historia - Gimnazjum Helwing
advertisement
HISTORIA WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA III Ocenę niedostateczną otrzyma uczeń, który w 80 %nie opanował wiedzy i umiejętności wymaganych na ocenę dopuszczającą. I PÓŁROCZE WIEK OŚWIECENIA. CZAS WIELKICH ZMIAN. Oświecenie w Europie. Absolutyzm oświecony. Rewolucja francuska. Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Król Stanisław August – próby reform, KEN. Oświecenie w Polsce – czasy stanisławowskie. Sejm Czteroletni – Konstytucja 3 maja. Rozbiory, insurekcja Kościuszkowska i upadek Rzeczypospolitej. Ocena dopuszczająca: Uczeń: - zna terminy „oświecenie" i „rewolucja przemysłowa"; - potrafi wymienić najważniejsze wynalazki z II połowy XVIII w.; - przedstawia najważniejsze wydarzenia rewolucji amerykańskiej i francuskiej; - wymienia i wskazuje na mapie sąsiadów Polski w XVIII w., - przedstawia wydarzenia, które doprowadziły do upadku Rzeczypospolitej; Ocena dostateczna: Uczeń: - potrafi omówić główne osiągnięcia kultury oświecenia, - zna najważniejsze reformy przeprowadzane w XVIII w. w państwach sąsiadujących z Polską; - znaczenie Deklaracji Niepodległości i Konstytucji USA; - omawia przyczyny i skutki rewolucji francuskiej; - potrafi wskazać na mapie tereny rozbiorowe oraz państwa zaborcze; - zna sylwetki wybitnych Polaków okresu rozbiorów; Ocena dobra: Uczeń: - rozumie wpływ ideologii oświecenia na sytuację społeczno-polityczną w Europie; - dostrzega skutki rewolucji przemysłowej; - rozumie związek między hasłami oświecenia a rewolucjami w Ameryce Północnej i Francji; - potrafi ocenić wkład Polaków w walkę o niepodległość USA; - potrafi omówić osiągnięcia rewolucji francuskiej; - porównuje sytuację Polski i jej sąsiadów; - wymienia i opisuje próby reform w XVIII--wiecznej Polsce; - zna postanowienia i rozumie znaczenie Konstytucji 3 Maja; - dostrzega przyczyny upadku Rzeczypospolitej; Ocena bardzo dobra: Uczeń: - ocenia rządy Wettinów w Polsce -omawia znaczenie odkryć epoki oświecenia - porównuje reformy oświeceniowe Prus, Rosji, Austrii - zna okoliczności elekcji Augusta II i Stanisława Leszczyńskiego - omawia reformy sejmu konwokacyjnego - na podstawie mapy charakteryzuje rozwój oświaty i gospodarki na ziemiach polskich - wymienia przykłady sztuki klasycystycznej - ocenia zasługi J. Waszyngtona dla niepodległości USA - opisuje najważniejsze zasady francuskiej Deklaracji Praw Człowieka o Obywatela oraz Konstytucji 1791 - charakteryzuje stronnictwa Sejmu Wielkiego - wyjaśnia znaczenie uniwersału połanieckiegodokonuje oceny znaczenia wewnętrznych i zewnętrznych przyczyn upadku Rzeczpospolitej Ocena celująca: Uczeń: - prezentuje sposoby realizowania haseł oświecenia w Rzeczypospolitej i innych krajach europejskich; - dokonuje oceny zmian wywołanych przez rewolucję przemysłową; - potrafi porównać sytuację społeczno-polityczną Stanów Zjednoczonych oraz krajów Europy; - dostrzega znaczenie rewolucji amerykańskiej i francuskiej w tworzeniu podstaw nowoczesnej demokracji; - potrafi omówić i ocenić sytuację międzynarodową Rzeczypospolitej w końcu XVIIIw. - Samodzielnie poszerza wiadomości na temat wybitnych postaci polskiego i europejskiego oświecenia. - Uzasadnia oświeceniowy charakter konstytucji amerykańskiej, francuskiej, polskiej EUROPA OD NAPOLEONA DO WIOSNY LUDÓW. Napoleon Bonaparte. Sprawa polska za rządów Napoleona. Klęska Napoleona – postanowienia kongresu wiedeńskiego. Europa po wojnach napoleońskich. Nowe ideologie. Rewolucja przemysłowa. Wiosna Ludów. Ocena dopuszczająca: Uczeń: - poprawnie posługuje się terminami: zamach stanu, konsulat, Kodeks Napoleona, blokada kontynentalna, konkordat - zna najważniejsze wydarzenia związane z walką Polaków o niepodległość w epoce napoleońskiej; -zna daty: 1804, 1805, 1812, 1815, 1848 - zna podstawowe pojęcia związane z historią XIX w., tj.: „kapitalizm", „socjalizm", „komunizm", „liberalizm", „romantyzm", „pozytywizm", - zna decyzje Kongresu Wiedeńskiego; -poprawnie interpretuje pojęcie „Wiosna Ludów” Ocena dostateczna: Uczeń: -wymienia twórców Legionów Polskich - zna miejsca bitew wojsk polskich -wymienia główne kampanie napoleońskie -zna postanowienia kongresu wiedeńskiego w sprawie polskiej wskazuje na mapie Księstwo Warszawskie, Królestwo Polskie, Rzeczpospolitą - przedstawia najważniejsze wydarzenia polityczne I połowy XIX w. -posługuje się terminami industrializacja, urbanizacja, rewolucja przemysłowa - wymienia twórców nowych ideologii przełomu XVIII/XIX w. Ocena dobra: Uczeń: - rozumie znaczenie Legionów i Księstwa Warszawskiego dla zmiany sytuacji politycznej Polski w XIX w.; - dostrzega wpływ wojen napoleońskich na losy państw europejskich; - wyjaśnia zasady kongresu wiedeńskiego - wymienia przykłady interwencji Świętego Przymierza w Europie -wymienia założenia nowych ideologii XVIII/XIX wieku. Ocena bardzo dobra: Uczeń: - potrafi ocenić dokonania Napoleona w rozprzestrzenianiu i utrwalaniu w Europie ideałów rewolucji francuskiej; - próbuje dokonywać analizy i syntezy przemian zachodzących w Europie w XIX w., - dostrzega ich przyczyny oraz skutki; - rozumie związek pomiędzy sytuacją międzynarodową w Europie w XIX w. a sprawą polską. -zna tezy „ Manifestu Komunistycznego” - wyjaśnia przyczyny rewolucji przemysłowej -przedstawia na mapie zmiany terytorialne w Europie po kongresie wiedeńskim -zna postanowienia Kodeksu Napoleona i konkordatu Ocena celująca: Uczeń: - opisuje postawę Polaków wobec Napoleona i jego stosunek do sprawy polskiej; - dokonuje oceny Napoleona na podstawie wiedzy poza źródłowej - określa politykę Klemensa Metternicha -przedstawia społeczne i gospodarcze skutki industrializacji - potrafi porównać założenia programowe socjalizmu i komunizmu - przedstawia osiągnięcia społeczeństw europejskich w wyniku Wiosny Ludów ZIEMIE POLSKIE W I POŁOWIE XIX WIEKU. Ziemie polskie po kongresie wiedeńskim Powstanie listopadowe. Polacy po powstaniu listopadowym. Wiosna Ludów na ziemiach polskich Ocena dopuszczająca: Uczeń: - zna znaczenie pojęć: Królestwo Polskie, Kongresówka, autonomia, opozycja, „kaliszanie”, Wielkie Księstwo Poznańskie, Wolne Miasto Kraków - wyjaśnia, co wydarzyło się w roku 1815 - wyjaśnia, co wydarzyło się w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku oraz w 1831 roku, - zna postaci: Piotr Wysocki, Józef Chłopicki - wskazuje na mapie państwa europejskie do których udawali się Polacy po upadku powstania listopadowego-wymienia nazwy najważniejszych ugrupowań politycznych, które ukształtowały się na emigracji - zna daty wydarzeń: powstanie krakowskie, - posługuje się terminami: rabacja galicyjska, serwituty, powstanie wielkopolskie, Ludwik Mierosławski, Jan Tyssowski, Edward Dembowski Ocena dostateczna: Uczeń: - wskazuje na mapie nowy układ granic państw zaborczych na ziemiach polskich po kongresie wiedeńskim - wymienia przyczyny wybuchu powstania listopadowego - wskazuje na mapie miejsca bitew i zasięg terytorialny powstania - wyjaśnia znaczenie pojęć: emigracja, Hotel Lambert, emisariusze, manifest, Gromady Ludu Polskiego, Młoda Polska, Towarzystwo Demokratyczne Polskie, Wielka Emigracja -potrafi omówić działania podejmowane podczas Wiosny Ludów na ziemiach polskich - ocenia postawy Polaków podczas Wiosny Ludów Ocena dobra: Uczeń: - charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego na mocy konstytucji z 1815 roku -zna osiągnięcia Królestwa Polskiego w gospodarce, kulturze, szkolnictwie- przedstawia międzynarodowe tło wybuchu powstania listopadowego - potrafi przedstawić przebieg wojny polsko-rosyjskiej w 1831 r. - charakteryzuje stosunek czołowych polityków i dowódców wojskowych do powstania - wymienia przyczyny emigracji Polaków z Królestwa Polskiego po upadku powstania listopadowego -zna założenia idei pracy organicznej, jej najwybitniejszych przedstawicieli - zna przyczyny i przebieg powstania krakowskiego i wielkopolskiego Ocena bardzo dobra: Uczeń: -charakteryzuje i ocenia politykę zaborców wobec Polaków w latach 1815-1830 - zna dokonania postaci: Iwan Dybicz, Iwan Paskiewicz, Ignacy Prądzyński, Maciej Rybiński, Jan Skrzynecki, Jan Krukowiecki - omawia przyczyny klęski powstania listopadowego i jego znaczenie dla Polaków -charakteryzuje cele i działalność Hotelu Lambert, Towarzystwa Demokratycznego polskiego, Gromad Ludu Polskiego - dostrzega związek istniejący między wydarzeniami rozgrywającymi się w okresie Wiosny Ludów w Austrii i Prusach a wydarzeniami rozgrywającymi się na ziemiach polskich, - wymienia korzyści uzyskane i koszty poniesione przez Polaków w okresie Wiosny Ludów Ocena celująca: Uczeń: -zna dokonania postaci: Książę A. Czartoryski, J. Zajączek, F. K. Drucki-Lubecki, S. Potocki, S. Staszic, T. Czacki - na podstawie różnych źródeł ocenia sposoby walki Polaków o zachowanie tożsamości narodowej i odzyskanie niepodległości; - potrafi samodzielnie poszerzyć swą wiedzę o bohaterach walki niepodległościowej. II PÓŁROCZE Ocenę niedostateczną otrzyma uczeń, który w 80 %nie opanował wiedzy i umiejętności wymaganych na ocenę dopuszczającą. ŚWIAT W DRUGIEJ POŁOWIE XIX WIEKU Zjednoczenie Włoch i Niemiec. Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych – niewolnictwo, kolonializm. Ekspansja kolonialna. Wiek wynalazków. W stronę demokracji. Ocena dopuszczająca: Uczeń: - zna daty: 1864, 1867, 1871 r - zna postaci Otton von Bismarck, Wilhelm I Hohenzollern - poprawnie posługuje się terminami: secesja, demokraci, republikanie, północ, południe - potrafi podać nazwiska uczonych i wynalazców z przełomu wieków oraz ich osiągnięcia; - wymienia nowe gałęzie przemysłu i nowe potęgi gospodarcze świata z początku XX w.; - rozumie podstawowe pojęcia związane z ekspansją kolonialną; kolonializm, protektorat, dominium -poprawnie posługuje się terminami: I Międzynarodówka, II Międzynarodówka, anarchizm, socjaldemokracja, nacjonalizm, anarchizm, emancypacja Ocena dostateczna: Uczeń: - omawia koncepcje zjednoczenia Niemiec -zna przyczyny i skutki wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych - zna postaci: A. Lincoln, J. Davies, R. Lee - wyjaśnia przyczyny ekspansji kolonialnej- wskazuje na mapie główne mocarstwa kolonialne i obszary ich wpływów; - wymienia najważniejsze odkrycia i wynalazki przełomu XIX i XX w. oraz ich twórców; - zna dokonania postaci: W. Lenin, E. Berstein, Leon XIII. Ocena dobra: Uczeń: -potrafi wskazać różnice i podobieństwa pomiędzy koncepcjami zjednoczenia Włoch C. Cavoura i G. Garibaldiego - omawia rozwój terytorialny Stanów Zjednoczonych w XIX wieku - zna pozytywne i negatywne skutki ekspansji kolonialnej z perspektywy europejskiej i z punktu widzenia kolonizowanych społeczności - zna wpływ osiągnięć naukowo-technicznych na życie codzienne, - rozumie istotę przemian społecznych, jakie nastąpiły w wyniku rozwoju gospodarczego świata na początku XX w.; -potrafi omówić ideologie, które powstały na początku XIX wieku Ocena bardzo dobra: Uczeń: - przedstawia przebieg wydarzeń związanych z Komuną Paryską -porównuje metody polityczne stosowane przez Bismarcka z postawą Cavoura i Garibaldiego w procesie jednoczenia Włoch - przedstawia przebieg wojny secesyjnej - wskazuje na mapie miejsca przełomowych bitew wojny secesyjnej -charakteryzuje zjawisko emigracji do USA -omawia przyczyny, przebieg i skutki najważniejszych konfliktów kolonialnych w XIX wieku -charakteryzuje politykę mocarstwa kolonialnych wobec podbitych ludów i państw na przykładzie Wielkiej Brytanii - rozumie aktualność osiągnięć nauki i techniki z przełomu wieków i potrafi podać przykłady współczesnych zastosowań tamtych wynalazków; - potrafi wskazać przyczyny rozwoju nowych potęg gospodarczych świata; - dokonuje przyczynowo-skutkowej analizy ekspansji kolonialnej; Ocena celująca: Uczeń: - poszerza swoją wiedzę na temat postępu naukowo-technicznego przełomu wieków i jego dalszego rozwoju; -ocenia znaczenie zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych - potrafi dokonać analizy różnic pomiędzy nowymi a starymi potęgami gospodarczymi świata; - dostrzega następstwa ekspansji kolonialnej; - potrafi samodzielnie poszerzać wiadomości o sytuacji na świecie z przełomu XIX i XX w. - wymienia możliwości wykorzystania wynalazków XIX wieku w różnych dziedzinach życia oraz wskazuje pozytywne i negatywne zastosowania tych odkryć -potrafi omówić działalność ruchów emancypacyjnych, ruchu syjonistycznego - przedstawia nowe zjawiska kulturowe, w tym narodziny kultury masowej i przemiany obyczajowe ZIEMIE POLSKIE PO WIOŚNIE LUDÓW Powstanie styczniowe Ziemie polskie po powstaniu styczniowym Partie polityczne na ziemiach polskich Kultura polska pod zaborami Ocena dopuszczająca: Uczeń: - zna datę wybuchu powstania styczniowego - potrafi wymienić nazwy obozów politycznych w powstaniu - potrafi określić charakter walk powstańczych - posługuje się terminami: uwłaszczenie, rusyfikacja, germanizacja - potrafi wymienić główne postacie ruchu narodowego ludowego i socjalistycznego - wymienia czołowych przedstawicieli polskiej kultury XIX w. Ocena dostateczna: Uczeń: - zna datę i treść dekretu o uwłaszczeniu chłopów w Królestwie Polskim - wymienia czołowych przywódców powstania styczniowego i wskazuje na mapie jego zasięg - wyjaśnia pojęcia: kulturkampf, rugi pruskie, Hakata, stańczycy - omawia skutki powstania styczniowego - opisuje metody rusyfikacji i germanizacji -przedstawia dokonania postaci: Michała Drzymały, Hipolita Cegielskiego - podaje daty utworzenia partii politycznych na ziemiach polskich - poprawnie posługuje się terminami: pozytywizm, Młoda Polska Ocena dobra: Uczeń: - wyjaśnia przyczyny branki - omawia przebieg powstania styczniowego - charakteryzuje działalność Hakaty - przedstawia dokonania Aleksandra Wielopolskiego, Romualda Traugutta - wyjaśnia pojęcia: trójlojalizm, odwilż posewastopolska - określa znaczenie dekretu carskiego z 1864 roku dla klęski powstania styczniowego - porównuje rozwój gospodarczy w trzech zaborach - omawia przyczyny i przebieg rewolucji 1905- 1907 w Królestwie Polskim - podaje przykłady twórczości przedstawicieli polskiego pozytywizmu - charakteryzuje rozwój pozytywizmu na ziemiach polskich Ocena bardzo dobra: Uczeń: - charakteryzuje działalność Tymczasowego Rządu Narodowego - charakteryzuje idee konserwatystów krakowskich - wyjaśnia przyczyny zacofania gospodarczego w zaborze austriackim - przedstawia dokonania Stanisława Wojciechowskigo, Bolesława Limanowskiego, Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wincentego Witosa - wskazuje na mapie ośrodki wystąpień robotniczych w okresie rewolucji 1905-1907 - wyjaśnia rolę historii w kształtowaniu polskiej kultury narodowej Ocena celująca: Uczeń: - charakteryzuje politykę Aleksandra Wielopolskiego - ocenia działalność dowódców powstania styczniowego - ocenia politykę zaborców wobec narodu i kultury polskiej w XIX w - wyjaśnia różnice w interpretacji historii Polski przez szkoły historyczne: krakowską i warszawską I WOJNA ŚWIATOWA Przyczyny i przebieg I wojny światowej Traktat wersalski i jego postanowienia Rewolucje w Rosji Sprawa polska w czasie I wojny światowej Ocena dopuszczająca: Uczeń: - wymienia nazwy: trójprzymierze, trójporozumienie, ententa, kocioł bałkański - podaje datę zamachu w Sarajewie 28 czerwca 1914 i kapitulacji Niemiec 11 listopada 1918r. - poprawnie posługuje się terminami: wojna błyskawiczna, wojna pozycyjna, zawieszenie broni - podaje datę traktatu wersalskiego 28 czerwca 1919 r. - podaje daty rewolucji w Rosji - pamięta terminy: bolszewicy, tezy kwietniowe, dwuwładza - podaje nazwy polskich organizacji niepodległościowych przed wybuchem wojny: Związek Walki Czynnej, Legiony Polskie - wymienia nazwiska czołowych polskich polityków okresu I wojny światowej Ocena dostateczna: Uczeń: - podaje daty utworzenia trójprzymierza i trójporozumienia - wymienia główne przyczyny konfliktów między mocarstwami europejskimi naprze łomie XIX i XX wieku - potrafi wymienić cechy charakterystyczne wojny pozycyjnej - wymienia nowe środki techniczne zastosowane w I wojnie\ - potrafi uzasadnić dlaczego wojna 1914 – 1918 została nazwana światową - omawia znaczenie zawieszenia broni na froncie wschodnim będącego skutkiem rewolucji w Rosji - wyjaśnia przyczyny polityczne i społeczne wybuchu rewolucji w Rosji - poprawnie posługuje się terminami: orientacja prorosyjska, orientacja proaustriacka, Kompania Kadrowa, orędzie Wilsona, akt 5 listopada Ocena dobra: Uczeń: - charakteryzuje program polityczny obozu Białych i Czerwonych - wskazuje na mapie zasięg powstania styczniowego - charakteryzuje okres odwilży posewastopolskiej w Rosji - podaje datę ostatecznego upadku powstania – grudzień 1864 - porównuje możliwości prowadzenia działalności społecznej i rozwoju kultury polskiej w trzech zaborach w drugiej połowie XIX wieku - opisuje rozwój ruchu spółdzielczego na ziemiach polskich - charakteryzuje postacie Róży Luksemburg i Juliana Marchlewskiego - poprawnie posługuje się terminami: autonomia galicyjska, „najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”, nacjonalizm, solidaryzm narodowy, modernizm - charakteryzuje politykę głównych mocarstw przed wybuchem I wojny - omawia przyczyny i skutki wojen bałkańskich - porównuje działania zbrojne na froncie zachodnim z walkami na froncie wschodnim - wymienia postanowienia traktatu wersalskiego w sprawie pokonanych Niemiec - charakteryzuje program partii bolszewickiej i Rządu Tymczasowego - zna treść aktu 5 listopada i orędzia Wilsona - wymienia postanowienia traktatu wersalskiego w sprawie polskiej Ocena bardzo dobra: Uczeń: - podaje nazwy ważniejszych bitew w powstaniu styczniowym - na przykładzie obrazu Jana Matejki „Stańczyk” charakteryzuje idee konserwatystów krakowskich - przedstawia skutki rewolucji 1905 – 1907 na ziemiach polskich - charakteryzuje sztukę Młodej Polski - ocenia znaczenie wyścigu zbrojeń dla wybuchu konfliktu światowego - wskazuje na mapie linię frontu na zachodzie i wschodzie z roku 1914 i z roku 1918 - wymienia najważniejsze bitwy morskie I wojny światowej - ocenia traktat wersalski z punktu widzenia interesów polskich Charakteryzuje rolę postaci: Włodzimierza Lenina, Aleksandra Kiereńskiego, Lwa Trockiego, Feliksa Dzierżyńskiego - wskazuje na mapie rejony walk Legionów Polskich - przedstawia dokonania postaci Józefa Hallera, Józefa Dowbora – Muśnickiego - omawia cele Polskiej Organizacji Wojskowej - wyjaśnia międzynarodowe uwarunkowania sprawy polskiej w czasie I wojny i podczas obrad kongresu pokojowego w Paryżu - ocenia znaczenie dla sprawy polskiej orędzia prezydenta Wilsona Ocena celująca Uczeń: - charakteryzuje i ocenia postać Romualda Traugutta - charakteryzuje działalność postaci walczących o polskość Warmii i Mazur - podaje przykłady rozwoju gospodarczego w zaborze pruskim i rosyjskim - charakteryzuje program socjalistów, ludowców i narodowców - podaje przykłady polskiego malarstwa historycznego w XIX wieku - zna przebieg działań zbrojnych na terenie Prus Wschodnich w sierpniu i wrześniu 1914 roku - omawia losy rodziny carskiej po przewrocie bolszewickim - wymienia skutki rewolucji w Rosji dla Polski - wyjaśnia znaczenie aktu 5 listopada dla sprawy polskiej - wyjaśnia, dlaczego państwa ententy uznały KNP w Paryżu za reprezentację narodu polskiego
