Temat: Model Bohra budowy atomu wodoru 1. Model Thomsona -1898 r. (ciasto z rodzynkami) – Atom zbudowany jest z dodatniej materii, w której umieszczone są dowolnie ujemne elektrony. 2. 1911 – model Rutherforda Atom składa się z jądra o ładunku dodatnim (rzędu 10-15 m) i z elektronów o ładunku ujemnym, które krążą wokół jądra tworząc powłokę elektronową. 3. Niels Henrik Bohr w 1913 roku opublikował nową teorię budowy atomów. Przyjął on, tak jak wcześniej Rutherford, że elektrony krążą po orbitach kołowych dookoła jądra. Szczegóły budowy ujął w swoich postulatach. 4. Postulaty Bohra: I. Elektron może krążyć w atomie tylko po takich orbitach kołowych, dla których iloczyn masy elektronu (m), jego szybkości (v) i promienia orbity (r) jest równy całkowitej wielokrotności stałej Plancka (h) podzielonej przez 2p. h mVr = n 2p II. Postulat Bohra: § Elektron w atomie może przeskoczyć z orbity o mniejszym promieniu na orbitę o większym promieniu, jeśli dostarczymy mu odpowiednią porcję energii. § Przeskokowi elektronu z orbity o większym promieniu na orbitę o mniejszym promieniu towarzyszy wysłanie odpowiedniej porcji energii. hn = ES - Em 5. Z pierwszego postulatu Bohra wynika, że elektron może krążyć w atomie wodoru tylko po dozwolonej orbicie o ściśle określonym promieniu spełniającym warunek: rn = n r1 2 Gdzie r1 nazywamy promieniem Bohra atomu wodoru, a litera n oznacza numer orbity i jest liczbą naturalną. r1 » 5,3 ×10 -11 m Jeżeli elektron nie znajduje się na pierwszej orbicie dozwolonej, to mówimy, że znajduje się w stanie wzbudzonym. Jeżeli do wzoru: rn = n r1 2 Wstawimy kolejne liczby naturalne to otrzymamy następujące wartości: r2 = 2 r1 = 4r1 2 r3 = 3 r1 = 9r1 2 r4 = 4 r1 = 16r1 2 Zatem otrzymujemy zależność na kolejne promienie: r1 : r2 : r3 : r4 ... = 1 : 4 : 9 : 16... 6. Całkowita energia elektronu na n-tej orbicie wyraża się wzorem: A En = - 2 n Gdzie wartość A wynosi: A = 13,6eV » 2,2 ×10 J -18 Wartość E1= -13,6eV 7. Wartość energii emitowanej przy przejściu elektronu z n-tej orbity dozwolonej na k-tą orbitę dozwoloną: 1 ö A æ Aö æ 1 E = En - Ek = - 2 - ç - 2 ÷ = Aç 2 - 2 ÷ n è k ø n ø èk Wartość tej energii możemy wyrazić przez częstotliwość lub długość fali: hc E = hn = l Jeżeli przekształcimy wzór do postaci hc E = hn = l 1 n E Aæ 1 1 ö = = = ç 2- 2÷ l c hc hc è k n ø to otrzymujemy wzór Balmera, który był podany przez niego i tłumaczył powstawanie widma liniowego. 1 1 ö æ 1 = RH ç 2 - 2 ÷ ln n ø è2 8. Wyjaśnienie powstawania serii widm liniowych wodoru. Seria Lymana – przy przejściu elektronu na pierwszą orbitę: 1 æ1 1 ö = Rh ç 2 - 2 ÷ ln n ø è1 Seria Balmera – przy przejściu elektronu na drugą orbitę 1 1 ö æ 1 = Rh ç 2 - 2 ÷ ln n ø è2 Seria Paschena - przy przejściu elektronu na trzecią orbitę: 1 1 ö æ 1 = Rh ç 2 - 2 ÷ ln n ø è3 Powyższe wzory pozwalają wyznaczyć długości fal, dla których powstają prążki w widmie wodoru.