Temat: Wymagania życiowe i formy ekologiczne organizmów

Temat: Wymagania życiowe i formy ekologiczne organizmów.
1. Tolerancja ekologiczna – to zdolność organizmu przystosowania się do zmian czynników środowiska.
Zakres tolerancji – to dla danego czynnika przedział tych wartości, w których organizm może żyć.
RYS. 1
2.Każdy organizm może mieć odmienny zakres tolerancji :
RYS.2
3. Eurybionty - gatunki o szerokim zakresie tolerancji, wykazują szeroka skale tolerancji wobec większości
czynników.
Stenobionty - gatunki o wąskim zakresie tolerancji
RYS. 3
4. Bioindykatorami - gatunkami wskaźnikowymi nazywamy gatunki o wąskiej skali ekologicznej ponieważ są
one pomocne w określaniu stanu środowiska np. porosty.
5. Czynniki środowiskowe:




Temperatura:
o Gatunek eurytermiczny - o szerokim zakresie tolerancji temperatury np. człowiek 0ºC - 45ºC
o Gatunek stenotermiczny - o wąskim zakresie tolerancji temperatury np. Trematommus (
antarktyczna ryba) -1,8ºC do +2ºC
Zasolenie:
o Gatunek euryhalinowy - szeroki zakres tolerancji na zasolenie np. Morsztyn-brunatnica –
występuje na Bałtyku i Morzu Północnym.
o Gatunek stenohalinowy – wąski zakres tolerancji na zasolenie np. głowonogi, szkarłupnie.
Światło:
o Heliofity – organizmy światłolubne np. kaktusy, agawy
o Skiofity – organizmy ciemnolubne np. mszaki, paprotniki
Wilgotność:
o Hydrolity -największe wymagania wodne- rośliny wodne, zanurzone całkowicie w wodzie
albo z pływającymi liśćmi np. grążel żółty
o Heliofity – wysokie wymagania wodne – rośliny bagienne o korzeniu i nasadach pędów
zanurzonych w wodzie np. tatarak
o Higrofity – dość wysokie wymagania wodne – siedliska wilgotne np. marszancja, niecierpek.
o Mezolity – średnie wymagania wodne- większość roślin okrytonasiennych.
o Kserofity – siedliska suche :
 Sukuleny - gromadzące wodę na okres suchy np. kaktusy, agawy
 Sklerofity – silnie ograniczające transpirację w porze suchej np. wrzos
6. W przyrodzie często zdarza się, że optimum ekologiczne nie pokrywa się z fizjologicznym:
RYS. 4
7. PRAWO MINIMUM LIEBIGA które mówi, że możliwości rozwoju organizmu określa ten składnik, którego
jest najmniej. Jest to tzw. czynnik ograniczający.
8. PRAWO TOLERANCJI SHELFORDA, będące rozszerzeniem prawa minimum. Mówi ono, że możliwość
bytowania organizmu określają minima i maksima danego czynnika.