Załącznik nr 26 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Etnologia A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwają nie krócej niż 6 semestrów. Liczba godzin zajęć nie powinna być mniejsza niż 1800. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna być mniejsza niż 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiadać ogólną wiedzę humanistyczną oraz wiedzę specjalistyczną z zakresu etnologii. Powinien orientować się w problematyce zjawisk kulturowych, organizowania i funkcjonowania kultury oraz znaczenia kultury i historycznej zmienności form kulturowych w etno-kulturowej różnorodności świata – od poziomu lokalnego i regionalnego do europejskiego i globalnego. Powinien znać podstawowe pojęcia, idee i koncepcje z obszaru etnologii, antropologii kulturowej i społecznej oraz nauk pokrewnych o kulturze i społeczeństwie. Absolwent powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umieć posługiwać się terminologią specjalistyczną z zakresu etnologii i nauk pokrewnych. Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia pracy w instytucjach kulturalnych, oświatowych i turystycznych, w mediach i muzeach oraz w instytucjach prowadzących badania opinii społecznej (reklamie, marketingu). Ukończenie specjalności nauczycielskiej umożliwia absolwentowi podjęcie pracy w szkolnictwie (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA III.1 GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH Razem godziny 330 240 570 ECTS 45 34 79 III.2 SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH Treści kształcenia w zakresie: 1. Filozofii i socjologii 2. Etnologii i antropologii kulturowej 3. Etnologii świata, Europy i Polski 4. Metodologii i metod badań empirycznych. B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH Treści kształcenia w zakresie: 1. Historii i teorii etnologii i antropologii kulturowej 2. Antropologii wspólnot kulturowych wiejskich i miejskich 3. Antropologicznej interpretacji zjawisk kulturowych 4. Antropologii kultury współczesnej godziny 330 90 60 90 90 240 ECTS 45 34 III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie filozofii i socjologii Treści kształcenia: Zagadnienia filozoficzne w perspektywie historycznej i systematycznej – szczególnie z obszaru teorii wiedzy, filozofii społecznej oraz antropologii filozoficznej. Filozoficzne koncepcje racjonalności, teorie działań. Filozoficzne podstawy badań nad wspólnotami i praktykami społecznymi. Specyfika socjologicznej interpretacji. Główne teorie socjologiczne. Klasycy socjologicznej myśli. Elementy struktury społecznej – rodzina, społeczności lokalne, warstwy, klasy, kasty, narody, państwa, instytucje, organizacje. Władza, nierówności społeczne, ruchy społeczne. Procesy społeczne – socjalizacja, urbanizacja, asymilacja, akulturacja, migracje, globalizacja, konflikty, zmiana i rozwój społeczny. Socjologia: kultury, religii, wsi, miasta, narodu – obszar zainteresowań, metody badań. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia filozofii i socjologii jako dyscyplin współkształtujących etnologię i antropologię kulturową; rozumienia podstawowych problemów socjologii i filozofii. 2. Kształcenie w zakresie etnologii i antropologii kulturowej Treści kształcenia: Etnologia i antropologia kulturowa w strukturze nauk społecznych i humanistycznych. Etnografia, etnologia, folklorystyka, etnomuzykologia, etnohistoria, etnomuzealnictwo. Sztuka ludowa i sztuka nieprofesjonalna. Struktura antropologii – antropologia: kulturowa, społeczna, biologiczna, lingwistyczna, pradziejowa (archeologia), historyczna i filozoficzna. Przedmiot i cel badań antropologicznych w ujęciu tradycyjnym (kultury ludowe i pierwotne) oraz w ujęciu współczesnym (kultura popularna, subkultury, kultury etniczne, życie codzienne). Terminy i koncepcje w antropologii – kultura, społeczeństwo, społeczność, wspólnota, lud, grupa etniczna, wzory, treści kultury, struktura kultury. Obszar zainteresowań antropologii – kultura techniczno-użytkowa (materialna), kultura organizacji społecznej, kultura symboliczna. Etnologia w Polsce, Europie i na świecie – instytucje, muzea, towarzystwa, czasopisma, bibliografie, bazy danych. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia specyfiki etnologii/antropologii kulturowej; rozróżniania kierunków i nurtów w antropologii; rozumienia podstawowych pojęć, terminów, kategorii oraz źródeł wiedzy z zakresu antropologii. 3. Kształcenie w zakresie etnologii świata, Europy i Polski Treści kształcenia: Zróżnicowanie etniczne, kulturowe, językowe, religijne i rasowe kontynentów i makroregionów. Lokalizacja i charakterystyka kompleksów cywilizacyjnych i 2 obszarów kulturowych – ich specyfika pod kątem środowiskowym, gospodarczym, etnicznym, interetnicznym i politycznym. Tereny zamieszkiwania ważniejszych wspólnot etnicznych – narodów, narodowości, plemion oraz grup etnorasowych, etnojęzykowych, etnoreligijnych, mniejszościowych oraz diasporowych. Kształtowanie kulturowego i etnicznego oblicza Europy – perspektywa etnohistoryczna. Regiony kulturowe, etnograficzne i geopolityczne Europy – specyfika, perspektywa etnogeograficzna. Europa a świat – ekspansja kulturowa europejskich wzorów na inne kontynenty, podboje i osadnictwo kolonialne, migracje. Etniczne, językowe i religijne zróżnicowanie Europy. Jedność i pluralizm europejskich kultur – elementy wspólne i partykularne. Współczesne kulturowe oblicze Europy – regiony, mniejszości, konflikty etniczne, tożsamości kulturowe, wielokulturowość, migracje, rola dziedzictwa kulturowego. Polska a Europa. Badania nad kulturą Europy – podejścia, tendencje, kierunki, instytucje, czasopisma. Dzieje polskiej kultury ludowej, wiejskiej i chłopskiej – powstanie, rozwój, zanik. Kultura ludowa – jej związki z kulturą szlachecką, mieszczańską, kulturami etnicznymi. Dziedzictwo kultury ludowej w kulturze narodowej. Współczesne formy tradycji i ich transformacje. Zróżnicowanie kulturowe ziem Polski – regiony historyczne, geograficzne, etnograficzne. Kultury i ruchy regionalne. Charakterystyka głównych regionów etnograficznych Polski. Kształtowanie się nowych regionów – ziemie zachodnie, pogranicza, rola migracji w zacieraniu różnic kulturowych. Mniejszości narodowe, etniczne i językowe w Polsce. Polskie mniejszości w krajach ościennych. Badania kultury ludowej – monografie lokalne i regionalne, studia tematyczne, atlasy etnograficzne, metody interpretacji kultury ludowej. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia etnicznej mapy świata i jej specyfiki w aspekcie zróżnicowania etnogeograficznego, etnohistorycznego i etnopolitycznego; lokalizowania głównych wspólnot etnicznych współczesnego świata; rozumienia etnokulturowej specyfiki wybranych regionów kulturowych; rozumienia etnohistorycznej i etnoregionalnej specyfiki kulturowego zróżnicowania Europy; identyfikowania wspólnych korzeni europejskiego dziedzictwa; rozumienia współczesnych problemów etnokulturowych Europy; rozumienia dziejów i specyfiki kultury polskiej wsi (ludowej) i jej miejsca w dawnej i współczesnej kulturze narodowej i popularnej; rozumienia zróżnicowania regionalno-kulturowego Polski; analizowania zagadnień kultury ludowej. 4. Kształcenie w zakresie metodologii i metod badań empirycznych Treści kształcenia: Elementy logiki – rodzaje wnioskowań, błędy logiczne w wypowiedziach i definicjach, prawa logiki, stawianie pytań i formułowanie odpowiedzi, definiowanie pojęć. Modele uprawiania nauki, klasyfikacja nauk. Rodzaje twierdzeń naukowych i procedur poznawczych. Wymogi naukowości. Wiedza teoretyczna a empiryczna. Doświadczenie w nauce. Pojęcie prawdy naukowej. Swoistość poznania humanistycznego. Proces badawczy – formułowanie pytań, wybór terenu/obiektu badań, przygotowanie projektu. Narzędzia i techniki badawcze w obszarze etnologii – kwestionariusze, ankiety, techniczne metody rejestracji danych. Wykorzystanie źródeł zastanych – dokumentów, danych statystycznych, danych ikonograficznych, Internetu, prasy. Metody pracy terenowej – obserwacja, wywiad, eksperyment, uczestnictwo, problemy etyczne, organizacja badań. Opracowanie danych – selekcja, weryfikacja, klasyfikacja, analiza, formułowanie wniosków, przygotowanie raportu. Opis etnograficzny. Metody interpretacji danych i opisu etnograficznego. Monografia etnograficzna. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia: kategorii metodologicznych, specyfiki procesu poznania oraz sposobów interpretacji charakterystycznych dla nauk społecznych i humanistycznych; stosowania metod i technik badawczych typowych dla warsztatu etnologa/antropologa; gromadzenia, opracowywania i interpretowania danych empirycznych. 3 B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie historii i teorii etnologii i antropologii kulturowej Treści kształcenia: Przegląd: teorii, ujęć przedmiotu badań, metod interpretacji oraz ważnych dzieł badaczy i instytucji polskich, Europy kontynentalnej i anglosaskich w kontekście historycznym. Początki etnologii – starożytność, średniowiecze, odrodzenie. Narodziny nowożytnej etnologii – oświecenie, romantyzm. Ewolucjonizm. Szkoła kulturowohistoryczna. Funkcjonalizm. Antropologia amerykańska. Antropologia francuska. Marksizm. Etnologia w drugiej połowie XX wieku – strukturalizm, semiologia, fenomenologia, hermeneutyka, neoewolucjonizm, neomarksizm, ekologia kulturowa, kognitywizm, postrukturalizm, postmodernizm. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: postrzegania dziejów etnologii w Polsce i na świecie przez pryzmat zmieniających się kierunków interpretacji, sposobów konceptualizacji oraz dokonań głównych przedstawicieli i ośrodków badawczych na tle uwarunkowań społeczno-politycznych i kulturowo-filozoficznych. 2. Kształcenie w zakresie antropologii wspólnot kulturowych wiejskich i miejskich Treści kształcenia: Historia kultury materialnej wsi – systemy i techniki gospodarowania, wzorce osadnicze, architektura ludowa. Formy życia społecznego – instytucje wspólnotowe (rodzina, ród, grupa krewniacza, społeczność lokalna) oraz więzi społeczne (tożsamość, kategorie płci, autorytety, reguły wymiany, pomocy i współpracy). Kultura duchowa – aspekt obrzędowy (zwyczaje, rytuały, święta, zabawy, zakazy i nakazy), aspekt wierzeniowy (wizja świata, mity, religijność ludowa, kulty i miejsca święte, pielgrzymki) oraz aspekt folklorystyczny (folklor ustny, muzyczny i taneczny, sztuka nieprofesjonalna i estetyka). Antropologiczne badania nad wspólnotami miejskimi – przegląd osiągnięć. Problemy życia społecznego w kontekście wspólnot miejskich – stratyfikacja społeczna, sfery biedy i ubóstwa, rozwój miast i komercjalizacja życia miejskiego, problemy społeczne a nowe rozstrzygnięcia urbanistyczne (centra handlowe, mieszkalne dzielnice podmiejskie, specyfika komunikacji miejskiej), instytucje miejskie, turystyka miejska, wspólnoty miejskie a wspólnoty wiejskie. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia specyfiki kultur miejskich i wiejskich; etnologicznej analizy kultur miejskich i wiejskich z uwzględnieniem aspektu materialnego, symbolicznego i komunikacyjnego. 3. Kształcenie w zakresie antropologicznej interpretacji zjawisk kulturowych Treści kształcenia: Postrzeganie wybranych obszarów kultury z perspektywy antropologicznej. Relacje między: językiem a kulturą (antropologia lingwistyczna), religią a kulturą (antropologia religii), polityką a kulturą (antropologia polityczna), płcią a kulturą (antropologia genderowa) oraz środowiskiem a kulturą (antropologia ekologiczna). Relacje między: kulturą a osobowością, kulturą a historią, kulturą a prawem oraz kulturą a gospodarką. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia zjawisk kulturowych w kontekście antropologicznym; interpretacji zjawisk kulturowych w ujęciu interdyscyplinarnym. 4. Kształcenie w zakresie antropologii kultury współczesnej Treści kształcenia: Kultura współczesna w badaniach antropologicznych, socjologicznych i kulturoznawczych. Formy kultury współczesnej – kultura popularna, masowa i życia codziennego, subkultury, kontrkultury, alterkultury. Konteksty kultury – amerykanizacja, globalizacja, fetyszyzm i konsumeryzm, wielokulturowość, przemysł kulturowy, kapitał kulturowy. Obszary kultury – mitologie popularne, płeć kulturowa, mass media, internet, ikonosfera, reklama, literatura, sztuka, muzyka, architektura. Podejścia badawcze: semiologiczne, strukturalistyczne, hermeneutyczne, fenomenologiczne. 4 Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia antropologicznych kontekstów kultury współczesnej; rozumienia koncepcji, definicji i perspektyw badawczych współczesnej antropologii kultury. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwać nie krócej niż 4 tygodnie. Zasady i formę odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu wychowania fizycznego – w wymiarze 60 godzin, którym można przypisać do 2 punktów ECTS; języków obcych – w wymiarze 120 godzin, którym należy przypisać 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej – w wymiarze 30 godzin, którym należy przypisać 2 punkty ECTS. Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji – powinny stanowić co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych (ECDL – European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny obejmować treści poszerzające wiedzę ogólną w wymiarze nie mniejszym niż 60 godzin, którym należy przypisać nie mniej niż 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej. 4. Przynajmniej 40% zajęć powinny stanowić seminaria, konwersatoria lub ćwiczenia. 5. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeśli przewiduje ją program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS. 5 B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwają nie krócej niż 4 semestry. Liczba godzin zajęć nie powinna być mniejsza niż 800. Liczba punktów ECTS nie powinna być mniejsza niż 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiadać zaawansowaną – w stosunku do studiów pierwszego stopnia – wiedzę ogólno-humanistyczną oraz wiedzę ogólną z zakresu nauk społecznych. Powinien być zaznajomiony z problematyką antropologii kulturowej, teorii kultury, analizy antropologicznej oraz antropologicznej interpretacji procesów społeczno-kulturowych. Absolwent powinien być przygotowany do pracy w: instytucjach kulturalnych i oświatowych; muzeach; instytucjach turystycznych; instytucjach informacyjnych (mediach) oraz instytucjach prowadzących badania opinii społecznej (reklamie, marketingu, public relations). Absolwent powinien być przygotowany do pracy w instytucjach i urzędach, w których niezbędni są specjaliści do spraw społecznych i kulturowych oraz umiejący interpretować zjawiska społeczno-kulturowe poprzez pryzmat antropologii – w administracji, samorządach lokalnych, organizacjach pozarządowych, agendach pomocowych. Ukończenie specjalności nauczycielskiej umożliwia absolwentowi podjęcie pracy w szkolnictwie (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien być przygotowany do podejmowania pracy badawczej oraz do kontynuowania edukacji na studiach trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA III.1 GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH Razem godziny 135 120 255 ECTS 18 16 34 III.2 SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH Treści kształcenia w zakresie: 1. Podstaw teorii kultury 2. Filozofii kultury 3. Teorii kultury i społeczeństwa B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH Treści kształcenia w zakresie: 1. Antropologii społecznej i kulturowej godziny 135 ECTS 18 45 45 45 120 16 6 2. Współczesnych nurtów myśli antropologicznej 3. Antropologii stosowanej 4. Antropologii tożsamości III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie podstaw teorii kultury Treści kształcenia: Kultura jako przedmiot refleksji teoretycznej antropologii kulturowej, kulturoznawstwa oraz nauk humanistycznych i społecznych. Klasyczne i współczesne teorie kultury. Definicje kultury. Kultura a natura, kultura a społeczeństwo, kultura a historia, kultura a kultury. Zmiany kulturowe. Obszar zainteresowań i funkcje kultury. Struktura kultury. Rodzaje kultur. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: teoretycznego ujmowania różnych aspektów kultury; rozumienia specyfiki różnych aspektów kultury; rozpoznawania istoty relacji między teorią kultury a metodologią badań. 2. Kształcenie w zakresie filozofii kultury Treści kształcenia: Filozoficzna refleksja nad kulturą. Filozofia kultury a: antropologia filozoficzna, epistemologia, aksjologia, historiozofia. Filozofia nauki a filozofia kultury – kultura a poznanie. Filozofia a antropologia kulturowa – wzajemne związki i oddziaływania. Koncepcje i modele kultury na gruncie filozofii w perspektywie historycznej – od oświecenia do postmodernizmu. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania różnorodnych poglądów z obszaru filozoficznej refleksji nad kulturą na tle głównych nurtów, problemów i dziejów filozofii; rozumienia istoty związków między filozofią a antropologią społeczno-kulturową. 3. Kształcenie w zakresie teorii kultury i społeczeństwa Treści kształcenia: Tradycje badań i teorii społecznych – wzajemne związki i oddziaływania. Ekonomia polityczna XIX wieku. Socjologia a psychologia społeczna. Teorie antropologii kulturowej i społecznej – teorie systemowo-funkcjonalistyczne, strukturalizm, hermeneutyka. Teorie krytyczne – szkoła frankfurcka, krytyczna analiza dyskursu, realizm krytyczny. Ponowoczesne koncepcje filozofii i antropologii społeczno-kulturowej – poststrukturalizm, postkolonializm. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania i rozumienia tradycji myśli społecznej wyznaczającej obszar badań antropologicznych i dostarczającej intelektualnych narzędzi do analizy zjawisk społeczno-kulturowych. B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie antropologii społecznej i kulturowej Treści kształcenia: Antropologia jako nauka społeczna oraz jako nauka o kulturze. Antropologia społeczna a antropologia kulturowa i socjologia. Relacje między strukturą i procesami społecznymi a kulturą. Francuska i brytyjska antropologia społeczna i kulturowa, studia nad społeczeństwami kolonialnymi – systemy pokrewieństwa, rodzina, ród, plemię, zasady wymiany i wzajemności. Współczesna antropologia społeczna i kulturowa – studia nad przemianami życia społecznego, płeć kulturowa, władza, prestiż, autorytety, instytucje społeczne, stosunki własnościowe, relacje etniczne, grupy subkulturowe, problemy rozwoju krajów i środowisk potrzebujących pomocy. Społeczne funkcje antropologii społecznej i kulturowej. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania specyfiki badawczej oraz przedmiotu zainteresowań klasycznej i współczesnej antropologii społecznej; dostrzegania roli antropologii społecznej w objaśnianiu i ulepszaniu społeczno-kulturowej rzeczywistości. 7 2. Kształcenie w zakresie współczesnych nurtów myśli antropologicznej Treści kształcenia: Najnowsze osiągnięcia, kierunki, nurty oraz podstawowe tendencje w badaniach antropologicznych. Filozoficzne inspiracje antropologii współczesnej. Współczesne orientacje – postrukturalne, kognitywistyczne, symboliczne, krytyczne, interpretatywne, refleksyjne oraz postmodernistyczne. Antropologia między paradygmatem scjentystycznym a postmodernistycznym – przełom w podejściu do przedmiotu badań i charakteru poznania, problemy narracji, dyskursu oraz krytyki reprezentacji. Nowe obszary badań w antropologii. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia współczesnych orientacji w antropologii światowej; rozumienia współczesnych dylematów antropologii. 3. Kształcenie w zakresie antropologii stosowanej Treści kształcenia: Społeczne funkcje antropologii a teorie kultury. Kolonializm, procesy modernizacji, antropologia misyjna, polityka tubylcza, akulturacja imigrantów. Muzealnictwo, ochrona dziedzictwa, doradztwo folklorystyczne, edukacja regionalna. Obszary obecności antropologii – turystyka kulturowa, prawa człowieka i mniejszości, edukacja i komunikacja międzykulturowa, polityka etniczna, społeczna i kulturowa, ruchy regionalistyczne, działalność samorządowa, dyplomacja, reklama, funkcjonowanie przedsiębiorstw, funkcjonowanie społeczności lokalnych. Metody antropologii stosowanej – ekspertyzy, projekty modernizacyjne, sterowanie zmianą, szkolenie agentów zmiany, ochrona zagrożonych wartości, tradycji i grup. Etyka zawodowa. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: identyfikowania sposobów, obszarów i metod stosowanych w antropologii; rozpoznawania użyteczności społecznej antropologii oraz moralnej odpowiedzialności antropologa. 4. Kształcenie w zakresie antropologii tożsamości Treści kształcenia: Kategorie tożsamości wspólnotowej – grupa etniczna, lud, plemię, etnos, narodowość, naród, rasa, klasa, płeć, seksualność, mniejszości, wyznania, diaspory. Procesy formowania tożsamości – etnogeneza, konflikt etniczny, nacjonalizm, asymilacja, akulturacja, migracja, globalizacja, rozwarstwienie klasowe, nierówność płciowa. Tożsamość i jej wymiary – tożsamość zbiorowa, przenikanie tożsamości indywidualnej i zbiorowej, sfera zachowań i symboli, stereotypy i uprzedzenia, opozycja swój–obcy, poznanie Innego. Tożsamość a język, tradycja i ideologia. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania pojęć, koncepcji oraz metod analizy tożsamości; rozumienia specyfiki podejścia antropologicznego w wyjaśnianiu problemów i procesów społecznych. IV. INNE WYMAGANIA 1. Przynajmniej 50% zajęć powinny stanowić seminaria, konwersatoria lub ćwiczenia. 2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 8