SYLABUS Przedmiot: Teodycea Rok akademicki: 2013/14 Rok studiów: II semestr I Prowadzący Ks. dr Wiesław Szurek Liczba godzin zajęć dydaktycznych Opis przedmiotu (cel i zamierzone efekty kształcenia) 30 godzin w semestrze Forma zajęć (wykład, ćwiczenia, konwersatorium) Forma i warunki zaliczenia Tematy poszczególnych zajęć (tezy) Cel wykładu: A/ merytoryczny: Ukazać: racjonalność wiary w Boga –naturalną zdolność człowieka do poznania istnienia Pana Boga przy pomocy rozumu naturalnego; - konieczność problemu Boga; - kluczowy charakter problemu Boga. B/ dydaktyczny - dać rozumowo filozoficzną podbudowę pod teologię dogmatyczną i dostrzeżenie jej specyficzności; - w spotkaniach z ludźmi nauczyć posługiwania się komunikatywną – naturalno - racjonalną argumentacją za istnieniem Boga Wykład + ćwiczenia + konwersatorium - zaliczenie pisemnych ćwiczeń zlecanych na zajęciach dydaktycznych; - czynny udział w konwersatoriach podczas zajęć dydaktycznych; - zaliczenie wskazanych lektur w postaci streszczeń pisemnych; - egzamin końcowy wg Ratio Studiorum pro Polona; I. Z metodologii Filozofii Boga 1. Czym jest teodycea, jakie jest jej miejsce we filozofii i życiowa przydatność. 2. Nazwy stosowane na określenie teodycei. 3. Charakterystyka metodologiczna teodycei. 4. Możliwość poznania istnienia i natury Bożej i sensownego języka teodycei. 5. Analogia - czym jest i jaka jest jej przydatność w teodycei? 6. Co stanowi punkt wyjścia teodycei - wskazać jego istotne cechy. 7. Chraktrerystyka przednaukowego poznania P. Boga. 8. Chrakter argumentów i zasady funkcjonujące w argumentacji teodycealnej. II. Postawy człowieka wobec Boga 9. Typologia postaw człowieka względem Boga. 10. Ateizm - określenie, rozumienie, rodzaje. 11. Ogólne źródła ateizmu. 12. Filozoficzne źródła ateizmu. 13. Psychologiczne źódła ateizmu. 14. Praktyczne źródła ateizmu. 15. Panteizm - określenie, rodzaje, geneza. 16. Agnostycyzm - określenie, rodzaje, geneza. 17. Irracjonalne formy teizmu. 18. Drogi do Boga w propozycji H. Waldenfelsa. 19. Biblijno-kościelna nauka o naturalnej zdolności człowieka do poznania P.Boga. 20. Jana Pawła II nauczanie na temat odkrywalności P.Boga 21. KKK o naturalnym poznaniu P. Boga. III. Argumenty za istnieniem Pana Boga 22. Typologia argumentów teodycealnych. 23. Ogólne omówienie "dróg św.Tomasza z Akwinu".Ich aktualność. 24. Argument kinetyczny - schemat rozumowania, baza i zasady stosowane. 25. Argument etiologiczny - schemat rozumowania, punkt wyjścia, omówienie. 26. Argument kontyngentalny - sformułowanie, wersje, oryginalność. 27. Argument klimakologiczny - linia argumentacyjna, kontekst metafizyczny. 28. Argument teleologiczny - brzmienie, podbudowa, używane pojęcia i zasady. 29. Argument ideologiczny, wersje, schemat argumentacyjny. 30. "Dowód św. Anzelma" - brzmienie, blaski i cienie. 31. Charakterystyka i ocena argumentów o profilu fizykalistycznym. 32. Argument deontologiczny. 33. Argument z pragnienia szczęścia. 34. Argument z przeżyć religijno-mistycznych. IV. Natura Boża 35. Co to jest natura Boża i jak może być poznawana. 36. Element formalny natury Bożej. 37. „Bóg filozofów” a „Bóg religii”. Literatura podstawowa Lektura uzupełniająca odnośny podręcznik: S. Kowalczyk, Filozofia Boga, Lublin 1993 tenże:Odkrywanie Boga, Sandomierz 1981 tenże, Nurty filozofii Boga w Polsce w latach 1880-2008,Lublin 2009 W. Granat, Teodycea Lublin 1968 L. Elders, Filozofia Boga, Warszawa 1992 J. Tupikowski, Filozofia Boga, Kraków 2002 H. Wandelfels, O Bogu Jezusie Chrystusie i Kościele dzisiaj, Katowice 1993 S. Wszołek, Pytając o Boga, Tarnów 1996 S. Ziemiański, Teologia naturalna, Kraków 2008