SYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Informacje ogólne Kod modułu Nazwa modułu Podstawy socjologii Rodzaj modułu Obowiązkowy Wydział PUM Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek studiów Dietetyka Specjalność Nie dotyczy Poziom studiów I stopień Forma studiów Stacjonarne Rok studiów I rok Semestr studiów Zimowy Liczba przypisanych punktów ECTS 2 Formy prowadzenia zajęć wykłady – 22 godz., ćwiczenia – 8 godz. dr hab. n. zdr. Bożena Mroczek prof. nadzw. PUM Osoba odpowiedzialna za moduł Zakład Nauk Humanistycznych w Medycynie PUM w Szczecinie ul. Gen. D. Chłapowskiego 11, 71-204 Szczecin tel.: (+48) 91 44 14 751, fax. (+48) 91 44 14 752, e-mail Zakładu: [email protected] e-mail Kierownika: [email protected] Osoby prowadzące zajęcia dr Tadeusz Dyk Tel 663 698 327; e-mail [email protected] Strona internetowa http://www.pu.edu.pl/wydzial-nauk-o-zdrowiu/zaklad- naukhumanistycznych-w-medycynie Język prowadzenia zajęć Polski Informacje szczegółowe Celem zajęć jest przedstawienie dietetyki jako dziedziny wiedzy, którą interesuje się socjologia. Przedmiot „podstawy socjologii” ma dostarczyć studentowi wiedzy teoretycznej o modelach życia społecznego po to, aby lepiej rozumiał procesy jakie w nich zachodzą; po drugie zostaną omówione kulturowe i zdrowotne uwarunkowania diety w różnych kulturach i społecznych uwarunkowaniach wzorów konsumpcji; po trzecie student zostanie uświadomiony o współczesnych problemach społecznych i zdrowotnych wynikających z żywienia. Tak, aby mógł kształtować i modyfikować zachowania odnoszące się do zdrowia, oddziaływać na bariery zmian zachowań, biorąc pod uwagę specyfikę grupy z jakiej wywodzi się pacjent. Cele modułu Wiedzy Wymagania wstępne w zakresie Umiejętności Kompetencji społecznych Zdolność racjonalnego myślenia. Wrażliwość na potrzeby innych i chęć niesienia pomocy. Opis efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) numer efektu kształcenia K1_W26 K1_U15 K1_U26 K1_U27 Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Zna środki językowe (struktury gramatyczne oraz leksykę ogólną i fachową) oraz pozajęzykowe, aby efektywnie przekazywać treści w tekstach pisanych i mówionych na tematy ogólne oraz specjalistyczne z zakresu racjonalnego żywienia. Zdobywa umiejętności efektywnego korzystania z biblioteki oraz wyszukiwania i selekcji informacji, a także krytycznej oceny źródeł. Przewiduje przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych, które pojawiają się w pracy zawodowej dietetyka i podaje ich przyczyny Wdraża proces poprawnej komunikacji interpersonalnej i SYMBOL (odniesienie do) EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) M1_W10 P, D, ZAO M1_U06 P, D, ZAO M1_U04 P, D, ZAO M1_U03 P, D, ZAO K1_U35 K1_K01 K1_K04 K1_K07 K1_K08 K1_K16 K1_K24 K1_K28 społecznej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób klarowny i spójny z osobami pochodzącymi z różnych środowisk Zauważa różnice w sposobie żywienia różnych grup etnicznych. Potrafi je omówić uwzględniając wiek, historię i ewolucję Wykazuje postawę samodzielności i odpowiedzialności zawodowej w relacji z podmiotem opieki Wzmocnienie kompetencji społecznych poprzez prezentowanie postawy empatii wobec osób chorujących psychicznie i z zaburzeniami odżywiania oraz umiejetności współpracy w zespole terapeutycznym Wykorzystuje empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. Wykazuje gotowość do uczestnictwa w badaniach, reagowania na pojawiające się problemy społeczne Jest świadom potrzeby stałego doskonalenia zawodowego i dokształcania Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni a zwłaszcza rozumie potrzebę popularyzacji nabytej wiedzy Wykazuje otwartość na wspieranie osób z problemami porozumiewania się M1_U04 P, D, ZAO M1_K02; M1_K03;M1_K05 P, D, ZAO M1_K04 P, D, ZAO M1_K03; M1_K04 P, D, ZAO M1_K08 P, D, ZAO M1_K01 P, D, ZAO M1_K04 P, D, ZAO M1_K06; M1_K08 P, D, ZAO Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Zajęcia seminaryjne Ćw. laborat. Ćw. Projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia Zajęcia praktyczne inne ... numer efektu kształcenia Wykład Forma zajęć dydaktycznych Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: K1_W26 Zna środki językowe (struktury gramatyczne oraz leksykę ogólną i fachową) oraz pozajęzykowe, aby X efektywnie przekazywać treści w tekstach pisanych i mówionych na tematy ogólne oraz specjalistyczne z zakresu X K1_U15 Zdobywa umiejętności efektywnego korzystania z biblioteki oraz wyszukiwania i selekcji informacji, a także krytycznej oceny źródeł. X X K1_U26 Przewiduje przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych, które pojawiają się w pracy zawodowej dietetyka i podaje ich przyczyny X X K1_U27 Wdraża proces poprawnej komunikacji interpersonalnej i społecznej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób klarowny i spójny z osobami pochodzącymi z różnych środowisk X X K1_U35 Zauważa różnice w sposobie żywienia różnych grup etnicznych. Potrafi je omówić uwzględniając wiek, historię i ewolucję X X K1_K01 Wykazuje postawę samodzielności i odpowiedzialności zawodowej w relacji z X podmiotem opieki X K1_K04 Wzmocnienie kompetencji społecznych poprzez prezentowanie postawy empatii wobec osób chorujących psychicznie i z zaburzeniami odżywiania oraz umiejetności współpracy w zespole terapeutycznym X X Wykorzystuje empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. X X Wykazuje gotowość do uczestnictwa w badaniach, reagowania na pojawiające się X problemy społeczne X K1_K16 Jest świadom potrzeby stałego doskonalenia zawodowego i dokształcania X X K1_K24 Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni a zwłaszcza rozumie potrzebę popularyzacji nabytej wiedzy X X K1_K28 Wykazuje otwartość na wspieranie osób z problemami porozumiewania się X X K1_K07 K1_K08 Treść modułu (przedmiotu) kształcenia Symbol treści kształcenia TK01 TK02 TK03 Opis treści kształcenia Definicja socjologii. Przedmiot i problematyka badawcza socjologii. Socjologia jako nauka: definicja nauki, charakterystyka socjologii jako nauki. Elementy naukowej metody socjologii: pojęcia, teorie, badania. Zastosowanie wiedzy socjologicznej w pracy dietetyka. Procesy społeczne. Pojęcie i rodzaje procesów społecznych. Faktory determinujące zmiany społeczne. Następstwa zmian społeczno kulturowych. Społeczne uwarunkowania konsumpcji. Zbiorowości społeczne. Definicja grupy. Typy grup. Grupa społeczna i jej znaczenie. Struktura grupy. Niebezpieczeństwo uprzedzeń. Komunikacja w Odniesienie do efektów kształcenia dla modułu K1_W26; K1_U15; K1_U26; K1_U27; K1_W26; K1_U15; K1_U26; K1_U27; K1_U35; K1_K01; K1_K04; K1_W26; K1_U35; K1_K04; K1_K07; TK04 TK05 TK06 TK07 TK08 TK9 grupie: współpraca, współzawodnictwo, konflikt, ugoda, asymilacja. Zwyczaje żywieniowe a identyfikacja społeczna. Struktura społeczna. Pojecie struktury społecznej. Status społeczny. Charakterystyka i funkcje statusu społecznego. Charakterystyka i funkcje ról społecznych. Nierówności społeczne. Nierówności w odżywianiu. Płeć a zróżnicowanie we wzorcach odżywiania. Relacje dietetyk chory. Dietetyk a inni członkowie zespołu terapeutycznego Rodzina: koncepcje, funkcje i przemiany w rodzinie. Struktura i funkcje w rodziny. Przemiany życia rodzinnego. Fazy cyklu rodzinnego. Rola rodziny w kształtowaniu postaw prozdrowotnych i nawyków żywieniowych. Kultura i jej wpływ na życie społeczne. Pojęcie kultury. Składniki kultury. Socjalizacja. Styl życia jako kategoria kulturowa i społeczna. Kulturowy i społeczny kontekst zachowań związanych z żywieniem. Przekonania i stereotypy związane z odżywianiem. Współczesne wzorce konsumpcji. Rola religii w kształtowaniu wzorców żywienia. Społeczność lokalna. Wymiar przestrzenny. Wymiar społeczny. Wybrane aspekty analizy społeczności lokalnej w pracy dietetyka. Znaczenie produktów regionalnych w diecie. Techniki badań socjologicznych. Podstawowe reguły badań. Metody i techniki badań socjologicznych. Kwestionariusz zdrowotny dietetyka. Wywiad zdrowotny dietetyka. Socjologiczne aspekty starości i umierania. Znaczenie diety w kształtowaniu jakości życia w życiu ludzi starszych. Piśmiennictwo i pomoce naukowe Literatura podstawowa 1. A. Ostrowska, Socjologia medycyny, Warszawa 2009. K1_W26; K1_U15; K1_U26; K1_U27; K1_K07; K1_K16; K1_K24; K1_K28 K1_U27; K1_U35; K1_K04; K1_K07; K1_W26; K1_U15; K1_U26; K1_U27; K1_U35; K1_K04; K1_K07; K1_U26; K1_U27; K1_U35; K1_W26; K1_K16; K1_K24; K1_W26; K1_U15; K1_U27; K1_U35; K1_K01; K1_K04; K1_K07; K1_K16; K1_K28 2. M. Sokołowska, Socjologia medycyny, Warszawa 1986. 3. J. Barański, W. Piątkowski, Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny, Wrocław 2002. Literatura uzupełniająca 4. I. Obuchowska, Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa 1999. 5. Tobiasz-Adamczyk, Relacje lekarz-pacjent w perspektywie socjologicznej, Kraków 2002. 6. B. Tobiasz – Adamczyk, Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby, Kraków 2000. 7. Z. Woźniak, Socjomedyczne aspekty funkcjonowania rodziny, Poznań 1990. 8. Z. Greenwald, Kaszrut oraz inne wybrane zagadnienia, w: Bramy Halachy. Religijne Prawo Żydowskie, Kraków 2005, s. 415- 445. 9. J. Pruszyński, J. Putz, D. Cianciara, Uwarunkowania religijne i kulturowe potrzeb muzułmanów podczas zdrowia i choroby, w: Hygeia Public Health 2013, 48(1), s. 108-114. 10. T. Dyk, Filozoficzno-etyczne zagadnienia odżywiania w świetle osiągnięć nutrigenomiki, w: Etyka w medycynie - wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia, red. K. Basińska, J. Halasz, Kraków 2013, s. 197-207. Pomoce dydaktyczne: komputer, rzutnik multimedialny. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] N S Ś Godziny kontaktowe z nauczycielem 30 Przygotowanie do ćwiczeń 5 Czytanie wskazanej literatury 5 Przygotowanie prezentacji 5 Przygotowanie do zaliczenia 10 Inne: Praktyka Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł 55 2 Uwagi FORMA ZALICZENIA – zaliczenie na ocenę • obecność 100% • nb na wykładach i seminariach musi być usprawiedliwiona i zaliczona zgodnie z Regulaminem ZNHwM • aktywność na zajęciach • zaliczenie wykładów: Pisemny sprawdzian wiadomości. Siedem pytań otwartych. Odpowiedzi punktowane w skali od 0 – 5. Liczba możliwych punktów 35. (zaliczenie otrzymuje się powyżej 70%) • zaliczenie ćwiczeń: samodzielne przygotowanie i przedstawienie na zajęciach jednego wybranego przez siebie problemu w oparciu o realizowany program i literaturę przedmiotu. Metody oceniania np.: E – egzamin S – sprawdzenie umiejętności praktycznych R – raport D – dyskusja wybranych przykładów P – prezentacja ZAO – zaliczenie na ocenę