Możliwości zagospodarowania nadwyżki finansowej
advertisement
Możliwości zagospodarowania nadwyżki finansowej Inwestowanie to dysponowanie oszczędnościami na rzecz przyszłych korzyści. Inwestowanie jest procesem decyzyjnym oraz działaniem opartym na obiektywnych prawach społecznych, gospodarczych i ekonomiczno-finansowych. Inwestowanie to każde wykorzystanie nadwyżki finansowej – kapitału w celu jego powiększania. Inwestycje rzeczowe - przedmiot inwestycji ma materialny charakter, a inwestor oczekuje, iż wartość przedmiotu inwestycji wzrośnie w okresie inwestycji. Są to przepływy dóbr w wyniku zamiany środków finansowych na: dobra rzeczowe, usługi, prawa użytkowania w celu osiągania w następnych okresach dodatkowych dochodów lub oszczędności. Inwestycje finansowe – przedmiot inwestycji jest instrumentem finansowym, a więc ma niematerialny charakter. Jest to transfer środków pieniężnych (przepływ kapitału). WYKORZYSTANIE NADWYŻKI FINANSOWEJ cel Zgromadzenie środków zakup konsumpcyjny cel Zwiększenie wielkości kapitału na cel Uzyskiwanie stałych dochodów cel Bezpieczeństwo cel Zachowanie płynności DYWERSYFIKACJA RYZYKA Przedsiębiorcy podejmując decyzje dotyczące lokowania nadwyżek finansowych powinni pamiętać o dywersyfikacji ryzyka. Nie należy inwestować wszystkich środków w jeden nawet najbardziej obiecujący instrument kapitałowy, ale zróżnicować portfel inwestycyjny!!! Przedsiębiorca powinien sam określić: -swoje cele, -profil inwestycyjny (stosunek do ryzyka) -horyzont czasowy inwestycji Rynki inwestycyjne Rynki, na których dokonuje się transakcji inwestycyjnych są klasyfikowane według następującego podziału: rynek finansowy, rynek pieniężny, rynek kapitałowy, rynek walutowy, rynek instrumentów pochodnych, rynek nieruchomości Rynek finansowy nazywany rynkiem kapitału, umożliwia posiadaczowi kapitału jego zainwestowanie, a podmiotom zgłaszającym zapotrzebowanie na kapitał – zaspokajanie potrzeb. Rynek finansowy należy rozumieć jako obszar instytucjonalny – organizowany przez państwa, instytucje, podmioty gospodarcze i osoby fizyczne, na którym spotykają się: aktywa finansowe podlegające obrotowi i ich cena, dostawcy aktywów finansowych, nabywcy, instytucje pośredniczące w obrocie, np. giełda papierów wartościowych OGRANICZANIE RYZYKA INWESTYCYJNEGO Funkcjonowanie rynku finansowego pozwala inwestorom na zróżnicowanie portfela posiadanych aktywów oraz umożliwia ograniczenie ryzyka związanego z inwestycjami. PODZIAŁ RYNKU FINANSOWEGO Rynek finansowy ze względu na czas dysponowania środkami pieniężnymi oraz cele, na które mają być przeznaczone pieniądze podlega podziałowi na: rynek pieniężny rynek kapitałowy rynek walutowy rynek instrumentów pochodnych Rynek pieniężny Rynek obrotu kapitału z okresem zwrotu nieprzekraczającym jednego roku Rynek pieniężny jest rynkiem pozagiełdowym Pozwala uczestnikom zaciągać pożyczki i dokonywać inwestycji Rynek pieniężny dostarcza kapitału krótkoterminowego na finansowanie działalności bieżącej banków, przedsiębiorstw oraz innych podmiotów. RODZAJE DEPOZYTÓW Depozyty krótkoterminowe - obejmują okres do jednego miesiąca Overnight (O/N) - depozyt jednodniowy, rozpoczynający się w dniu zawarcia transakcji, a zapadający w następnym dniu roboczym po dniu zawarcia transakcji, Tomnext (T/N) - depozyt rozpoczynający się w pierwszym dniu roboczym po dniu zawarcia transakcji, a zapadający w następnym dniu roboczym, Spot next (S/N) - rozpoczyna się w drugim dniu roboczym od dnia zawarcia transakcji, a zapada następnego dnia roboczego Depozyty długoterminowe - okres przechowywania od jednego miesiąca do roku. Najczęściej wykorzystywane depozyty: Jednomiesięczne Trzymiesięczne Sześciomiesięczne Dziewięciomiesięczne Roczne Stopa procentowa - cena pieniądza, określana jest codziennie na rynku międzybankowym. Wysokość stopy procentowej zależy od: stopy inflacji, od popytu i podaży pieniądza, od oczekiwań rynku dotyczących działań banku centralnego LOKATY BANKOWE Rodzaje lokat: - Krótkoterminowe do 12 miesięcy, - Długoterminowe powyżej 12 miesięcy W ofertach banków występują lokaty o terminie związania z umową w przedziale od kilu dni do nawet kilku lat. Banki w umowach zastrzegają sobie w przypadku wcześniejszego zerwania umowy prawo do niewypłacania właścicielowi lokaty odsetek. ODSETKI OD LOKAT Innym ważnym elementem w przypadku lokat bankowych jest sposób oraz częstotliwość, z jaką wypłacane są należne odsetki od zdeponowanej lokaty. Mogą być wypłacane: na koniec umowy za okres, na jaki umowa była zawarta, w czasie trwania umowy z częstotliwością miesięczną, kwartalną lub roczną SPOSÓB WYPŁATY ODSETEK Ważny jest również sposób jaki w czasie umowy są one wypłacane. Czy powiększają wartość lokaty, czy też są przelewane na inne konto np. rachunek bieżący? Odsetki przypisywane jako powiększenie lokaty „pracują” przez cały czas trwania lokaty i im częściej są naliczane, tym większy zysk osiągnie przedsiębiorstwo. Jest to WYNIK mechanizmu procentu składanego. CHARAKTERYSTYKA LOKAT Oprocentowanie jest najważniejszą cechą lokat. Czas (okres) - czynnik warunkujący wysokość oprocentowania, w ramach umowy na jaki została zawarta. Im dłuższy czas trwania umowy tym wyższe oprocentowanie. RODZAJE NALICZANIA ODSETEK Odsetki od złożonej lokaty mogą być: stałe – przy umowach do 1 roku, zmienne – zmiana oprocentowania lokat w zależności od bieżącej sytuacji na rynku finansowym. Wartość lokaty – im wyższa tym oprocentowanie będzie również wyższe LOKATY Z FUNDUSZEM Lokowane środki są inwestowane (od 20% do 50%) w fundusze: • stabilnego wzrostu, •fundusze zrównoważone •fundusze akcyjne, •pozostałe na nisko oprocentowanej lokacie. UWAGA! Tego typu konstrukcja może się przyczynić do osiągnięcia odsetek nawet do 13% , w sytuacji, gdy wzrośnie cena jednostki danego funduszu. INFLACJA JAKO OBNIŻKA INWESTYCJI Wraz z upływem czasu środki pieniężne tracą dodatkowo na wartości poprzez wpływ inflacji. BONY SKARBOWE - krótkoterminowy instrument finansowy Są to dłużne papiery wartościowe Skarbu Państwa na okaziciela Zerowy stopień ryzyka sprawia, że są one atrakcyjnym papierem lokacyjnym. Oprocentowanie bonów skarbowych ma charakter dyskontowy. Dochodem jest różnica pomiędzy ceną zakupu a wartością nominalną bonu. Emisja bonów skarbowych Ministerstwo Finansów Bony skarbowe są sprzedawane na przetargach. Na tydzień przez planowanym przetargiem podawana jest wielkość i struktura zapotrzebowania na poszczególne nominały. Obsługą obrotu zajmuje się Narodowy Bank Polski. Opłacalność i zalety bonów skarbowych w chwili zakupu przedsiębiorca może dokładnie określić stopę dochodu, znany zysk, a stały dochód przewyższa z reguły dochód depozytów bankowych, wysoka płynność, w każdej chwili można odsprzedać bon przed terminem wykupu z odsetkami na dzień sprzedaży, bezpieczeństwo – emitentem jest Skarb Państwa, instrument tego typu jest uważany za wolny od ryzyka. Rynek kapitałowy Można go zdefiniować jako rynek kapitałów średnio i długoterminowych o zapadalności powyżej jednego roku, przeznaczonych na finansowanie inwestycji. Klasyfikacja rynku kapitałowego jest dokonywania wg różnych kryteriów. Nadzór i zakres rynek publiczny rynek niepubliczny Podmiot oferujący wyemitowane instrumenty finansowe pierwotny wtórny Obligacje - papier wartościowy potwierdzający pożyczenie przez emitenta określonych środków pieniężnych od inwestorów. Emitent zobowiązuje się zwrócić pożyczkę po określonym czasie wraz z odsetkami. Emitentem może być: Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, Gminy, podmioty prowadzące działalności gospodarczą KLASYFIKACJA OBLIGACJI Obligacje można podzielić wg następujących kryteriów: Emitent obligacji – skarbowe, komunalne, obligacje przedsiębiorstw Oprocentowanie – o stałym oprocentowaniu, o zmiennym oprocentowaniu, zero kuponowe Czas – krótko-, średnio-, długoterminowe Prawa i przywileje – zwykłe, zamienne, z prawem poboru Przedsiębiorstwa emitują obligacje korporacyjne, które funkcjonują tak jak obligacje skarbowe, jednak oferują wyższą stopę oprocentowania, ponieważ są uważane za bardziej ryzykowne. UWAGA! Z punktu widzenia inflacji warto inwestować w obligacje o zmiennym oprocentowaniu, ponieważ oprocentowanie tego typu instrumentów zmienia się wraz ze zmianami krótkoterminowych stóp procentowych. Akcje Są najbardziej znanym i najbardziej popularnym instrumentem finansowym Akcja jest częścią majątku spółki Przedsiębiorca zakupujący akcje staje się właścicielem akcji ma prawo posiadania tej części majątku i dysponowania nim. Kupując akcje przedsiębiorca staje się współwłaścicielem innego przedsiębiorstwa zorganizowanego w formie spółki akcyjnej. RYZYKO INSTRUMNTÓW FINANSOWYCH Ryzyko w przypadku akcji jest o wiele większe aniżeli obligacji. RYZYKO AKCJI - związane jest ze spadkiem kursu akcji spowodowanym np. niskimi zyskami lub stratami spółki, czy innymi czynnikami wynikającymi z uwarunkowań makroekonomicznych (kryzys gospodarczy, zmiany poziomu kursu walut) FUNDUSZE INWESTYCYJNE - podmiot finansowy zajmujący się lokowaniem powierzonych mu środków przez inwestorów CELE FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO Głównym celem funduszy inwestycyjnych jest lokowanie w papiery wartościowe środków wpłaconych przez indywidualnych inwestorów w najbardziej korzystny sposób. PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI FUNDUSZU Wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych – zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego nabycia jednostek lub certyfikatów inwestycyjnych – w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe Zalety funduszy inwestycyjnych Bezpieczeństwo – działalność lokacyjna funduszu, jako instytucji „zaufania publicznego” jest poddana wielu ograniczeniom ustawowym w celu zapobiegania podejmowania przez zarządzających portfelem inwestycyjnym funduszu nadmiernego ryzyka. Zalety funduszy inwestycyjnych Ograniczenie ryzyka poprzez dywersyfikację lokat – dzięki temu, iż fundusz gromadzi pieniądze wielu inwestorów może łatwo i korzystnie inwestować środki w różne instrumenty finansowe, dywersyfikując w ten sposób ryzyko. Zalety funduszy inwestycyjnych Szybki dostęp do własnych środków – z uwagi na dużą płynność funduszy inwestycyjnych przedsiębiorca może odsprzedać (umorzyć) swoje jednostki uczestnictwa, praktycznie w każdej chwili, po aktualnej cenie (chociaż niektóre fundusze mogą stosować opłatę manipulacyjną), czyli bez utraty bieżących zysków Zalety funduszy inwestycyjnych Profesjonalne zarządzanie – przedsiębiorca powierzając nadwyżkę finansową profesjonalistom nie musi poświęcać swojego czasu na bieżące studiowanie notowań poszczególnych instrumentów finansowych, czy też śledzić oprocentowanie lokat bankowych. Zalety funduszy inwestycyjnych Możliwość inwestowania niewielkich kwot – aby stać się uczestnikiem funduszu przedsiębiorca nie musi dysponować dużym kapitałem. ZALETY FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Optymalne dochody w stosunku do innych lokat – w długim okresie inwestowanie nadwyżek finansowych w fundusze inwestycyjne jest bardziej dochodowe, niż instrumenty rynku pieniężnego i jednocześnie mniej ryzykowne niż indywidualny wybór dostępnych instrumentów rynku finansowego. RYNEK WALUTOWY Na tym rynku przeprowadzane są transakcje sprzedaży i zakupu walut. Tworzy się kurs wymiany, który odzwierciedla stosunek ceny między dwiema walutami. Istotną rolę w kształtowaniu się kursu walutowego odgrywa prawo popytu i sprzedaży. RYNEK NIERUCHOMOŚCI Nieruchomości są specyficzną formą inwestowania. W odróżnieniu do inwestycji finansowych wymagają zaangażowania sporej nadwyżki finansowej. Cechą charakterystyczną tego typu inwestycji jest to, iż nieruchomości nie są wystandaryzowane, każda nieruchomość jest na swój sposób indywidualna i unikatowa. Zalety inwestycji w nieruchomości Zabezpieczają przed inflacją, w długim okresie wartość nieruchomości powinna rosnąć co najmniej w takim samym tempie jak inflacja Stałe dochody z czynszów – po wycofaniu się z inwestycji przedsiębiorca może liczyć na zwrot zainwestowanego kapitału pomniejszony o amortyzację Zalety inwestycji w nieruchomości W sytuacji pogorszenia wyników finansowych możliwość zaciągnięcia kredytu hipotecznego (znacznie niżej oprocentowanego aniżeli kredyt obrotowy, czy inwestycyjny) pod posiadaną nieruchomość Umiarkowany, a wręcz minimalny poziom ryzyka Wady inwestycji w nieruchomości Konieczność dysponowania wysokimi zasobami finansowymi Mała płynność – utrudnione wycofanie zaangażowanych środków pieniężnych Wymaganie administracyjne, urzędowe, związane z prawem budowlanym oraz bezpieczeństwem Ryzyko prawne – zaszłości w regulacji praw do nieruchomości.
