Kompetentny nauczyciel

ROZWIĄZYWANIE
TRUDNYCH SYTUACJI
DOTYCZĄCYCH
ADAPTACJI
PIERWSZOKLASISTY
W SZKOLE
Anna Glenc
CEL:
WYPRACOWANIE SPOSOBÓW
ROZWIĄZYWANIA TRUDNYCH
SYTUACJI DOTYCZĄCYCH
ADAPTACJI
PIERWSZOKLASISTY W
SZKOLE
PLAN PREZENTACJI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Adaptacja pierwszoklasisty.
Zdefiniowanie sytuacji trudnej.
Etapy rozwiązywania problemów.
Przyczyny trudności i możliwości ich
rozwiązania.
Rady dla nauczycieli i rodziców dotyczące
trudnych sytuacji w świetle literatury.
Podsumowanie. Wymiana doświadczeń
dotyczących sytuacji trudnych.
ADAPTACJA
PIERWSZOKLASISTY






Rozpoczęcie przez dziecko nauki w szkole jest
ważnym wydarzeniem w jego życiu. Proces adaptacji
do nowej sytuacji zależy:
od dotychczasowych doświadczeń dziecka,
od dojrzałości szkolnej,
odporności psychofizycznej,
warunków rodzinnych,
warunków środowiskowych.
ADAPTACJA
PIERWSZOKLASISTY
Stając się uczniem, dziecko wchodzi w kontakt
z rówieśnikami, nauczycielami, innymi pracownikami
szkoły.
 Przystosowując się do nowego środowiska musi
poznać i podporządkować się zasadom, normom
postępowania obowiązującym w szkole.
 To trudny okres dla każdego dziecka.

ADAPTACJA
PIERWSZOKLASISTY
To, w jaki sposób poradzi sobie z nową sytuacją
w początkowym okresie pobytu w szkole, często
może rzutować na całokształt kariery szkolnej.
Bardzo istotną rolę w procesie adaptacji dziecka w
szkole pełni nauczyciel.
 Pewien procent uczniów ma trudności w odnalezieniu
się w nowej roli ucznia, powstają wtedy różne
sytuacje trudne, a przyczyny
tego mogą być różne.

SYTUACJA TRUDNA
Ma miejsce, gdy dochodzi do nierównowagi
między potrzebami i zadaniami a sposobami
i warunkami ich realizacji.
 Nierównowaga ta dotyczy sytuacji normalnej,
która powoduje, że zakłócony zostaje normalny
przebieg aktywności i zmniejsza się
prawdopodobieństwo realizacji zadania na
poziomie normalnym.
 Sposoby rozwiązywania sytuacji trudnych są
bardzo istotne.

ETAPY ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW

1.
2.
3.
4.
Najczęściej stosuje się metodę czterostopniową, na
którą składa się:
zidentyfikowanie problemu, sytuacji trudnej;
przedyskutowanie ewentualnych rozwiązań;
wybór rozwiązania i wypróbowanie go;
ocena sytuacji.
PRZYCZYNY TRUDNOŚCI
I MOŻLIWOŚĆ ICH
ROZWIĄZANIA
PRZYCZYNY TRUDNOŚCI
I MOŻLIWOŚĆ ICH ROZWIĄZANIA


Istotne jest, aby zapewnić dziecku czas na naukę,
odpoczynek, na zabawę, na kontakt
z rówieśnikami, rozwijanie zainteresowań. Należy
pamiętać o zdrowym odżywianiu, przestrzeganiu
odpowiedniej ilości godzin snu dziecka.
Do przyczyn powodujących
trudności w zaadaptowaniu
się do nowego środowiska
należy zaliczyć wiele
czynników.
PRZYCZYNY TRUDNOŚCI
POZIOM INTELEKTUALNY
DZIECKA
dzieci o obniżonym poziomie możliwości
intelektualnych, słabym rozwoju percepcji,
pamięci wzrokowej, słuchowej;
 dziecko, które nie jest w stanie zaspokoić
wymagań rodziców znajduje się w wyjątkowo
trudnej sytuacji. Rodzice często krytykują
dziecko, porównując
z lepszymi.
Dziecko popada w stres, nerwicę, rodzi się
niechęć do szkoły. Psycholog powinien zbadać
dziecko i postawić diagnozę.

POZIOM EMOCJONALNY DZIECKA
dzieci z niskim poczuciem własnej wartości, małą
odpornością na porażki, niepowodzenia szkolne / dzieci
agresywne.
 dziecko w szkole spotyka się z koniecznością
dostosowania emocji w zależności od sytuacji. Dzieci
uczą się kontroli emocjonalnej poprzez skuteczność lub
nieskuteczność własnych zachowań emocjonalnych
oraz poprzez obserwację zachowań innych ludzi.
 Ważne, aby nie ulegać kaprysom i awanturom dziecka,
nie reagować złością na złość, ale spokojnie przeczekać
czas wzmożonego napięcia. Dobre rozeznanie
w sytuacji, umiejętność przewidywania skutków
pozytywnie wpłynie na rozwój samokontroli.

PROBLEMY ZDROWOTNE
nieodpowiedni rozwój fizyczny, zły stan zdrowia
dziecka, co wiąże się z częstym opuszczaniem
zajęć szkolnych.
 Należy zadbać
o zdrowie dziecka.

ZABURZENIA FUNKCJI
trudności fizjologiczne - związane z zaburzeniami
mowy, procesem lateralizacji, zaburzenia funkcji
wzrokowej i słuchowej.
 Należy skorzystać z zajęć logopedycznych,
reedukacyjnych.

TRUDNA SYTUACJA RODZINNA
trudności społeczne - dotyczą dzieci wychowujących
się w trudnej sytuacji rodzinnej (rodzina niepełna,
rozwód, choroby, alkoholizm, kłótnie, awantury, trudne
warunki materialne) oraz błędy wychowawcze ze
strony rodziców.
 Rodzina powinna się postarać uregulować te sprawy.

POWTARZAJĄCE SIĘ TRUDNE
SYTUACJE W SZKOLE
specyficzne trudności w uczeniu się;
 problemy rodzinne ucznia (uczeń bity w domu,
psychiczne znęcanie się nad dzieckiem);
 uczeń agresywny / nadpobudliwy psychoruchowo;
 kłopoty z integracją, nieśmiałość dzieci;
 wykluczenie i dyskryminacja;
 wypadek, nagłe zdarzenia;
 wymuszanie, kradzieże, oszustwa;
 trudne relacje: nauczyciel- rodzic, nauczyciel- uczeń,
uczeń- uczeń i inne sytuacje problemowe.

CO KAŻDY NAUCZYCIEL/ INNY
PRACOWNIK SZKOŁY/ RODZIC
MOŻE ZROBIĆ, ŻEBY ROZWIĄZAĆ
SYTUACJĘ PROBLEMOWĄ?
RADY DLA NAUCZYCIELI I
RODZICÓW
 zachęcać
i chwalić; nie ośmieszać dziecka;
 częściej nagradzać, rzadziej karać (jeżeli
dziecko ganimy to powinno wiedzieć za cowyjaśnić mu niewłaściwy czyn);
 zaspokajać podstawowe potrzeby psychiczne
dziecka (bezpieczeństwa, przynależności,
uznania);
 uczyć dziecko doprowadzania pracy do końca;
 konsekwentnie wychowywać, wdrażać do
samodzielności i zaradności, a nie wyręczać
go ze wszystkiego;
RADY DLA NAUCZYCIELI I RODZICÓW
 stymulować
rozwój dziecka poprzez zabawy
plasteliną, farbami, aby rozwijać go
manualnie;
 przestrzegać głoszonych przez siebie zasad
moralnych;
 rozumnie kochać dziecko (akceptacja praw
dziecka, interesowanie się jego problemami)
 jeśli pojawią się problemy, z którymi nie
możemy sobie poradzić, należy szukać
pomocy specjalistów.
CO MOŻE POMÓC PRZY
ROZWIĄZYWANIU PROBLEMU?
 Nauczyciele
powinni rozwijać swoje
umiejętności udzielania wsparcia dzieciom i
ich rodzicom, będącym w trudnej sytuacji,
współpracować
z rodzicami i
placówkami zewnętrznymi (poradniami,
logopedą).
 Nauczyciele i wychowawcy poprzez
odpowiednie kształtowanie środowiska w
szkole, mogą wywierać wpływ na zachowania
problemowe dzieci.
WYMIANA
DOŚWIADCZEŃ
DOTYCZĄCYCH
SYTUACJI TRUDNYCH
PODSUMOWANIE
 Najważniejsze
w wychowaniu są: stałość,
stanowczość i konsekwencja.
 Czytelny zestaw zakazów i praw sprawia,
że dziecko może się bezpiecznie poruszać
w najbliższym otoczeniu. Jeśli wyznaczone
przez rodziców i nauczycieli granice są
stałe – wyraźnie określone i
konsekwentnie przestrzegane - można
zapewnić dziecku poczucie
bezpieczeństwa.
RODZICE I NAUCZYCIELE POWINNI
DBAĆ, ABY W ICH RODZINIE I SZKOLE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
główną metodą wychowawczą była nagroda;
nikt nie stosował przemocy;
obowiązywały jasne zasady;
wszyscy wzajemnie okazywali sobie szacunek
i przyjaźń;
dzieci wykonywały prace codzienne i
odpowiadały za swoje rzeczy;
dzieci nauczyły się odpowiedzialności za czyny
i słowa.
 Należy
pamiętać, że większość dzieci klas
pierwszych szczerze chce być dobrymi
uczniami.
 Jeżeli wystąpią u dziecka trudności,
ważna jest szybka reakcja na te
niepowodzenia. Rodzice i nauczyciele
często lekceważą pierwsze kłopoty lub
każą dziecko nie udzielając właściwej
pomocy. Reakcją rodziców i nauczycieli na
kłopoty dziecka powinno być dotarcie do
ich przyczyn.
Dobra szkoła to nie taka, w której nie
ma problemów czy trudnych sytuacji,
lecz taka, która je nazywa, informuje
o nich i podejmuje ustalone kroki.
DZIĘKUJĘ ZA
UWAGĘ