Urzad Wojewodzki - Towarzystwo Rozwijania Aktywności Dzieci
advertisement
DOROSŁY W EDUKACJI DZIECKA 1 Progi edukacyjne: • Podjęcie roli przedszkolaka • Przekroczenie progu szkoły • Przebywanie w świetlicy szkolnej • Przejście z klasy III do IV • Początek gimnazjum • Przejście do szkoły ponadgimnazjalnej • Podjęcie roli studenta 2 Istota adaptacji • Adaptacja (łac. adaptatio - przystosowanie) dostosowanie zachowania do wymogów sytuacji i środowiska • Składają się na nią procesy asymilacji i akomodacji 3 Adaptacja a zmiana: • Adaptacja wymuszona jest przez zmiany zachodzące w środowisku (np. przejście z przedszkola do szkoły), ale: • Przystosowanie dokonuje się przez wprowadzanie zmian (np. wzrost samodzielności dziecka) 4 Podejście do zmiany: 1. Reakcja destrukcyjna (negowanie konieczności lub istotności zmiany) 2. Reakcja doraźna - dostosowawcza (reagowanie na problemy w miarę ich pojawiania się) 3. Reakcja zapobiegawcza – planowanie zmian; kierowanie zmianą 5 Rodzaje zmian w życiu 6-latka: 1. Zmiany otoczenia materialnego 2. Zmiany rodzajów aktywności 3. Zmiany rytmu i rozkładu dnia 4. Zmiany sytuacji społecznej 6 Zmiany otoczenia materialnego: • Inna droga do szkoły, niż do przedszkola • Nowy budynek • Inne szatnie • Nieznane pomieszczenie lekcyjne • Nowe korytarze • Ew. nowa stołówka 7 Zmiany rodzajów aktywności: • Obok/zamiast zabawy – uczenie się • Odrabianie prac domowych (odroczenie!) • Zajęcia pozalekcyjne • Coraz większy zakres samodzielności w działaniu • Rosnąca odpowiedzialność za siebie i swoje zachowania 8 Zmiany rozkładu dnia: • Inne pory posiłków • Dłuższe zajęcia dydaktyczne, krótsze przerwy • Popołudnia obciążone odrabianiem pracy domowej • Przebywanie w świetlicy szkolnej • Ew. – dojeżdżanie na zajęcia pozaszkolne 9 Zmiany sytuacji społecznej: • Nowa grupa rówieśnicza, wzrost jej roli • Zmiana pozycji w grupie dzieci • Nowa wychowawczyni, ew. także inni nauczyciele • Konieczność podjęcia nowych ról społecznych i związanych z nimi norm i reguł postępowania 10 Determinanty adaptacji: 1. Endogenne – związane z dzieckiem (poziom dotychczasowego rozwoju, układ nerwowy, stan zdrowia, osobowość itp.) 2. Egzogenne – środowisko domowe (liczba osób, status, postawy i style rodzicielskie) i placówki edukacyjne (treści i metody pracy, podejście nauczycieli do dzieci itp.) WZAJEMNE POWIĄZANIA TYCH CZYNNIKÓW 11 Rola rodziców w adaptacji dziecka: • Przygotowywać dziecko przekazując informacje o szkole (boimy się nieznanego) • Wspólnie przygotować pokój lub kącik • Wspólnie zrealizować szkolne zakupy • Wzmacniać i poszerzać samodzielność dziecka i zakres jego odpowiedzialności • Wzmacniać poczucie własnej wartości 12 Czego rodzic robić nie powinien? • Nie straszyć szkołą, nie przenosić własnych niedobrych doświadczeń szkolnych • Nie przekazywać nieprawdy • Nie wyrzucać zabawek, nie przekazywać ich innym dzieciom • Nie wywierać presji na osiągnięcia szkolne • Nie przeciążać dodatkowymi zajęciami 13 Pomoc ze strony przedszkola: • Wytwarzanie pozytywnego nastawienia • Oswajanie z nadchodzącą zmianą, informowanie • Dbanie o dobre przygotowanie dzieci • Wspólnie ze szkołą organizowanie „rozpoznania terenu”, zajęć szkolnych, starszych kolegów 14 Zadania nauczyciela klasy I: • Zapewnianie poczucia bezpieczeństwa • Okazywanie serdeczności, akceptacji • „Zauważanie” dzieci – patrzenie, mówienie po imieniu, reagowanie na sygnały • Sprzyjanie sukcesom i powodzeniom • Danie dzieciom czasu na przystosowanie się 15 Pomoc ze strony szkoły: • Realizowanie programów adaptacyjnych • Dobra organizacja czasu w szkole • Zapewnianie poczucia bezpieczeństwa • Dbanie o właściwe programy, treści, metody i formy pracy • Troska o dobre wyposażenie szkoły 16 Początek drugiego etapu edukacji • Zmiana sposobu oceniania (z opisowego na cyfrowy) • Zmiana organizacji pracy – wprowadzenie systemu lekcyjnego, sztywnych przerw • Rozstanie z wychowawcą – konieczność dostosowania się do wielu nauczycieli • Zmiana sali lekcyjnej (nowość i wielość) 17 • Podział na przedmioty – zamiast nauczania zintegrowanego • Większe wymagania dotyczące szybkości uczenia się, ilości wprowadzanych treści, samodzielności działania • Odległe w czasie zadawane prace domowe, zapowiadane sprawdziany 18 Zintegrowany program wsparcia Ogólny cel programu: ułatwienie uczniom przejścia z I do II etapu kształcenia • Zapoznanie uczniów III klasy z zasadami nauki w klasie IV • Zmniejszanie stresu uczniów klas IV • Przygotowywanie rodziców tak, aby byli źródłem wsparcia dla swoich dzieci 19 • Wstępne poznawanie się uczniów klas III i nauczycieli starszych klas • Wstępne poznanie przez uczniów klas III starszych kolegów • Pogłębienie współpracy między nauczycielami z I i II etapu edukacji • Lepsze dostosowanie programu klasy IV do możliwości i cech dzieci • Pogłębienie współpracy szkoły i rodziców 20 Przykładowe działania • Zastępstwa nauczycieli klas starszych w klasie III • Wprowadzanie częściowe – obok ocen opisowych – także ocen cyfrowych • Większy zakres samodzielności uczniów w czasie lekcji 21 • Przekazywanie rodzicom informacji o zmianach związanych z II etapem edukacji • Warsztaty dla rodziców dotyczące właściwej komunikacji z dziećmi i sposobów radzenia sobie ze stresem • Uczestniczenie dzieci z klas III w niektórych zajęciach klas IV • Spotkania uczniów klas III z uczniami klas IV (dzielenie się radami i doświadczeniami) 22 Pamiętajmy! • Zmiany i adaptacja mają charakter ciągły (procesualny) • Przejścia między progami powinny być płynne (faza przygotowawcza – zmiana – utrwalenie nowych zachowań) • Adaptacja do zmiany jest determinowana współpracą wszystkich stron i środowisk 23
