Zasady filozofii greckiej Opis świata – filozofia, zaczyna się przede wszystkim od kosmogonii, czyli organizacji świata jako takiego i jego ewentualnego stworzenia Podstawy świata: Z czego jest (zbudowany) stworzony? Wedle jakich zasad? Jak moŜemy go badać? Głowna zasada – brak jakichkolwiek eksperymentów, ewentualne obserwacje Fizyka Arystotelesa – opis ruchu Świat ponadksięŜycowy: ruch wieczny, po okręgu. Świat podksięŜycowy: ruch naturalny, czyli dąŜenie do naturalnego miejsca danej substancji (ziemia na dół, powietrze czy ogień – do góry), przy czym ciała cięŜsze spadają szybciej. Fizyka nowoŜytna Galileusz (Galileo Galilei 1564 - 1642 ) • Pierwszy opisał „zasadę bezwładności” • Pierwszy badał przez teleskop nocne niebo, plamy na słońcu, stwierdził, Ŝe ciała niebieskie wcale nie mają idealnych kształtów. • Przyczynił się równieŜ do powszechnego uznania teorii heliocentrycznej Kopernika. • ZauwaŜył, Ŝe poruszający się pocisk zachowuje się tak, jak gdyby był ściągany na ziemię; przeprowadził własne badania ze spadaniem ciał (a takŜe kulkami staczającymi się ze stołu), stwierdził, Ŝe ciała spadają się jednakowym przyspieszeniem. • Docenił znaczenie eksperymentu; jako pierwszy zaczął stosować „metodę naukową” Isaac Newton (1643 - 1727) "Jeśli widzę dalej to tylko dlatego, że stoję na ramionach olbrzymów". Postulował istnienie niezaleŜnych od siebie absolutnej przestrzeni (euklidesowej) i absolutnego czasu. „Zasady matematyczne filozofii naturalnej” (1687): I zasada dynamiki: „KaŜde ciało trwa w swym stanie spoczynku lub ruchu prostoliniowego i jednostajnego jeŜeli siły przyłoŜone nie zmuszają ciała do zmiany tego stanu.” r v=const v = const Fop F I zasada to postulat istnienia wyróŜnionej klasy układów odniesienia„układów inercjalnych” odniesienia Układ inercjalny – układ, w którym I zasada jest spełniona v= st n co Układ nieinercjalny – układ, w którym I zasada nie jest spełnione v = t s n o c ω v c = t s on II zasada dynamiki: „NiezrównowaŜona siła F przyłoŜona do ciała nadaje mu przyspieszenie a, które jest wprost proporcjonalne i ma kierunek działającej siły” → → a= F , m gdzie m nazywa się „masą (bezwładną) ciała”. Uogólniona postać II zasady dynamiki r ∆p r , =F ∆t r r gdzie p = mv jest „pędem ciała”. Dla ciał o ”zmiennej masie”: r r r r r F∆t = ∆p = ∆(mv)= ∆mv +m∆v III zasada dynamiki: „KaŜdej akcji towarzyszy reakcja równa co do wartości i kierunku lecz przeciwnie zwrócona” F21 F21 F12 F12 r r F12 = -F21 NaleŜy pamiętać, Ŝe siły się nie równowaŜą, gdyŜ przyłoŜone są do róŜnych ciał. Siły bezwładności Siła bezwładności w ruchu postępowym Y r r Fb = m(-au ) O Fb m au X Z Siła odśrodkowa bezwładności ω Fod = mω2 r r m Y Fod X Siła Coriolisa ω FC v ω ω v α m FC ω v ϕ biegun północny r r FC = 2mv × ω FC