Wykład monograficzny z nauk humanistycznych i społecznych nt. Społeczno-kulturowe aspekty sportu II semestr studiów II stopnia na kierunku wychowanie fizyczne I. Założenia, cele i kompetencje Materiał obejmuje zagadnienia z zakresu nauk humanistycznych i społecznych sportu. Problemy są omawiane w 5 dyscyplinarnych modułach, a mianowicie w module socjologicznym, filozoficznym, psychologicznym, historycznym i organizacyjnym. Moduły są tak skonstruowane, że z jednej strony stanowią odrębne merytorycznie i metodologicznie części, z drugiej natomiast są komplementarne wobec siebie i tworzą spójną całość. Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy na temat wybranych zagadnień z zakresu socjologii, filozofii, psychologii, historii i organizacji sportu. Nabycie wiedzy o sporcie jako zjawisku społeczno-kulturowym oraz wyposażenie słuchaczy w umiejętności analizy i interpretacji sportu w kategoriach nauk humanistycznych i społecznych. II. Forma zaliczenia: zaliczenie ustne. III. Warunki zaliczenia: obowiązuje materiał przedstawiony podczas wykładów i uzupełniony poprzez obowiązkowe lektury. IV. Treści programowe Prof. dr hab. Zbigniew Dziubiński Moduł I: Społeczne i kulturowe konteksty sportu (wykład: 6 h) 1. Sport w perspektywie globalizacji. 2. Sport a stratyfikacja i nierówności społeczne. 3. Praca i życie gospodarcze a sport. Literatura: Coakley J.J. (2004) Sport in Society: Issues and Controversies, Boston, McGraw-Hill. Giddens A. (2006) Socjologia, Warszawa, PWN. Giulianotti R. (2005) Sport: A Critical Sociology, Oxford, Malden, Polity. Goodman N. (2001) Wstęp do socjologii, Poznań, Zysk i S-ka. Maguire J.A. (2002) Sport Worlds: A Sociological Perspective, Champaign, Human Kinetics. Sztompka P. (2005) Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków, Znak. Prof. dr hab. Jerzy Kosiewicz Moduł II: Wpływ mitów starogreckich na kulturę, filozofię, teatr i antyczne igrzyska olimpijskie (wykład: 6 h) 1. Mit oraz kult Bachusa jako źródło kultury greckiej. Dwa nurty: misteryjny i karnawalizacyjny rytuałów ekstatycznych Bakchantek. 2. Orfizm, pitagoreizm i platonizm wobec ciała ludzkiego. 3. Starożytna koncepcja człowieka – trójkąt antropologiczny. Literatura: Eliade M. (1994) Historia wierzeń i idei religijnych. Tom 1, Warszawa, PAX. Eliade M. (1997) Historia wierzeń i idei religijnych. Tom 2, Warszawa, PAX. Eliade M. (2007) Historia wierzeń i idei religijnych. Tom 3, Warszawa, PAX. Kosiewicz J. (1998) Myśl wczesnochrześcijańska i katolicka wobec ciała, Warszawa, Witmark. Krokiewicz A. (1995) Zarys filozofii greckiej, Warszawa, Aletheia. Dr Anna Kuk, dr Adriana Zagórska-Pachucka Moduł III: Psychologia teoretyczna a psychologia praktyczna (wykład: 6 h) 1. Zasady prawidłowej komunikacji. 2. Programy wspierania wybranych umiejętności psychologicznych. 3. Podejście kliniczne w psychologii sportu. Literatura: Blecharz J., Siekańska. M., Tokarz A. (2012) Optymalizacja treningu sportowego i zdrowotnego z perspektywy psychologii. Monografie nr 7, Kraków, AWF. Evatt C., Feld B. (2001) Dawcy i biorcy, Gdańsk, GWP. Grzesiuk L., Doroszewicz K., Stojanowska E. (1997) Umiejętności menedżera. Psychologia stosowana dla menedżerów, Warszawa, Prywatna Wyższa Szkoła Handlowa. Łuszczyńska. A. (2011) Psychologia sportu i aktywności fizycznej. Zagadnienia kliniczne, Warszawa, PWN. Wojciszke B. (1998) Psychologia miłości, Gdańsk, GWP. Dr Jerzy Chełmecki Moduł IV: Uwarunkowania społeczno-historyczne rozwoju sportu w Polsce (wykład: 6 h) 1. Sport płaszczyzną współpracy narodów zamieszkujących II Rzeczypospolitą. 2. Miejsce sportu w życiu społeczno-kulturowym mieszkańców Warszawy do 1939 r. 3. Sport w okupowanej Warszawie. Literatura: Chełmecki J., Wilk S. (2013) Zarys historii sportu. Podręcznik dla studentów, Warszawa, Wyższa Szkoła Edukacja w Sporcie. Chełmecki J. (2002) Wybrane aspekty sportu żydowskiego w Polsce w okresie międzywojennym, Roczniki Naukowe AWF w Warszawie. T. XLI, s. 31-46. Chełmecki J. (2012) Początki piłki nożnej w Królestwie Polskim. W: J. Chełmecki [red.] Początki piłki nożnej w Polsce, Warszawa, MSiT. Gawkowski R. (2007) Encyklopedia klubów sportowych Warszawy i jej najbliższych okolic, Warszawa, Uniwersytet Warszawski. Jurek T. (2002) Kultura fizyczna mniejszości niemieckiej w Polsce w latach 1918-1939, Gorzów Wlkp.-Poznań, PTNKF. Dr hab. Michał Lenartowicz Moduł V: Zróżnicowanie praktyk sportowych i społeczne oddziaływanie sportu: teoria P. Bourdieu, prestiż i elitarność, stadiony sportowe w społecznościach lokalnych (wykład: 6 h) 1. Uczestnictwo w sporcie i rekreacji ruchowej jako wyróżniki pozycji społecznej. 2. Wpływ stadionów sportowych na życie społeczności lokalnych. 3. Współczesne społeczeństwa konsumpcyjne i konsumpcja sportu. Literatura: Aldridge A. (2007) Konsumpcja, Warszawa, Wydawnictwo Sic! Bourdieu P. (2005) Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Warszawa, Scholar. Domański H. (1994) Społeczeństwa klasy średniej, Warszawa, IFiS PAN. Lenartowicz M. (2011) Społeczne zróżnicowanie konsumpcji sportowej. W: Z. Dziubiński i M. Lenartowicz [red.] Kultura fizyczna a kultura masowa, Warszawa, AWF/SALOS RP, s. 133-144. Lenartowicz M., Mosz J. (2012) Społeczne funkcje i konsekwencje funkcjonowania dużych obiektów sportowych: tradycja i współczesność, Turystyka i Rekreacja, tom 8, s. 31-40. Ritzer G. (2009) Magiczny świat konsumpcji, Warszawa, Muza, Seria Spectrum.