Reklama - BazaTematow.pl

2
wydatki publiczne,
ekon. wydatki państwa na wszystkich szczeblach sektora finansów publicznych.
W większości państw na wydatki publiczne składają się wydatki budżetu administracji rządowej,
wydatki budżetów lokalnych (np. w Polsce wydatki budżetów gmin, powiatów, samorządowych
województw; w Niemczech wydatki budżetów krajów związkowych, gmin; w USA wydatki
budżetów stanów, hrabstw) i wydatki budżetów państwowych funduszy celowych (w Polsce m.in.:
ZUS, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowy Fundusz Zdrowia, Fundusz Pracy,
PFRON). Są państwa, w których nie występują wszystkie z wymienionych wyżej szczebli, a także
państwa, w których oprócz nich występują jeszcze inne szczeble (np. w Polsce tzw. jednostki
pozabudżetowe administracji rządowej i jednostki samorządu terytorialnego).
Główne źródło finansowania wydatków publiczne stanowią dochody budżetu państwa, a więc
przede wszystkim wpływy z różnego rodzaju podatków oraz m.in. wpływy z ceł, dywidend, zysku
banku centralnego, przychodów zagranicznych. Jeżeli w danym roku wydatki publiczne są wyższe
od dochodów publicznych, występuje deficyt budżetowy (budżetowy deficyt). Ta część wydatków
publicznych, która nie ma pokrycia w dochodach budżetu państwa, jest finansowana głównie z
emitowanych przez państwo papierów wartościowych (obligacji, bonów skarbowych), z wpływów z
prywatyzacji, z nadwyżek budżetowych z lat ubiegłych. Wzrost wydatków publicznych prowadzi do
wzrostu podatków lub/i do wzrostu rynkowej stopy procentowej. Z tym drugim skutkiem mamy do
czynienia, gdy wzrost wydatków publicznych jest w części finansowany zwiększeniem emisji
papierów wartościowych; następuje wówczas zwiększenie przez państwo popytu na oszczędności w
gospodarce (emisja papierów wartościowych jest bowiem instrumentem przejęcia przez państwo
części wygenerowanych w gospodarce oszczędności), co prowadzi do wzrostu — będącej ceną
oszczędności — rynkowej stopy procentowej. Z finansowaniem wydatków publicznych
zwiększeniem emisji papierów wartościowych wiąże się tzw. efekt wypychania. Polega on na tym,
że mniej niż dotychczas oszczędności trafia do przedsiębiorstw na finansowanie inwestycji, a więcej
do budżetu państwa na finansowanie wydatków publicznych (deficytu budżetowego), które
(podobnie jak wydatki gospodarstw domowych) mają charakter konsumpcyjny (tzn. nie
przyczyniają się do tworzenia nowego majątku produkcyjnego gospodarki). Ponieważ ze wzrostem
wydatków publicznych wiąże się efekt wypychania, wzrost podatków, wzrost rynkowej stopy
procentowej, prowadzi to często do spadku wydatków inwestycyjnych przedsiębiorstw i w
konsekwencji spadku wielkości produkcji w gospodarce. Wzrost wydatków publicznych może także
wywołać wzrost stopy inflacji w gospodarce lub/i pogorszenie salda bilansu obrotów bieżących z
zagranicą (gdy wywołany wzrostem tych wydatków wzrost wielkości popytu globalnego w
gospodarce nie będzie miał pokrycia we wzroście wielkości produkcji). Gdy w części wydatki
publiczne są finansowane zaciąganiem przez państwo pożyczek za granicą, sektor budżetowy
przyczynia się do wzrostu zadłużenia zagranicznego gospodarki. Niekontrolowany (tzn.
niedostosowany do wzrostu dochodów budżetu państwa) wzrost wydatków publicznych jest na ogół
główną przyczyną kryzysu finansów publicznych, polegającego na znacznym wzroście deficytu
budżetowego i
Deficyt budżetowy
Deficyt budżetowy - omówienie (sem. II)
Sposoby finansowania deficytu busżetowego
Pytania do wykładu - Polityka fiskalna
Definicja deficytu budżetowego
Teorierównowagi budżetowej - wykład
Reklama































Prawa autorskie
Reklama
Kontakt