Zrozumieć Islam

nadzieja.pl - Ryszard Jarocki - Zrozumieć Islam
Zrozumieć Islam
Wśród różnych religii islam stanowi największe wyzwanie dla chrześcijaństwa.
Już w chwili powstania w VII wieku cechował się niezwykłą dynamiką rozwoju, był
dość chętnie akceptowany przez ludność zamieszkałą na obrzeżach dawnego
imperium rzymskiego. Bo przecież nie tylko przewadze militarnej jego wyznawców
należy przypisać fakt, iż w pierwszym stuleciu swego istnienia takie kraje, jak
Persja, Syria, Egipt, Palestyna, Azja Mniejsza, północna Afryka, Hiszpania, nie
mówiąc już o Półwyspie Arabskim, kolebce tej nowej religii, stały się islamskie. W
roku 732, czyli w sto lat po śmierci Muhammada, wojska islamskie znalazły się w
centralnej Francji.
Islam nadal rozwija się bardzo dynamicznie, szczególnie w Afryce. Jego licznych
wyznawców można spotkać w krajach Europy Zachodniej, a także w Stanach
Zjednoczonych, w których jest ich około trzech milionów. Islam posiada wiele
elementów zaczerpniętych z nauk Starego i Nowego Testamentu, a także z tradycji
chrześcijańskiej, istniejącej w czasie powstania tej nowej i niezwykle, mówiąc
chrześcijańskim językiem, ewangelizacyjnej religii.
Wyznawcy islamu, zwani muzułmanami, posiadają świętą księgę, objawioną
Muhammadowi, Koran, który jest ich „Biblią”, podstawą nauki islamskiej. W swym
nauczaniu korzystają też z hadis — wypowiedzi proroka Muhammada, nazywanego
u nas Mahometem. Posiadają także tradycję — sunnę — w postaci nauk następców
proroka zwanych kalifami, a także imamami. Na tle sporów o to, którzy imami są
kalifami i jak rozumieć rolę kalifa w islamie, powstały podziały wśród wyznawców
tej religii. Podobnie jak chrześcijaństwo islam jest podzielony głównie przez
tradycję. Posiada on wiele nurtów, z których dwa są najbardziej znane: szyityzm i
sunnizm.
Istotą całego islamu jest prawo, a właściwie stosunek do prawa danego przez
jedynego Boga zwanego po arabsku Allachem. Słowo islam oznacza poddanie się
Bogu, także poprzez podporządkowanie się Jego prawu (szari’at). Muzułmanin to
ten, który tę zasadę przyjmuje i stosuje w swoim życiu. Niekiedy islam nazywa się
niesłusznie, a wręcz obraźliwie dla muzułmanów, mahometanizmem. Mahomet,
któremu objawione zostały, według wierzeń muzułmanów, słowa Koranu, był tylko
posłańcem Boga, jego największym prorokiem i zarazem ostatnim z wielkich
proroków. Za mężów Bożych, proroków muzułmanie uważają niektórych
starotestamentowych patriarchów, a także Jezusa Chrystusa.
Istnieje pięć podstawowych obowiązków, tzw. arkan, wszystkich muzułmanów. Są
to: wyznanie wiary zwane szahadą: „Nie ma żadnego Boga poza Bogiem
strona 1 / 3
nadzieja.pl - Ryszard Jarocki - Zrozumieć Islam
(Allachem), a Muhammad jest jego wysłannikiem”. Akcentuje ono, według nich, w
przeciwieństwie do chrześcijaństwa czysty monoteizm. Kolejne wyznanie to salat —
przypisany zespół modlitw i recytacji. Następne obowiązki muzułmanina to: zakat
— pierwotnie jałmużna, a faktycznie podatek na cele religijne i dobroczynne, saum
— post oraz hadżdż — pielgrzymka.
Często ludzie nie znający dobrze islamu wymieniają także dżihad jako jeden z
obowiązków muzułmanina, nadając temu słowu znaczenie świętej wojny. Takie
stwierdzenie nie jest ścisłe. Słowo dżihad ma następujące znaczenia: walka w
jakiejś sprawie aż po kres możliwości, może też oznaczać walkę z własnymi
słabościami, walkę słowem lub piórem, ale też może rzeczywiście odnosić się do
walki zbrojnej przeciwko wszystkim, którzy dopuszczają się ucisku i terroru. Dżihad
tylko wówczas staje się obowiązkiem wszystkich muzułmanów, jeżeli zaatakowany
kraj islamski nie może sam odeprzeć przeciwnika.
Dzisiaj islam postrzegany jest jako religia fanatyczna, nie pasująca do
współczesnego świata — głównie za sprawą wyznawców jego pewnych odmian,
uczniów niektórych szkół islamskich (na przykład: talibów). Należy jednak
pamiętać, że w średniowieczu, kiedy Europa pogrążona była w fanatyzmie
religijnym, gdy chrześcijaństwo na terenach Germanii szerzone było przy pomocy
wojska Karola Wielkiego, bezlitosnego wobec opornych na nową religię, a obecnie
świętego, islamscy Arabowie byli nie tylko tolerancyjni, ale także propagowali
dorobek cywilizacyjny ludzkości. To dzięki nim przetrwały podwaliny wiedzy, na
której zbudowane są współczesne nauki medyczne, matematyczne i astronomia.
To uczeni islamscy sprawili, że zachowało się do naszych czasów wiele dzieł
greckich, perskich i hinduskich, tak bardzo znaczących dla kultury ogólnoludzkiej.
Nie wolno zapominać, że islam nie posiada systemu hierarchicznego
duchowieństwa, przez które można sterować islamem. Istnieją liczne szkoły
islamskie w obrębie danego nurtu tej religii i to one nadają kierunek interpretacji
Koranu, który jest dla nich prawem i wyrocznią w rozwiązywaniu wielu
współczesnych kwestii.
Pojawiają się też w islamie tendencje do przywrócenia pierwotnej czystości religii,
bez późniejszych obcych jej naleciałości. Przedstawiciele tej orientacji, nazywanej
fundamentalizmem, są szczególnie uczuleni na zagrożenia płynące ze strony
zdegenerowanej, według nich, moralności i kultury zachodniej, w tym także
chrześcijaństwa.
Po 11 września 2001 roku wszyscy bacznie przyglądają się islamowi w
Afganistanie. Islam w tym kraju istnieje prawie od 1400 lat. Stolica Afganistanu,
Kabul, została zdobyta przez wojska islamskie już w 661 roku, a istniejąca obecnie
hanaficka szkoła islamu sunnickiego zaczęła dominować w dziewiątym wieku.
Jedna czwarta muzułmanów w tym kraju to szyici. Są oni wyznawcami różnych jego
odmian, wśród których najbardziej znane to imamici i ismaelici. Stosunki między
tymi kierunkami są często na tyle wrogie, że do niedawna afgańscy sunnici
strona 2 / 3
nadzieja.pl - Ryszard Jarocki - Zrozumieć Islam
(kierunek większościowy) nie uznawali szyitów za muzułmanów. I chociaż to się
zmieniło, to nadal część muzułmanów odnosi się wrogo do szyitów-ismaelitów,
znacznie różniących się doktryną od innych kierunków islamskich. Silne
zróżnicowanie na tle religijnym istnieje także między krajami islamskimi, a gdy
dodamy do tego wewnętrzne podziały, może to, w zaistniałych obecnie warunkach
politycznych, położyć kres dominacji islamu w pewnych regionach naszego globu.
strona 3 / 3
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)