KRWAWIENIE Z PRZEŁYKU

WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Stany Zagrożenia Życia – Krwawienia z przewodu pokarmowego
KRWAWIENIE Z PRZEŁYKU
Przyczyny:
1. Żylaki – następstwo niewydolności układu wrotnego. Tworzy się nadciśnienie w żyle
wrotnej i powstają żylaki. Przyczyny nadciśnienia to:
- marskość wątroby
- zakrzepica żył wątrobowych
- ucisk na żyłę wrotną w przebiegu procesów nowotworowych
Objawy:
- żylaki
- wzmorzona czynność śledziony (charakteryzuje się zmniejszeniem krwinek czerwonych i
białych spowodowane nadmiernym ich rozpadem)
Badania:
1. kontrastowe RTG przełyku
2. ezofogoskopia
3. USG wątroby
4. biopsja wątroby
5. angiografia układu żylnego
Postępowanie:
1. wkłucia 2 duże – nawodnienie, przetoczenie krwi
2. przygotowanie sondy Sengstakena – Blakemora
3. ostrzykiwanie krwawiących żylaków środkiem obliterującym (zwężającym naczynia)
W ostrzykiwaniu wykorzystuje się roztwory aestoksysclerolu, adrenaliny i stężonego NaCl.
Udaje się w ten sposób zatrzymać do 90% krwawień. Działanie leku podanego w okolicę
krwawiącego owrzodzenia ma za zadanie zarówno tzw. wykrzepienie i włóknienie w danym
miejscu, jak i miejscowe obkurczenie naczynia. Nie bez znaczenia jest też mechaniczny ucisk
otaczających tkanek, które zostają "napompowane" podanymi substancjami i dodatkowo
uciskają na krwawiące naczynie.
4. w kropluwce wazopresyna przez 20h lub somatostatyna (powodują obkurczenie się nczyń
tętniczych trzewnych)
5. przetoczenie pełnej krwi
6. może być zabieg operacyjny ale raczej stosuje się leczenie zachowawcze i objawowe.
Operacja chirurgiczna jest niezbędna wtedy, kiedy nastąpi perforacja owrzodzenia, czyli
przebicie krwawiącego wrzodu do jamy otrzewnowej.
7. głębokie płukanie jelit lub odbarczanie przez sondę, bo prztrawiona krew zawiera dużo
białka i może wystąpić zatrucie amoniakiem
Czarny stolec i fusowate wymioty
Jednym z najbardziej typowych objawów krwawienia z górnego odcinka przewodu
pokarmowego, a więc przełyku, żołądka i dwunastnicy, jest tzw. czarny stolec. Przyczyną
tego jest zhemolizowana krew (hemoliza - rozpad krwinek czerwonych), która rozkładając się
w jelitach, przybiera właśnie czarny kolor. Niekiedy zmiana barwy stolca może być
spowodowana spożyciem pewnych pokarmów (czarne jagody, jeżyny) lub leków (Ventrisol,
preparaty żelaza). Aby to stwierdzić, lekarz powinien zbadać pacjenta per rectum (badanie
palcem przez odbyt). Nie należy się tego wstydzić, gdyż jest to najprostszy i ważny sposób
potwierdzenia, czy występuje krwawienie. Warto jeszcze dodać, że przy bardzo dużym
krwotoku kał nie jest czarny, lecz czerwony lub bordowy.
1
WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Stany Zagrożenia Życia – Krwawienia z przewodu pokarmowego
Kolejnym objawem są tzw. fusowate wymioty, czyli wymiotowanie treścią przypominającą
fusy od kawy (jest to również spowodowane zhemolizowaną krwią). Przy nasilonym
krwawieniu w wymiocinach znajduje się świeża krew - wtedy rozpoznanie nie nastręcza
problemów.
Zdarza się, że przy krwawieniach z dolnej części dwunastnicy krew nie przedostaje się do
żołądka i wtedy nie stwierdza się jej obecności w sondzie nosowo - żołądkowej, nie ma
również wymiotów Jest to możliwe zwłaszcza wówczas, kiedy współistnieje stenoza (czyli
zwężenie) odźwiernika - miejsca łączącego żołądek z dwunastnicą.
Wśród objawów, które mogą wskazywać na krwawienie z górnego odcinka przewodu
pokarmowego, należy wymienić spadek ciśnienia i wzrost częstości akcji serca, bladość
skóry, zawroty głowy, nieprawidłowe wyniki morfologii krwi. Na przykład, jeżeli po zmianie
pozycji leżącej na stojącą stwierdza się obniżenie ciśnienia skurczowego o więcej niż 10
mmHg lub przyspieszenie tętna o więcej niż 20 uderzeń na minutę, wówczas znaczy to, iż
doszło do utraty przynajmniej 20% objętości krwi krążącej. Badanie krwi jest możliwe
dopiero w przychodni lub szpitalu i stanowi ostateczne potwierdzenie tego, że krwawienie
istnieje, można też częściowo odpowiedzieć na pytanie, jak długo ono występuje.
Czasami zdarzają się stosunkowo nietypowe objawy krwawienia - zaburzenia rytmu serca,
niedokrwienie mięśnia sercowego. Bywa, że pacjenci są przyjmowani do szpitala ze względu
na zaostrzenie choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, a potem okazuje się, że główną
przyczyną jest właśnie krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego, które
doprowadziło do zmniejszenia ilości krwi w łożysku naczyniowym i zaburzeń w EKG.
W terminologii lekarskiej rodzaj krwawienia opisuje się zwykle w skali Forresta. Wyróżnia
się tu: silne, aktywne krwawienie z naczynia widocznego w owrzodzeniu lub krwawienie z
brzegów owrzodzenia - grupa pierwsza; miejsca w owrzodzeniu, które nie krwawią w chwili
badania, ale były przyczyną krwawienia (widoczna skrzeplina na naczyniu lub brzegu
owrzodzenia) - grupa druga; pośrednie oznaki przebytego krwawienia (np. skrzepliny w
żołądku) - grupa trzecia.
WRZODY ŻOŁĄDKA
Wrzód – nadrzerka w błonie śluzowej, wrzerająca się w ścianę. Pojawiają się wymioty
fusowate lub z żywą czeroną krwią. Konieczne jest badanie per rectum. Stan kliniczny
pacjenta zależy od tego jak długo istnieje krwotok, może być nawet wstrząs. Postępowanie
jest uzależnione od stanu pacjenta:
!. przy hipowolemii
- płyny
- tlen
- w szpitalu – morfologia (mało krwinek czerwonych, wzrost hematokrytu), potas, mocznik,
mocz, gastroskopia, rentgen (puste zdjęcie jamy brzusznej).
Leczenie:
Nie koniecznie chirurgiczne, może być zachowawcze. Podanie zimnych napoi do picia, mogą
być kostki lodu. Błędem jest głodówka, ponieważ wzrost kwasowości żołądka powoduje
podrażnienie. Poza tym nawodnienie i ewentualne przetoczenie krwi.
Wrzód stresowy powstający nagle pod wpływem silnego stresu u ciężko chorych (oparzenie,
posocznica, uraz), często pojawia się u chorych z urazem mózgowo – czaszkowym.
2
WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Stany Zagrożenia Życia – Krwawienia z przewodu pokarmowego
KRWAWIENIE Z DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO:
(Jelito grube i odbytnica)
Przyczyny:
I. choroba nowotworowa – w niezaawansowanej – wykrycie krwi w kale za pomocą badania
kału na krew utajoną. W zaawansowanej – krew w stolcu, często objawami są tez:
- chudnięcie
- dziwne stolce (ołówkowate, naprzemian biegunki i zaparcia)
Badania:
1. kolonoskopia
2. rektoskopia (bad. Tylko odbytnicy)
Jeśli wykryty zostanie guz, pacjent musi być operowany i zakłada mu się sztuczny odbyt
(stomia) jedno lub dwulufowy. Im wyżej guz tym rzadszy kał.
II. żylaki odbytu – są następstwem zaburzeń w układzie wrotnym (żywoczerwona krew
niewymieszana z masą kałową). Każde krwawienie tego typu musi być zdiagnozowane, bo
wcale to nie muszą być żylaki.
Leczenie:
1. zachowawcze – podawanie czopków, zmniejszony obrzęk splotu, dietetyka, unikanie
alkoholu i ostrych przypraw.
2. leczenie operacyjne
3. ostrzykiwanie
3