.W Azji żyje około 4 mld ludzi, co stanowi ponad 60% ludności świata. Mieszkańcy Azji tworzą mozaikę narodów, kultur i religii. 4.Azja jest kontynentem na którym ukształtowały się najstarsze cywilizacje, m.in. sumeryjska, indyjska oraz chińska. Z tego kontynentu wywodzą się wszystkie wielkie religie świata. 5.Azja ma znaczny udział w światowej produkcji ryżu, batatów, pszenicy, herbaty, oraz bawełny. 6.Na kontynencie eksploatuje się duże ilości surowców mineralnych, m.in. ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla kamiennego, rud żelaza, boksytów oraz złota. 7.Chiny: a) trzecie państwo świata pod względem zajmowanego terytorium. W rzeźbie terenu tego kraju dominują wyżyny i góry. Rozległe niziny: Mandżurska i Chińska, zajmują wschodnią część Chin, b) najludniejszy kraj na Ziemi, zamieszkiwany przez ponad 1,3 mld ludzi, c) posiadają bogate złoża surowców mineralnych m.in. ropy naftowej rudy żelaza i złota, d) najważniejszym regionem rolniczym kraju jest Nizina Chińska, e) kraj o szybkim tempie wzrostu gospodarczego. 8. Indie: a) ponad połowa powierzchni kraju leży na Półwyspie Indyjskim, b) większość terytorium znajduje się pod wpływem klimatu zwrotnikowego monsunowego, c) drugi kraj świata pod względem liczby ludności (ponad miliard mieszkańców), d) aż 60% pracujących znajduje zatrudnienie w rolnictwie, e) ważny producent herbaty (drugie miejsce w świecie). 9. Japonia: a) położona jest na niemal czterech tysiącach wysp. Największymi z nich są: Hokkaido, Honsiu, Sikoku, Kiusu, b) leży w aktywnej strefie sejsmicznej, na styku dwóch płyt litosfery, c) znajduje się w niej osiem ponad milionowych zespołów miejskich, d) japoński przemysł przetwórczy należy do najnowocześniejszych i najwydajniejszych na świecie. W kraju tym znajduje się kilkadziesiąt ośrodków high-tech, e) posiada bardzo wydajne i nowoczesne rolnictwo, charakteryzujące się wysokim poziomem mechanizacji oraz dużym zużyciem nawozów sztucznych. 10. Bliski Wschód: a) do grona państw Bliskiego Wschodu zalicza się najczęściej 14 krajów położonych w rejonie Zatoki Perskiej oraz u wschodnich wybrzeży Morza Śródziemnego. Są to m.in. Arabia Saudyjska, Kuwejt, Irak, Izrael, b) około 90% ludności zamieszkującej Bliski Wschód to Arabowie wyznający islam, c) na Bliskim Wschodzie znajduje się niemal 60% światowych zasobów ropy naftowej, d) region ten jest miejscem licznych konfliktów zbrojnych. ZADANIA PRAKTYCZNE 1. Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania: a) Najgłębszą depresją na kuli ziemskiej jest Morze Martwe / Aralskie. b) Najwyżej położoną wyżyną na świecie jest Wyżyna Tybetańska / Środkowosyberyjska. c) Najwyższym półwyspem świata jest Półwysep Indochiński / Arabski. d) Najgłębszym jeziorem na Ziemi jest Bajkał / Bałchasz. e) Największym jeziorem świata jest Bajkał / Morze Kaspijskie. 2. Podaj dwa przykłady świadczące o tym, że Azja jest kontynentem wielkich kontrastów geograficznych: …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. 3. Do podanych nazw starożytnych cywilizacji Azji dopisz nazwy obszarów, na których się one ukształtowały. a) cywilizacja sumeryjska :…………………………… b) cywilizacja indyjska: ………………………………. c) cywilizacja chińska: ……………………………….. 4. Podkreśl nazwy wielkich aglomeracji, które leżą w Azji. Lagos, Kalkuta, Sao Paulo, New Delhi, Johannesburg, Moskwa, Kapsztad, Mumbaj, Los Angeles, Dhaka. 5. Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania. Główną rośliną żywieniową we wschodniej i południowo-wschodniej części Azji jest… a) kukurydza b) pszenica c) ryż d) batat. 6. Przy zdaniach dotyczących Chin wpisz C, przy zdaniach dotyczących Indii – literę I, a przy zdaniach dotyczących Japonii – literę J. a) Jest to najludniejsze państwo świata … b) Najwyższym szczytem tego kraju jest Czogori …. c) W kraju tym znajduje się niemal polowa światowego pogłowia trzody chlewnej … d) Państwo to jest położone na styku dwóch płyt litosfery, w aktywnej strefie sejsmicznej …. e) Jednym z ośrodków przemysłu high- tech w tym kraju jest Silicon Plateau…. f) Duże miasta łączy kolej Shinkansen … 7. Przy zdaniach prawdziwych napisz P, a przy fałszywych F. a) Z Bliskiego Wschodu pochodzi większość wydobywanej na świecie ropy naftowej…. b) W ukształtowaniu powierzchni Bliskiego Wschodu dominują rozległe niziny …. c) Niemal polowa ludności Zamieszkującej Bliski Wschód to Arabowie wyznający islam …. d) Izrael, mimo że nie posiada złóż ropy naftowej, należy do państw wysoko rozwiniętych gospodarczo ….. 8. Na podstawie danych statystycznych zawartych w tabeli podkreśl prawdziwe zdanie. Liczba ludności (mln) Świat 6790,1 Chiny 1338,6 Obliczenia: a) Co trzeci mieszkaniec Ziemi jest Chińczykiem. b) Co piąty mieszkaniec Ziemi jest Chińczykiem. c) Co ósmy mieszkaniec Ziemi jest Chińczykiem. d) Co dziesiąty mieszkaniec Ziemi jest Chińczykiem. 9. Wpisz litery P lub F. a) Japonia jest położona na trzech wyspach: Hokkaido, Honsiu i Kiusu….. b) Najwyższym punktem Japonii jest czynny wulkan Nippon … c) Dominującą rolę w gospodarce Japonii odgrywa przemysł wydobywczy … d) Chiba, Nagoja i Jokohama to jedne z największym portów morskich na świecie …. 10. Podkreśl nazwy państw położonych na Bliskim Wschodzie. Gruzja, Irak, Arabia Saudyjska, Pakistan, Syria, Uzbekistan, Katar, Kirgistan 11. Rozwiąż logogryf. 1. Inaczej Żółta Rzeka. 2. Największe jezioro Azji. 3. Najgłębsza depresja świata. 4. Pasmo górskie, na terenie którego znajdują się 4 szczyty o wysokości ponad 8000 m n.p.m. 5. Jezioro w zachodniej Azji zasilane wodami rzek Syr-daria i Amu-daria. 6. Największy półwysep Azji. 7. Najdłuższa z azjatyckich rzek. 8. Orogeneza, w wyniku której powstały m.in. góry Kaukaz i Himalaje. 12. Rozwiąż logogryf. 1. Nizina nad Morzem Żółtym. 2. Pustynia w Mongolii. 3. Jedna z najdłuższych rzek Azji, uchodząca do Morza Południowochińskiego. 4. Pasmo górskie na granicy Azji i Europy. 5. Orogeneza, w wyniku której powstały m.in. Himalaje i Karakorum. 6. Najgłębsze jezioro świata. 7. Największy archipelag na świecie. 8. Szczyt o wysokości 8848 m n.p.m. 13.Uzupełnij tabelę dotyczącą klimatu i roślinności Azji. L p. Typ klimatu 1. zwrotnikowy suchy Charakterystyczn a formacja roślinna Obszar występowania większa część Syberii 2. L p. Typ klimatu 1. zwrotnikowy monsunowy Charakterystyczn a formacja roślinna Obszar występowania wyspy Archipelagu Malajskiego 2. 14. Obok zdania prawdziwego wpisz literę P, a obok fałszywego – F. Większość mieszkańców Azji to wyznawcy buddyzmu..... W Azji ludność rasy czarnej zamieszkuje m.in. Sri Lankę. ..... Większość mieszkańców Azji mieszka na wsi. ..... Jedyną religią wywodzącą się z Azji jest islam. ..... Nizina Gangesu należy do najsłabiej zaludnionych obszarów Azji. ..... Arabia Saudyjska jest krajem o jednym z najwyższych współczynników przyrostu naturalnego w Azji. ..... 15. Wymień trzy ważne obszary upraw roślin żywieniowych w Azji. • ............................................................................... • ............................................................................... • ............................................................................... 16. Wymień trzy rejony eksploatacji ropy naftowej w Azji. • ............................................................................... • ............................................................................... • ............................................................................... 17. Przyporządkuj obiektom geograficznym odpowiednie opisy. a) Takla Makan . . . . . . A. Obszar rolniczy z bardzo żyznymi glebami. b) Nizina Chińska . . . . . . B. Pasmo górskie w zachodnich Chinach. c) Tien-szan . . . . . . C. Pustynia w Kotlinie Kaszgarskiej. D. Nizina w zachodnich Chinach. 18. Przyporządkuj obiektom geograficznym odpowiednie opisy. a) Wyżyna Tybetańska . . . . . A. Obszar rolniczy z bardzo żyznymi glebami. b) Nizina Chińska . . . . . . B. Pasmo górskie leżące na północ od Tybetu. c) Kunlun . . . . . . C. Najwyżej położona wyżyna na świecie. D. Pustynia w Kotlinie Kaszgarskiej. 19. Uzupełnij zdania. a) Z Chin pochodzi 1/3 światowych zbiorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Chiny zajmują 1 miejsce na świecie w eksploatacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , cynku i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Niemal 95% mieszkańców zamieszkuje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . część Chin. 20. Uzupełnij zdania. a) Z Chin pochodzi niemal połowa światowego pogłowia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) W Chinach wprowadzono program kontroli urodzeń, według którego władze promowały rodziny ............................ c) Najważniejszym regionem rolniczym Chin jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21. Przyporządkuj obiektom geograficznym odpowiadające im określenia. a) Gangesu . . . . . . A. wyżyna b) Dekan . . . . . . B. góry c) Karakorum . . . . . . C. nizina d) Ghaty . . . . . 22. Przyporządkuj obiektom geograficznym odpowiadające im określenia. a) Indusu . . . . . . A. wyżyna b) Dekan . . . . . . B. góry c) Himalaje . . . . . . C. nizina d) Ghaty . . . . . 23. Wymień dwa obszary upraw herbaty w Indiach. • ............................................................................... • ............................................................................... 24. Wymień dwa obszary upraw ryżu w Indiach. • ............................................................................... • ............................................................................... 25. Obok zdania prawdziwego wpisz literę P, a obok fałszywego – F. Japonia leży na styku dwóch płyt litosfery: eurazjatyckiej i pacyficznej, dlatego często występują tam trzęsienia ziemi….. Japonia to kraj o dużej liczbie ludności, ale bardzo małej gęstości zaludnienia….. W Jokohamie znajduje się największy port lotniczy świata. …. Japonia położona jest w całości na czterech wyspach…... Ważnym czynnikiem kształtującym klimat Japonii jest cyrkulacja monsunowa…... W krajobrazie Japonii dominują góry i wyżyny, które zajmują niemal 85% powierzchni kraju….. 26. Podkreśl czynniki, które przyczyniły się do osiągnięcia przez Japonię wysokiego poziomu rozwoju gospodarczego. a) Nizinne ukształtowanie powierzchni terenu. b) Pracowitość mieszkańców. c) Duża ilość surowców mineralnych. d) Wysokie nakłady na oświatę i badania naukowe. e) Pomoc finansowa USA po zakończeniu II wojny światowej. f) Bardzo dobre warunki do rozwoju rolnictwa. 27. Wpisz brakującą nazwę państwa lub stolicy. a) Indie – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tokio c) Irak – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – Seul e) . . . . . . . . . . . .– Pekin f) Turcja – . . . . . . . . . . . . . . . . . g) Japonia – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h) . . . . . . . . . . . . . .– Teheran 28. Obok zdania prawdziwego wpisz literę P, a obok fałszywego – literę F. Podczas fałdowań paleozoicznych powstały góry Tien-szan i Sajany…... Kolebką chrześcijaństwa, judaizmu i islamu jest Azja Południowo-Wschodnia…... Megalopolis Nippon położone jest na wyspie Honsiu…… Mieszkańcy Azji stanowią około 75% ludności świata….. Półwysep Kamczatka, Wyspy Japońskie i Filipiny leżą w aktywnej strefie sejsmicznej. …. Do grona azjatyckich tygrysów zalicza się m.in. Singapur oraz Koreę Północną….. 29. Wymień trzy czynniki wpływające na dużą gęstość zaludnienia Niziny Chińskiej. • ............................................................................... • ............................................................................... • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ........ 30. Wpisz literę „C” przy zdaniach dotyczących Chin, a literę „J” przy zdaniach dotyczących Japonii, „I” dla Indii Mieszkańcy tego kraju słyną z ogromnej pracowitości….. Zagranicznych inwestorów przyciąga do tego państwa ogromny rynek zbytu i niskie koszty pracy.….. Kraj ten jest największym na świecie producentem telewizorów.….. Państwo to posiada bogatą bazę surowcową.….. Znaczną część eksportu tego kraju stanowią wysokiej jakości produkty przemysłu przetwórczego.….. Warunki naturalne tego państwa nie sprzyjają rozwojowi rolnictwa.….. Walutą tego kraju jest rupia. ….. W drugiej połowie XX wieku wprowadzono w tym państwie program kontroli urodzeń. …. Kraj ten jest największym producentem herbaty na świecie…... Społeczeństwo tego państwa dzieli się na kasty….. Kraj ten zajmuje drugie miejsce na świecie pod względem pogłowia bydła. …. 31. Rozpoznaj azjatyckie jeziora przedstawione na mapach konturowych. Następnie wpisz pod każdym z nich odpowiednią nazwę wybraną spośród podanych poniżej. Morze Kaspijskie, Jezioro Aralskie, Bajkał, Bałchas 32. Wypisz nazwy obiektów geograficznych zaznaczonych na poniższej mapie symbolami. Morza/zat oki: a. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Krainy geograficzne: A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wyspy/półwyspy I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33. Podpisz na mapie dwie rzeki znajdujące się w zlewisku Oceanu Indyjskiego i dwie znajdujące się w zlewisku Oceanu Arktycznego. 34. Wykonaj poniższe polecenia, korzystając z mapy zamieszczonej obok. a) Narysuj na mapie strzałki obrazujące kierunek wiania monsunu letniego. b) Wpisz w kółka oznaczenia ośrodków barycznych: N – niż, W – wyż. c) Napisz, jaką pogodę nad lądem kształtuje monsun letni. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .......................................... .................. ............................................ ............... ...................... ........................................ ............... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35. Wypisz nazwy obiektów geograficznych zaznaczonych na poniższej mapie symbolami. Morza/zatoki: a. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. . . . . . . . . . . Krainy geograficzne: A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wyspy/półwyspy: I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36. Wykonaj poniższe polecenia, korzystając z mapy zamieszczonej obok. a) Narysuj na mapie strzałki obrazujące kierunek wiania monsunu zimowego. b) Wpisz w kółka oznaczenia ośrodków barycznych: N – niż, W – wyż. c) Napisz, jaką pogodę nad lądem kształtuje monsun zimowy. ................................... ........................... ....................... ........................................ ...................... ....................... .............................. ....................................................... .............................. ................................ ....................... 37. Przywróć właściwy szyk liter w poniższych nazwach państw Bliskiego Wschodu. WTUKEJ RIZELA IKRA NABLI MONA RANI RYSIA MENEJ TARKA DORIAJNA 38. Wypisz nazwy obiektów geograficznych leżących na obszarze Bliskiego Wschodu. Wielki Nefud, Ural, Eufrat, Zagros, Nizina Mezopotamska, Góry Stanowe Elburs, Zagros, Gobi, Tygrys, Nizina Turańska, Wyżyna Irańska 39. Podkreśl zdanie prawdziwe. a) Kuwejt jest jednym z najbiedniejszych państw Bliskiego Wschodu. b) Gospodarka większości państw Bliskiego Wschodu opiera się na wydobyciu ropy naftowej i gazu ziemnego. c) Na terenie państw bliskowschodnich występują lasy równikowe. d) Na Bliskim Wschodzie nie występują konflikty zbrojne. e) Jemen jest jednym z najbogatszych państw Bliskiego Wschodu. f) Gospodarka państw Bliskiego Wschodu opiera się na wysoko zmechanizowanym rolnictwie. g) Na terenie państw bliskowschodnich dominuje klimat zwrotnikowy suchy. h) Bliski Wschód jest miejscem, gdzie narodził się hinduizm. 40. Zapisz zdania związane z Bliskim Wschodem, uzupełniając je właściwymi informacjami. a) Na Bliskim Wschodzie dominuje klimat . . . . . . . . . . . . . b) Kraje takie jak Kuwejt i Katar charakteryzuje wysoki wskaźnik . . . . . . . . . , który wynosi około 80%. c) Bagdad jest stolicą . . . . . . . . . . d) Najrozleglejszym nizinnym obszarem na Bliskim Wschodzie jest Nizina . . . . . . . . . . 41. Spośród podanych niżej cech wypisz te, które dotyczą Japonii. cyrkulacja monsunowa, trzęsienia ziemi, tajfuny, pustynie, prawie 4 tysiące wysp, lodowce około 160 wulkanów, gorące źródła, dużo jezior, obfite opady śniegu, brak rzek, aktywna strefa sejsmiczna 42. Wymień trzy główne przyczyny rozwoju gospodarczego Japonii. 43. Odrzuć błędne informacje i zapisz zdania poprawnie. a) W Japonii jest około 160 / 220 wulkanów. b) Czynnych wulkanów jest 40 / 15. c) Roczna suma opadów przekracza 1200 / 800 mm, a na południu 4000 / 2000 mm. d) Wskaźnik urbanizacji wynosi 68% / 50%. e) W Megalopolis Nippon mieszka około 80 / 40 mln osób. f) Grunty orne zajmują zaledwie 12% / 25% powierzchni kraju. g) Japonia leży na prawie 4 / 8 tysiącach wysp. h) Liczba ludności wynosi 127 / 28 mln. i) Średnia gęstość zaludnienia wynosi 338 / 122 os./km². j) Na Honsiu żyje 40% / 80% mieszkańców kraju. 44. Wymień trzy charakterystyczne elementy japońskiej tradycji. 45. Wymień nazwy dwóch wielkich łańcuchów górskich w Indiach. 46. Dobierz wyrazy w pary tak, aby powstała nazwa obiektu geograficznego. Ghaty, Indyjski, Dekan, Ganges, wyżyna, rzeka, Półwysep, Wschodnie, Bengalska, Thar, Indusu, Karakorum, pustynia, góry, Zatoka, Nizina 47. Wymień trzy główne problemy indyjskiego społeczeństwa. 48. Odszukaj w poniższych zdaniach błędne informacje. Następnie zapisz zdania poprawnie. a) Niewielkie zróżnicowanie społeczne ludności Indii jest skutkiem występującego tam systemu kastowego. b) Herbatę uprawia się na północy Półwyspu Indyjskiego. c) Jednym z najważniejszych ośrodków przemysłu wydobywczego w Indiach jest Silicon Plateau. d) Wskaźnik przyrostu naturalnego w Indiach od wielu lat jest na niskim poziomie. e) Największe powierzchnie upraw w Indiach zajmuje herbata. f) Dzięki wysoko wykwalifikowanej kadrze pracowniczej w Indiach następuje dynamiczny rozwój rolnictwa 49. Wymień dwa skutki eksplozji demograficznej w Indiach. 50. Napisz, co przyciąga zagranicznych inwestorów do Indii. Podaj trzy przykłady. 51. Dopasuj poniższe nazwy państw do odpowiedniego opisu. Singapur, Afganistan, Kuwejt, Bangladesz, Mongolia, Arabia Saudyjska, Tajwan a) Azjatyckie państwa zaliczane do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo. b) Kraje będące największymi eksporterami ropy naftowej. c) Państwa nazywane azjatyckimi tygrysami. 52. Wypisz zdanie prawdziwe. a) Główną rośliną żywieniową Azji są ziemniaki. b) W Indiach i Japonii wartość PKB przypadająca na jednego mieszkańca jest podobna. c) Z Azji pochodzi 10% światowej produkcji ryżu. d) Japońskie rolnictwo jest nowoczesne, zmechanizowane i wysoko wydajne. 53. Dopasuj poniższe nazwy państw do odpowiedniego opisu. Japonia, Nepal, Izrael, Bhutan, Iran, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Korea Północna a) Azjatyckie państwa zaliczane do najlepiej rozwiniętych gospodarczo. b) Azjatyckie państwa zaliczane do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo. c) Najwięksi eksporterzy ropy naftowej. 54. Wypisz zdanie prawdziwe. a) Wybrzeże Zatoki Perskiej jest najważniejszym rejonem wydobycia węgla kamiennego. b) W Azji znajduje się 70% światowych zasobów ropy naftowej. c) Z kontynentu azjatyckiego pochodzi 5% wartości światowego wydobycia ropy naftowej. d) W Mongolii, Nepalu i Afganistanie występują bogate złoża wielu surowców mineralnych. 55. Rozpoznaj opisane poniżej obiekty geograficzne, a następnie zaznacz je odpowiednimi literami na mapie konturowej. A. Łańcuch górski leżący na terytorium Indii, Nepalu i Chin. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Najdłuższa rzeka Chin, z Zaporą Trzech Przełomów. ........................................ C. Najgłębsze jezioro świata. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Nizina, przez którą przepływa święta rzeka Hindusów. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56. Rozpoznaj opisane poniżej obiekty geograficzne, a następnie zaznacz je odpowiednimi literami na mapie konturowej. A. Najwyżej położona wyżyna świata ....................................... ........................... B. Góry na granicy Europy i Azji. ....................................... ........................... C. Największe jezioro świata. . . . . . . . . . . . . . . . ...................... D. Nizina, na której rozwijała się cywilizacja sumeryjska. ....................................... ........ 57. Podkreśl nazwę typu klimatu, który obrazują dane z poniższej tabeli. Następnie podaj charakterystyczną dla tego typu klimatu cechę. podrównikowy wilgotny, okołobiegunowy, zwrotnikowy suchy, ...................................................................... temp ./ I opad y w ⁰ C 14,3 w mm 13,8 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII rok 16,2 10,4 20,8 29,8 25,0 29,7 30,8 13,1 33,6 0,0 34,6 0,0 34,4 0,0 31,4 0,0 26,3 0,7 20,6 4,5 15,4 11,3 25,2 112,7 58. Podaj po dwa przykłady państw azjatyckich, w których dominują wymienione niżej odmiany człowieka. a) odmiana biała – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) odmiana żółta – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59. Podkreśl udogodnienia, które zachęcają zagraniczne firmy do inwestowania w Chinach. a) Ulgi podatkowe. b) Ograniczenia językowe. c) Ogromny rynek zbytu. d) Utworzenie specjalnych stref ekonomicznych. e) Wysokie podatki. 60. Podkreśl udogodnienia, które zachęcają zagraniczne firmy do inwestowania w Chinach. a) Specjalne strefy ekonomiczne. b) Tania siła robocza. c) Wysokie podatki. d) Mała ilość instytutów badawczych. e) Ogromny rynek zbytu. 61. Wyjaśnij, co oznacza skrót OPEC. ..................................................................... ...................................................................... 62. Zaznacz na dowolnej mapie z zadania region o bardzo dużych zasobach ropy naftowej. 63. Wpisz w odpowiednie rubryki tabeli poniższe nazwy państw. Podkreśl te, które nie pasują do żadnej z podanych grup. Afganistan, Kuwejt, Arabia Saudyjska, Singapur, Korea Północna, Tajwan Bangladesz, Iran, Nepal, Korea Południowa, Tajlandia, Zjednoczone Emiraty Arabskie Azjatyckie tygrysy Kraje naftowe Nazwa nadana państwom, które na skutek szybkiego rozwoju gospodarczego w ostatnich 30 latach XX stulecia przekształciły się z krajów rolniczych w nowoczesne kraje uprzemysłowione. 64. Poniższy diagram przedstawia zasoby ropy naftowej na świecie. Przeanalizuj go i podkreśl zdanie prawdziwe. a) Najmniejsze zasoby ropy naftowej występują w państwach Bliskiego Wschodu. b) Zasoby ropy naftowej Ameryki Łacińskiej stanowią ponad 16% zasobów światowych. c) Afryka oraz Australia z Oceanią mają podobną wielkość zasobów ropy naftowej. 65. Poniższy diagram przedstawia zasoby ropy naftowej na świecie. Przeanalizuj go i podkreśl zdanie prawdziwe. a) Największe zasoby ropy naftowej występują w Ameryce Północnej. b) Zasoby ropy naftowej w Ameryce Łacińskiej są mniejsze niż w Afryce. c) Zasoby ropy naftowej Bliskiego Wschodu stanowią niemal 60% zasobów światowych. 66. Rozpoznaj i podpisz, który z poniższych diagramów przedstawia strukturę eksportu Chin, a który – Arabii Saudyjskiej. A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67. Rozpoznaj i podpisz, który z poniższych diagramów przedstawia strukturę eksportu Kuwejtu, a który – Japonii. A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68. Dopasuj poniższe nazwy miast do nazw państw, w których się znajdują. Jokohama, Mumbaj, New Delhi, Szanghaj, Kobe, Kanton, Osaka, Madras, Kalkuta, Hongkong, Nagoja, Kanton A. Chiny – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Indie – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Japonia – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69. Podkreśl w poniższych zdaniach błędne informacje. Następnie przekształć zdania tak, aby były prawdziwe. a) Japonia leży na styku dwóch płyt litosfery, czego skutkiem jest występowanie trzęsień ziemi i tajfunów. b) Wielkie japońskie aglomeracje, m.in. Tokio, Osaka i Kobe, tworzą Megalopolis Hippon. c) Z Bliskiego Wschodu pochodzi większość wydobywanego na świecie złota. d) Ważnym czynnikiem kształtującym klimat Japonii jest cyrkulacja pasatowa. e) Ze względu na niedostatek surowców mineralnych w Japonii dominuje przemysł wydobywczy. f) Prowincja Asam w Indiach jest regionem uprawy ryżu. ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... 70. Podkreśl nazwy dwóch krain geograficznych, na których terenach rozwijały się starożytne azjatyckie cywilizacje. Nizina Mezopotamska, Himalaje, Nizina Indusu, Wyżyna Środkowosyberyjska, Kamczatka, Nizina Zachodniosyberyjska, Nizina Chińska, Borneo, 71. Obok zdania prawdziwego wpisz literę P, a obok fałszywego – literę F. a) Chiny realizują program kontroli urodzeń propagujący zakładanie rodzin jednodzietnych. . b) Z Chin pochodzi 3/4 światowych zbiorów ryżu. . . . c) W Indiach dynamicznie rozwija się przemysł wysokiej technologii. . . . . . d) W północnej części Indii leżą pasma Himalajów i Karakorum. . . . . . e) W Chinach panuje ustrój socjalistyczny, ale gospodarka opiera się na zasadach wolnego rynku. . . . . . f) Chiny są jednym z najszybciej rozwijających się państw świata. . . . . . g) Największą powierzchnię upraw w Indiach zajmuje kawa. . . . . . h) Rolnictwo Indii jest nowoczesne oraz towarowe.. . . . . 72. Podkreśl nazwy znanych azjatyckich zabytków. wieża Eiffla, Wielki Mur Chiński, piramida Cheopsa, świątynia Al-Kaba, Big Ben, Sfinks, Złoty Pawilon, Stonehenge, Tadż Mahal, Kolose 73. Przyporządkuj nazwy dominujących religii do państw: Filipiny Arabia Saudyjska Japonia Nepal Chiny Indie Izrael a. islam b. chrześcijaństwo c. buddyzm i konfucjanizm d. hinduizm e. szintoizm f. judaizm g. buddyzm
