INFORMACJE DOT. SYTUACJI GOSPODARCZEJ W KAZACHSTANIE Informacja o współpracy gospodarczej Polska - Kazachstan 1. Informacje ogólne, sytuacja gospodarcza Powierzchnia: Ludność: Stolica: Waluta: Prezydent Republiki Kazachstanu: Premier Republiki Kazachstanu: Wicepremier, Minister Przemysłu i Nowych Technologii: Minister Rozwoju Gospodarczego i Handlu: Minister Ropy i Gazu: Minister Finansów: Minister Rolnictwa 2.724,9 tys. km ² 16,3 mln Astana tenge (KZT); oficjalny kurs NBK (maj 2010 r.) 1 USD = 146,6 KZT Nursułtan Nazarbajew Karim Masimow Aset Isekieszew Żanar Ajtżanowa Sauat Mynbajew Bołat Żamiszew Akyłbek Kuriszbajew Ważniejsze porozumienia integracyjne i preferencyjne zawarte przez Kazachstan: WNP - Wspólnota Niepodległych Państw, Unia Celna (Białoruś, Kazachstan, Rosja) od 1 styczni 2010 r., Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza (Białoruś, Kazachstan, Kirgizja, Rosja, Tadżykistan), Szanghajska Organizacja Współpracy (Chiny, Kazachstan, Kirgizja, Rosja, 1 Tadżykistan, Uzbekistan), JPG – Jednolita Przestrzeń Gospodarcza (Białoruś, Kazachstan, Rosja, Uzbekistan), umowy o wolnym handlu z niektórymi krajami WNP (Gruzja, Białoruś, Azerbejdżan, Uzbekistan, Tadżykistan, Kirgizja, Rosja). Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, MFW – Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy. Kazachstan prowadzi negocjacje w sprawie akcesji do Światowej Organizacji Handlu (WTO). Nowe uwarunkowania w tej kwestii stworzyło planowane utworzenie unii celnej Kazachstan-Rosja-Białoruś. W ostatnich latach kraj ten odnotowywał dynamiczny wzrost. Wzrostowa tendencja gospodarki utrzymywała się m.in. dzięki korzystnym czynnikom zewnętrznym (wysokie ceny na ropę naftową, która jest najważniejszym towarem eksportowym, dobra koniunktura gospodarcza w krajach sąsiadujących z Kazachstanem np. w Federacji Rosyjskiej, będącej głównym parterem handlowym i gospodarczym) oraz realizacji wyważonej polityki makroekonomicznej. Pod względem zaawansowania reform rynkowych Kazachstan jest liderem w regionie Azji Centralnej. Gospodarka tego kraju mogła dynamicznie rozwijać się również dzięki znacznemu napływowi bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Kazachstan zajmuje 63 miejsce (na 183 kraje) na liście opublikowanej przez Bank Światowy (źrodło: Doing Business 2010) i jest wymieniany wśród państw o wysokiej atrakcyjności inwestycyjnej (pozycja rankingowa: wyższa średniej). W opinii BŚ zaprezentowanej we wrześniu 2009 r. w Astanie - dobrze wypada we wszystkich analizowanych wskaźnikach: dostępność siły roboczej, łatwość zakładania firm, ochrona praw inwestorów, opodatkowanie przedsiębiorców, handel międzynarodowy czy bezpieczeństwo zawieranych kontraktów. Należy zwrócić uwagę, iż problemy na międzynarodowych rynkach finansowych mają wpływ na gospodarkę Kazachstanu. Występuje silna presja inflacyjna. Czynniki te wpływają na średniookresowe prognozy wzrostu gospodarczego tego kraju Prognozy rozwoju gospodarczego Kazachstanu w najbliższych latach przewidują systematyczny wzrost, co podkreśla się zwłaszcza w podejmowanych działaniach zmierzających do wejścia tego kraju do grupy 50 najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata. W projekcie budżetu na lata 2009-2010 założono wzrost 5-7% (obecnie po korekcie budżetu zaplanowano: 2,7- 4,1%). Eksperci rynkowi szacują, że realnie wyniesie on 1-3% w latach 2009-2010 (np. MFW prognozuje na br. - 2% tempo wzrostu gospodarki RK). Władze Kazachstanu, dostrzegając zagrożenia wynikające ze znacznego stopnia uzależnienia gospodarki od eksportu nieprzetworzonych surowców mineralnych, zakładają w ramach przyjętej polityki gospodarczej - strukturalną przebudowę gospodarki Kazachstanu i rozwój krajowego przemysłu. W szczególności, w ramach realizowanej obecnie Strategii rozwoju przemysłowo-innowacyjnego Kazachstanu na lata 2003-2015, istotną wagę 2 przywiązuje się do rozwoju siedmiu obszarów gospodarki (tzw. klastrów), do których zaliczono przemysł metalurgiczny, transport i logistykę, przemysł tekstylny, budownictwo i produkcję materiałów budowlanych, przemysł rolno-spożywczy, turystykę oraz przemysł maszynowy sektora wydobywczego. Tabela 1. Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne gospodarki Kazachstanu Wyszczególnienie PKB (w mld USD) PKB (dynamika w %) Deficyt budżetowy (% PKB) Dług publiczny (% PKB) Inflacja (w %) średnioroczna Bezrobocie (w %) Eksport (w mld USD) Import (w mld USD) Średni kurs KZT/USD Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (w mld USD) Inwestycje bezpośrednie kazachstańskie za granicą (w mld USD) 2004 40,7 109,4 -0,2 10,3 6,9 8,1 20,1 12,8 136,0 2005 57,1 109,7 0,6 9,1 7,6 1,2 27,1 17,4 132,9 2006 80,4 110,6 0,8 9,0 8,4 0,9 38,3 23,7 127,0 2007 84,7 108,7 -1,0 12,6 10,8 - 0,2 37,9 26,8 123,0 2008 133,44 102,1 b/d b/d 9,5 6,7 71,19 37,89 120,3 2009(I - XI) 74,68 101,1 ª b/d b/d 6,2a 6,3a 33,7 22,9 149,9 8,3 43,6 54,0 64,0 19,81 10,24 b/d b/d b/d b/d 4,24 b/d Źródło: Agencja Statystyczna Republiki Kazachstanu ª - dane wstępne za 2009 rok Oficjalnie zaprezentowane podczas posiedzenia Rządu Kazachstanu dane za I kwartał 2010 r. wskazują na generalnie korzystne tendencje rozwoju gospodarczego Kazachstanu. Wzrost gospodarczy wyniósł 6,5%, produkcja przemysłowa wzrosła o 11,5%, rolna o 2,4%, eksport zwiększył się o ponad 60% (w szczególności ze względu na dobrą koniunkturę światową na towary eksportowane przez Kazachstan). Odnotowano jednak spadek importu (o 17,7%) oraz pewne ograniczenie aktywności inwestycyjnej (chociaż w 2010 r. uwidoczniła się tendencja aktywizacji inwestycji). 2. Ramy prawno-traktatowe współpracy gospodarczej Do najważniejszych umów regulujących polsko-kazachstańską współpracę gospodarczą zaliczyć należy: Porozumienie o partnerstwie i współpracy ustanawiające partnerstwo pomiędzy Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a 3 Republiką Kazachstanu, z drugiej strony, podpisana w Brukseli, w dniu 23 stycznia 1995 r. (Dz. U. L. 196 z 28.07.1999), Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Kazachstanu o współpracy gospodarczej, podpisana w Astanie, w dniu 6 lipca 2005 r. (M.P. z 2006 r., Nr 13, poz. 171), Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Kazachstanu o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji, podpisana w Ałmaty, w dniu 21 września 1994 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 121, poz. 584), Konwencja między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Kazachstanu w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Ałmaty, dnia 21 września 1994 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 121, poz. 586). Ze względu na znaczenie rynku kazachstańskiego i potrzebę wspierania interesów polskich przedsiębiorców w Kazachstanie, na podstawie umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Kazachstanu o współpracy gospodarczej, powołana została Polsko-Kazachstańska Komisja Międzyrządowa ds. Współpracy Gospodarczej. Komisja zajmuje się m.in. oceną stanu współpracy w poszczególnych obszarach, proponowaniem nowych inicjatyw ukierunkowanych na rozwój dwustronnej współpracy, a także proponowaniem sposobów rozwiązania kwestii problemowych w stosunkach dwustronnych. 3. Wymiana handlowa z Polską Tabela.2. Wymiana handlowa z Polską 2006 2007 2008 2009 (I-XI)* mln USD dynamika mln USD dynamika mln USD dynamika mln USD dynamika Obroty 651,4 Eksport 347,1 Import 304,3 Saldo 42,8 2005=100 91,5 163,8 60,8 - 884,4 472,6 411,8 61,9 2006=100 135,7 136,1 135,2 - 950,6 438,9 511,6 -72,7 2007=100 107,5 92,9 124,2 - 684,1 414,5 269,6 144,9 2008=100 77,0 103,0 56,0 - Źródło: polska statystyka GUS Wg ocen, w 2009 r. polski eksport do Kazachstanu wyniósł ok. 446 mln USD (wzrost o 2%), import z Kazachstanu ok. 299 mln USD (spadek o 42%), a łączne obroty handlowe z tym krajem ukształtowały się na poziomie ok. 745 mln USD (spadek o 22%). W okresie styczeń – marzec 2010 r. polski eksport do Kazachstanu wyniósł 76,5 mln USD (wzrost o 17,5% w porównaniu z analogicznym okresem 2009 r.), import z Kazachstanu 110,9 mln USD (wzrost o 45,7%), a łączne obroty handlowe z tym krajem ukształtowały się na poziomie 187,4 mln USD (wzrost o 32,7%). Na przestrzeni ostatnich lat współpraca między Polską a Kazachstanem rozwija się aktywnie w wielu dziedzinach gospodarki. Podstawowe kierunki jej rozwoju wyznaczane są podczas posiedzeń Polsko-Kazachstańskiej Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Gospodarczej. 4 W trakcie II posiedzenia Polsko – Kazachstańskiej Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Gospodarczej (2 października 2009 r.) ustalono m.in.: podjęcie współpracy w dziedzinach, przewidzianych w kazachstańskim programie „Droga do Europy na lata 2009 – 2011”; rozpowszechnienie przekazanego przez stronę kazachstańską wykazu projektów inwestycyjnych do ew. finansowania i realizacji przez polskie firmy (44 projekty); podejmowanie działań na rzecz rozwiązywania problemów polskich firm na rynku kazachstańskim (m.in. dotyczących trudności w uzyskiwaniu pozwoleń na pracę dla polskich specjalistów w Kazachstanie, niedostateczna ochrona praw własności intelektualnej i in.); reaktywowanie grup roboczych do spraw współpracy: w sektorze naftowo – gazowym, w dziedzinie turystyki, w dziedzinie infrastruktury; przeanalizowanie i podjęcie aktywizacji współpracy naukowej, edukacyjnej, doradczej w takich dziedzinach jak: inżynieria naftowa i gazownictwo, szkolnictwo morskie, doradztwo rolnicze, kształcenie w zakresie turystyki, szkolenia w dziedzinie ochrony i konserwacji zabytków, organizacji medycznych, małych i średnich przedsiębiorstw, a także w zakresie funkcjonowania funduszy emerytalnych; przeprowadzenie rozmów służb weterynaryjnych w celu uregulowania warunków eksportu wołowiny i bydła żywego z Polski do Kazachstanu oraz szybkiego podpisania Memorandum o współpracy w dziedzinie weterynarii; przyspieszenie prac nad podpisaniem negocjowanych umów dwustronnych; aktywizację działań na rzecz rozwoju współpracy w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw (wymiana wiedzy, wizyty studyjne, warsztaty itp.) - posiedzeniu Komisji towarzyszyło podpisanie Porozumienia o współpracy pomiędzy PARP i Kazachstańskim Funduszem Rozwoju Przedsiębiorczości „DAMU”. Na aktualne tendencje w polsko-kazachstańskim handlu wywiera wpływ obecna sytuacja gospodarki światowej. Należy jednak zaznaczyć, że wskaźniki polskiego eksportu do Kazachstanu w 2009 r. były znacznie korzystniejsze, aniżeli w przypadku pozostałych głównych wschodnich rynków eksportowych. Tendencje polskiego eksportu do Kazachstanu w 2009 roku W 2009 r. (dane z 11 miesięcy) wzrost polskiego eksportu dotyczył następujących sekcji: produkty roślinne, głównie w rezultacie znaczącego wzrostu dostaw jabłek, wyroby z metali nieszlachetnych, głównie w rezultacie zasadniczego zwiększenia dostaw rur bezszwowych oraz elementów rusztowań i szalowań, pojazdy, jednostki pływające i lotnicze, głównie w rezultacie wzrostu wartości dostaw jednostek pływających, ale także naczep i nadwozi. Lepiej niż na inne rynki kształtują się także dostawy pojazdów samochodowych, chociaż wielkość eksportu jest relatywnie niewysoka. Na poziomie 2008 r. utrzymuje się poziom polskiego eksportu w sekcjach: wyrobów przemysłu chemicznego. W tej grupie towarów zwiększają się dostawy farmaceutyków, artykułów chemii budowlanej, wód toaletowych, mydła, szamponów, pasty do zębów. Z kolei zmniejsza się eksport kremów, dezodorantów, kosmetyków do malowania oczu i ust, wyrobów celulozowo – papierniczych. W tej grupie towarów zwiększają się dostawy opakowań z papieru i tektury, katalogów handlowych, papieru i tektury w zwojach, tapet. Z kolei zmniejsza się eksport pieluszek, ręczników i chusteczek papierowych. Spadek polskiego eksportu dotyczył następujących sekcji: 5 produkty pochodzenia zwierzęcego, głównie w rezultacie spadku dostaw tłuszczu wieprzowego, mięsa wieprzowego i wołowego (w Kazachstanie aktualnie obowiązuje zakaz importu z Polski bydła i mięsa wołowego), gotowe artykuły spożywcze, głównie w rezultacie spadku dostaw karmy dla zwierząt, wyrobów cukierniczych, czekolady z nadzieniem. Z kolei w danej grupie towarów wzrasta eksport frytek mrożonych i pozostałych wyrobów czekoladowych, artykuły z tworzyw sztucznych, głównie w rezultacie spadku dostaw niektórych rodzajów pasów i taśm przenośnikowych, poliestrów, przewodów, kapsli i nakrętek z tworzyw sztucznych. Z kolei w danej grupie towarów wzrasta eksport poliuretanów oraz płyt i folii z tworzyw sztucznych, drewno i wyroby z drewna, głównie w rezultacie spadku dostaw płyt wiórowych i pilśniowych oraz wyrobów stolarskich dla budownictwa. Z kolei w danej grupie towarów wzrasta eksport drzwi z drewna, materiały budowlane - ceramiczne, głównie w rezultacie spadku dostaw niektórych rodzajów płyt chodnikowych, ceramicznej armatury sanitarnej i płytek ceramicznych. Z kolei w danej grupie towarów wzrasta eksport artykułów z cementu i materiałów izolacyjnych, urządzenia mechaniczne i elektryczne, głównie w rezultacie spadku dostaw niektórych art. AGD, klimatyzatorów, maszyn budowlano – drogowych. Z kolei w danej grupie towarów wzrasta eksport obudów górniczych, kabli izolowanych, urządzeń do napełniania, zamykania, etykietowania butelek, meble, głównie w rezultacie spadku dostaw mebli drewnianych do jadalni i salonów, mebli kuchennych. Z kolei w danej grupie towarów wzrasta eksport mebli drewnianych do sypialni, natomiast dostawy mebli tapicerowanych (miękkich) utrzymuje się na poziomie 2008 roku. Perspektywy eksportu do Kazachstanu(2010 - 2011) Analiza przedstawionych tendencji oraz rozwoju sytuacji gospodarczej w Kazachstanie pozwala na dokonanie pewnych uogólnień co do perspektyw polskiego eksportu. Sektory szczególnie zagrożone zasadniczym spadkiem eksportu Stałą tendencją w okresie 2008 – 2009 jest spadek dostaw polskich mebli (szczególnie tradycyjnych drewnianych) oraz części i akcesoriów meblarskich, a także artykułów higienicznych i kosmetycznych. Zmniejsza się również popyt na akcesoria dla armatury sanitarnej, a także na znaczące jak dotychczas dostawy maszynek do golenia i ostrzy do tych maszynek. Niekorzystnie kształtuje się także sytuacja w polskim eksporcie niektórych znaczących pozycji materiałów budowlanych (chociaż w danym sektorze istnieją szanse na poprawę sytuacji, m.in. z uwagi na projekty rozwojowe Kazachstanu). W zakresie artykułów rolno – spożywczych, niekorzystne tendencje dotyczą szczególnie dostaw mięsa wieprzowego, wołowiny oraz wielu pozycji gotowych artykułów spożywczych. Sektory perspektywiczne w polskim eksporcie Szanse na zwiększenie eksportu do Kazachstanu dotyczą m.in. maszyn i urządzeń górniczych, rur i wyposażenia rur (w tym dla przemysłu naftowego), a w perspektywie (z uwagi na projekty rozwojowe Kazachstanu) maszyn i urządzeń rolniczych, a także urządzeń 6 do produkcji opakowań (w tym do napełniania, zamykania, etykietowania butelek) oraz potencjalnie niektórych pozycji sprzętu AGD. Perspektywy wzrostu eksportu obejmują niektóre wyroby wykorzystywane w budownictwie (m.in. elementy rusztowań, oszalunkowania, artykuły z tworzyw sztucznych), a także opakowania (w tym z papieru i tektury). Niejednoznacznie kształtują się tendencje w polskich dostawach leków, jednak uwzględniając rosnący popyt Kazachstanu, istnieją możliwości ustabilizowania wzrostu eksportu. Wśród towarów rolno – spożywczych, korzystne tendencje obejmują m.in. możliwości eksportu jabłek. Sektory zagrożone z szansami utrzymania i wzrostu eksportu Kazachstan, m.in. z uwagi na powiązania z finansami światowymi, był pierwszym krajem w Azji Centralnej, który odczuł wpływ kryzysu światowego (jeszcze w 2007 r.). Od tego czasu wdrożył szereg programów i mechanizmów antykryzysowych. Stwarza to podstawy do stopniowego powrotu do realizacji ambitnych projektów, w tym w sferze budownictwa, energetyki, branży rolno – spożywczej. Uwzględniając powyższe możliwości, pomimo aktualnie niekorzystnych tendencji w polskim eksporcie materiałów budowlanych, istnieją szanse na przywrócenie tendencji wzrostowych w danej sferze (w tym w zakresie dostaw wyrobów ceramicznych). Przedstawione uwarunkowania otwierają także możliwości eksportu urządzeń dla sektora energetycznego, a także dla przetwórstwa rolno – spożywczego. Pomimo generalnej tendencji spadku dostaw kosmetyków z Polski, zapotrzebowanie Kazachstanu na te towary będzie wzrastać, co stwarza szanse na znaczący udział towarów produkowanych w Polsce w zaopatrzeniu rynku kazachstańskiego. Wraz z przystąpieniem do Unii Europejskiej, Polska objęta została mechanizmami wspólnej polityki handlowej UE wobec krajów trzecich, w tym w relacjach gospodarczych z Kazachstanem. 4. Współpraca inwestycyjno-kapitałowa Polskie inwestycje bezpośrednie w Kazachstanie stanowią niewielki odsetek ogółu bezpośrednich inwestycji zagranicznych lokowanych w tym kraju. Sytuację tę mogą jednak poprawić realizowane i planowane inwestycje polskich firm, m.in. w kazachstański sektor naftowo-gazowy. 7 Napływ bezpośrednich inwestycji z Polski do Kazachstanu w okresie od 1993 do marca 2009 roku wyniósł 71,1 mln USD ( wg statystyki kazachstańskiej). W Kazachstanie działa ok. 100 podmiotów gospodarczych z udziałem kapitału polskiego o różnej formie własności, podczas gdy w 2004 r. takich podmiotów zarejestrowanych było 73, a w 2002 r. zaledwie 42. Należy podkreślić, iż szereg polskich firm działa na rynku kazachstańskim poprzez własnych dystrybutorów nie posiadających statusu przedstawicielstwa tych firm. Najważniejszym obszarem działalności polskich firm w Kazachstanie jest branża naftowogazowa, w tym poszukiwanie i zagospodarowanie złóż ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Polskie firmy obecne są także w szeregu innych sektorach, jak np. przemysł maszynowy i urządzeń transportowych, produkcja rur z tworzyw sztucznych, usługi budowlane, a także przemysł wyrobów chemii użytkowej. 5. Dostęp do rynku kazachstańskiego Prowadzona w ostatnich latach przez Kazachstan polityka handlowa i inwestycyjna nie stwarzała szczególnych ograniczeń w dostępie do rynku kazachstańskiego dla podmiotów zagranicznych. W ramach procesu akcesji tego kraju do WTO władze Kazachstanu dostosowują wewnętrzne przepisy prawne z zakresu polityki handlowej i walutowej do wymogów tej organizacji, co upraszcza dostęp do rynku kazachstańskiego. Niemniej jednak należy także odnotować fakt, iż w ostatnich latach władze tego kraju zwracają szczególną uwagę na rozwój własnej produkcji i zastępowanie nią towarów do tej pory importowanych. W odniesieniu do polityki inwestycyjnej rząd kazachstański prowadzi politykę równego traktowania inwestorów krajowych i zagranicznych. Niemniej jednak w celu zachęcenia zagranicznych inwestorów do inwestowania w Kazachstanie w kraju tym ustanowiono możliwość oferowania zagranicznym inwestorom – w ramach specjalnych stref ekonomicznych – szczególnych ulg i preferencji. Z odnotowywanych sygnałów przekazywanych przez polskich przedsiębiorców wynika, iż do najważniejszych utrudnień w rozwijaniu wzajemnych kontaktów gospodarczych zaliczyć należy obowiązujący w Kazachstanie system wizowy, przewidujący długotrwałe i skomplikowane procedury uzyskiwania wiz wjazdowych oraz powodujący trudności w otrzymywaniu i wprowadzaniu zmian w wizach. Występują również problemy z uzyskiwaniem pozwoleń na pracę oraz z systemem licencjonowania. W ocenie polskich przedsiębiorców istotnym utrudnieniem w nawiązywaniu i kontynuacji kontaktów gospodarczych z partnerami z Kazachstanu jest brak bezpośrednich połączeń lotniczych między Polską a Astaną i Ałmaty. 8 Z dniem 1 stycznia 2010 r. weszła w życie wspólna importowa taryfa celna Unii Celnej Rosji, Białorusi i Kazachstanu (UC), zmieniająca warunki dostępu towarów do tych rynków, w tym do rynku kazachstańskiego. Oceny wskazują, że docelowo: na dotychczasowym poziomie pozostanie ok. 45% pozycji taryfowych Kazachstanu, podwyższone zostaną stawki na ok. 45% linii taryfowych, obniżone zostaną stawki celne na ok. 10% pozycji taryfowych. Kazachstan wynegocjował okresy przejściowe w dochodzeniu do stawek wspólnej taryfy celnej UC na ponad 400 pozycji taryfowych. Okresy przejściowe obejmują ważne dla gospodarki Kazachstanu obszary, zabezpieczane w znacznej mierze przez import – m.in. jabłka, farmaceutyki, niektóre wyroby z grupy tworzyw sztucznych i wyrobów z nich (w tym poliuretany), ścier drzewny, celulozę, papier i tekturę, wyroby aluminiowe (w tym folię aluminiową i rury aluminiowe), narzędzia ręczne z silnikiem, maszyny i aparaty do produkcji układów elektronicznych, aparaturę do zabezpieczania obwodów elektrycznych, wagony osobowe, towarowe i transportowe, artykuły optyczne, aparaty fotograficzne, przyrządy i urządzenia pomiarowe, przyrządy i urządzenia medyczne, budynki prefabrykowane. Analiza największych pozycji polskiego eksportu do Kazachstanu w 2009 r., wskazuje, że zmiany kazachstańskiej taryfy celnej wpłyną negatywnie na warunki dla polskiego eksportu do tego kraju. Dotyczy to m.in. takich pozycji polskiego eksportu na rynek kazachstański jak: jednostki pływające, farmaceutyki (od 2015 r., gdyż do tego czasu obowiązywać będą stawki przejściowe), pieluszki, kosmetyki i mydło, samochody (szczególnie używane), poliuretany (od 2014 r.), jabłka (od 1 sierpnia 2011 r.), kable elektryczne, meble drewniane i szereg innych. Niekorzystne zmiany w taryfie celnej Kazachstanu będą dotyczyć m.in.: jednostek pływających, pełnomorskich (wzrost stawki od 2010 r. z 5% do 10%), farmaceutyków - w latach 2010 – 2013 będzie obowiązywać przejściowo 0% stawka, w 2014 roku stawka 0 – 5%, a od 2015 r. 10% - 15% stawka UC (do 2010 taryfa Kazachstanu zakładała 0% stawkę)[1], pieluszek (wzrost stawki od 2010 r. z 0% do 5%), wód toaletowych (wzrost stawki od 2010 r. z 10% do 15%), samochodów, m.in. o pojemności silnika 1500 – 3000, używanych (wzrost stawki od 2010 r. z 10%, ale nie mniej niż 0,1 EUR/cm3 do 2,9 EUR/cm3 dla samochodów powyżej 5 lat oraz do 35%, ale nie mniej niż 1,5 EUR/cm3 dla samochodów do 5 lat), poliuretanów w formach podstawowych - w latach 2010 – 2013 będzie obowiązywać przejściowo 0% stawka, a od 2014 r. 10% stawka UC (do 2010 r. taryfa Kazachstanu zakładała 0% stawkę); jabłek (w okresie od 1.01.2010 do 30.06.2011 obowiązuje przejściowo 5% stawka, a od 1 lipca 2011 r. stawka UC, tj. 0,2 EUR/kg w okresie 1 sierpnia – 31 grudnia oraz 0,1 EUR/kg w okresie 1 stycznia – 31 lipca; kabli elektrycznych izolowanych (wzrost stawki od 2010 r. z 0% do 15 – 20%); mydła itp. produktów i preparatów do stosowania toaletowego (wzrost stawki od 2010 r. z 0% do 15%, ale nie mniej niż 0,135 EUR/kg); dezodorantów osobistych (wzrost stawki od 2010 r. z 0% do 15%); 9 mebli drewnianych do pokojów stołowych i salonów, a także do sypialni (wzrost stawki od 2010 r. z 15% do 0,75 EUR/kg dla mebli w cenie kontraktowej do 1,8 EUR/kg; w odniesieniu do mebli droższych utrzymana została 15% stawka); preparatów do golenia, przed/po goleniu (wzrost stawki od 2010 r. z 0% do 15%). Z kolei w rezultacie wprowadzenia wspólnej taryfy celnej UC, nastąpi poprawa w dostępie do rynku kazachstańskiego dla maszyn górniczych (m.in. dla obudów górniczych stawka od 2010 r. uległa obnizeniu z 5% do 0%). Ponadto, w Kazachstanie obowiązują kontyngenty taryfowe (z niższą stawką) na import mięsa, które na 2010 r. wynoszą: 0,02 tys. ton mięsa wołowego świeżego lub schłodzonego, 10 tys. ton mięsa wołowego mrożonego, 7,4 tys. ton mięsa wieprzowego oraz 110 tys. ton mięsa drobiowego. 6. Wspieranie polskiego eksportu i działania promocyjne W związku ze znaczeniem Kazachstanu w relacjach Polski z zagranicą Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki W.Pawlak w dniu 2 października 2009 r. złożył wizytę gospodarczą w Astanie, podczas której przeprowadził rozmowy m.in. z Premierem RK K.Masimowem. W ramach wizyty odbyło się II posiedzenie Polsko-Kazachstańskiej Międzyrządowej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej i Forum Gospodarcze PolskaKazachstan. Dokonano również otwarcia wystawy „Designed in Poland”. W Forum Gospodarczym Polska – Kazachstan (2 października 2009 r.) uczestniczyło ponad 70 przedstawicieli polskiego biznesu oraz pond 80 przedstawicieli biznesu kazachstańskiego.W ramach Forum podpisano m.in. dokumenty o współpracy pomiędzy organizacjami samorządu gospodarczego obu krajów: Memorandum o współpracy między Polsko – Kazachstańską Izbą Handlowo – Przemysłową i Izbą Handlowo – Przemysłową republiki Kazachstanu, Porozumienie o współpracy między Konfederacją Pracodawców Polskich i Konfederacją Pracodawców Republiki Kazachstanu. Minister Gospodarki obejmuje częściowym dofinansowaniem niektóre przedsięwzięcia promocyjne o charakterze proeksportowym – bliższe informacje dostępne są w Portalu Promocji Eksportu zakładka instrumenty wsparcia eksportu. Pomocy finansowej w realizacji przedsięwzięć promocyjnych mogą udzielać również urzędy marszałkowskie w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych 2007 – 2013. Szczegółowe informacje na stronie: www.mrr.gov.pl i na stronach urzędów marszałkowskich poszczególnych województw. 10 7. Polskie placówki ekonomiczno-handlowe Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP I Radca, Kierownik WPHiI Zbigniew Świerczyński I Sekretarz Andrzej Stefański 050059 Ałmaty, Republika Kazachstanu ul. Zatajewicza 72 tel.: (+7727) 264 79 11 fax: (+7727) 263 44 27 e-mail: [email protected] www.almaty.trade.gov.pl Wydział Ekonomiczny Ambasady RP 01000 ul. Sary Arka,15, Business Centrum „ISKIER” Astana, Republika Kazachstanu tel.: (+7717) 290 10 11 fax: (+7127) 290 10 12 11