kodyfikacja-prawa-rzymskiego-omowienie

3
Jej zwolennikiem był już Cezar. Kodyfikacja przyczynić się mogła do umocnienia władzy
autorytarnej. W skutek oporu ówczesnych prawników i społeczeństwa nigdy do niej nie doszło.
Bujny rozwój nauki prawa w pryncypacie przekreślał możliwość jego kodyfikacji. Mimo to
pojawiły się takie próby (systematyzacje dzieł i poglądów prawników). Dominat przynosi
opracowania klasyków jurysprudencji rzymskiej, systematyzacje ich dzieł i opracowania ius dawnej literatury prawniczej:
- Sentencje Pulusa
Regule Ulpiani
Fragmenta Ulpiani
Ulpiani institucione fragmenta
Tituli ex corpore Ulpiani - zwięzły podręcznik prawa z IV w.ne
Przedjustyniańskie zbiory leges (nowe leges) - opracowania konstytucji cesarskich:
de constitucionibus
codex Gregorianus
codex Hermogenianus
codex Theodosianus
novellae Posttheodosiane
De constitucionibus (o konstytucjach) - dzieło w 20 księgach z końca II w.
Kodeks gregoriański - zbiór konstytucji cesarskich wydany w III w. Kodeks hermogeniański
(rozszerzenie gregoriańskiego) - uzupełniony zbiór konstytucji cesarskich wydany na przełomie III i
IV w.
Kodeks teodozjański - 3000 leges od Konstantyna Wielkiego. Najważniejszy i najlepiej opracowany
kodeks prawa w czasach przedjustyńjańskich wydany 438 r.
Nowele postteodozjańskie - zbiór aktów prawnych i konstytucji cesarskich wydanych po kodeksie
teodozjańskim (jego uzupełnienie).
Próby wspólnego opracowania ius i leges
- kodyfikacje w okresie przedjusyniańskim
Próbowano połączyć akty prawne wydawane przez cesarza (konstytucje) z treściami uwag
prawników rzymskich dotyczących tych samych spraw.
Fragmenta Vaticana (koniec IV w) - wybór z dzieł Paulusa, Papiniana i Ulpiana oraz konstytucje
cesarskie do IV w.
Consultatio veteris consulti de pactis - opracowanie prawa stanowionego, konstytucji, opinii
prawniczych (iurisconsulti) dotyczącej prawa umownego. Inna nazwa: Consultatio veteris cuiusdam
iurisconsulti.
Księga syryjsko-rzymska (V w.)
Collatio legum Mosaicarum et Romanarum (IV/V w) - porównawczy zbiór prawa mojżeszowego i
rzymskiego zebranego z kodeksów gregoriańskiego, hermogeniańskiego i dzieł Gajusa, Papiniana,
Paulusa i Ulpiana. W większości zbiór dotyczy prawa karnego i tylko pośrednio rodzinnego,
prywatnego. Nacisk położony jest na restrykcyjną politykę wobec sprawców przestępstw, co miało
miejsce w prawie żydowskim.
(…)
…. Było to konieczne gdyż upadek zachodniego cesarstwa zagroził wschodnim prowincjom
dezorganizacją wewnętrzną.
ujednolicenia religii.
Teodora - żona Justyniana wywarła wpływ na kodyfikację
Trybonian - minister sprawiedliwości, kierował pracą kodyfikacyjną.
3 etapy kodyfikacji justyniańskiej: 528-534 r - dochodzi do opracowania 3 podstawowych części
535-541 r - Justynian wydaje pojedyncze ustawy uzupełniające kodyfikację
542-565 r - stagnacja. W tym okresie umierają Teodora i Trybonian, na których oparta była
kodyfikacja. Justynian poświęca się działalności religijnej.
Dzieła:
Codex 534 r. Zawiera konstytucje cesarskie od Hadriana do Justyniana.
Digesta vel Pandectae 533 r. Kodyfikacja dzieł prawników rzymskich - wybór dawnej literatury
prawniczej. Fragmenty zmodyfikowano i wystosowano zakaz komentowania Digestów…
… dla ludności rzymskiej na terenach państw barbarzyńców germańskich). Zaliczamy do nich:
Edykt Teodoryka - zbiór praw w państwie Ostrogotów
Brewiarz Alaryka - zbiór praw w państwie Wizygotów
Lex Romanae Burgundiorum - zbiór praw w państwie burgundzkim
Wokół Rzymu i Rawenny stosowano wówczas prawo justyniańskie. Był to bowiem egzarchat
bizantyjski (wpływy polityczne). Na terenie państwa Longobardów (po podboju…
… Italii) powstała pod dużym wpływem prawa rzymskiego tzw. Pawieńska szkoła prawa. Później,
na terenie Włoch i Francji rozwijała się szkoła statutowa czyli mos docendi Italicus (włoski sposób
poznawania wiedzy).szkołę statutową stanowiły:
szkoła glosatorów (XI-XIII w) badająca prawo rzymskie na drodze egzegezy. Jej wyznawcy używali
glos, czyli uwag do tekstu załączanych między wierszami lub na marginesie…
Kodyfikacja Justyniana Wielkiego - wykład
Prawo rzymskie okresu poklasycznego - wykład
Okres dominatu
Prawa starożytnego Bliskiego Wschodu
Prawo rzymskie-podstawy
Prawo rzymskie w średniowieczu
Reklama































Prawa autorskie
Reklama
Kontakt