PLAN METODYCZNY LEKCJI DLA III KLASY GIMNAZJUM TEMAT

PLAN METODYCZNY LEKCJI DLA III KLASY GIMNAZJUM
TEMAT. Przegląd roślin nagonasiennych występujących w Polsce
CELE
- rozpoznaje i nazywa podstawowe gatunki drzew nagonasiennych występujących w Polsce
- rozpoznaje i nazywa chronione gatunki drzew nagonasiennych rosnących w Polsce
- potrafi zaobserwować, wskazać i wymienić cechy charakterystyczne danego gatunku
- rozumie zasady tworzenia klucza do oznaczania roślin nagonasiennych i potrafi w praktyce je
zastosować.
METODA. Obserwacja, pogadanka, ćwiczenia w rozpoznawaniu roślin i układaniu kluczy do ich
oznaczania, metody aktywne - „skrzynka odkryć”
FORMA. Praca w grupach
ŚRODKI DYDAKTYCZNE. Zestaw gałązek podstawowych gatunków drzew iglastych, lupy, karteczki
z nazwami gatunkowymi przygotowane przez nauczyciela, zestaw kartek z cechami charakterystycznymi
dla poszczególnych gatunków, ilustracje każdego gatunku z podpisem, polecenia dla każdej z grup.
FAZA WPROWADZAJĄCA
1. Czynności organizacyjne
2. Przedstawienie tematu lekcji i jej celów.
3. Wstępna pogadanka nauczyciela, przypomnienie pojęcia rośliny nagonasienne.
4. Podział klasy na sześć grup i wybór lidera każdej z nich
FAZA REALIZACJI
1. Liderzy każdej z grup otrzymują od nauczyciela „skrzynki”. Każda z nich zawiera:
- zestaw gałęzi roślin nagonasiennych
- ilustracje każdego z gatunków roślin nagonasiennych
- lupę
- zestaw karteczek z nazwami gatunkowymi podanych roślin
- zestaw karteczek z charakterystyką każdego gatunku roślin nagonasiennych.
- każda z grup otrzymuje polecenie oznaczenia tylko jednego wskazanego przez nauczyciela gatunku.
Nauczyciel wskazuje gatunek do oznaczenia dając odpowiednie polecenie na kartce zawartej w
„skrzynce”.
2. Każda grupa otrzymuje takie same polecenia: „ wykorzystując wszystkie dostępne w skrzynce
elementy oznacz gatunek sosna pospolita (każda grupa otrzymuje inny gatunek) ,dopasuj do gałązki
tej rośliny jej charakterystykę .Czas przeznaczony na ćwiczenie –7 min.”
3. Liderzy poszczególnych grup prezentują efekty pracy swojej grupy. Członkowie pozostałych grup
uważnie słuchają prezentacji i do pozostałych gałęzi drzew dopasowują odpowiednio nazwę i
charakterystykę na podstawie oznaczeń prezentowanych przez liderów.
4. Wykorzystując efekty dotychczasowej pracy każda z grup otrzymuje polecenie skonstruowania
klucza do oznaczania podstawowych gatunków roślin nagonasiennych występujących w Polsce.
Wprowadzeniem do pracy jest pogadanka nauczyciela dotycząca zasad tworzenia kluczy. Wyjaśnia
zasadę przeciwieństw którą należy zastosować w dalszej pracy.
5. W skonstruowanym kluczu gatunki chronione zaznacza się na czerwono.
6. Prezentacja efektów pracy każdej grupy
FAZA PODSUMOWUJĄCA
1. dyskusja nad ewentualnymi trudnościami
2. Zapis do zeszytu wszystkich gatunków roślin nagonasiennych oznaczanych na lekcji i podkreślenie,
ewentualnie dopisanie gatunków chronionych.
3. Praca domowa. Wymień kilka miejsc w swojej miejscowości w których występują rośliny
nagonasienne.
Autor Jolanta Ochapska
Wykorzystana literatura;
1 Włodzimierz Senta „ DENDROLOGIA” PWN 1983
2 Wilhelm i Dorothee Eisenreich „PRZEWODNIK DO OZNACZANIA ROŚLIN I ZWIERZĄT NA
WYCIECZCE” wyd. MULTICO W – wa 1994
MATERIAŁY POMOCNICZE DO LEKCJI Przegląd roślin nagonasiennych występujących w Polsce
ŚWIERK POSPOLITY
SOSNA POSPOLITA
MODRZEW POSPOLITY
CIS POSPOLITY
JODŁA POSPOLITA
JAŁOWIEC POSPOLITY
CHARAKTERYSTYKI GATUNKÓW
Igły czterokątne sztywne, ostro zakończone, błyszczące, osadzone na trzoneczkach. Szyszki zwisające
duże, długie
Igły osadzone po dwie na krótkopędzie, sztywne, na końcach zaostrzone, dwubarwne długie (3-8 cm)
Igły jasnozielone miękkie, na końcach zaostrzone. Na długopędach osadzone pojedynczo, na
krótkopędach zebrane w pęki. Opadają na zimę.
Igły miękkie płaskie , ostro zakończone. Na górnej stronie błyszczące ciemnozielone od spodu
matowozielone długość (2-3,5 cm). Igły rozłożone dwustronnie, grzebieniasto. Nasiona w czerwonych
osnówkach. Cała roślina jest trująca z wyjątkiem osnówki otaczającej nasienie.
Igły miękkie zwykle na szczycie wycięte. Na górnej stronie ciemnozielone błyszczące od spodu z 2
niebieskawobiałymi paskami. Długość (1,5-3 cm). Szyszki walcowate stojące, dojrzewają w końcu lata i
rozsypują się pozostawiając na gałęziach tylko oś szyszki.
Igły osadzone po 3 w okółkach, sztywne szpiczaste. Na górnej stronie po środku niebieskawobiały pasek.
Długość ( do 2 cm). Owocami są szyszkojagody. Dojrzałe mają kolor granatowy, nidojrzałe są zielone z
niebieskawym woskowym nalotem.
MODRZEW POSPOLITY
Osadzone w
pęczkach
LIŚCIE ( IGŁY)
Osadzone pojedynczo lub po 2 na krótkopędzie
Osadzone po2 na krótkopędzie
Osadzone pojedynczo
SOSNA POSPOLITA
Na igłach są białe paski
na igłach brak białych pasków
2 paski na spodzie igły
igły są sztywne
Kłujące czworokątne
Na górnej stronie jeden pasek
igly miękkie
płaskie
JODŁA POSPOLITA
JAŁOWIEC POSPOLITY
CIS POSPOLITY
ŚWIERK PSPOLITY