Koncepcje podejścia procesowego i projektowego w zarządzaniu
advertisement
Prof. dr hab. Michał Trocki Sprawozdanie z dyskusji panelowej: Koncepcje procesowe i projektowe w zarządzaniu Dyskusja odbyła się w ramach Szkoły Letniej Zarządzania 2014: Klasyczne i współczesne koncepcje zarządzania. Aspekty teoretyczne i praktyczne. Prowadzącym panel był: prof. dr hab. Michał – Szkoła Głowna Handlowa w Warszawie a panelistami: prof. dr hab. Szymon Cyfert z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, prof. dr hab. Maciej Urbaniak z Uniwersytetu Łódzkiego i prof. dr hab. Andrzej Stabryła z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Za przedmiot dyskusji panelowej przyjęto następujące problemy: 1. Na czym polega podejście procesowe i jakie jest jego znaczenie dla zarządzania? 2. Jakie są przykłady zastosowania koncepcji procesowych w zarządzaniu i jakie wynikają z nich wnioski? 3. Jakie są główne problemy praktyczne i naukowe zarządzania procesowego i kierunki jego rozwoju? Uczestnicy panelu w trakcie swoich wystąpień ustosunkowali się do powyższych problemów. Prof. Michał Trocki stwierdził, że wyróżnienie dwóch podejść w zarządzaniu – funkcjonalnego i procesowego – ma charakter myślowy i wynika z niemożliwości jednoczesnego ujęcia bogactwa rzeczywistości organizacyjnej. Podejście funkcjonalne wysuwa na pierwszy plan aspekty statyczne i harmonizację funkcjonalna działań oraz kładzie główny nacisk na realizację celów organizacji, natomiast podejście procesowe wysuwa na pierwszy plan aspekty dynamiczne i harmonizację procesową działań oraz kładzie główny nacisk na zaspokojenie potrzeb klientów organizacji. Obydwa podejścia nie są alternatywne, lecz uzupełniają się wzajemnie. Wzrost zainteresowania podejściem procesowym, zarówno ze strony praktyki jak i nauki, wynika z rosnących wymagań zaspokajanie wymagań i oczekiwań klientów. Podejście procesowe znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach zarządzania: w zarządzaniu strategicznym, w reorganizacji procesów biznesowych, w zarządzaniu operacyjnym, w zarządzaniu logistycznym, w zarządzaniu jakością, w informatyce, w zarządzanie projektami i w wielu innych. Za główne problemy zrządzania procesowego prof. M. Trocki uznał: transformację celów strategicznych organizacji na cele procesowe, modelowanie procesowe organizacji, projektowanie procesów, wdrażanie zarządzania procesowego oraz kształtowanie dojrzałości procesowej organizacji. Prof. Szymon Cyfert stwierdził, ze podejście procesowe jest jedną z wielu koncepcji zarządzania i wcale nie nowoczesną. Podejście procesowe wpisuje się doskonale w definicję zarządzania, bowiem zarządzanie jest procesem. Podejście procesowe przywraca „normalność” i pozwala na kompleksowe zarządzanie działaniami a nie ich rozczłonkowanymi fragmentami. Podejście procesowe to nie tylko zmiana struktury organizacyjnej i sposobu jej postrzegania, to przede wszystkim zmiana sposobu zarządzania organizacją, zmiana mentalności pracowników i podmiotów współpracujących z organizacją. Pamiętać należy, że podejście procesowe wymaga akceptacji dualizmu władzy w organizacji, co utrudnia jego wdrożenie. Podejście procesowe oddziałuje na wszystkie obszary organizacji: strategię, strukturę, kompetencje, kulturę, style kierowania. Prof. S. Cyfert przedstawił wyniki badań dojrzałości procesowej dużych i średnich przedsiębiorstw i wynikające z nich wnioski. Stwierdził, że pomiędzy teorią i praktyką podejścia procesowego istnieje luka, bowiem w praktyce niewiele wdrożeń podejścia procesowego kończy się powodzeniem. Skuteczne wdrożenie podejścia procesowego, podobnie jak każdej kompleksowej metody, wymaga systemowego podejścia i długiego horyzontu czasu. Za kluczowe problemy podejścia procesowego prof. S. Cyfert uznał: dualizm władzy polegający na powiązaniu struktur funkcjonalnych z architekturą procesów, dopasowanie systemowe wiążące strategie - procesy-struktury oraz wsparcie systemów ITC. Prof. Maciej Urbaniak przedstawił w swoim wystąpieniu podejście holistyczne do zarządzania procesowego koncentrujące się na poprawie jakości produktów i procesów, skracaniu czasu realizacji procesów, poprawie efektywności procesów, zmniejszaniu negatywnego oddziaływania na 1 środowisko, skuteczności komunikacji i budowaniu relacji partnerskich. Zastosowanie takiego podejścia umożliwiają narzędzia doskonalenia procesów: standardy zarządzania jakością, standardy sektorowe zapewnienia jakości, standardy zarządzania środowiskiem, standardy zarządzania bezpieczeństwem, Toyota Production System, Lean Management, Six Sigma itp. Prof. M. Urbaniak omówił następnie wyniki badań wdrażania narzędzi doskonalenia procesów oraz omówił przykłady realizacji programów doskonalenia procesowego zarządzania i wynikające z nich wnioski. Prof. Adam Stabryła określił podejście procesowe jest koncepcję, która eksponuje sposób ujęcia systemu (przedsiębiorstwa, instytucji) w formule dynamicznej i integratywnej. Zastosowanie podejścia procesowego w zarządzaniu ma miejsce przede wszystkim w organizacji procesów wytwórczych (zarządzaniu technologią), w zarządzaniu projektami, w organizacja i funkcjonowaniu procesów biznesowych, w układach kooperacyjne (sieciowych), w zarządzaniu i sterowaniu jakością, w organizacja łańcuchów wartości (łańcuchów ekonomicznych) i w zarządzanie kosztami procesów, w sterowaniu systemami komunikacyjnymi, w algorytmizacja (strukturach algorytmicznych), w organizacja procesów pracy administracyjno-biurowej. Głównymi, praktycznymi i naukowymi, problemami zarządzania procesowego są: efektywność systemów zarządzania procesowego, rozwój pragmatyki procesów zarządzania, organizacja procesów zarządzania, doskonalenie i generowanie instrumentów procesu zarządzania (modele, metody, techniki, algorytmy, strategie, przepisy prawnoadministracyjne, procedury robocze). Po wystąpieniach paneli stów odbyła się dyskusja, w której wzięli udział: prof. W. M. Grudzewski, prof. J. Rokita, dr St. Duchniewicz i inni 2
