WŁASNA FIRMA – ILUZJA CZY RZECZYWISTOŚĆ dr Elżbieta Roszko-Wójtowicz PLAN PREZENTACJI Przedmiotem niniejszej następujące zagadnienia: prezentacji Przedsiębiorczość; Rodzaje przedsiębiorstw według różnych kryteriów; Formy opodatkowania; Mój pomysł na biznes – część warsztatowa. są PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ CO TO JEST? „pogoń za okazjami bez uwzględnienia ograniczeń stwarzanych przez zasoby obecnie kontrolowane” (Timmons 1999) „Przedsiębiorczość to chęć i zdolność do podejmowania różnych zadań, zwłaszcza w dziedzinie przemysłu i handlu; pomysłowość, zaradność, obrotność, operatywność ” (Nowy słownik poprawnej polszczyzny, red. A. Markowski, Warszawa 1999, s. 769) „działanie obejmujące identyfikację, ocenę oraz eksploatacje szans na wprowadzenie nowych produktów i usług, sposobów organizowania, rynków, procesów oraz surowców poprzez organizację wysiłków w sposób, jaki dotychczas nie występował” (Shane i Venkataraman 2000) CO TO JEST? Przedsiębiorczość to cecha charakteru bądź zespół cech i zachowań charakterystycznych głównie dla przedsiębiorców. Jest to umiejętność i gotowość podejmowania decyzji oraz rozwiązywania w sposób twórczy, kreatywny i innowacyjny problemów. Osoba przedsiębiorcza potrafi wykorzystywać pojawiające się szanse i okazje, elastycznie przystosowuje się do zmieniających się warunków otoczenia. W ujęciu przedmiotowym przedsiębiorczość to aktywne działanie w sferze gospodarczej, czyli np. prowadzenie własnej firmy. CO TO JEST? Cechy charakterystyczne przedsiębiorczości : Ekspansywność – dążenie do dorównania najsilniejszym i najlepszym, wyznaczanie sobie ambitnych celów, aby osiągnąć lepsze efekty; Innowacyjność – poszukiwanie i wprowadzanie w życie wielu nowych ulepszeń. WYMIARY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Dwa wymiary przedsiębiorczości: Procesowy – jest to akt tworzenia i budowanie czegoś nowego, zorganizowany proces działań ukierunkowany w danych warunkach na wykorzystanie nowatorskiego pomysłu w celu generowania korzyści na rynku; Zespół cech opisujących szczególny sposób postępowania człowieka. OSOBA PRZEDSIĘBIORCZA – JAKA JEST? Cechy charakterystyczne osoby przedsiębiorczej: Orientacja na sukces to wiara we własne siły i możliwości, to rozsądna ocena posiadanych zasobów i umiejętności, to w końcu zdolność dostrzegania w otoczeniu osób, które wypełnią własne braki; Dynamizm działaniowy przejawiający się w aktywnym działaniu, chęci podejmowania inicjatywy i nowych wyzwań, potrzebie szukania nowych rozwiązań; Równowaga intelektualna i emocjonalna prowadzi do kreatywności i pomysłowości, pozwala na jasne i precyzyjne wyrażanie własnych pomysłów; Zdolności przywódcze są niezbędne przedsiębiorcy do kierowania ludźmi, delegowania na nich obowiązków, egzekwowania rezultatów, nagradzania i motywowania do dalszego działania; Umiejętność pracy w grupie (zespole) z punktu widzenia przedsiębiorcy przekłada się na jego życzliwość, cierpliwość, pogodę ducha oraz umiejętność słuchania; Odwaga, każde działania przedsiębiorcze obarczone jest ryzykiem, a chęć podejmowania ryzyka wynika z posiadanej odwagi; Pewność siebie powinna się przejawiać w kontaktach z innymi ludźmi, dawać otoczeniu poczucie, że przedsiębiorca wie czego oczekuje i do czego dąży; Ambicja związana jest z jasno określonymi planami i celami życiowymi; CECHY PRZEDSIĘBIORCY L.p. Charakterystyka Cechy 1 Wiara we własne siły Wiara w siebie, optymizm i entuzjazm, indywidualizm. 2 Orientacja na zadania, rezultaty Potrzeba osiągnięć, orientacja na zysk, wytrwałość, upór, determinacja, energia, konsekwencja, inicjatywa. 3 Podejmowanie ryzyka Zdolność do podejmowania ryzyka, umiejętność i chęć podejmowania wyzwań. 4 Przywództwo Zachowanie przywódcze, dobra współpraca z ludźmi, odpowiadanie na sugestie i krytykę. 5 Oryginalność Innowacyjność, kreatywność, „otwarty umysł”, zaradność, wszechstronność, dążenie do „bycia dobrze poinformowanym”. 6 Zorientowanie na przyszłość Umiejętność przewidywania, postrzegania. G.G Meredith, R. E. Nelson, P.A. Neck, The practise of entrepreneurship, International Labour Office, Genewa 1982, s. 3 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ WG DONALD’A TRUMP’A Poczuj inspirujący strach i napędzający stres; Znajdź doskonały pomysł i wciel go w życie; Opracuj strategię prowadzącą do zyskania przewagi konkurencyjnej; Stwórz prosty i skuteczny plan biznesu; Sprawnie negocjuj i pozyskaj kapitał; Poznaj potrzeby Twoich klientów; Uruchom działalność! Michael E. Gordon, Donald J. Trump, Uniwersytet Donalda Trumpa. Przedsiębiorczość, 2009 POWODY Powody pozytywne Powody negatywne Mam łatwość w przekonywaniu innych do Jestem niezadowolony z obecnej pracy; swoich pomysłów; Nieraz udało mi się coś korzystnie sprzedać Od dłuższego czasu nie mogę znaleźć pracy lub pozytywnie załatwić (jestem bezrobotny); – czuję, że mam żyłkę do interesów; Mam pasję, którą chciałbym przekuć na Chcę pokazać sobie i innym na co mnie stać; biznes; Mam ciekawy pomysł na firmę; Nie lubię podległości służbowej, chcę być swoim szefem; Jestem spełniony w swojej pracy, wiele w niej Mam dużo wolnego czasu; osiągnąłem, ale chciałbym się dalej rozwijać ; CZEGO POTRZEBUJĘ?? ABY ZAŁOŻYĆ WŁASNĄ FIRMĘ … Wiary we własne siły i możliwości; Pomysłu na biznes; Środków finansowych; W POSZUKIWANIU INSPIRACJI Gdzie znajdę pomysł na swój własny biznes?? Obserwując codzienną, otaczającą rzeczywistość – każdy dzień i każda sytuacja mogą stać się inspiracją dla podjęcia działalności gospodarczej – znajdź rozwiązanie dla problemu narzekającego kolegi, obserwuj spacerowiczów, z uwagą czytaj książki i oglądaj filmy w telewizji; Obserwując rynek lokalny – przyjrzyj się dokładnie dzielnicy / miastu, w której mieszkasz – czego Twoim zdaniem najbardziej brakuje mieszkańcom, na co najbardziej narzekają; Obserwując rynek ogólnopolski – widziałeś rozwiązania, które świetnie sprawdzają się w innym mieście w kraju, a w Twoim miejscu zamieszkania jeszcze tego nie ma – obserwuj ogólnokrajowe tendencje w dziedzinie, która Cię interesuje; Obserwując rynek zagraniczny – widziałeś rozwiązania, które świetnie sprawdzają się w innym kraju, a w Polsce tego jeszcze nie ma – czytaj zagraniczną prasę, śledź zagraniczne strony internetowe, podróżuj; Analizując własne zainteresowania i pasje – co najbardziej lubię robić, czy na własnym hobby można zarobić pieniądze – przeanalizuj czego najbardziej brakuje osobom, które mają zainteresowania podobne do Twoich; PRZED ZAŁOŻENIEM FIRMY … Zanim zdecydujesz się na założenie własnej firmy, odpowiedz sobie na kilka ważnych pytań: Czy mój pomysł na biznes pasuje do mnie? Czy w dziedzinie, w której chcę podjąć działalność gospodarczą mam wystarczające doświadczenie i wiedzę? Czy sprawdziłem aktualne możliwości rozwoju w działalności, którą zamierzam prowadzić (np. kursy, szkolenia, studia podyplomowe itp.) Czy środki finansowe, jakie zgromadziłam/em są wystarczające do otwarcia biznesu i prowadzenia go dopóki nie zacznie on przynosić dochodów? Czy w działalności, którą zamierzam prowadzić istnieje możliwość otworzenia biznesu opartego na systemie franczyzy? Czy znam swoją konkurencję, czy dokonałem właściwej analizy wstępnej konkurencji, czy zidentyfikowałem firmy, z najbliższej okolicy, które stanowić będą konkurencję dla mojej firmy? Czy moja oferta jest wystarczająco różna od oferty konkurencji? Czy oferuje rozwiązanie problemów klientów w inny sposób aniżeli konkurencja? CO TO JEST DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA? Zanim zdecydujesz się na założenie własnej firmy, warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czym w ogóle jest działalność gospodarcza? Działalność gospodarcza następującego rodzaju: to działalność zarobkowa wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych Działalność ta prowadzona jest we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych źródeł przychodów opodatkowanych podatkiem PIT. RODZAJE PRZEDSIĘBIORSTW Podział przedsiębiorstw ze względu na formę organizacyjno-prawną Jednoosobowa działalność gospodarcza Spółki kapitałowe Firma w ramach Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości Spółki Spółki osobowe Spółka z o.o. Spółka cywilna Spółka akcyjna Spółka jawna Spółka partnerska Spółka komandytowa Spółka komandytowoakcyjna Wieloosobowa Jednoosobowa INDYWIDUALNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA Indywidualna (jednoosobowa) działalność gospodarcza to przedsiębiorstwo prowadzone i reprezentowane przez jednego właściciela, będącego osobą fizyczną, niezależnie od liczby pracowników, których w nim zatrudnia. Wyparowany zysk w całości należy do właściciela. Właściciel przedsiębiorstwa jednoosobowego odpowiada w sposób wyłączny i bez ograniczeń za wszelkie zobowiązania swojej firmy, zarówno majątkiem przedsiębiorstwa, jak i majątkiem osobistym. Całkowitej osobistej odpowiedzialności za działalność przedsiębiorstwa towarzyszy pełnia kompetencji decyzyjnych przedsiębiorcy. Utworzenia przedsiębiorstwa jednoosobowego nie wymaga spełnienia wymagań kapitałowych. Przedsiębiorstwa jednoosobowe tworzą z reguły najliczniejszą grupę firm, działają głównie w takich dziedzinach jak handel, usługi, rolnictwo czy drobna produkcja i stanowią zarówno trwały element struktury gospodarki, jak też jedynie pierwszą formę działalności gospodarczej, podlegającą w późniejszym okresie przekształceniom. ZALETY Łatwość założenia i likwidacji działalności gospodarczej; Samodzielność w podejmowaniu decyzji związanych z prowadzeniem firmy; Brak rozbudowanych struktur, a tym samym możliwość elastycznego zarządzania i bardzo szybkiego wprowadzania w życie nowych pomysłów; Wybór dogodnej formy opodatkowania; Niskie koszty rejestracji i prowadzenia firmy; Proste zasady księgowości i łatwość wprowadzania zmian w kapitale; Cały wypracowany zysk należy do właściciela; Brak ograniczeń co do rozmiaru prowadzenia działalności gospodarczej – łatwość rozszerzenia działalności; Brak wymogu minimalnego wkładu własnego; WADY Pełna odpowiedzialność za powstałe zobowiązania firmy – to oznacza, że powstałe długi osoba prowadząca działalność będzie musiała spłacać sama; Niemożność zbudowania dużej organizacji – od osoby prowadzącej działalność gospodarczą zależy powodzenie firmy (firma indywidualna rzadko zatrudnia pracowników); Z tym wiąże się także praca po godzinach czy brak urlopu; Niezbyt korzystne opodatkowanie osób fizycznych (rozliczając się z urzędem skarbowym trzeba odjąć 19%, 30% czy 40% od podstawy swoich przychodów, w przypadku sp. z o.o. lub SA 28%); Niepewność dochodów; Pełna dyspozycyjność, konieczność poświęcenia dużej ilości czasu firmie; SPÓŁKI OSOBOWE Spółki osobowe opierają swoją działalność na osobistej pracy wspólników. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą wspólnicy wraz ze spółką. SPÓŁKA CYWILNA Spółka cywilna to najstarsza znana forma spółki. Tworzona jest na podstawie umowy wspólników (przynajmniej dwóch), którzy zobowiązują się do osiągnięcia założonego celu gospodarczego, w szczególności przez wniesienie wkładów. Wspólnik może wnieść do spółki kapitał w formie pieniężnej lub niepieniężnej, np. pomieszczenie biurowe, działkę pod budowę, swój własny opatentowany wynalazek lub po prostu pomysł. Taki wkład rzeczowy nazywany jest aportem. Wspólnikiem w spółce cywilnej może zostać zarówno osoba fizyczna jak i osoba prawna, a ogólna zasada mówi, że każdy ze wspólników ma prawo do równego udziału w zyskach i stratach bez względu na rodzaj i wartość wkładu, chyba, że w umowie zostaną zapisane szczegółowe postanowienia w tej kwestii. Każdy ze wspólników staje się współwłaścicielem majątku spółki oraz odpowiada za jej zobowiązania, także majątkiem osobistym. Spółka cywilna może być zawiązana na czas określony lub bezterminowo. W przypadku spółki cywilnej roczny przychód z działalności nie może przekroczyć 400 000 euro. Jeśli to nastąpi, spółka cywilna musi zostać przekształcona w jedną ze spółek handlowych. ZALETY Brak kosztów związanych z założeniem spółki; Możliwość wniesienia wkładu w postaci własnej pracy; Brak określonego prawem minimalnego kapitału; Duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki; Możliwe wszystkie formy opodatkowania w zależności od działalności; Dobra forma dla działalności małych rozmiarów – np. w przypadku, gdy dla wszystkich wspólników jest to działalność dodatkowa; Nieskomplikowany sposób założenia i likwidacji spółki; WADY Konieczność rejestrowania się każdego wspólnika osobno i ujawniania w nazwie firmy nazwisk wszystkich wspólników; Odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy; Brak podmiotowości prawnej; Odejście wspólnika oznacza rozwiązanie spółki (w przypadku spółki dwuosobowej); Spółka cywilna nie posiada własnego majątku; SPÓŁKA JAWNA Spółka jawna jest osobową spółką handlową, nie jest osobą prawną, w związku z tym prawo i obowiązek do reprezentowania spółki może mieć każdy ze wspólników. Za zobowiązania spółki odpowiada każdy ze wspólników całym swoim majątkiem – odpowiedzialność solidarna, niezależnie od wysokości wniesionych wkładów. Spółka jawna ma prawo do posiadania swojego własnego majątku oraz nazwy. Umowa spółki jawnej musi zawierać: firmę i siedzibę spółki, określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, przedmiot działalności spółki, czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony. Spółkę jawną należy zarejestrować we właściwym sądzie rejestrowym. Wniosek o wpis musi zawierać: firmę, siedzibę i adres spółki, przedmiot działalności spółki, nazwiska i imiona albo firmy wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń, nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji. ZALETY Duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki; Możliwość reprezentacji spółki przez każdego wspólnika, ale również możliwość wyłączenia w umowie wspólnika/wspólników z reprezentacji; Możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska jednego tylko wspólnika; Brak określonych wymagań kapitałowych; Możliwość wniesienia do spółki aportu rzeczowego (niepieniężnego); Stosunkowo niskie koszty rejestracji; Posiadanie odrębnego majątku, którym spółka odpowiada za zobowiązania; Większa, niż spółki cywilnej, wiarygodność spółki wobec kontrahentów; Możliwość stosowania uproszczonych form księgowych; WADY Solidarna odpowiedzialność wspólników całym majątkiem osobistym za zobowiązania spółki, jeżeli zobowiązania nie można zaspokoić z majątku spółki. Konieczność rejestracji w KRS oraz koszty z tym związane; Trudność odejścia wspólnika ze spółki; FORMY OPODATKOWANIA zasady ogólne – podatkowa księga przychodów i rozchodów; zasady ogólne - księgowość pełna; ryczałt ewidencjonowany; PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych, Tytuł II Dział I zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki jawnej. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. SPÓŁKA PARTNERSKA Spółka partnerska jest spółką osobową, utworzoną przez wspólników (parterów), celem wykonywania wolnego zawodu (prawnicy, lekarze, doradcy podatkowi itp.) w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. Wszystkie kwestie związane z reprezentacją spółki na zewnątrz oraz odpowiedzialnością za zobowiązania reguluje umowa spółki. UMOWA SPÓŁKI Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać: 1) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95 § 2, 4) w przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów, 5) firmę i siedzibę spółki, 6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, 7) określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość. Umowa spółki sporządzana jest w formie aktu notarialnego. Zgłoszenie spółki do sądu rejestrowego musi zawierać: 1) firmę, siedzibę, adres spółki, nazwiska i imiona partnerów oraz ich adresy albo adresy do doręczeń, 2) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki, 3) przedmiot działalności spółki, 4) nazwiska i imiona partnerów, którzy są uprawnieni do reprezentowania spółki; nie dotyczy to przypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje ograniczeń prawa reprezentacji przez partnerów, 5) nazwiska i imiona prokurentów lub osób powołanych w skład zarządu, 6) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku, kiedy jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej. ZALETY Ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania powstałe w wykonywaniu działalności przez innych partnerów; Jednoznaczne określenie profilu spółki w nazwie; Brak określonych wymagań kapitałowych; Możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska jednego tylko wspólnika; WADY Spółka działa wyłącznie w zakresie wykonywania zawodu partnerów; Konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego; Koszty związane z rejestracją w KRS oraz koszty aktu notarialnego (umowa spółki); FORMY OPODATKOWANIA Zasady ogólne – podatkowa przychodów i rozchodów; Zasady ogólne – księgowość pełna; Ryczałt ewidencjonowany; księga PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych, Tytuł II Dział II zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki partnerskiej. W przypadku spraw nieuregulowanych w tym dziale stosuje się przepisy działu I dotyczącego spółki jawnej. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. SPÓŁKA KOMANDYTOWA Spółka komandytowa jest to spółka osobowa, w której co najmniej jeden ze wspólników odpowiada wobec wierzycieli za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem (komplementariusz) i przynajmniej jeden wspólnik musi mieć ograniczoną odpowiedzialność. Wspólnikami w spółce komandytowej mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. Umowa spółki powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego. Komandytariusz może reprezentować spółkę wyłącznie jako pełnomocnik, ma jednak prawo żądać wszystkich informacji , łącznie z danymi finansowymi, na temat funkcjonowania spółki. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej, natomiast komplementariusz całym swoim majątkiem. W przypadku gdy nazwisko komandytariusza zostanie ujawnione w firmie (nazwie) spółki komandytowej, wówczas odpowiada on całym swoim majątkiem. UMOWA SPÓŁKI Umowa spółki komandytowej powinna zawierać: 1) Firmę i siedzibę spółki, 2) Przedmiot działalności spółki, 3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, 4) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, 5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialność każdego komandytariusza wobec wierzycieli (suma komandytowa). ZALETY Ograniczenie odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania do wysokości sumy komandytowej; Komandytariusze mogą działać w imieniu spółki wyłącznie jako pełnomocnicy; Brak określonych wymagań odnośnie sumy komandytowej; WADY Konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego; Rachunkowość może być prowadzona wyłącznie na zasadach ustawy o rachunkowości (księgowość pełna) co jest szczególnie uciążliwe przy małym rozmiarze działalności; FORMY OPODATKOWANIA Zasady ogólne – księgowość pełna; PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych Tytuł II Dział III zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki komandytowej . Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową i stanowi połączenie spółki komandytowej i spółki akcyjnej. Celem spółki jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Wspólnicy spółki: komplementariusze, reprezentują spółkę na zewnątrz i odpowiadają za jej prowadzenie (odpowiadają również za zobowiązania spółki bez ograniczeń), akcjonariusze, posiadacze akcji spółki, mają jedynie prawo do części zysków. Akcjonariusz zobowiązany jest jedynie do świadczeń określonych w statucie spółki. Jest to forma korzystna, kiedy chcemy zdobyć kapitał na rozwój firmy (sprzedając jej akcje), jednocześnie zachowując wpływ na firmę. Najczęściej stosowana jest w spółkach rodzinnych, taka forma chroni bowiem spółkę przed wrogim przejęciem polegającym na wykupieniu dużego pakietu akcji przez jedną osobę lub jedno przedsiębiorstwo i uzyskaniu przez to wpływu na decyzje podejmowane w spółce. Aktem, który reguluje wewnętrzne stosunki w spółce jest Statut. Statut powinni podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze i powinien on zostać sporządzony w formie aktu notarialnego. ZGŁOSZENIE Zgłoszenie spółki komandytowo-akcyjnej do sądu rejestrowego powinno zawierać: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) firmę, siedzibę i adres spółki, przedmiot działalności spółki, wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, liczbę i wartość nominalną akcji, liczbę akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania, jeżeli statut je przewiduje, wzmiankę, jaka część kapitału zakładowego została wpłacona przed zarejestrowaniem, nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy wraz z adresami oraz okoliczności dotyczące ograniczenia ich zdolności do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją, nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji; w przypadku, gdy komplementariusze powierzyli tylko niektórym spośród siebie prowadzenie spraw spółki, zaznaczenie tej okoliczności, jeżeli przy zawiązaniu spółki akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne zaznaczenie tej okoliczności, czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, Oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość, Organizację walnego zgromadzenia oraz rady nadzorczej. ZALETY Wyłączenie odpowiedzialności akcjonariusza za zobowiązania spółki; Akcjonariusze mogą działać w imieniu spółki jedynie jako pełnomocnicy; Możliwość pozyskania kapitału poprzez emisje akcji; Komplementariusz nie jest zobowiązany do pokrycia kapitału zakładowego; WADY Wysoki minimalny kapitał zakładowy; Koszty związane z rejestracja w KRS oraz koszty notarialne (sporządzenie statutu); Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem; FORMY OPODATKOWANIA Formy opodatkowania działalności gospodarczej Zasady ogólne – skala podatkowa 18 %, 32 % Zryczałtowane formy opodatkowania Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Karta podatkowa Zasady ogólne – Podatek według jednolitej 19 % stawki RÓŻNICE Czym się różni opodatkowanie na ogólnych zasadach od zryczałtowanych form opodatkowania? Przy zastosowaniu skali podatkowej lub 19% stawki, podatek obliczany jest od dochodu, czyli różnicy pomiędzy faktycznie uzyskanym przychodem a kosztami jego uzyskania. Przy opodatkowaniu ryczałtem, podatek obliczany jest od przychodu, oznacza to, że koszty uzyskania przychodu nie mają wpływu na wysokość podatku. Przy opodatkowaniu kartą podatkową na wysokość podatku nie ma wpływu ani wysokość przychodu, ani koszty jego uzyskania, w tym przypadku podatek ustalany jest decyzją organu podatkowego. UWAGA! Wybór formy rozliczenia należy dobrze przemyśleć. Zmiana formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego nie jest możliwa. Wprowadzenie zmian jest możliwe dopiero od kolejnego roku podatkowego. ZASADY OGÓLNE – SKALA PODATKOWA Jest to podstawowa forma opodatkowania. Opodatkowanie prowadzonej działalności na zasadach ogólnych jest wyborem podatnika, z tym, że dla podmiotów prowadzących działalność w formie spółek prawa handlowego forma ta jest jedyną dopuszczalną formą opodatkowania. Osoba, która przed rozpoczęciem działalności lub do 20 stycznia roku podatkowego nie złoży oświadczenia o wyborze formy opodatkowania, musi rozliczać się w ten sposób. Podatnicy do dnia 20 każdego następnego miesiąca zobowiązani są składać deklaracje o wielkości osiągniętego przychodu i wpłacają zaliczkę na podatek dochodowy za miesiąc poprzedni. Podstawą opodatkowania jest faktycznie uzyskany dochód. UWAGA! O płaceniu podatku PIT według skali podatkowej, nie trzeba zawiadamiać naczelnika urzędu skarbowego. Należy natomiast powiadomić naczelnika właściwego urzędu skarbowego o woli zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne i opłacaniu podatku PIT według skali podatkowej (jeśli w roku poprzednim stosowana była inna forma opodatkowania). ZALETY stosowanie kwoty wolnej od podatku, możliwość korzystania z oferowanych przez rząd ulg i odliczeń np. z tytułu tzw. ulgi prorodzinnej, możliwość rozliczania się z małżonkiem, przywilej rozliczeń przewidzianych dla osób samotnie wychowującym dzieci, możliwość obniżania przychodów o koszty poniesione w celu ich uzyskania, dochód przed opodatkowaniem może być pomniejszany o straty z lat ubiegłych poniesione z działalności gospodarczej oraz o inne odliczenia, WADY wysoki drugi próg podatkowy; (przychody osiągnięte z działalności gospodarczej łączy się i rozlicza wraz z przychodami osiągniętymi z innych źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej; spowoduje to zwiększenie stawki podatku z 18% na 32%, gdy suma dochodów przekroczy kwotę 85.528 zł), obowiązek prowadzenia ściśle określonej ewidencji księgowej (choć ten wymóg nie dotyczy wyłącznie rozliczających się na zasadach ogólnych). PRZYKŁAD Skala podatkowa na rok 2015 Podstawa obliczenia podatku w złotych ponad do Podatek wynosi 18% 85 528 minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr 14 839 zł 02 gr 85 528 Roczna kwota zmniejszająca podatek Roczny dochód niepowodujący obowiązku zapłaty podatku plus 32% nadwyżki ponad 85 528 zł 556 zł 02 gr 3091 zł ZASADY OGÓLNE – STAWKA JEDNOLITA Podatek PIT w tej formie jest również płacony od faktycznie osiągniętego dochodu. Celem ustalenia dochodu, należy od gospodarczej odjąć koszty jego uzyskania. Przychody i koszty należy wykazywać w ewidencji, zwanej podatkową księgą przychodów i rozchodów, lub księgach rachunkowych, prowadzonych zgodnie z przepisami o rachunkowości. Podatek według 19% stawki obliczamy niezależnie od wielkości osiągniętego dochodu, co wiąże się z tym, że zaliczkę należy wpłacić już za pierwszy miesiąc, w którym zostanie osiągnięty dochód. Zaliczki płaci się miesięcznie lub kwartalnie, bez obowiązku składania deklaracji. Po zakończeniu roku podatkowego konieczne jest złożenie do urzędu skarbowego zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu w terminie do 30. kwietnia roku następnego (PIT – 36L). przychodu z działalności ZALETY możliwość obniżenia przychodów o koszty poniesione w celu ich uzyskania, stawka podatku jest stała bez względu na wysokość osiągniętego dochodu, obowiązuje zasada niełączenia dochodów opodatkowanych liniowo z innymi dochodami, dzięki czemu dochody opodatkowane stawką liniową nie wpływają na podwyższenie z 18% do 32% stawki podatku od dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, uzyskanie dodatkowych dochodów ze źródeł opodatkowanych według skali podatkowej lub ryczałtem ewidencjonowanym daje możliwość korzystania z ulg i obniżek, które nie mają zastosowania do dochodów lub podatku rozliczanego stawką liniową, Od dochodu można odliczyć zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne oraz wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonane w roku podatkowym, do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, a od podatku zapłacone składki zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki oraz ulgę dla osób osiągających dochody za granicą. WADY stosowanie tej formy opodatkowania wyłącza prawo rozliczenia dochodów osiągniętych ze źródeł opodatkowanych według skali podatkowej łącznie z dochodami małżonka lub w sposób określony dla osób samotnie wychowujących dzieci, od podstawy opodatkowania podatkiem liniowym można odliczać wyłącznie straty poniesione z działalności gospodarczej w latach ubiegłych, opłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie społeczne podatnika lub osoby współpracującej (krajowe i zagraniczne) oraz wpłaty dokonane w roku podatkowym na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, od podatku obliczonego przy zastosowaniu stawki liniowej można odliczać wyłącznie opłacone w roku podatkowym (w kraju lub za granicą) składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki, KARTA PODATKOWA Opodatkowanie w tej formie wybrać mogą osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki cywilne osób fizycznych, których działalność polega w szczególności na świadczeniu usług. Podstawą opodatkowania jest indywidualna decyzja urzędu skarbowego wydana na wniosek podatnika. W tej formie opodatkowania należy gromadzić dokumenty sprzedaży, prowadzić ewidencję zatrudnienia oraz prowadzić karty przychodów pracownika. W związku z tym, że w decyzji określona jest wielkość podatku, podatnik nie składa deklaracji podatkowych, dokonuje jedynie miesięcznej płatności podatku, w terminie od 7. dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, zaś za grudzień do 28 grudnia. UWAGA! W przypadku uzyskania w roku rozliczeniowym przychodów, których równowartość wyniesie co najmniej 1.200.000 euro, na rok kolejny powstanie zobowiązanie do prowadzenia ksiąg rachunkowych będących podstawą do ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT. ZALETY istotne ograniczenie obowiązków ewidencyjnych, możliwość precyzyjnego określenia wysokości podatku płaconego na dany rok, możliwość zrzeczenia się karty podatkowej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji w sprawie zastosowania karty podatkowej lub decyzji zmieniającej wysokość podatku dochodowego, WADY podatek podlega zapłacie niezależnie od faktycznych dochodów, opłacanie karty podatkowej skutkuje utratą prawa do rozliczenia dochodów osiągniętych w roku podatkowym ze źródeł przychodów opodatkowanych według skali podatkowej, łącznie z dochodami małżonka lub na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci, przy braku dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, podatnicy nie mają możliwości stosowania żadnych odliczeń od dochodu i podatku, z wyjątkiem składki na ubezpieczenie zdrowotne, RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EDIDENCJONOWANYCH Wyboru opodatkowania przychodów w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą dokonać osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych. W tej formie opodatkowanie należy prowadzić ewidencję przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy, gromadzić dowody zakupów oraz prowadzić karty przychodów pracowników i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych. Obowiązki w podatku VAT powstają dla tych podatników na zasadach ogólnych. Przychód podlega opodatkowaniu stawkami podatkowymi określonymi przez przepisy. Podatek jest obliczany i wpłacany do 20. każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, za grudzień, zaś do 15. stycznia wraz z zeznaniem o wysokości przychodu uzyskanego w poprzednim roku podatkowym i wielkości należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ponadto do 31. lipca podatnik musi złożyć informację o wysokości uzyskanego przychodu i wysokości dokonanych odliczeń za I półrocze roku podatkowego. Przy wyborze formy opodatkowanie konieczna jest znajomość wskaźników ekonomicznych, mających związek z funkcjonowaniem firmy. Należy dokonać analizy wielkości przychodu, kosztów uzyskania przychodu, w tym także kosztów związanych z prowadzeniem księgowości, które różnią się w zależności od wybranej formy opodatkowania. STAWKI RYCZAŁTU Wysokość stawek działalności. ryczałtu uzależniona jest od rodzaju 20% - od przychodów osiąganych z działalności w zakresie określonych wolnych zawodów (tj. lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny). 17% - od przychodów ze świadczenia niektórych usług niematerialnych, m.in. wynajmu samochodów osobowych, hoteli, pośrednictwa w handlu hurtowym, 8,5% - od przychodów m.in. z działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, 5,5% - od przychodów m.in. z działalności wytwórczej i budowlanej, 3% - od przychodów m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu. ZALETY uproszczony sposób prowadzenia ewidencji podatkowej, stawki ryczałtu są niższe od stawki podatku liniowego oraz stawek właściwych dla opodatkowania według skali podatkowej, od przychodu można odliczyć zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne, wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonane w roku podatkowym, do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, wydatki na cele rehabilitacyjne (tzw. ulga rehabilitacyjna), wydatki na Internet (tzw. ulga internetowa), darowiznę na określone cele, a od podatku — zapłacone składki zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki. WADY niezależnie od tego z jakimi kosztami wiąże się prowadzona działalność, podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oblicza się od przychodu niepomniejszonego o koszty jego uzyskania, stosowanie opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej w formie ryczałtu, uniemożliwia rozliczenie dochodów osiągniętych w roku podatkowym ze źródeł przychodów opodatkowanych według skali podatkowej, łącznie z dochodami małżonka lub na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci. Wyboru formy opodatkowania należy dokonać: do 20. stycznia roku podatkowego lub do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż do dnia uzyskania pierwszego przychodu – jeżeli rozpoczynamy prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego. Należy powiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego, jeżeli dokonano wyboru: opodatkowania dochodów według jednolitej 19% stawki podatku, opodatkowania w formie ryczałtu, opodatkowania w formie karty podatkowej. UWAGA! Przychodu opodatkowanego w formach zryczałtowanych oraz dochodu opodatkowanego według 19% stawki nie łączy się z przychodami z innych źródeł podlegającymi opodatkowaniu podatkiem PIT. INSTYTUCJE ZEWNĘTRZNE ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Przedsiębiorca, który prowadzi działalność jako osoba fizyczna i zatrudnia pracowników ma obowiązek dokonywania obliczeń i wpłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne a następnie składać do ZUS-u miesięczne raporty o wielkości wpłacanych składek. Do ZUS-u należy ponadto zgłaszać wszelkie zmiany w zatrudnieniu oraz zmiany w danych przedsiębiorcy, które znalazłyby się w zgłoszeniu prowadzenia działalności. URZĄD SKARBOWY Obowiązkiem podatnika jest składanie informacji o uzyskanych przychodach (dochodach) oraz deklaracji VAT w terminie do dnia 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, jeżeli nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego. W przypadku zmiany danych o podatniku, objętych zgłoszeniem, należy złożyć zgłoszenie aktualizacyjne (NIP - 2), z tym, że podatnik VAT zobowiązany jest również zgłosić zmianę danych zawartych w zgłoszeniu identyfikacyjnym, i to nie później niż do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana (VAT - R). URZĄD GMINY Podatnik ma obowiązek opłacania w ustawowych terminach podatków i opłat lokalnych. Wśród takich podatków występują min.: podatek o środkach transportowych oraz podatek od nieruchomości. PAŃSTWOWY FUNDUSZ REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Przedsiębiorca zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, co najmniej 25 osób musi opłacać składki do PFRON-u, do dnia 20. następującego miesiąca. ORGAN REJESTROWY Obowiązkiem podatnika jest przekazanie informacji do organu rejestrowego o zmianach danych podlegających wpisowi przy zgłoszeniu rozpoczęcia działalności. W przypadku spółek kapitałowych są to informacje, których obowiązek przekazywania wynika z przepisów regulujących poszczególne formy prowadzenia działalności. URZĄD STATYSTYCZNY Do urzędu statystycznego, w którym złożono wniosek o nadanie numeru REGON, zgłaszane powinny być wszelkie zmiany danych określonych w zgłoszeniu pierwotnym. BANK W banku, w którym założony jest rachunek należy zgłaszać zmiany danych osób upoważnionych do dysponowania rachunkiem oraz wszelkie zmiany danych dotyczących przedsiębiorcy wskazanych we wniosku o otwarcie i prowadzenie rachunku. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ