Semestr III Przedmiot Zaburzenia komunikacji językowej

Semestr
Przedmiot
Punkty ECTS
Kod przedmiotu
Forma zajęć/
Liczba godzin
Skrócony opis
przedmiotu
Wymagania
wstępne
Efekty kształcenia
Wiedza
Umiejętności
III
Zaburzenia komunikacji językowej - dyslalia
4
LLA302
Wykład kursowy i ćwiczenia konwersatoryjne, typ 2 (15+15)
Celem kursu jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi
dotyczącymi postępowania w przypadku dyslalii. Podczas zajęć studenci
poznają różne definicje dyslalii, rozmaite typologie zaburzeń realizacji
fonemów, a także metody stosowane podczas usprawniania realizacji
fonemów. Istotne jest także kształtowanie umiejętności określania relacji
pomiędzy objawami zaburzeń realizacji fonemów a biologicznymi czynnikami
warunkującymi powstawanie wady wymowy.
wiedza z teorii zaburzeń mowy, wiedza dotycząca biologicznych podstaw
rozwoju mowy w ontogenezie
Student:
e1. zna różne definicje dyslalii (L1A_W02, L1A_W03)
e2. ma wiedzę dotyczącą różnych typologii dyslalii (L1A_W02, L1A_W03,
L1A_W11)
e3. zna etapy postępowania logopedycznego w przypadku dyslalii, (L1A_W02,
L1A_W03, L1A_W08, L1A_W10)
e4. ma podstawową wiedzę na temat czynników warunkujących rozwój
systemu fonetyczno-fnologicznego (L1A_W02, L1A_W03, L1A_W11)
Student:
e5. student potrafi posługiwać się podstawowymi terminami związanymi z
dyslalią (L1A_U01)
e6. posiada umiejętności rozpoznawania różnych wad wymowy (L1A_U15)
e7. potrafi zaprojektować terapię logopedyczną dotyczącą usprawniania
realizacji fonemów (L1A_U11)
Kompetencje
społeczne
Student:
e8. student rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się (L1A_K01, L1P_K01).
Treści kształcenia
a) wykład
1. Dyslalia w typologii zaburzeń mowy. Różne definicje dyslalii.
2. Relacja fonem a głoska wadliwa. Przyczyny zaburzeń realizacji
fonemów.
3. Etapy postępowania logopedycznego a typologie dyslalii.
4. Karta badania logopedycznego.
5. Opis zaburzeń realizacji fonemów jako pierwszy etap postępowania
logopedycznego.
6. Krytyczne ujęcie koncepcji J. Kani.
7. Wybrane rodzaje dyslalii: ankyloglosyjna, zgryzowa, funkcjonalna,
słuchowa.
8. Etapy terapii dyslalii.
Ćwiczenia
1. Praktyczne wykorzystanie wiedzy z fonetyki i fonologii do opisu
2.
3.
4.
5.
zaburzeń realizacji fonemów: powtórzenie wiadomości z fonetyki i
fonologii.
Różne typologie dyslalii i ich krytyczna ocena.
Etapy postępowania w przypadku dyslalii. .
Postępowanie logopedyczne w przypadku dyslalii ankyloglosyjnej,
zgryzowej, rozszczepowej, funkcjonalnej.
Analiza przypadków.
Metody i kryteria
oceniania
Kartkówka za ćwiczeniach. Egzamin: test sprawdzający wiedzę dotyczącą: e1,
e2, e3, 34.
Aktywność na zajęciach.
Metody
dydaktyczne
Wykład: metoda podająca i problemowa.
Konwersatorium : metoda problemowa, sytuacyjna, metoda doświadczeń
Literatura
a) obowiązkowa
1. Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Podręcznik akademicki. Red. S. Grabias,.
M. Kurkowski, Wydawnictwo UMCS. Lublin 2012
2. Styczek I., Logopedia. Warszawa 1980.
3. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy. Warszawa 1980.
4. Grabias S., Mowa i jej zaburzenia, Audiofonologia nr 10, 1997, s. 3-20.
5. Pluta-Wojciechowska D., Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji.
Podstawy postępowania logopedycznego. Bytom 2013.
1. Antos D. Demel G. Styczek J.: Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy.
Warszawa 1978.
2. Kania T.J.: Szkice logopedyczne. WSiP. Warszawa 1982.
3. Styczek J. Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego. WSiP. Warszawa
1982.
4. Ostapiuk B, Logopedyczna ocena ruchomości języka. W: Logopedia w teorii i
praktyce. Red, M. Młynarska, T. Smereka, UW, 2005.
5. Ostapiuk B.: Zaburzenia dźwiękowej realizacji fonemów języka polskiego –
propozycja terminów i klasyfikacji. „Audiofonologia” 1997 T. 10, s. 117-136.
6. Konopska L. Jakość wymowy u osób z wada zgryzu. Logopedia nr 31, 2001.
7. Pluta-Wojciechowska D. Połykanie jako jedna z niewerbalnych czynności
zespołu ustno-twarzowego.” Logopedia” 2011, 38.
8. Pluta-Wojciechowska D., Zaburzenia mowy u osób z rozszczepem
podniebienia. Badania-Teoria-Praktyka.
9. Pluta-Wojciechowska D. Czy logopeda wywołuje głoski? „Logopedia” 41,
2012.
10. Sołtys-Chmielowicz A. Klasyfikacje wad wymowy. W: Audiofonologia 1997,
10. LUB W: „Logopedia” T. 28.
11. Logopedia nr 37. Standardy postępowania w przypadku dyslalii,
ankyloglosji, wady zgryzu, rozszczepów.
b) uzupełniająca
1. Pluta-Wojciechowska D., Od czynności prymarnych do czynności
sekundarnych. W: Mowa dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia.
Kraków 2011.
2. Mierzejewska H., Emiluta-Rozya D., Projekt zestawienia form zaburzeń
mowy. „Audiofonologia” 1997. T. 10, s. 37-48.
3. Konopska L. Wady wymowy u osób z wadami zgryzu. Szczecin.
4. Ostapiuk B. 2002: Dziecięca artykulacja czy wada wymowy – między
fizjologią a patologią. W: „Logopedia”, 31.
Informacje
dodatkowe