BURMISTRZ GMINY CHOROSZCZ
advertisement
BURMISTRZ GMINY CHOROSZCZ PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO USTALEŃ ZMIAN MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CHOROSZCZ Opracowała mgr Joanna Czopek Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie 03-728 Warszawa, ul. Targowa 45 tel. (+48 22) 619 13 50, fax. (+48 22) 619 24 84 www.igpim.pl Zakład Zagospodarowania Przestrzennego i Urbanistyki w Lublinie 20- 077 Lublin, ul. Jasna 6 tel.(+48 81) 525 90 19, fax.(+48 81) 525 90 57, e-mail: [email protected] Lublin 2012 Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE ................................................................................................ 2 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU – JEGO CELE I POWIAZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI .................................................. 3 3. METODY STOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY .................................. 3 4. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU ...................................................................................................... 4 5. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ..................................... 6 6. ANALIZA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNYCH JEGO ZMIAN PRZY BRAKU REALIZAJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ......... 6 7. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH PRZEWIDYWANEGO ZNACZĄCEGO ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ DOKUMENTU ......................................................... 13 8. OCENA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ SKUTKÓW REALIZACJI DOKUMENTU DLA ISTNIEJĄCYCH OBSZARÓW CHRONIONYCH ................................................................................................. 14 9. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA SZCZEBLA KRAJOWEGO I MIĘDZYNARODOWEGO UWZGLEDNIONE W OPRACOWYWANYM DOKUMENCIE ................................................................................................... 16 10. OCENA ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY ....... 19 11. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z REALIZACJI USTALEŃ ZMIANY PLANU ............................................................. 24 12. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE .................................................................... 25 13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ........................................ 26 14. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW ...................................................... 29 IGPiM, Lublin 2012 -1- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz 1. WPROWADZENIE Obszar opracowania obejmuje teren 2 działek zlokalizowanych w obrębie ewidencyjnym Łyski (północno-wschodnia część gminy Choroszcz, środkowa cześć województwo podlaskiego) i zajmujących w sumie około 1,26 ha. Gmina ta leży w środkowej części województwa podlaskiego, w zachodniej części powiatu białostockiego. Podstawę prawną Prognozy oddziaływania na środowisko stanowi: ● Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późniejszymi zmianami); ● Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 (Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 z późniejszymi zmianami); Prognoza ma na celu określenie charakteru prawdopodobnych skutków i oddziaływań na środowisko przyrodniczo-kulturowe, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez Plan sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Zgodnie z art.51 ust.2 ww. ustawy z dnia 3 października 2008r. Prognoza w szczególności określa, analizuje i ocenia przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko w tym m.in. na różnorodność biologiczną, zwierzęta, rośliny, wodę, powierzchnię ziemi, krajobraz, zasoby naturalne, a także system przyrodniczy gminy i powiązania przyrodnicze obszaru oraz prawne formy ochrony przyrody. Dokumentami w powiązaniu, z którymi została sporządzona Prognoza były głównie: Uzgodnienie zakresu prognozy z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Białymstoku (znak pisma: WOOŚ-I.411.1.17.2012.EC); Uzgodnienie zakresu prognozy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Białymstoku (znak pisma: NZ-8243-7/2/12); Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy ChoroszczLublin 2012; Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz – Lublin 2004; Ekofizjografia podstawowa gminy Choroszcz – Lublin 2012; Prognoza skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Choroszcz na środowisko przyrodnicze – Białystok 2000; Program ochrony środowiska miasta i gminy Choroszcz na lata 2004-2012 – Choroszcz 2004; Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Choroszcz na lata 2006-2014 – Choroszcz 2006; Program ochrony środowiska dla Powiatu Białostockiego, Gołaszewski S. – Białystok 2007; Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Białostockiego – Białystok 2007; Raport o stanie środowiska województwa podlaskiego na lata 2009 - 2010 – WIOŚ, Białystok, 2011; Program ochrony środowiska województwa podlaskiego na lata 2011 – 2014 z perspektywą do roku 2015 – 2018; Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podlaskiego – Białystok 2003; Polityką ekologiczną państwa na lata 2010 – 2012 z perspektywą do roku 2016 Lublin 2010. Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o Planie, rozumie się przez to zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz i analogicznie przez określenie Prognoza rozumie się Prognozę oddziaływania na IGPiM, Lublin 2012 -2- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz. 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU – JEGO CELE I POWIAZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI Celem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest stworzenie warunków do realizacji planowej polityki przestrzennej fragmentu gminy, której celem jest powstanie zorganizowanych, w pełni wyposażonych w infrastrukturę techniczną terenów działalności inwestycyjnej, przy jednoczesnym zachowaniu elementów przyrodniczych oraz ochronie wartości kulturowych i krajobrazowych obszaru. Plan określa: przeznaczenie terenów; zasady ochrony lokalnych interesów publicznych poprzez unormowanie i podporządkowanie działań inwestycyjnych wymogom zachowania ładu przestrzennego; przeznaczenia oraz zasady zagospodarowania poszczególnych terenów, tak aby umożliwić kształtowanie ładu przestrzennego w sposób zapewniający ochronę środowiska i zdrowia ludzi oraz wartości kulturowych gminy. Wszystkie rodzaje przeznaczenia terenu wraz z ich symbolami to: MN/U - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami; P - tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów; KDL - tereny dróg publicznych klasy lokalnej. Plan sporządzony został w powiązaniu przede wszystkim z: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz – Lublin 2004; Ekofizjografią podstawową gminy Choroszcz – Lublin 2012; Strategia rozwoju Gminy Choroszcz na lata 2002-2015; Planem Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Choroszcz na lata 2004-2013; Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podlaskiego – Białystok 2003; Polityką ekologiczną państwa na lata 2010 – 2012 z perspektywą do roku 2016 Lublin 2010. 3. METODY STOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY Prognozę sporządzono przy zastosowaniu metod opisowych, analiz jakościowych wykorzystujących dostępne wskaźniki stanu środowiska oraz identyfikacji i wartościowania skutków przewidywanych zmian w środowisku. Prace prognostyczne polegały na przeprowadzeniu studiów dokumentów charakteryzujących strukturę przyrodniczą terenu gminy Choroszcz (stan istniejący i dotychczasowe przekształcenia środowiska) oraz analizy istniejących i projektowanych inwestycji w obszarze Planu i jego sąsiedztwie. Materiały źródłowe, w oparciu o które sporządzono Prognozę wymienione zostały w wykazie materiałów, zamieszczonym na końcu opracowania. Zakres prac nad Prognozą został dostosowany do charakteru, specyfiki i precyzji zapisów Planu. Celem ułatwienia oceny jak i prezentacji wyników oddziaływań poszczególnych funkcji terenu na środowisko było wykorzystanie uproszczonej i dostosowanej do potrzeb tegoż dokumentu analizy macierzowej. Ocenę przeprowadzono kompleksowo dla jednego wariantu ustaleń planistycznych zaproponowanych przez projektanta urbanistę. IGPiM, Lublin 2012 -3- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Zaznaczyć tu trzeba, że na etapie planu miejscowego nieokreślone są konkretne realizacyjne rozwiązania technologiczne, co ma wpływ na jakościowy (a nie ilościowy) charakter Prognozy. 4. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 23 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym organ sporządzający miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy (w tym skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu). Do metod analizy skutków realizacji postanowień Planu należeć może: prowadzenie rejestru miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; rejestrowanie wniosków o sporządzenie miejscowych planów lub ich zmianę i gromadzenie materiałów z nimi związanych; rejestrowanie wniosków o zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne bądź zmiany funkcji terenu; ocenę zgodności wydanych decyzji i pozwoleń budowlanych z projektem; ocena i aktualizacja form ochrony przyrody i najcenniejszych siedlisk przyrodniczych; oceny rozwoju gospodarczego (przedsiębiorczości, rozwoju budownictwa, przemian struktury agrarnej, powierzchni urządzonych terenów zieleni i wzrostu lesistości). Poniżej przedstawiono proponowane wskaźniki służące analizie jakości środowiska i realizacji Planu. WSKAŹNIK JEDNOSTKA WARTOŚĆ W ROKU Jakość powietrza, odnawialne źródła energii Ocena jakości powietrza na podstawie pomiarów klasa wykonanych przez WIOŚ Liczba instalacji ogrzewania i podgrzewania wody gospodarczej w oparciu o źródła powodujące niską emisję szt. (węgiel kamienny) Liczba instalacji ogrzewania i podgrzewania wody gospodarczej w oparciu o paliwa ekologiczne (gaz, olej szt opałowy, energia elektryczna) Liczba instalacji ogrzewania i podgrzewania wody szt. gospodarczej wykorzystującej odnawialne źródła energii Jakość wód, gospodarka wodno-ściekowa Zwodociągowanie obszaru % Długość sieci wodociągowej km Jakość wody w sieci wodociągowej klasa Gospodarstwa podłączone do kanalizacji %/ ilość Gospodarstwa podłączone do bezodpływowych zbiorników %/ilość na nieczystości (szamb) Ilość przydomowych oczyszczalni ścieków szt. Ilość ścieków odprowadzanych z terenu tys.m3/rok gminy Pobór wód (wodociągi) na terenie gminy tys.m3/rok Klasa czystości wód w rzekach klasa Gospodarka odpadami Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych ogółem Mg/r Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych na 1 kg/M/r IGPiM, Lublin 2012 -4- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz mieszkańca Odsetek odpadów komunalnych składowanych na % wysypiskach Poziom odzysku odpadów zbieranych selektywnie w stosunku do całkowitej ilości tych odpadów zawartych w % odpadach komunalnych Ochrona przyrody, bioróżnorodności, krajobrazu Obszar gminy objęty ochrona przyrody lub krajobrazu % Lesistość obszaru % Liczba nasadzeń drzew na terenach gminy szt Liczba pomników przyrody w mieście szt Inne formy ochrony przyrody w granicach gminy (parki, ha rezerwaty, użytki) Klimat akustyczny na podstawie Uciążliwość akustyczna dróg wojewódzkich pomiarów (wymienić poszczególne drogi w tej klasie) Zarządcy drogi lub WIOŚ / dB na podstawie Uciążliwość akustyczna dróg powiatowych pomiarów (wymienić poszczególne drogi w tej klasie) Zarządcy drogi lub WIOŚ / dB na podstawie Uciążliwość akustyczna dróg gminnych pomiarów (wymienić poszczególne drogi w tej klasie) Zarządcy drogi lub WIOŚ/dB Zakłady produkcyjne WIOŚ /dB Obiekty usługowe WIOŚ/ dB Promieniowanie elektromagnetyczne Ilość stacji bazowych telefonii komórkowych szt Linie elektryczne (napowietrzne i podziemne) szt. Gospodarka i infrastruktura Liczba miejsc noclegowych szt. Liczba miejsc parkingowych na obszarze gminy(w tym szt. sezonowych obsługujących ruch turystyczny) Długość ścieżek rowerowych km Udział gospodarstw posiadających atesty ekologiczne w % ogólnej liczbie gospodarstw Ilość gospodarstw agroturystycznych szt. Zgodnie z art. 25 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. oraz w celu uniknięcia powielania monitorowania w myśl zasady Dyrektywy 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko wpływ ustaleń projektu tegoż Planu na środowisko przyrodnicze w zakresie: jakości poszczególnych elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska, obszarach występowania przekroczeń, występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych i przyczynach tych zmian kontrolowany będzie w ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska. Wyniki prowadzonego monitoringu prezentowane będą corocznie w Raportach o stanie środowiska, wydawanych w formie ogólnodostępnej publikacji, ale źródłami danych w tym zakresie mogą też być: Wojewódzka Baza Danych (prowadzona przez Marszałka Województwa), źródła administracyjne wynikające z obowiązków sprawozdawczych lub zapisów ustawowych (decyzje, zezwolenia, pozwolenia) czy badania statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego. Ponadto w zakresie monitoringu poszczególnych elementów środowiska odpowiedzialne są: jednostki i instytucje związane z gospodarką wodną, zarządy dróg, starostwa powiatowe, urzędy wojewódzkie, a w zakresie ochrony przyrody Lasy Państwowe, IGPiM, Lublin 2012 -5- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska oraz inne, jednostki wspomagające, zatrudniające ekspertów tej dziedziny (np. IMGW, RZGW). Zaleca się, by monitorowanie skutków wdrażania i funkcjonowania ustaleń Planu (w zakresach badań nie objętych monitoringiem WIOŚ) prowadziła Rada Gminy w Choroszczy. Wskazane jest dokonywanie oceny stanu realizacji ustaleń Planu i wpływu na środowisko w cyklach rocznych. Za najistotniejsze z punktu widzenia ochrony środowiska, należy uznać monitorowanie polegające na: pomiarach poziomów hałasu w obrębie wydzielonych funkcji, głównie produkcyjno-usługowych i komunikacyjnych (2 razy w roku w okresie najintensywniejszego użytkowania tych terenów); kontrole stanu jakości wód podziemnych w sąsiedztwie terenów usługowoprodukcyjnych; monitoring stanu powietrza w obrębie uczęszczanych tras i skupisk zabudowy w okresie sezonu grzewczego. 5. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO Z racji na niewielki, przestrzenny zakres zmian zagospodarowania objętych Planem oraz położenie gminy Choroszcz w odległości około 55 km od wschodniej granicy Polski nie prognozuje się dalekosiężnych, transgranicznych oddziaływań na środowisko. Plan nie wprowadza funkcji przemysłu ciężkiego czy działalności emitującej szkodliwe substancje do gruntu, wód czy atmosfery oraz funkcji zmieniających warunki siedliskowe i gruntowo-wodne na tak dużą skalę (zgodnie z Konwencją o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym - Dz. U. z 1999 r. Nr 96 poz. 1110 oraz art. 104-117 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. -Dz. U. Nr 199, poz. 1227). 6. ANALIZA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNYCH JEGO ZMIAN PRZY BRAKU REALIZAJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU Położenie Tereny Planu zlokalizowane są w północno-wschodniej części gminy i obejmuje obszar o łącznej powierzchni około 1,26 ha w obrębie ewidencyjnym wsi Łyski obejmujący działki o nr geod. 52/3 i 53/3. Gmina Choroszcz położona jest w środkowej części województwa podlaskiego, w zachodniej części powiatu białostockiego. Gmina wchodzi w skład aglomeracji białostockiej obejmującej miasto Białystok i gminy ościenne, które tworzą razem funkcjonalną całość. Od wschodu gmina graniczy z miastem Białystok oraz gminą Juchnowiec, od południa z gminami Łapy i Turośń Kościelna, od zachodu z gminami: Kobylin Borzymy i Sokoły, od północy z gminą Tykocin i Dobrzyniewo Kościelne. Zgodnie z podziałem według J. Kondrackiego gmina Choroszcz znajduje się w makroregionie Nizina Północnopodlaska, na terenie dwóch mezoregionów: Wysoczyzna Białostocka (wschodnia część gminy) i Dolina Górnej Narwi (północno-zachodnia część gminy). Gmina Choroszcz leży na ważnym szlaku komunikacyjnym tak zwanym korytarzu transportowym Via Baltica przebiegającym z zachodu na wschód Europy. Znajduje się tu również ważny szlak komunikacyjny w skali kraju - Warszawa – Białystok. IGPiM, Lublin 2012 -6- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Powierzchnia gminy Choroszcz wynosi 16350 ha, co stanowi 0,8% powierzchni województwa i 5,5% powierzchni powiatu białostockiego. W strukturze powierzchni dominują użytki rolne (59,2%) i lasy (17,6%). Budowa geologiczna Zgodnie z podziałem Polski na jednostki tektoniczne gmina Choroszcz znajduje się w obrębie tzw. „Wyniesienia Mazursko – Suwalskiego”. Jest to duża jednostka geostrukturalna obejmująca brzeżne strefy platformy wschodnio – europejskiej. Na rzeźbę terenu duży wpływ miał ostatnie zlodowacenie środkowopolskie. Lodowiec, zanikając powierzchniowo, nadbudowywał wysoczyznę moreną, a w obniżeniach podłoża pozostawały bryły martwego lodu. Wytapianie się największych brył dało początek dolinie Narwi. O wytopiskowej genezie doliny świadczy obecność, na jej zboczach, form pochodzenia glacjalnego: kemów, nisz i dolinek wytopiskowych. Zabagnienie doliny Narwi nastąpiło po zmianie koryta rzeki z meandrującego na wielokorytowe, które miało miejsce na przełomie okresu atlantyckiego oraz subborealnego (ok. 4500 lat temu). Obszar gminy zlokalizowany jest głównie na płaskim terenie, na którym dominują nieliczne wzniesienia nie przekraczające 150 m n.p.m. Wschodnia część obszaru gminy Choroszcz, gdzie na powierzchni występuje głównie glina zwałowa, jest płaska, słabo morfologicznie zróżnicowana. Powierzchnię urozmaicają pojedyncze pagórki morenowe o wysokości względnej 15 – 20 m. Szerokie i płaskie doliny rzek porozcinały cały teren tworząc rozległe obszary bagienne. Część środkowa i północna obszaru gminy jest bardziej zróżnicowana morfologicznie i pofałdowana. Doliny rzeczne są tutaj głęboko wcięte, często o stromych brzegach. Najwyżej położone tereny znajdują się w południowej części gminy, osiągając wysokość 148,2 m n. p. m. Natomiast najniżej położone tereny znajdują się w okolicy Złotoryi i osiągają 108,7 m n.p.m. Deniwelacje na terenie gminy osiągają wartość 39,5 m. Ukształtowanie terenu Region ten jest mało urozmaicony pod względem hipsometrycznym. Deniwelacje powierzchni topograficznej w obrębie gminy Choroszcz wynoszą 71 m wysokości bezwzględne wahają się od 114 m n.p.m. w obrębie doliny rzeki Wieprz do 185 m n.p.m. w północnej części gminy. Wysoczyzna Żelechowska jest zdenudowaną falistą równiną moreny dennej, rozczłonkowaną przez doliny rzeczne, suche doliny i niecki denudacyjne. Stopniowo obniża się ona w kierunku południowym w stronę płaskiej (deniwelacje terenu nie przekraczaja 5m) Pradoliny Wieprza, która osiąga w tych rejonach szerokość do 4 km. Tereny objęte Planem, z racji na niewielkie powierzchnie odznaczają się płaskim ukształtowaniem terenu. Gleby i surowce mineralne Na morfologię gleb gminy Choroszcz bezpośredni wpływ miały zlodowacenia, które kształtowały ten teren. Podłoże krystaliczne (tzw. podczwartorzędowe) zalega na głębokości około 800 m i reprezentują je zespoły skał osadowych. Pokrywa osadów polodowcowych sięga około 200 m. Są to głównie piaski i żwiry osadzone przez odpływające w kierunku północnym wody topniejącego lodowca (z okresu zlodowacenia środkowopolskiego), a także gliny moreny czołowej ciągnącej się w południowej części gminy W obniżeniach między pasami moren występują wypełnienia piaszczyste (tworzące miejscami formacje wydmowe), wirowe oraz obszary intensywnej depozycji organogenicznej (torfy). Proces osadzania się tego typu osadów jest charakterystyczny dla dolin większych i mniejszych rzek występujących na omawianym terenie. IGPiM, Lublin 2012 -7- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Na obszarze gminy występuje cała gama gleb, które powstawały w procesie glebotwórczym z utworów polodowcowych: Gmina Choroszcz posiada średnio korzystne warunki do rozwoju produkcji rolnej: 31,3% gleb użytkowanych rolniczo jest wytworzonych z piasków gliniastych naglinowych, 27,4% to gleby organiczne, 25,5% powierzchni zajmują gleby najsłabsze, wytworzone z piasków luźnych i słabogliniastych całkowitych. Pozostałe gleby zajmują niewielki obszar. Wśród gruntów rolnych dominują gleby klas IVa i IVb. Wśród użytków zielonych przeważają łąki i pastwiska klasy IV – dominują gleby kompleksów żytnio – ziemniaczanych. Największy udział w powierzchni gruntów ornych (73,8%) mają gleby bardzo lekkie zawierające do 15% części spławialnych w masie glebowej poziomu orno – próchnicznego. Zawartość próchnicy w glebach na terenie gminy Choroszcz waha się w granicach 1,17% w kompleksie żytnim słabym zajmującym 24,3% powierzchni gruntów ornych, 1,26% w kompleksie żytnim dobrym zajmującym 18,7% powierzchni gruntów ornych, 1,29% w kompleksie żytnim bardzo dobrym zajmującym 18,9% powierzchni gruntów ornych. Są to kompleksy dominujące w strukturze gminy i wynika z tego, że gleby są mało zasobne w ten składnik. Jedynie w kompleksie pszennym dobrym zajmującym około 8,8% powierzchni gruntów ornych występuje dobrze wykształcony poziom orno – próchniczy o miąższości nie mniejszej niż 25 cm i zawartości próchnicy średnio 1,31%. Najlepsze użytki zielone zajmują w gminie 18 ha powierzchni. Na terenie gminy brak jest zakładów przemysłowych powodujących zanieczyszczenie gleby. Istnieje natomiast zagrożenie w rejonie drogi krajowej Warszawa – Białystok zanieczyszczenia gruntów związkami ołowiu. Teren gminy nie jest zasobny w kopaliny. Spotyka się jedynie żwiry, piaski i glinkę, które mogą być wykorzystane do produkcji elementów budowlanych. Zgodnie z „Mapą geologiczną Polski” w skali 1:200000 i „Mapą utworów powierzchniowych” w skali 1:50000 arkusze: 299 Knyszyn (IG, 1971 r.), 338 Choroszcz (IG, 1971 r.) i 339 Białystok (IG, 1969 r.) teren gminy cechuje się mozaikową budową geologiczną płytkiego podłoża (poniżej profilu glebowego). Występują tutaj: piaski i żwiry wodnolodowcowe, lodowcowe – w rejonie północno-wschodnim gminy (Klepacze, Czaplino), południowym (Mińce, Gajowniki, Zaczerlany), centralnym (Szyszkowizna, Śliwno, Rogowo), zachodnim (Konowały) oraz w północnej części gminy (Babino, kolonia Babino). Gliny zwałowe stadiału północno-mazowieckiego w rejonie wschodnim gminy (Łyski, Krupniki, Kleosin, Sienkiewicze, Barszczewo), środkowym (Choroszcz, Zastawie, Ruszczany) i południowo-zachodnim (Śliwno, rejon Izbiszcz i Kruszewa). Muły, piaski i żwiry rzeczne w dolinie rzek Narwi, Horodnianki i Czaplianki oraz innych cieków wodnych. Torfy głównie w dolinie rzeki Narwi i w dolinach innych rzek przepływających. Na terenie gminy występują duże złoża torfu, które można wykorzystać jako surowiec energetyczny lub rolniczo – ogrodniczy (nawóz, ściółka). Z uwagi jednak, iż złoża te występują w większości w granicach Narwiańskiego Parku Narodowego lub w jego otulinie – objęte są zakazem eksploatacji. Udokumentowanych jest również 6 złóż kruszywa naturalnego oraz 1 złoże surowców ilastych (iłu), na które udzielono właścicielom poszczególnych gruntów koncesji na eksploatację: złoże surowców ilastych „Złotoria”, złoże kruszywa naturalnego „Jeroniki”, „Zaczerlany”, „Żółtki”, „Kościuki”, „Żółtki II”. Brak jest danych WIOŚ dotyczących stanu i jakości gleb. Wody powierzchniowe i podziemne W granicach Planu nie ma wód powierzchniowych płynących czy stojących. Cały obszar gminy znajduje się na terenie dorzecza rzeki Narew. Narew jest prawym dopływem Wisły – rzeki I rzędu. Narew stanowi zachodnią i południową granicę gminy. Cieki wodne odprowadzające wodę z terenu gminy stanowią prawe dopływy IGPiM, Lublin 2012 -8- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Narwi. Do największych należy rzeka Supraśl, rzeka Horodnianka z licznymi bezimiennymi dopływami i rowami melioracyjnymi i potok Czaplinianka. Podczas wiosennych roztopów Narew zalewa olbrzymie tereny. Duże rozczłonkowanie rzeki jest wynikiem ukształtowania terenu. Rzeka przecina tu kilka ciągów wyniesień morenowych z okresu zlodowacenia środkowopolskiego. Wzniesienia te biegną poprzecznie w stosunku do osi doliny, czego efektem jest zwrot biegu rzeki z zachodniego pod Izbiszczami na wschodni pod Fankami i Rogowem tak, aby pod Żółtkami Narew zmieniła bieg na północny. W dnie doliny występują przełomy z progami hamujące przepływ wód, jak również baseny z dnem znacznie obniżonym w porównaniu do rozdzielających je progów. Baseny te są miejscem gromadzenia się namułów rzecznych i gruntowych, co jest przyczyną zabagnienia i akumulacji torfu. Generalnie w 2010 r. na rzece Narew określono: II klasę elementów biologicznych (odpowiadająca dobremu potencjałowi ekologicznemu), fizykochemicznych – poniżej dobrego, co daje umiarkowany san ekologiczny i stan chemiczny poniżej dobrego. Stan jakości wód rzeki Supraśl w 2010r.w punkcie pomiarowym: ujście w m. Dzikie (kod jcw: PLRW20002426169) przedstawia się następująco: - klasyfikacja stanu chemicznego - poniżej dobrego. O klasyfikacji zdecydowało ponadnormatywne stężenie sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)piranu; - ocena podatności na eutrofizację ze źródeł komunalnych. Wyniki badań nie wykazały podatność wód jcw na eutrofizację. Choroszcz jest pobierana z warstw osadów piaskowo-żwirowych czwartorzędowych. Poziom ten jest dominującym źródłem pozyskiwania wody. Zgodnie z informacjami zawartymi na „Mapie Hydrologicznej Polski w skali 1:200 000„ – arkusze: Białystok (IG,1984 r.) oraz Łomża (IG, 1989 r.) są one dobrze izolowane izolacją pełną o charakterze ciągłym. Również ujmowane są do eksploatacji płytsze międzymorenowe przewarstwienia piaszczyste, zaś na terenie Szpitala Psychiatrycznego w Choroszczy głębsza czwartorzędowa warstwa wodonośna tzw. poziom spągowy oraz na terenie ujęcia wodociągowego w Rogowie – poziom trzeciorzędowy. Wody podziemne charakteryzują się stosunkowo dobrą jakością, jednak ze względu na wrażliwość i niską odnawialność wymagają szczególnej ochrony w aspekcie ilościowym i jakościowym. Zgromadzone są one w obrębie udokumentowanego zbiornika wód odziemnych Pradoliny rzeki Supraśl (GZW-218). Wody poziomu międzymorenowego oraz spągowego reprezentują typ HCO3-Ca; są średnio twarde o przeciętnej twardości ogólnej około 250-300 CaCo3/dm3. Są to wody II klasy czystości wymagające prostego uzdatniania ze względu na podwyższoną zawartość żelaza (0,3-2,6 mg/dm3) oraz, lokalnie, manganu (0,05-0,3 mg/dm3). Wody te cechują się ponadto podwyższoną zawartością azotu amonowego, który ma pochodzenie mineralne. Wody trzeciorzędowe na terenie gminy rozpoznane zostały punktowo na terenie ujęcia wody w Rogowie. Charakteryzują się one twardością ogólną wynoszącą 244-280 mgCaCO3/dm3 i suchą pozostałością o wartości 485-516 mg/dm3. Są to wody kwalifikowane do II klasy jakości wymagające prostego uzdatniania ze względu na zawartość żelaza. Poziom przypowierzchniowy –woda lokalnie jest ujmowana za pośrednictwem kopanych studni - został zbadany przy realizacji inwestycji we wsi kol. Porosły (budowa stacji paliwowej) i wokół funkcjonującego wysypiska śmieci we wsi Jeroniki. Podjęte działania miały charakter monitorujący. W 2010 r. stan jednolitych części wód podziemnych (JCWP d55) określany był jako dobry. Warunki klimatyczno-atmosferyczne Tereny będące przedmiotem niniejszego opracowania należą do regionu Gmina Choroszcz znajduje się pod wpływem klimatu kontynentalnego cechującego IGPiM, Lublin 2012 -9- Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz się długą zimą i krótkim przedwiośniem i nie odznaczają się indywidualnymi cechami topoklimatycznymi. Generalnie teren gminy, podobnie jak województwo podlaskie, znajduje się w dominacji zachodniej cyrkulacji mas powietrza. Z kierunku zachodniego napływa około 36% mas powietrza, a z kierunku wschodniego około 29%. Z napływem mas powietrza wiąże się ciśnienie atmosferyczne. Pomiary ciśnienia prowadzone w Białymstoku oddają stan występujący na terenie gminy. Ciśnienie wynosiło średnio 997 hPa i wahało się w przedziale od 954 hPa do 1031 hPa. Zachmurzenie średnie roczne na terenie gminy w 2002 r. wyniosło 5,0 (w skali 8-stopniowej). Największe średnie zachmurzenie notuje się od listopada do lutego, a najmniejsze od maja do września. Na terenie gminy odnotowuje się średnio w roku około 160 dni pochmurnych i około 30 dni pogodnych. Odnotowane usłonecznienie w 2002 r wyniosło 1868 h/rok, a w 2001 r. 1638 h/rok. Województwo i gmina Choroszcz, pod względem usłonecznienia, są porównywalne do terenów nadmorskich i pogórza. W miesiącach od listopada do stycznia wyniosło ono średnio 1,2 h, a w okresie od maja do sierpnia 7,3 h. Średnio w skali roku docierało około 3512 MJ/m 2 energii słonecznej. Na miesiące grudzień - styczeń przypadało 6% - 7% energii całkowitej, na miesiące letnie: czerwiec - sierpień przypadało 47% całkowitej energii docierającej. W ciągu roku średnio notuje się 50 - 60 dni mroźnych i od 110 do 138 dni z przymrozkami. Wielkość opadów na terenie gminy jest zróżnicowana w zależności od roku. W 2002 roku roczna suma opadów wyniosła 498 mm., a w 2001 roku 573 mm. Na przestrzeni lat 1996-2000 średnioroczna suma opadów wyniosła 551 mm. Najwięcej opadów przypada na miesiące letnie (od maja do sierpnia). Stanowią one średnio na przestrzeni lat 2000-2002 40% wszystkich opadów rocznych. Średnia roczna prędkość wiatru na terenie gminy wyniosła 2,4 m/s w 2002 roku. Na sierpień przypada najwyższa średnia wartość wiatru, a w marcu jest notowana najniższa. W terenie dominują wiatry wiejące z kierunku południowozachodniego. Nizina Pólnocnopodlaska cechuje się najniższymi temperaturami powietrza spośród wszystkich nizinnych obszarów Polski. Średnia roczna temperatura dla roku 2002 wynosiła 8,4ºC. Stan powietrza zależy głównie od wielkości i rozłożenia emisji zanieczyszczeń. Większe stężenie zanieczyszczeń ma miejsce wzdłuż szlaków komunikacyjnych oraz w południowej i wschodniej części gminy, która jest w większym stopniu zurbanizowana. Transport drogowy jest źródłem zanieczyszczeń tlenkami azotu, pyłami i węglowodorami. Największy udział w ogólnej emisji zanieczyszczeń do powietrza ma dwutlenek węgla. Również dużym udziałem w zanieczyszczeniach charakteryzują się pyły. Gmina Choroszcz znajduje się w strefie aglomeracji należącej do klasy A (poziom stężeń nie przekracza wartości dopuszczalnej). Flora Gmina znajduje się na terenie „Zielonych Płuc Polski”, stanowiących fragment kraju o najmniej zmienionym i zanieczyszczonym środowisku naturalnym. Na obszarze gminy można wyróżnić dwa dominujące ekosystemy. Jeden z nich związany jest z dorzeczem Narwi i jej licznymi rozgałęzieniami oraz odnogami. Kompleks ten został mało zmieniony przez człowieka, a środowisko naturalne jest bardzo bogate. Obecnie jest objęty ochroną w ramach Narwiańskiego Parku Narodowego. Drugi kompleks tworzą wyżej położone tereny znajdujące się w południowej i wschodniej części gminy. Zostały w dużym stopniu zmienione przez człowieka w wyniku prowadzonej przez niego działalności gospodarczej i osadnictwa. Na terenach sąsiadujących z miastem Białystok i wzdłuż dróg o znaczeniu krajowym i powiatowym gdzie rozwinęło się osadnictwo ludzkie pojawia się wiele gatunków roślin ruderalnych, w tym i drzew wykorzystanych w celach gospodarczych. Na tym obszarze występują gospodarstwa rolne prowadzące IGPiM, Lublin 2012 - 10 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz intensywną produkcję roślinną i zwierzęcą. Obszar ten charakteryzuje się szachownicą pól i różnorodnością upraw roślinnych na nich prowadzonych. Występują tu również liczne sady prowadzące przemysłową produkcję owoców. Często spotykane zadrzewienia śródpolne i małe kompleksy leśne sprzyjają występowaniu na tym terenie drobnej zwierzyny dziko żyjącej. Znajduje się tu również założenie ogrodowo-pałacowe leżące na obrzeżach strefy ochronnej Narwiańskiego Parku Narodowego. Główną oś tego parku wytyczał czterystumetrowy kanał na planie krzyża zakończony sztucznie usypanym wzgórzem. Ogród w pobliżu parku będący pierwotnie w stylu francuskim przechodził stopniowo w nieuporządkowaną gęstwinę lasu. Od roku 1840 nastąpiły w parku zmiany, po powstaniu na tym terenie zakładów włókienniczych Christiana Augusta Moesa – zasypano część kanałów, dokonano nowych nasadzeń drzew, uporządkowano teren. Stan ten utrzymał się do czasów współczesnych i w przyjętych opracowaniach planu zagospodarowania przestrzennego wskazano na konieczność utrzymania ochrony konserwatorskiej tych terenów. Na terenie obejmującym bagienną dolinę Narwi występuje 46 zespołów roślinnych, w tym najbardziej rozpowszechnione są szuwary i roślinność wodna – 33 zespoły. W szacie roślinnej można wyróżnić następujące typy roślinności: wodna, szuwarowa, łąkowa, zarośla wierzbowe. Roślinność wodna występuje w całym systemie koryt i starorzeczy (rzęsa wodna, rdestnica pływająca, grzybień biały, grążel żółty), roślinność szuwarowa zajmuje podtapiane obrzeża koryt rzecznych i starorzeczy oraz większość zabagnionego dna doliny (kropidło wodne, strzałka wodna, pałki), roślinność łąkowa występuje na obrzeżach dna doliny (turzyca pospolita, prosowa, życica trwała, grzebienica pospolita), zarośla wierzbowe na obrzeżach koryt rzecznych i starorzeczny (wierzby trójpręcikowe i wiciowe). Roślinność psamofilna- rozwijająca się na miejscach piaszczystych, wysepkach mineralnych (sporek wiosenny). Roślinność kserotermiczna porasta strome nasłonecznione zbocza wysepek i wyniesień morenowych (przetacznik, tymotka). Roślinność krzewiasta występuje na obrzeżach koryt i starorzeczy (łoza). Nieliczne lasy występujące w obrębie dna doliny tworzą olsy i łęgi oraz na terenach otaczających dolinę bory sosnowe, mieszane, grądy. Wśród roślinności bagiennej występuje 13 gatunków chronionych, takich jak: kosaciec syberyjski, grążel żółty i drobny, storczyk krwisty i szerokolistny, wielosił błękitny, goździk pyszny, widłak jałowcowaty, goździsty i spłaszczony, podkolan biały, arnika górska, pomocnik baldaszkowaty. Tereny proponowanych zmian charakteryzują się głównie roślinnością synantropijną. Fauna Fauna gminy charakteryzuje się występowaniem wielu gatunków ptaków charakterystycznych dla terenów łąkowych i bagiennych. Dorzecze Narwi w okresie wiosennych i jesiennych przelotów jest miejscem występowania 132 gatunków ptaków. Spośród nich 113 to gatunki lęgowe. Ptaki wodno-błotne reprezentowane są przez 48 gatunków. Najliczniej występują ptaki z grupy blaszkodziobych, jak: krzyżówki, cyraneczki, cyranki, płaskonosy. Spotkać tu można również 3 gatunki perkozowatych, 4 gatunki brodzące tj. bąk, bączek, bocian biały i czarny. Występują tu gatunki drapieżne reprezentowane przez: błotniaki stawowe, zbożowe, jastrzębie i krogulce. Ponadto z grupy żurawiowatych występują łyska, wodnik, żuraw. Przedstawicielami siewkowatych na terenie dorzecza są: czajka, mewa, śmieszka, rybitwa, batalion i dubelt. Z wróblowatych występują; rokietniczka, wodniczka, trzcinaczek, piecuszek, pierwiosnek, raniuszek, remiz i inne. W ostatnich latach pojawiły się jako ptaki lęgowe: pustułka, sowa błotna, dudek, pokrzewka, sójka, gawron i gil. Charakterystycznym elementem są gatunki rzadko spotykanych w kraju, a mianowicie: brzęczka, rybitwa czarna, wodnik, kropiatka, błotniak stawowy, derkacz, podróżniczek i bąk, a dominuje rokitniczek. IGPiM, Lublin 2012 - 11 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Świat zwierzęcy w dolinie Narwi jest reprezentowany przez 34 gatunki ssaków, a wśród nich charakterystyczne dla tego terenu są wydra i bóbr. Spośród dużych saków spotyka się łosia. Ponadto występują: dziki, sarny, lisy, jenoty, tchórze, kuny domowe, piżmaki i zające. Z drobnych gryzoni spotkać można: myszy, badylarki i nornice. Płazy reprezentowane są przez traszki, ropuchy, rzekotki, natomiast gady przez jaszczurki, zaskrońce i żmije zygzakowate. Z ryb występuje kilkanaście gatunków, takich jak: płoć, szczupak, jaź, okoń, miętus, karaś, leszcz, karp, czy ukleja. System przyrodniczy Tereny objęte zmianą dokumentu planistycznego generalnie leżą poza elementami systemu przyrodniczego gminy. Najbardziej cenne ekosystemy, które stanowią ostoję dla rzadkich i chronionych gatunków flory i fauny stanowią węzły ekologiczne. Węzły te połączone są ze sobą w funkcjonalną sieć dzięki korytarzom ekologicznym. Największy korytarz ekologiczny stanowi dolina Narwi (KPn-23C “Bagienna Dolina Narwi”). Pełni on funkcję ekologiczną, bioklimatyczną, krajobrazową, gospodarczą i rekreacyjną. Obszar doliny objęty jest statusem Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz znajduje się w Narwiańskim Parku Narodowym. Na terenie gminy występuje jeszcze szereg mniejszych korytarzy, którymi są doliny licznych dopływów. Jednocześnie cieki wodne stanowią naturalną barierę ekologiczną dla niektórych gatunków, która przecina różne jednostki przestrzenne krajobrazu. Obecnie migracja gatunków jest utrudniona przez zabudowę. Antropogeniczną barierę ekologiczną o dużym znaczeniu stanowi szlak komunikacyjny przebiegający przez obszar gminy Warszawa – Białystok. Jednakże w części zachodniej gminy, na terenie Parku Narodowego i jego otuliny panują korzystne warunki ekologiczne, a gatunki mają dużą swobodę przemieszczania się. Kompleksy leśne pełnią funkcję węzłów ekologicznych o znaczeniu lokalnym. Przedstawione elementy stanowią System Przyrodniczy Gminy, skupiający najcenniejsze obiekty przyrodnicze. Dlatego też należy dbać o ochronę cennych miejsc będących siedliskiem dla wielu chronionych i rzadkich gatunków o randze krajowej i europejskiej. Również krajobraz doliny rzeki Narew jest unikatowy i cenny, również pod względem edukacyjnym, krajoznawczym i turystycznym. W koncepcji krajowej sieci ekologicznej ECONET-PL dolina Narwi obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym (25M) i jednocześnie biocentra i strefy buforowe. Zabytki i dobra materialne W granicach Planu nie występują obiekty i obszary objęte ochroną dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, a najcenniejsze obiekty o wartościach historycznych i zabytkowe układy urbanistyczne wpisane zostały do rejestru zabytków i podlegają ochronie prawnej, nad którą nadzór sprawuje wojewódzki konserwator zabytków. W mieście Choroszcz są to: 1) historyczna część miasta, 1507 – XVIII w. Nr rej. 358 - obejmująca: obszar Rynku 11 Listopada i ulice: Dominikańską, Ogrodową, Lipową, Mickiewicza, Branickiego, Zamkową oraz zespół klasztorny dominikanów; Zachowania wymaga układ urbanistyczny miasta w tym: układ Rynku z przyległymi ulicami, przebieg i istniejące linie zabudowy ulic w obrębie obszaru. W odniesieniu do zabudowy przyrynkowej zachowania wymagają istniejące gabaryty i kształt dachów z utrzymaniem wysokości budynków 1 i 1/2 kondygnacji. W obrębie obszaru znajdują się następujące obiekty wpisane do rejestru zabytków: - zespół klasztorny dominikanów z XVIII. w tym: - kościół ob. pap. p.w. św. Jana Chrzciciela i Szczepana, Nr rej. 39, IGPiM, Lublin 2012 - 12 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz - klasztor, Nr rej. 40, - kaplica, Nr rej. 209, - cerkiew prawosławna MB Opiekuńczej z 3 ćw. XIX w, Nr rej. 667. 2) zespół pałacowy Branickich, z XVIII w: - pałac, Nr rej. 41, - park , Nr rej. 42; Ochronie podlega pałac i park oraz barokowe założenie zespołu parkowo pałacowego, osie kompozycyjne i widokowe, układ alei i fos zieleń parkowa. 3) zespół fabryki Moesa obecnie szpital, Nr rej. 521,obejmujący: - 12 budynków fabrycznych, - wieżę ciśnień, - bramę wjazdową, Oprócz budowli ochronie podlega istniejący układ kompozycyjny i urbanistyczny dawnej fabryki Moes'ów. 4) kaplica cmentarna p. w. Zmartwychwstania Pańskiego, Nr rej. 694, 5) cmentarz żydowski, Nr rej. 714. W gminie Choroszcz są to: 1) wieś Złotoria - kościół parafialny drewniany pw. Św. Józefa z 1920 r. Nr rej. 578, 2) wieś Żółtki - Dom Asesorii Straży Granicznej obecnie mieszkalny, Nr rej. 59, 3) wieś Kruszewo - szkoła podstawowa z 1926 r, Nr rej. A -6, 4) wieś Nowosiółki - wieża ciśnień w zespole podworskim Nr rej. 688. Znaczna ilość obiektów budowlanych i niebudowlanych posiadających wartości historyczne, architektoniczne i naukowe nie wpisanych do rejestru zabytków stanowi wartości warte zachowania i ochrony. Obiekty te znajdują się w gminnej ewidencji zabytków terenu gminy. Na terenie gminy znajdują się cztery pozostałości dawnych założeń dworsko – ogrodowych (zespół podworski) w: Choroszczy, Nowosiółkach, Rogowie i Śliwnie. Jako świadectwo historycznych dziejów obszaru gminy i zamieszkującej ten rejon ludności na terenie gminy pozostały cmentarze i miejsca pamięci w miejscowości: Choroszcz, Nowosiółki, Izbiszcze, Konowały, Ruszczany, Złotoria i Żółtki. Archeologicznymi badaniami powierzchniowymi objęty został cały teren gminy Choroszcz. W trakcie badań powierzchniowych zarejestrowane zostały 294 stanowiska archeologiczne. Sześciu stanowisk archiwalnych nie udało się dokładniej zlokalizować. Do rejestru zabytków archeologicznych województwa podlaskiego nie zostało wpisane żadne stanowisko z terenu gminy Choroszcz. Skutki braku realizacji projektowanego dokumentu W sytuacji braku realizacji zapisów Planu przypuszczać należy, ze w omawianym fragmencie gminy następować będzie dalsza, powolna antropopresja objawiająca się: - wkraczaniem gatunków synantropijnych; - przekształcaniem gleb rodzimych w kulturoziemy i urbanoziemy; - zanieczyszczeniem hydrosfery spowodowane niekontrolowanym spływem powierzchniowym z zurbanizowanych fragmentów terenu. 7. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ DOKUMENTU PRZEWIDYWANEGO ZNACZĄCEGO Nie przewiduje się wystąpienia znaczących oddziaływań (rozumianych jako przekroczenia określonych prawem standardów jakości środowiska) wynikających z realizacji zapisów Planu, co zostało szerzej omówione w rozdziale 10. IGPiM, Lublin 2012 - 13 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz 8. OCENA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ SKUTKÓW REALIZACJI DOKUMENTU DLA ISTNIEJĄCYCH OBSZARÓW CHRONIONYCH W skali Planu, z racji na jego niewielki zasięg, brak jest istotnych problemów ochrony środowiska. Problemami środowiskowymi w skali gminy są: - zagrożony stan wód podziemnych związany z bezpośrednim wpływem spływów powierzchniowych, wrażliwość i niską odnawialność GZW 218 (i sąsiednich 216, 217) oraz brakiem pełnego skanalizowania terenu; - niezadowalający stan wód powierzchniowych, na co negatywny wpływ ma stan wód zlewni (rzeki Narew); - zagrożenia powierzchni ziemi wywołane jej zanieczyszczeniami (nawozy, pestycydy, odpady), jak również erozją wietrzna i wodną; - zanieczyszczenia powietrza głównie w obszarze miasta (ciepłownia miejska), ale warunki sprzyjające do napływu powietrza z odległych terenów na zachodzie; - promieniowanie; - zagrożenie transportem kołowym i kolejowym; - emisja hałasu komunikacyjnego i przemysłowego. Na terenie gminy Choroszcz zlokalizowane są następujące formy ochrony przyrody: - Narwiański Park Narodowy wraz z otuliną, jest kluczowym elementem w Systemie Przyrodniczym Gminy. Obejmuje on zachodnią cześć gminy, a na jego terenie występują liczne gatunki fauny i flory. Wiele z nich jest gatunkami rzadkimi i objętymi ochroną. Obszar jest tak cenny również ze względu na mozaikę ekosystemów i walorów krajobrazowych. Granice poprowadzono tak, by obejmowała tylko dolinę rzeki, dlatego 98% powierzchni Parku to grunty silnie uwilgotnione, stale lub okresowo podtapiane. Zdecydowana większość około 5500 ha to nieużytki pozostałe grunty to wody, łąki i pastwiska. Powierzchnia Parku zajmuje 6 810 ha, a jego otulina 15 408 ha. Najważniejszym obiektem na terenie parku mającym największy wpływ na ekosystemy i krystalizujący ich charakter jest dolina rzeki Narew o anastomozującym korycie. Narwiański Park Narodowy słynie z licznie występujących tu gatunków ptaków. Należy wziąć pod uwagę ten aspekt, i nie dopuszczać do powstawania czynników mogących niekorzystnie wpłynąć na ich osiedlanie się. - Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Narwi, który zajmuje północno – zachodnią część terenu gminy, a celem ochrony jest ochrona i zachowanie doliny Narwi wyróżniającej się wysokimi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi, kulturowymi i wypoczynkowymi. Utworzony został w 1986 r. (Rozporządzenie Nr 9/05 Wojewody Podlaskiego z dnia 25 luty 2005 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Narwi” – Dz. Urz. Woj. Podlaskiego Nr 54, poz. 722 ze zm.) i obejmuje tereny o wysokich walorach środowiska przyrodniczego o łącznej powierzchni 1810 ha. Generalnie obszar obejmuje większą część Doliny Górnej Narwi - od granicy państwa do Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi.. Dolina Narwi jest tu w znacznym stopniu zabagniona, a koryto rzeki rozdziela się na liczne odnogi, tworzące naturalny labirynt cieków wijących się wśród rozległych szuwarów i trzcinowisk. OCK Dolina Narwi łącznie z Narwiańskim Parkiem Narodowym stanowi obok Bagien Biebrzańskich jeden z największych w Europie Środkowej kompleksów mokradeł. Obszar ten kształtowany przez coroczne wylewy rzeki, uznawany jest za siedlisko o najbogatszej różnorodności biologicznej w strefie klimatu umiarkowanego. Głównym walorem OCK są zachowane niemal w nienaruszonym stanie naturalne stosunki wodne doliny. Dzięki nim wykształcił się tutaj ekosystem bagienny z całą siecią rozgałęzionych koryt rzecznych, z mozaikowym układem siedlisk wodnych, wilgotnych oraz lądowych. Taki układ zapewnia egzystencję unikatowej w skali Europy faunie i florze. Zwłaszcza na odcinku od Zbiornika Siemianówka do Narwiańskiego PN dolina Narwi stanowi IGPiM, Lublin 2012 - 14 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz ostoję dla wielu rzadkich gatunków. OCK Dolina Narwi to jedna z największych ostoi ptactwa wodno - błotnego w Polsce. Występują tu gatunki zagrożone w skali kraju i Europy, tj. wodniczka, dubelt, batalion, bocian czarny, świstun i zielonka. Do innych ptasich perełek tego Obszaru zaliczyć można takie gatunki jak: cyranka, krwawodziób, derkacz, bąk, rybitwa czarna i rzeczna, błotniak łąkowy, brzęczka, dudek, kulik wielki, rycyk, kropiatka, sowa błotna, podróżniczek i wodnik. Dolina Górnej Narwi to również miejsce przebywania chronionych ssaków np: bobra, wydry, wilka oraz nietoperzy - mopka, nocka łydkowłosego i dużego. Dolina stanowi ważny korytarz ekologiczny dla wielu zwierząt m. in. łosi. Walory kulturowe OCK Dolina Narwi to głównie zabytki budownictwa wiejskiego - wiatraki, tradycyjne drewniane zagrody, z budynkami krytymi strzechą - i zabytkowe obiekty sakralne głównie krzyże przydrożne i kapliczki oraz drewniane kościółki i cerkwie. Takie elementy krajobrazu jak stogi siana i brogi (zadaszone sterty siana), które zdobiły łąki i pastwiska, zdarzają się już coraz rzadziej. Na szczęście tradycyjne łodzie pychówki nie znikneły z nadnarwiańskiego krajobrazu. Łodzie te dawniej wykorzystywano do rybołówstwa i przewozu siana. Dziś często stanowią atrakcję turystyczną. - Ostoja Narwiańska (PLH 200024) – dolina Narwi na odcinku pomiędzy ujściem Szkwy i ujściem Supraśli należy do nielicznych w kraju dolin cechujących się mało zmienionym systemem rzecznym z licznymi meandrami i starorzeczami. Rezultatem zachowania naturalnego reżimu rzecznego są coroczne zalewy obejmujące znaczne partie doliny. Dynamika zalewów rzecznych odgrywa wielką rolę w kształtowaniu i utrzymaniu różnorodności siedlisk hydrogenicznych (lotycznych i lenitycznych) oraz semihydrogenicznych, reprezentujących różne stadia rozwojowe i sukcesyjne, zależne od natężenia czynników naturalnych oraz antropogenicznych. Znaczenie doliny Narwi jako ostoi Natura 2000 wynika z dużego zróżnicowania przyrodniczego, w tym obecności wielu typów siedlisk, reprezentowanych w niektórych przypadkach przez kilka podtypów. Wiele z nich występuje w postaci reprezentatywnych, doskonale zachowanych i wielkopowierzchniowych płatów, które są już rzadko spotykane i często niedostatecznie chronione w obrębie innych obszarów sieci Natura 2000 w Polsce północno-wschodniej. Należy do nich zaliczyć w pierwszej kolejności starorzecza, jałowczyska oraz murawy napiaskowe i kserotermiczne, a także różne typy łąk oraz dąbrowy świetliste. Dolina Narwi pełni również istotną funkcję korytarza ekologicznego i refugium gatunków związanych z ekosystemami nieleśnymi w rolniczym krajobrazie Niziny Północnopodlaskiej i Północnomazowieckiej. W ostoi odnotowano obecność 18 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG i wiele gatunków z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Dolina Narwi pełni rolę ostoi różnorodności florystycznej o znaczeniu, co najmniej krajowym. Występuje tu 14 gatunków z PCKLi/lub PCK R. Zróżnicowanie przyrodnicze Doliny zostało ukształtowane w wyniku naturalnych procesów fluwialnych oraz długotrwałego użytkowania rolniczego, przede wszystkim kośnego użytkowania łąk oraz wypasu, które w dalszym ciągu są dominującą formą użytkowania terenu na przeważającej części ostoi. Największym zagrożeniem dla przyrody doliny jest zalesianie sosną nieużytkowanych muraw, łąk i pastwisk oraz ekspansja zakrzaczeń i roślinności drzewiastej, która może pojawić się w wyniku odchodzenia rolników od tradycyjnego typu gospodarki. Zagrożeniem może stać się także zmiana stosunków wodnych, nadmierna intensyfikacja produkcji rolnej, zwłaszcza wzrost nawożenia, zaorywanie istniejących łąk i podsiewanie szlachetnych gatunków traw, stosowanie środków ochrony roślin. Do poważniejszych zagrożeń należy zaliczyć również eksploatację kruszyw naturalnych, zanieczyszczanie wód, nielegalne wysypiska śmieci, intensywną penetrację rekreacyjną, wnikanie zabudowy rekreacyjnej na obszar doliny, kłusownictwo. Poważnym zagrożeniem dla ekosystemów leśnych jest ujednolicanie drzewostanów i niedostosowanie ich składu gatunkowego do warunków siedliskowych przez wprowadzanie monokultur sosnowych na IGPiM, Lublin 2012 - 15 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz umiarkowanie żyzne siedliska leśne; zachwianie prawidłowej struktury wiekowej drzewostanów związane z eliminacją starodrzewie. - Narwiańskie Bagna (PLH200002) - Dobrze zachowane rodzaje siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, których wyróżniono tu 9 rodzajów, a najcenniejsze z nich to starorzecza, torfowiska i bory bagienne. Obszar ważny dla zachowania gatunków krągłoustych i ryb z Załącznika II Dyrektywy: minoga ukraińskiego (Eudontomyzon mariae), piskorza (Misgurnus fossilis) i różanki (Rhodeus sericeus amarus). Obfite populacje bobra (Castor fiber) i wydry (Lutra lutra). Ogółem stwierdzono tu 11 gatunków zwierząt ujętych w II Załączniku Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Główne zagrożenia dla obszaru wynikają ze zmiany stosunków wodnych na skutek melioracji dolnego biegu Narwi, pogorszenia jakości wód oraz ekspansji trzciny, spowodowanej zaprzestaniem użytkowania kośnego oraz wypasu. Obszar podlega działaniom z zakresu ochrony przeciwpowodziowej. Istniejące obiekty i urządzenia związane z ochroną przeciwpowodziową wymagają utrzymywania ich w sprawności technicznej. Na obszarze będą prowadzone działania związane z swobodnym spływem wód i kry. Wykonywanie tych prac obejmuje różne fragmenty doliny rzecznej i nie ma istotnego wpływu na całość obszaru Natura 2000. - Bagienna Dolina Narwi (PLB 200001) – Obszar obejmuje dolinę Narwi, pomiędzy Surażem i Żółtkami, w obrębie Narwiańskiego Parku Narodowego. Rzeka ma tu naturalny, wielokorytowy charakter i płynie doliną o szerokości od 300 do 4000 metrów. Narew tworzy tu sieć cieków rozpościerającą się nieraz na całą szerokość doliny. Cały obszar pokryty jest bogatą mozaiką siedlisk, głównie szuwarów, turzycowisk, zarośli wierzbowych i olsów. Jest to ptasia ostoja o randze europejskiej, w której stwierdzono przynajmniej 28 gatunków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i regularne występowanie dalszych 8 gatunków migrujących, nie wymienianych w tej dyrektywie. Ponadto 10 gatunków występujących tu ptaków wpisana została do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. w granicach obszaru lęgi odbywa przynajmniej 1% krajowej populacji lęgowej: bączka, bąka, dubelta, kwawodzioba, kszyka, rycyka, brzęczki, trzcinniczka, rokitniczki (powyżej 10% krajowej populacji) i błotniaka stawowego. Ponadto odnotowano tu wysokie zagęszczeni wielu innych gatunków, m.in. błotniaka łąkowego, derkacza, zielonki, cyranki i słowika szarego. Na terenie gminy występują też lasy o statusie ochronnym. Oddziaływanie na Natura 2000 i inne formy ochrony przyrody Tereny objęte zmianami zlokalizowane są poza zasięgiem form ochrony przyrody oraz Przyrodniczym Systemem Gminy, dlatego tez jego ustalenia nie będą mieć negatywnego wpływu na elementy ekologicznego systemu obszarów chronionych - ESOCH (w tym sieci ekologicznej ECONET-PL - obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym -25M, a jednocześnie biocentrum i strefę buforową obejmującą dolina Narwi). 9. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA SZCZEBLA KRAJOWEGO MIĘDZYNARODOWEGO UWZGLEDNIONE W OPRACOWYWANYM DOKUMENCIE I Z uwagi na skale i zakres zmian W Planie trudno bezpośrednio odnieść się do dokumentów rangi europejskiej. Z drugiej jednak strony, mimo iż Plan stanowi dokument o znaczeniu lokalnym, to przy jego sporządzaniu pośrednio uwzględnione zostały cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu krajowym i międzynarodowym, w szczególności dotyczące: ochrony powierzchni ziemi, racjonalnego gospodarowania i zachowania wartości przyrodniczych, utrzymania procesów ekologicznych, ochrony łączności ekologicznej i stabilności ekosystemów, różnorodności biologicznej, ciągłości IGPiM, Lublin 2012 - 16 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów wraz z ich siedliskami oraz utrzymania i przywracania do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2009 nr 151 poz. 1220 z późn. zm.), ustawą Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 (Dz. U. z 2004 Nr 92 poz. 880 z późn. zm.) i Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2005, Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.) oraz Polityką ekologiczną państwa na lata 2097-2012 oraz zgodnie z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podlaskiego oraz Programem ochrony środowiska dla Powiatu Białostockiego, Polityką ekologiczną państwa na lata 2010-2012, Krajową strategią ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem działań – 2003, Konwencją Berneńską o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk, Konwencją Bońską o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt Bonn 1979 r. i Konwencją o różnorodności biologicznej Rio de Janeiro z 1992 r., czy Konwencją o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza, jako środowisko życiowe ptactwa wodnego – Ramsar 1971 r. utrzymanie norm odnośnie jakości gleb określonych w przepisach szczegółowych, tj.: Ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266) i Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359) poprzez ustalenie: - gromadzenie odpadów komunalnych lub związanych z prowadzoną działalnością w szczelnych pojemnikach zlokalizowanych na własnej działce, - odbiór i utylizacja odpadów zgodne z zasadami gospodarowania odpadami obowiązującymi w mieście; - odprowadzanie ścieków bytowych do indywidualnych oczyszczalni ścieków realizowanych zgodnie z przepisami odrębnymi lub do zbiorników bezodpływowych, docelowo za pomocą systemu gminnej kanalizacji sanitarnej w układzie grawitacyjno-pompowym, do oczyszczalni ścieków w Choroszczy i Białymstoku. - odprowadzania wód opadowych do gruntu lub do cieku wodnego w granicach poszczególnych działek, na zasadach określonych w przepisach odrębnych, docelowo do gminnej sieci kanalizacji deszczowej, - wody opadowe z terenów, na których w związku z działalnością nastąpi przekroczenie poziomu zanieczyszczeń określonych w przepisach odrębnych, powinny być zebrane w sieć kanalizacji deszczowej i oczyszczone przed ich odprowadzeniem do gruntu lub do cieku wodnego, - dla całego obszaru objętego zmianą planu ustala się zaopatrzenie w wodę z sieci wodociągowej, - w granicach GZWP, zakazuje się: wprowadzania do ziemi, wód powierzchniowych i podziemnych nieczyszczonych ścieków; lokalizowania składowisk odpadów, lokalizowania bezpodściółkowych ferm chowu zwierząt, lokalizowania mogilników środków ochrony roślin i pochówku zwierząt, - w granicach GZWP, nakazuje się likwidację istniejących źródeł zagrożeń wód podziemnych, w tym nieczynnych i nie przewidzianych do eksploatacji otworów studziennych. ochrony wód powierzchniowych i podziemnych określonych w przepisach szczegółowych, tj.: Program Ochrony Środowiska województwa podlaskiego, ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.), Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr. 72 poz. 747 z późn. zm.) i Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych (2003), Dyrektywa 96/61/EC z 24 września 1996 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania IGPiM, Lublin 2012 - 17 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz zanieczyszczeń, Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. W tym celu Plan wprowadza następujące zasady dotyczące gospodarki ściekowej: - odprowadzanie ścieków bytowych do indywidualnych oczyszczalni ścieków realizowanych zgodnie z przepisami odrębnymi lub do zbiorników bezodpływowych, docelowo za pomocą systemu gminnej kanalizacji sanitarnej w układzie grawitacyjno-pompowym, do oczyszczalni ścieków w Choroszczy i Białymstoku. - odprowadzania wód opadowych do gruntu lub do cieku wodnego w granicach poszczególnych działek, na zasadach określonych w przepisach odrębnych, docelowo do gminnej sieci kanalizacji deszczowej, - wody opadowe z terenów, na których w związku z działalnością nastąpi przekroczenie poziomu zanieczyszczeń określonych w przepisach odrębnych, powinny być zebrane w sieć kanalizacji deszczowej i oczyszczone przed ich odprowadzeniem do gruntu lub do cieku wodnego, - dla całego obszaru objętego zmianą planu ustala się zaopatrzenie w wodę z sieci wodociągowej, - w granicach GZWP, zakazuje się: wprowadzania do ziemi, wód powierzchniowych i podziemnych nieczyszczonych ścieków; lokalizowania składowisk odpadów, lokalizowania bezpodściółkowych ferm chowu zwierząt, lokalizowania mogilników środków ochrony roślin i pochówku zwierząt. - w granicach GZWP, nakazuje się likwidację istniejących źródeł zagrożeń wód podziemnych, w tym nieczynnych i nie przewidzianych do eksploatacji otworów studziennych. ochrony powietrza określonych w przepisach szczegółowych, tj.: Program Ochrony Środowiska województwa podlaskiego i Program ochrony środowiska dla Powiatu Białostockiego, Dyrektywa 96/62/EU z dnia 27 września 1996 r. w sprawie jakości powietrza, Konwencja Wiedeńską o ochronie warstwy ozonowej, sporządzonym w Wiedniu 22 marca 1985 r., Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową, sporządzony w Montrealu 16 września 1987 r. wraz z poprawkami londyńskimi i poprawkami kopenhaskimi, Konwencja w sprawie zmian klimatu wraz z protokołem sporządzonym w Kyoto w dniach 1-10 grudnia 1997 r., Dyrektywa 96/62/EU z dnia 27 września 1996 r. w sprawie oceny i zarządzania jakością otaczającego powietrza. Plan reguluje to poprzez ogólne zasady dotyczące zaopatrzenia w energie cieplną i gaz z zaleceniem wykorzystania w szczególności: energii elektrycznej, gazu, oleju niskosiarkowego, węgla spalanego w piecach niskoemisyjnych lub odnawialnych źródeł energii docelowo z systemu miejskiego. ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym Plan ustala: - wyznacza się strefę ochronną o szerokości po 7 m od osi istniejącej, napowietrznej linii elektroenergetycznej SN, zgodnie z rysunkiem zmiany planu, - w wyznaczonej na rysunku zmiany planu strefie ochronnej zakazuje się lokalizowania zabudowy związanej ze stałym pobytem ludzi, - w przypadku skablowania lub likwidacji napowietrznej linii elektroenergetycznej SN wyznaczona strefa ochronna przestaje obowiązywać. utrzymanie norm odnośnie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, określonych w przepisach szczegółowych, tj.: ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007, Nr 120, poz. 826) Poprzez zapis: obowiązek ochrony przed hałasem dla istniejącej zabudowy i zapewnienia właściwego standardu akustycznego dla nowoprojektowanej zabudowy poprzez określenie dopuszczalnych poziomów hałasu zgodnie z przepisami odrębnymi – dla IGPiM, Lublin 2012 - 18 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz terenów oznaczonych symbolem MN/U i P dopuszczalny poziom hałasu jak dla terenów mieszkaniowo-usługowych. prawidłowej gospodarki odpadami określonej w przepisach szczegółowych, tj.: Ustawa z dnia 14 września 2010 r. o odpadach (Dz. U. Nr 185 poz. 1243 ze zm.), Program Ochrony Środowiska województwa podlaskiego, Plan gospodarki odpadami dla województwa podlaskiego, Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Białostockiego, Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów. Plan cel ten wprowadza zapisem: - gromadzenie odpadów komunalnych lub związanych z prowadzoną działalnością w szczelnych pojemnikach zlokalizowanych na własnej działce, - odbiór i utylizacja odpadów zgodne z zasadami gospodarowania odpadami obowiązującymi w mieście. braku oddziaływań transgranicznych – zgodnie z Konwencję w sprawie transgranicznego przemieszczania zanieczyszczeń na dalekie odległości, sporządzoną w Genewie 13 listopada 1979 r., Protokół do Konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości, dotyczący długofalowego finansowania wspólnego programu monitoringu i oceny zanieczyszczeń powietrza na dalekie odległości w Europie (EMEP), Konwencję o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzoną w Espoo 25 lutego 1991 r. poprzez ‘całkowity zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, za wyjątkiem: - dróg publicznych i związanych z nimi urządzeń, - obiektów i sieci infrastruktury technicznej, - obiektów i urządzeń na terenie oznaczonym symbolem P dopuszczonych niniejszym planem. Wyznaczone obszary o funkcji związanej z zabudową mieszkaniową mają niewielkie powierzchnie, znacznie poniżej wartości progowych (2 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody lub 4 ha na obszarach innych) podanych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego odpowiadają zaleceniom polityki ekologicznej państwa, której cele i priorytety zharmonizowane są z wymaganiami Unii Europejskiej. 10. OCENA ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY ŚRODOWISKA Kryteriami, którymi posłużono się do dokonania oceny były zagrożenia dla liczebności i bioróżnorodności gatunków i siedlisk, utrata cennych walorów przyrodniczych, zagrożenia dla obszarów przyrodniczo cennych(w tym dla celu i przedmiotu ochrony obszarów Natura 2000), zakłócenia w funkcjonowaniu powiązań ekologicznych, zagrożenia hałasem, zmianę określonych parametrów jakości środowiska (możliwość zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych, gleb oraz powietrza). Dla terenów obiektów produkcyjno-usługowych P i MN/U prognozuje się: różnorodność – negatywne oddziaływanie krótkoterminowe, chwilowe bezpośrednie biologiczna będzie związane z dopuszczeniem zmiany zagospodarowania terenu – wprowadzenie nowej dodatkowej zabudowy – w wyniku prac budowlanych zostanie zniszczona częściowo szata roślinna (która następnie może zostać odbudowana po zakończeniu procesu budowlanego), prace budowlane będą powodowały wypłaszanie drobnych zwierząt – oddziaływanie to zaistnieje każdorazowo w IGPiM, Lublin 2012 - 19 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz – – – ludzie – – – – zwierzęta – – – – – – rośliny – – – system przyrodniczy – przypadku zainicjowania robót budowlanych, bez względu na istniejący stan zagospodarowania przestrzeni; pozytywne oddziaływanie długoterminowe pośrednie będzie się wiązało z faktem, iż tereny obiektów produkcyjnych składów i magazynów wskazane w Planie dotyczą obiektów w już zainwestowanym podobnymi obiektami w terenie (sąsiedztwie); plan zakazuje też przedsięwzięć znacząco negatywnie oddziaływujących na środowisko; zmniejszenie terenu biologicznie czynnego do 50% dla MN/U i 30% dla terenu P będzie negatywnym oddziaływaniem pośrednim, długoterminowym i stałym wpływającym na zmniejszenie bioróżnorodności. negatywnym, bezpośrednim, tymczasowym oddziaływaniem dla osób przebywających w granicach terenu może być emisja hałasu na etapie realizacji jak i eksploatacji terenu; oddziaływaniem pozytywnym długoterminowym, pośrednim i stałym jest zalecenie stosowania do celów grzewczych niskoemisyjnych czynników grzewczych i źródeł alternatywnych; oddziaływaniem pozytywnym, bezpośrednim, długoterminowym, stałym będzie rozbudowa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej i zalecenie podłączenia do nich budynków, w szczególności nowopowstających. Wpłynie to pozytywnie na jakość wód ujmowanych do celów spożywczych. pozytywnym zapisem Planu jest nakaz ograniczenia uciążliwości hałasowej do granic działki własnej. negatywnym oddziaływaniem długoterminowym pośrednim i stałym będzie ograniczenie do 50% dla MN/U i 30% dla terenu P terenu biologicznie czynnego, a co za tym idzie zmniejszenie przestrzeni życiowej zwierząt; grodzenie terenu wiąże się z ograniczeniem migracji zwierząt (głównie ssaków) co za tym idzie negatywnym, długoterminowym, pośrednim oddziaływaniem stałym; oddziaływaniem negatywnym, bezpośrednim, chwilowym będą roboty budowlane w wyniku dopuszczenia realizacji zabudowy, co będzie powodowało płoszenie zwierząt, zwłaszcza ptaków; oddziaływaniem negatywnym długoterminowym i chwilowym będzie okresowy wzmożony ruch samochodowy w rejonie co może zagrażać życiu drobnych zwierząt; pozytywnym oddziaływaniem będzie brak możliwości realizacji na tych terenach inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, przez co nie powinny powstać oddziaływania wpływające istotnie negatywnie środowisko życia zwierząt; pozytywnym zapisem Planu jest nakaz ograniczenia uciążliwości hałasowej do granic działki własnej. pozytywne oddziaływanie długoterminowe pośrednie będzie się wiązało z faktem, iż tereny obiektów produkcyjnych składów i magazynów wskazane w Planie dotyczą obiektów już istniejących. Plan nie przewiduje rozwoju tego typu inwestycji (inwestycji uciążliwych) w związku z czym nie powstaną nowe negatywne oddziaływania w stosunku do świata roślin na terenie gminy. negatywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym i stałym będzie zmniejszenie terenu biologicznie czynnego do 50% dla MN/U i 30% dla terenu P i utrata siedlisk roślinnych w miejscach realizacji zabudowy usługowej. pozytywnym oddziaływaniem będzie brak możliwości realizacji na tych terenach inwestycji mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, przez co nie powinny powstać oddziaływania wpływające negatywnie na siedliska roślinne. oddziaływanie neutralne na PSG i KPn-23C “Bagienna Dolina Narwi”. IGPiM, Lublin 2012 - 20 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz woda powietrze powierzchnia ziemi krajobraz – pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym i stałym będzie podczyszczanie wód opadowych przed zrzutem do gruntu z terenów produkcyjnych i usługowych; – pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym, stałym będzie docelowe podłączenie (zgodnie z założeniami Planie) terenu do zbiorczej sieci wodociągowej co ograniczy realizację indywidualnych, niekontrolowanych ujeść wód; – pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym, stałym będzie docelowe podłączenie (zgodnie z założeniami Planie) do sieci kanalizacyjnej co ograniczy realizację nieszczelnych szamb, z których zanieczyszczenia przedostają się do wód podziemnych; – negatywnym oddziaływaniem długoterminowym i stałym będzie zwiększenie powierzchni nieprzepuszczalnych co będzie powodowało odwadnianie terenu i okresowe przesuszani; – negatywnym oddziaływaniem długoterminowym, pośrednim i stałym będzie przyrost zabudowy, co zwiększy zapotrzebowanie na wodę, a co za tym idzie pośrednio przyczyni się do obniżania poziomu wód podziemnych, w szczególności zapotrzebowanie na wodę może wzrosnąć wraz z pojawieniem się usług wykorzystujących w swojej działalności znaczne ilości wody. – w zależności od rodzaju obiektów produkcyjnych oraz stosowanej technologii mogą się pojawić inne zagrożenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery; – ddziaływaniem pozytywnym długoterminowym, bezpośrednim i stałym będzie stosowanie do celów grzewczych paliw o niskiej emisji zanieczyszczeń oraz odnawialnych źródeł energii co zmniejszy ilość zanieczyszczeń w atmosferze; negatywne oddziaływanie długoterminowe, bezpośrednie i chwilowe będzie się wiązało z okresowo wzmożonym ruchem samochodowym co będzie powodowało zwiększenie w tym rejonie zanieczyszczeń atmosferycznych; – pozytywnym oddziaływaniem będzie brak możliwości realizacji na tych terenach inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, przez co nie powinny powstać oddziaływania wpływające negatywnie na jakość powietrza. – pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym, stałym będzie docelowe podłączenie (zgodnie z założeniami Planie) do zbiorczej sieci kanalizacyjnej co ograniczy realizację nieszczelnych szamb, z których zanieczyszczenia przedostają się do gruntu; – negatywnym oddziaływaniem długoterminowym bezpośrednim i stałym zwiększającym jej degradację będą wszelkie roboty ziemne związane z budową budynków szczególnie z kondygnacjami podziemnymi lub sieci infrastruktury technicznej. – pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym, stałym będzie docelowe podłączenie (zgodnie z założeniami Planie) terenów tych do zbiorczej sieci kanalizacyjnej co ograniczy realizację nieszczelnych szamb, z których zanieczyszczenia przedostają się do gruntu. – pozytywnym oddziaływaniem będzie brak możliwości realizacji na tych terenach inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, przez co nie powinny powstać oddziaływania wpływające negatywnie na powierzchnie ziemi; – pozytywnym ustaleniem Planu jest regulacja gospodarki odpadami. – negatywnym oddziaływaniem długoterminowym bezpośrednim będzie lokalizacja dużych obszarów usługowo-produkcyjnych na terenach wiejskich. Takie kompleksy zabudowy usługowej w znaczący sposób przekształcą krajobraz - mogą powstać tam obiekty w sposób znaczący dysharmonizujące z otoczeniem; – pozytywny skutek długoterminowy bezpośredni będzie się wiązał z zastosowaniem określonych w Planie warunków dotyczących IGPiM, Lublin 2012 - 21 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz – klimat – – – – dobra naturalne – – – zabytki dobra materialne architektury nowopowstającej zabudowy, co pozwoli na kształtowanie harmonijnych i wyważonych w krajobrazie obiektów; pozytywny wpływ długoterminowy, bezpośredni i stały będzie miało uporządkowanie terenów nieużytków porolnych. negatywnym oddziaływaniem pośrednim i długoterminowym, stałym będzie zmniejszenie terenów biologicznie czynnych co wpłynie na topoklimat szczególnie nagrzewnie i spadek wilgotności powietrza; negatywnym oddziaływaniem długoterminowym bezpośrednim będzie emisja hałasu od terenów usług i produkcji, im większy teren przeznaczony pod usługi tym więcej potencjalnych użytkowników i tym wyższe natężenie hałasu. pozytywnym oddziaływaniem będzie brak możliwości realizacji na tych terenach inwestycji mogących zawsze oddziaływać na środowisko, przez co nie powinny powstać oddziaływania wpływające negatywnie na klimat; pozytywnym zapisem planu jest nakaz ograniczenia uciążliwości hałasowej do granic działki własnej. pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym, stałym na wody podziemne jako dobro naturalne będzie podłączenie (zgodnie z założeniami Planie) wszystkich terenów budowlanych do sieci kanalizacyjnej co ograniczy realizację nieszczelnych szamb, z których zanieczyszczenia przedostają się do wód podziemnych. pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym i stałym będzie podczyszczanie wód opadowych przed zrzutem do gruntu z terenów składowych i usług uciążliwych i terenów komunikacyjnych. pozytywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym, stałym na wody podziemne jako dobro naturalne będzie podłączenie do zbiorczej sieci wodociągowej co ograniczy realizację indywidualnych, niekontrolowanych ujeść wód. brak oddziaływań. oddziaływanie na zabudowę, jako dobro materialne będzie pozytywne, długoterminowe i stałe, podobnie jak na zaspokajanie potrzeb mieszkańców poprzez nowe tereny usług. Dla terenów infrastruktury drogowej (KDL) i technicznej: tereny infrastruktury wodociągowej, tereny infrastruktury kanalizacyjnej oraz wszelkich obiektów infrastruktury technicznej nie wyznaczonych liniami rozgraniczającymi: różnorodność biologiczna ludzie – negatywne oddziaływanie krótkoterminowe, chwilowe bezpośrednie będzie związane z realizacją infrastruktury technicznej – wprowadzenie nowej dodatkowej, lub wymianą istniejących obiektów oraz sieci infrastruktury technicznej – w wyniku prac budowlanych (szczególnie ziemnych) zostanie zniszczona częściowo szata roślinna (która następnie może zostać odbudowana po zakończeniu procesu budowlanego), prace budowlane będą powodowały wypłaszanie zwierząt – oddziaływanie to zaistnieje każdorazowo w przypadku zainicjowania robót budowlanych, bez względu na istniejący stan zagospodarowania przestrzeni; – negatywnym oddziaływaniem długoterminowym i bezpośrednim, stałym jest potencjalna możliwość wycinki istniejącego drzewostanu; – w miejscach realizacji obiektów infrastruktury technicznej nastąpi zmniejszenie terenu biologicznie czynnego, lecz przeważnie będą to niewielkie pojedyncze powierzchnie zajęte pod słupy. Pozostałe dopuszczone obiekty nie wpłyną zasadniczo na zmniejszenie terenu biologicznie czynnego, w związku z czym oddziaływanie w tym zakresie będzie nieznaczne. – oddziaływanie negatywne długoterminowe i bezpośrednie i stałym dla ludzi będzie dalsze utrzymanie napowietrznych sieci infrastruktury elektroenergetycznej jako linii napowietrznych, które będą emitowały pola elektromagnetyczne i stanowiły zagrożenie w przypadku awarii. Pozytywnym oddziaływaniem będzie ich skablowanie. – pozytywnym oddziaływaniem długoterminowy pośrednim i stałym będzie IGPiM, Lublin 2012 - 22 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz – – – zwierzęta – – rośliny – – – – – – system przyrodniczy woda – ochrona ludności przed promieniowaniem elektromagnetycznym poprzez wolne od zabudowy przeznaczonej na pobyt stały ludzi strefy techniczne od linii SN; oddziaływaniem pozytywnym, długoterminowym, pośrednim i stałym będzie wyposażenie terenu w sieć kanalizacji sanitarnej oraz realizacja oczyszczalni ścieków co wpłynie na jakość pobieranych do celów spożywczych wód podziemnych; oddziaływaniem pozytywnym, długoterminowym pośrednim i stałym będzie wyposażenie terenu w sieci gazowe (Plan przewiduje stopniowy rozwój sieci gazowej) co zastąpi materiały stałe używane do ogrzewania i zmniejszy emisje zanieczyszczeń do atmosfery; pozytywnym oddziaływaniem długoterminowym bezpośrednim jest realizacja infrastruktury technicznej, co podnosi jakość życia mieszkańców. negatywnym oddziaływaniem długoterminowym, bezpośrednim i stałym będzie utrzymanie napowietrznych linii elektroenergetycznych emitujących pola elektroenergetyczne, w szczególności w rejonie linii oddziaływaniem pozytywnym, długoterminowym, pośrednim i stałym będzie wyposażenie terenu gminy w sieci kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalnię ścieków, co ograniczy przenikanie zanieczyszczeń do gruntu i wód szczególnie powierzchniowych stanowiących miejsca bytowania wielu gatunków zwierząt, głównie ptaków i płazów; oddziaływaniem pozytywnym, długoterminowym, pośrednim i stałym będzie wyposażenie terenu gminy w sieci gazowe, co wpłynie na zmniejszenie stosowania do celów grzewczych paliw stałych, a przez to ograniczy emisję zanieczyszczeń do atmosfery. negatywnym oddziaływaniem bezpośrednim, długoterminowym i stałym będzie nieznaczne zmniejszenie terenów biologicznie czynnych w miejscach lokalizacji obiektów infrastruktury technicznej; negatywnym oddziaływaniem długoterminowym, bezpośrednim i stałym będzie lokalizacja sieci infrastruktury technicznej powodująca trwałą wycinkę drzew bez możliwości jej odtwarzania; w rejonie lokalizacji sieci kanalizacji sanitarnej może dojść do nieznacznego obniżenia poziomu wód gruntowych co wpłynie na przesuszanie gruntu, a co za tym idzie pogorszą się warunki siedliskowe rośli i gatunki bardzie wrażliwe mogą obumierać; negatywnym oddziaływaniem chwilowym, bezpośrednim i krótkoterminowym będzie realizacja podziemnych sieci infrastruktury technicznej, ponieważ roboty ziemne będą powodowały uszkadzanie korzeni drzew i krzewów co może prowadzić do ich obumierania. oddziaływaniem pozytywnym, długoterminowym, pośrednim i stałym będzie wyposażenie terenu gminy w sieci gazowe co wpłynie na zmniejszenie stosowania do celów grzewczych paliw stałych, a przez to ograniczy emisję zanieczyszczeń do atmosfery co jest istotne dla gatunków wrażliwych na zanieczyszczenia; oddziaływaniem pozytywnym, pośrednim i stałym będzie realizacja sieci kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalnię ścieków co zmniejszy przenikanie zanieczyszczeń z nieszczelnych szamb do wód powierzchniowych i ich eutrofizację, a co za tym idzie wypieranie gatunków wodnych i przywodnych przez roślinność bagienną i lądową. brak oddziaływania. – nieznaczne negatywne oddziaływanie może być związane z realizacją sieci kanalizacyjnych, co spowoduje obniżanie poziomu wód gruntowych. Będzie to oddziaływanie długoterminowe, bezpośrednie i stałe, ale minimalne. – oddziaływaniem pozytywnym długoterminowym i stałym będzie realizacja sieci infrastruktury wodociągowej, co pozwoli na kontrolowanie poboru wód i zmniejszy ryzyko powstawania lokalnych ujęć wód, które nie są kontrolowane w zakresie ilości poboru wody oraz sposobu likwidacji tych IGPiM, Lublin 2012 - 23 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz powietrze powierzchnia ziemi krajobraz klimat dobra naturalne zabytki dobra materialne ujęć; – oddziaływaniem pozytywnym, długoterminowym, bezpośrednim i stałym będzie realizacja sieci kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalni ścieków co znacznie zmniejszy ilość zanieczyszczeń przenikających do wód; – negatywnym oddziaływaniem długoterminowym, bezpośrednim i stałym będzie utrzymanie i dalsza realizacja napowietrznych sieci elektroenergetycznych oraz urządzeń nadawczych emitujących pola elektroenergetyczne. – negatywnym oddziaływaniem, długoterminowym, bezpośrednim i stałym może być realizacja oczyszczalni ścieków, które mogą emitować odory. – pozytywnym oddziaływaniem długotrwałym, pośrednim i stałym będzie realizacja sieci gazowych co może zastąpić paliwa stałe stosowane do celów grzewczych, a co za tym idzie zmniejszy emisje zanieczyszczeń z indywidualnych źródeł ciepła. – negatywnym oddziaływaniem długoterminowym, bezpośrednim i chwilowym będzie realizacja podziemnych sieci infrastruktury technicznej, ponieważ roboty ziemne znacznie naruszą profil glebowy i tymczasowo i lokalnie zmienią ukształtowanie powierzchni ziemi; – oddziaływaniem pozytywnym, długoterminowym, bezpośrednim i stałym będzie realizacja sieci kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków co znacznie zmniejszy ilość zanieczyszczeń przenikających do gruntu. – negatywnym oddziaływaniem długotrwałym, bezpośrednimi i stałym będzie utrzymanie napowietrznych sieci infrastruktury technicznej, które burzą harmonię krajobrazu. nie przewiduje się znaczącego oddziaływania na klimat. – pozytywne oddziaływanie długoterminowe, bezpośrednie i stałe będzie miała realizacja sieci kanalizacji sanitarnej co zmniejszy przenikanie zanieczyszczeń do wód podziemnych. brak oddziaływania. realizacja sieci infrastruktury technicznej wpłynie na wartość nieruchomości, która dla nieruchomości uzbrojonych jest znacznie wyższa niż dla nieuzbrojonych; realizacja sieci wpłynie pośrednio pozytywnie i stale na jakość życia mieszkańców. 11. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z REALIZACJI USTALEŃ ZMIANY PLANU Generalnie celem minimalizowania uciążliwości proponowanej w Planie funkcji należy stosować przy jej realizacji najnowsze dostępne technologie i wysokiej jakości urządzenia i materiały, a przede wszystkim należy respektować wszystkie ustalenia (nakazy i zakazy) zawarte w uchwale Planu, które regulują szereg ważnych aspektów ochrony środowiska. Podstawowymi środkami minimalizującymi negatywne oddziaływanie Planu są jego ustalenia ochronne przytoczone w rozdziale 9 Prognozy. Ewentualne negatywne oddziaływania (których wykrycie na etapie Prognozy nie było możliwe) nowo wprowadzonych czy też zintensyfikowanych funkcji (wszelkiej zabudowy i działalności gospodarczej) na poszczególne komponenty środowiska można będzie ograniczyć poprzez wprowadzenie następujących działań: ograniczanie prowadzenia prac realizacyjnych do pory dziennej optymalizację czasu pracy, tak by ograniczyć liczbę przejazdów ciężkich, samochodów i maszyn; preferowanie nasadzenia gatunków o największych zdolnościach tłumienia hałasu jak klon jawor, czy lipa drobnolistna; IGPiM, Lublin 2012 - 24 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz projektowanie i budowanie rozproszonego odwodnienia dróg do otaczającego terenu (np. poprzez ograniczanie stosowania krawężników zwiększających okresową koncentrację zanieczyszczeń); generalne stosowanie urządzeń proekologicznych i dbałości o utrzymanie ich sprawności i właściwego funkcjonowania; wprowadzanie ogrodzeń drewnianych zamiast betonowych; maskowanie zielenią elementów dysharmonijnych lub ich usuwanie; odtworzenie czystego przedpola ekspozycyjnego, estetycznego tła przy pomocy działań porządkujących; stosowanie sprawnych technicznie maszyn i środków transportu podczas etapu budowy; zabezpieczenie (uszczelnienie) terenów zapleczy budowy; ochrona terenu przed zanieczyszczeniami substancjami ropopochodnymi i smarami używanymi w urządzeniach mechanicznych i pojazdach, poprzez zastosowanie mas bitumicznych i innych (właściwych) materiałów budowlanych; wyposażanie systemów odprowadzania wód opadowych w osadniki, piaskowniki i separatory substancji ropopochodnych; racjonalne stosowanie środków do zwalczania śliskości w okresie zimowym i używanie chemicznych środków ochrony roślin w okresie wegetacji upraw (np. owadobójczych i chwastobójczych) w sposób zapewniający właściwe działanie, a jednocześnie nie powodujący nadmiernego zanieczyszczenia i degradacji środowiska; identyfikacje lokalnych ujęć wody położonych w pobliżu realizowanych inwestycji i ustalenie dla nich stref ochronnych (ze szczególnym uwzględnieniem zakazu lokalizowania w tych strefach zaplecza budowy, czy miejsc obsługi sprzętu budowlanego i pojazdów). utworzenie strefy ekotonalnej pomiędzy lasem a nową zabudową; rekultywacje terenów narażonych na zmianę i degradację. Zastosowanie się do wszystkich ustaleń Planu i powyższych propozycji powinno wystarczająco ograniczyć lub nawet wykluczyć negatywne oddziaływanie ustaleń zmiany Planu na środowisko. Celem uzyskania pewności, że dana funkcja nie oddziałuje negatywnie na środowisko jest ustalenie obowiązku monitoringu (odniesienie rozdz. 4 Prognozy). 12. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko mówi, że zakres prognozy oddziaływania na środowisko powinien przedstawiać rozwiązania alternatywne do rozwiązań przyjętych w projekcie Planu (w szczególności w odniesieniu do obszarów Natura 2000). W przypadku przedmiotowej zmiany Planu lokalizacja projektowanych funkcji wynika z konkretnych wniosków właścicieli nieruchomości, które to zostały rozpatrzone i w obecnym zasięgu i formie zaakceptowane przez organ sporządzający Plan. Nowe inwestycje są zmianami punktowymi wyznaczonymi w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, dlatego rozwiązania alternatywne nie mogą polegać na zmianie tych zapisów w planie. Działania alternatywne w skali pojedynczej inwestycji powinny polegać na wyborze wariantu (lokalizacyjnego, konstrukcyjnego i technologicznego), który będzie w najmniejszym stopniu negatywnie oddziaływać na środowisko w ujęciu tejże konkretnej inwestycji. IGPiM, Lublin 2012 - 25 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz 13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Obszar opracowania obejmuje teren 2 działek zlokalizowanych w obrębie ewidencyjnym Łyski (północno-wschodnia część gminy Choroszcz, środkowa cześć województwo podlaskiego) i zajmujących w sumie około 1,26 ha. Gmina ta leży w środkowej części województwa podlaskiego, w zachodniej części powiatu białostockiego. Podstawę prawną Prognozy oddziaływania na środowisko stanowi: ● Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późniejszymi zmianami); ● Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 (Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 z późniejszymi zmianami); Celem Prognozy jest określenie charakteru prawdopodobnych skutków i oddziaływań na środowisko przyrodniczo-kulturowe, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez Plan sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Zgodnie z art.51 ust.2 ww. ustawy z dnia 3 października 2008r. Prognoza w szczególności określa, analizuje i ocenia przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko w tym m.in. na różnorodność biologiczną, zwierzęta, rośliny, wodę, powierzchnię ziemi, krajobraz, zasoby naturalne, a także system przyrodniczy gminy i powiązania przyrodnicze obszaru oraz prawne formy ochrony przyrody. Dokumentami w powiązaniu, z którymi została sporządzona Prognoza były: Uzgodnienie zakresu prognozy z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Białymstoku (znak pisma: WOOŚ-I.411.1.17.2012.EC); Uzgodnienie zakresu prognozy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Białymstoku (znak pisma: NZ-8243-7/2/12); Zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy ChoroszczLublin 2012; Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz – Lublin 2004; Ekofizjografia podstawowa gminy Choroszcz – Lublin 2012; Prognoza skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Choroszcz na środowisko przyrodnicze – Białystok 2000; Program ochrony środowiska miasta i gminy Choroszcz na lata 2004-2012 – Choroszcz 2004; Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Choroszcz na lata 2006-2014 – Choroszcz 2006; Program ochrony środowiska dla Powiatu Białostockiego, Gołaszewski S. – Białystok 2007; Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Białostockiego – Białystok 2007; Raport o stanie środowiska województwa podlaskiego na lata 2009 - 2010 – WIOŚ, Białystok, 2011; Program ochrony środowiska województwa podlaskiego na lata 2011 – 2014 z perspektywą do roku 2015 – 2018; Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podlaskiego – Białystok 2003; Polityką ekologiczną państwa na lata 2010 – 2012 z perspektywą do roku 2016 Lublin 2010. Plan wprowadza: MN/U - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami; IGPiM, Lublin 2012 - 26 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz P - tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów; KDL - tereny dróg publicznych klasy lokalnej. Dla terenów o dominującej funkcji mieszkaniowej, produkcyjno-usługowej oraz związanej z nimi funkcji komunikacyjnej (i pozostałej infrastruktury) mogą wystąpić charakterystyczne oddziaływania środowiskowe: emisja zanieczyszczeń do atmosfery (wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza); emitowanie hałasu i pól elektromagnetycznych; wytwarzanie odpadów komunalnych; przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu; zmiany w krajobrazie; zmiany szaty roślinnej; ryzyko wystąpienia poważnych awarii i zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzi. Prognoza wykazała, że w Planie uwzględnione zostały cele i zasady ochrony środowiska szczebla krajowego i międzynarodowego (w tym wspólnotowego) i nie wykazała drastycznych sprzeczności wynikających z unormowań prawnych wymagających radykalnych zmian projektu dokumentu. Zapisy projektu uchwały są poprawne w odniesieniu do obowiązków z zakresu ochrony środowiska - gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem i ochrony wód podziemnych oraz ochrony przyrody (wody powierzchniowe, zagrożenie powodziowe, strefy ochronne ujęć i obszary ochronne rzek na tym terenie i w jego sąsiedztwie nie występują). Projektowany sposób zagospodarowania przestrzennego poszczególnych obszarów gminy Choroszcz nie wpłynie znacząco na pogorszenie stanu środowiska - nie prognozuje się przekroczeń określonych prawem standardów jakości środowiska. Nie stwierdza się też transgranicznych oddziaływań ustaleń Planu. W podsumowującej, poniższej tabeli wyróżniono następujące rodzaje i charakter oddziaływań na środowisko projektowanych funkcji oraz stanu istniejącego: o + + - znaczące korzystne oddziaływanie - oddziaływanie powodujące korzystne zmiany w środowisku, najczęściej wtórne, pojawiające się w dłuższym horyzoncie czasowym, prowadzące do poprawy wybranych elementów środowiska przyrodniczo-kulturowego w wymiarze ponadlokalnym; o + - słabe korzystne oddziaływanie – zauważalne pozytywne oddziaływanie, nie powodujące ilościowo istotnych zmian w środowisku; o - oddziaływanie neutralne - całkowity brak wpływu lub wpływ nieznaczący oddziaływanie nie powodujące odczuwalnych (mierzalnych) skutków w środowisku; o – - słabe negatywne oddziaływanie – oddziaływanie zauważalne, powodujące odczuwalne skutki środowiskowe, lecz nie powodujące przekroczeń standardów, istotnych zmian ilościowych i jakościowych, możliwe do ograniczenia; o - - - umiarkowane negatywne oddziaływanie - możliwe do ograniczenia metodami planistycznymi; o - - - - znaczące niekorzystne oddziaływanie - ma istotny wpływ negatywny – oddziaływanie powodujące zasadniczą zmianę określonych parametrów jakości środowiska, zagrożenia dla obszarów przyrodniczo cennych (możliwe do ograniczenia metodami planistycznymi czy rozwiązaniami alternatywnymi do negatywnego umiarkowanego lub tez zmuszające do odstąpienia od lokalizacji funkcji); o B – oddziaływanie bezpośrednie; o P – oddziaływanie pośrednie; o W – oddziaływanie wtórne; o SK – oddziaływanie skumulowane; o K – oddziaływanie krótkoterminowe; o Ś – oddziaływanie średnioterminowe; IGPiM, Lublin 2012 - 27 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz o D – oddziaływanie długoterminowe; o S – oddziaływanie stałe; o C – oddziaływanie chwilowe; o L – oddziaływanie lokalne; o R - oddziaływanie ponadlokalne (‘regionalne’). Ludzie Istniejące i projektowane formy ochrony przyrody System przyrodniczy Bioróżnorodność – flora, fauna Wody Powietrze Powierzchnia ziemi, gleby Topoklimat Klimat akustyczny Krajobraz Dobra materialne, zabytki stan istniejący MN/U P +/o/- +/- o/- +/- B, P, SK, K, D, S, C, L o B, P, D, S, C, L B, K, D, S, C, L - B, P, K, D, S, C, L o KDL o B, Ś, D, C, L +/o/- o/- o/- o/- B, P, S, D, L +/o/- P, C, L o/- P, C, L o/- P, S, L o/- B, P, K, S, L B, P, K, D, S, C, L o/- B, P, C, S, L o/- B, P, K, D, S, C, L o/- B, C, SK, L P, SK, K, C, L B, C, SK, L B, K, L o/- o/- - - B, P, C, SK, Ś, K, L o/- B, P, SK, D, S, C, L - B, K, C, L B, C, D, L - - B, S, L o/- B, D, S, L o/- B, D, S, L o/- B, C, D, L - P, K, L o/- SK, K, D, C, L o/- P, SK, D, L o/- B, C, D, L - B, D, S, C, L +/o/- B, D, C, L +/o/- B, C, Ś, L - B, C, Ś, L o/- B, D, S, L B, SK, D, S, L o/+ B, S, L o/+ B, P, SK, D, S, L o/+ B,D,S,L B,D,S,L B,D,S,L B,D,S,L o/- o/+ W wyniku przeprowadzonych analiz i ocen stwierdza się, iż zaprojektowane w Planie funkcje będą miały w przewadze wpływ neutralny (brak wpływu, wpływ nieznaczący) lub negatywny (rozumiany, jako oddziaływanie zauważalne lecz nie powodujące naruszenia standardów środowiskowych). Prognoza wyklucza też oddziaływania transgraniczne. Nie przewiduje się oddziaływań znacząco negatywnych tj. powodujących zasadniczą zmianę określonych parametrów jakości środowiska, zagrożenia dla liczebności i bioróżnorodności gatunków, istotnych bariery dla migracji, zagrożenia dla obszarów przyrodniczo cennych, w tym dla celu i przedmiotu ochrony obszarów Natura 2000 leżące poza jego granicami oraz integralności tego obszaru. Powyższe stwierdzenia są uwarunkowane wypełnieniem wszystkich nakazów i zakazów Planu. Efektywne i pełne wdrożenie ustaleń Planu zagospodarowania przestrzennego powinno stanowić wystarczające zabezpieczenie przed potencjalnymi negatywnymi, IGPiM, Lublin 2012 - 28 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz przyszłymi zmianami w środowisku przyrodniczym, a celem uzyskania pewności, że projektowane funkcje nie oddziałują negatywnie na środowisko jest ustalenie obowiązku monitoringu. 14. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW Opracowania i strony internetowe: Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy ChoroszczLublin 2012. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz – Lublin 2004. Ekofizjografia podstawowa gminy Choroszcz – Lublin 2012. Standardowe Formularze Danych obszarów Natura 2000 („Bagienna Dolina Narwi” i „Narwiańskie Bagna”). Prognoza skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Choroszcz na środowisko przyrodnicze – Białystok 2000. Program ochrony środowiska miasta i gminy Choroszcz na lata 2004-2012 – Choroszcz 2004. Program ochrony środowiska dla Powiatu Białostockiego, Gołaszewski S. – Białystok 2007. Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Białostockiego – Białystok 2007. Raport o stanie środowiska województwa podlaskiego na lata 2009 - 2010 – WIOŚ, Białystok, 2011. Program ochrony środowiska województwa podlaskiego na lata 2011 – 2014 z perspektywą do roku 2015 – 2018. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podlaskiego – Białystok 2003. Polityka ekologiczna państwa na lata 2010 – 2012 z perspektywą do roku 2016 Lublin 2010; http://geoportal.gov.pl; http://ikar2.pgi.gov.pl; http://bialystok.geoportal2.pl. Akty prawne: Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 (Dz. U. 2008, Nr 199, poz. 1227). Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. 2003, Nr 80, poz. 717 z późniejszymi zmianami). Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. 2008, Nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami). Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2009 nr 151 poz. 1220 z późn. zm.). Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 2004, Nr 121, poz. 1266). Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145). Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r. Nr 12 poz. 59 z późn. zm.). Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. nr 185 poz. 1243 z późn. zm.). IGPiM, Lublin 2012 - 29 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2011 r. Nr 163 poz. 981). Ustawa z dnia 12 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. 2007, N r. 75, poz. 493 oraz z 2008, Nr 138, poz. 865). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz. U. Nr 77, poz. 510). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007, Nr 120, poz. 826). Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz. U. Nr 263, poz. 2202 z późn. zm.). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. Nr 58, poz. 535). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2003, Nr 192, poz. 1883). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23.07.2008 w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143, poz. 896) Rozporządzenie w Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 217, poz.2141). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. Nr 128, poz. 1347). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2008, Nr 47, poz. 281). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. 2011 nr 25 poz. 133 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2008 r. w sprawie rodzajów działań naprawczych oraz warunków i sposobu ich prowadzenia (Dz. U. Nr 103, poz. 664). Rozporządzenia w sprawie obszaru Chronionego Krajobrazu Dolina Narwi (Dz. Urz. Woj. Pódl. z 2005 r. Nr 54, poz. 722 ze zm.). Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu. Dyrektywa 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko. Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko. Dyrektywa Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony naturalnych siedlisk oraz dzikich zwierząt i roślin. Dyrektywa rady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków. IGPiM, Lublin 2012 - 30 - Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Choroszcz Dyrektywę 96/62/EU z dnia 27 września 1996 r. w sprawie jakości powietrza. Dyrektywę 96/61/EC z 24 września 1996 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń. Dyrektywę Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. Dyrektywę Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów. Dyrektywę 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej. Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem działań – 2003, która jest przełożeniem Konwencji o różnorodności biologicznej z 1992 r. (Rio de Janeiro). Konwencji Berneńskiej o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk. Konwencja o różnorodności biologicznej z 1992 r. Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt - Bonn 1979 r. Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza, jako środowisko życiowe ptactwa wodnego – Ramsar 1971. Europejska Konwencja Krajobrazowa-Florencja 2000. Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście, transgranicznym z 1991 r. (Konwencja z Espoo). Konwencję w sprawie transgranicznego przemieszczania zanieczyszczeń na dalekie odległości, sporządzoną w Genewie 13 listopada 1979 r. Konwencję o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzoną w Espoo 25 lutego 1991 r. IGPiM, Lublin 2012 - 31 -
