Sylabus Nazwa Przedmiotu: Teoria i filozofia prawa (ćwiczenia) Kod przedmiotu: Typ przedmiotu: Podstawowy Poziom przedmiotu: Średnio-zaawansowany Rok studiów, semestr: V rok, semestr zimowy Liczba punktów ECTS: 6 Metody nauczania: 2 godz. tygodniowo, 15 tygodni Przedstawianie przy aktywnym uczestnictwie studentów (referaty) uprzednio sprecyzowanego zakresu tematycznego odnoszonego do zagadnień teoretyczno- i filozoficzno prawnych. Dyskusja w przedmiocie podjętych tematów, a rodzących obiekcje i wątpliwości. Język wykładowy: język polski Imię i nazwisko wykładowcy: mgr Grzegorz Maroń Wymagania wstępne: Cele przedmiotu (efekty kształcenia i kompetencji): Zajęcia służą zaprezentowaniu głównych problemów ogólnych nauk prawnych. Uświadomienie studentom różnorodności możliwych zapatrywań na aksjologię, epistemologię, metodologię, ontologię, teleologię prawa. Zasygnalizowanie dywergencji w relacjach lex i ius. Aproksymacja miejsca wartości w prawie w dobie aksjologicznego pluralizmu i postmodernistycznego relatywizmu etycznego. Próba poszukiwania złotego środka pomiędzy pozytywistyczną niepozytywistycznymi wizjami prawa. L.P. TEMATYKA ZAJĘĆ LICZBA GODZIN 2 2 1. 2. Zajęcia organizacyjne. -Koncepcje prawa naturalnego – co je łączy? -Prawo międzynarodowe i ponadnarodowe. 3. -Prawniczy pozytywizm-mit jednego oblicza. -Źródła prawa i ich system w Rzeczypospolitej Polskiej. 2 4. -Realizm prawny – „law in books” a „law in action”. -Przepis prawny. 2 i 5. -Poszukiwania trzeciej drogi w prawoznawstwie (szkoła historyczna w prawoznawstwie, normatywizm, hermeneutyka prawnicza, integralna filozofia prawa R. Dworkina, autopojetyczna koncepcja prawa, ekonomiczna analiza prawa, kierunki postmodernistyczne...) -Norma prawna i jej rodzaje (reguła prawna, norma programowa, zasada prawa). 2 6. -Bezwartościowość prawoznawstwa? – krytyka totalna A. von Kirchmanna. -Akt normatywny. 2 7. -Sprawiedliwość i jej rodzaje. Formuły sprawiedliwości – którą wybrać? -Obowiązywanie prawa. 2 8. -Sprawiedliwość naprawcza - przebaczyć czy ukarać? Państwo minimalistyczne i sprawiedliwość według R. Nozicka – licz tylko na siebie -Wykładnia prawa i wnioskowania prawnicze. 2 9. -Miłosierdzie w prawie – czy tam jego miejsce? -Stosowanie prawa. 2 10. -Język prawny i prawniczy – język wtajemniczonych? -Praworządność i postawy wobec prawa. 2 11. -Ideał prawa – warunki wewnętrznej moralności prawa L.L. Fullera i wzorzec prawa św. Izydora z Sewilli. -System prawa. 2 12. -Etos prawnika – możliwy tylko w teorii? (Przykład z życia patrona prawników i adwokata biedaków św. Iwo Helory). -Stosunek prawny. 2 13. -Dyskrecjonalność w prawie- prawnik filozof czy rzemieślnik? -Sankcja w prawie. 2 14. -Prawo a inne systemy normatywne – konwergencja czy aporia? -Odpowiedzialność prawna. 15. Kolokwium zaliczeniowe. Metody oceny: 2 Referat, aktywność w ramach zajęć i kolokwium w formie opisowej zaliczone na ocenę pozytywną. Literatura przedmiotu: J. Oniszczuk, Filozofia i teoria prawa, Warszawa 2008. J. Oniszczuk, Koncepcje prawa, Warszawa 2004. J. Zajadło, Po co prawnikom filozofia prawa, Warszawa 2008. J. Zajadło (red.), Fascynujące ścieżki filozofii prawa, Warszawa 2008. J. Zajadło (red.), Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa, Warszawa 2007. A. Kość, Podstawy Filozofii Prawa, Lublin 2005. M. A. Krąpiec, Filozofia prawa (hasło), [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 3, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin. M. A. Krąpiec, Człowiek i prawo naturalne. Dzieła, t. X, Lublin 1993. J. Stelmach, B. Brożek, Metody prawnicze, Kraków 2006. J. Stelmach (red.), Filozofia prawa wobec globalizmu, Kraków 2003. J. Stelmach (red.), Studia z filozofii prawa, Kraków 2001 i 2003. R. Sarkowicz, J. Stelmach, Teoria prawa, Kraków 1998. R. Sarkowicz, J. Stelmach, Filozofia prawa XIX i XX w., Kraków 1998. M. Szyszkowska, Teoria i filozofia prawa, Warszawa 2008. M. Szyszkowska, Zarys europejskiej filozofii prawa, Białystok 2004. M. Szyszkowska (red.), Filozofia prawa, Warszawa 2002. M. Szyszkowska, Teorie prawa natury XX wieku w Polsce, Warszawa 1982. J. Romul, Wstęp do teorii państwa i prawa, Poznań 2001. R. Tokarczyk, Filozofia prawa, Lublin 2000. R. Tokarczyk, Historia filozofii prawa, Białystok 1999. H. Izdebski, Elementy teorii i filozofii prawa, Warszawa 2008. J. R. Błachnio, Historia filozofii państwa i prawa, Bydgoszcz 2005. L. Morawski, Główne problemy współczesnej filozofii prawa, Warszawa 2005. J. Nowacki, Studia z teorii prawa, Kraków 2003. M. Zirk-Sadowski, Wprowadzenie do filozofii prawa, Kraków 2000. W. Gromski (red.), Teoria i filozofia prawa. Wybór tekstów, Wrocław 1998. K. Opałek, Studia z teorii i filozofii prawa, Kraków 1997. B. Czech (red.), Filozofia prawa a tworzenie i stosowanie prawa, Katowice 1992. H. Rot (red.), Problemy metodologii i filozofii prawa, Wrocław 1988. W. Lang, J. Wróblewski, Współczesna filozofia i teoria prawa w USA, Warszawa 1986. J. Malarczyk (red.), Problemy teorii i filozofii prawa, Lublin 1985. G. L. Seidler, Z zagadnień filozofii prawa, Lublin 1984. G. L. Seidler, Doktryny prawne imperializmu, Lublin 1979. Z. Ziembiński, Teoria prawa, Warszawa-Poznań 1978. J. Lande, Studia z filozofii prawa, Warszawa 1959. Cz. Martyniak, Problem filozofii prawa. Filozofia prawa, jej przedmiot, metoda i podział, Lublin 1949. /podpis prowadzącego/ /podpis Kierownika