„Fizjologia wysiłku fizycznego w aspekcie obciążenia pracą.” – prof

Teresa Makowiec-Dąbrowska
Fizjologia wysiłku fizycznego w aspekcie obciążenia pracą
Obciążenie pracą jest wynikiem interakcji zachodzącej miedzy wymaganiami zawartymi w
zadaniu, jakie ma być wykonane, a indywidualnymi możliwościami osoby (pracownika),
która ma to zadanie wykonać. Ta definicja jest uniwersalna, tzn. odnosi się zarówno do
obciążenia umysłowego (psychicznego), jak i do obciążenia wysiłkiem fizycznym, czyli do
obciążenia fizycznego.
Miarą wielkości obciążenia pracą jest jej koszt fizjologiczny. Koszt fizjologiczny pracy jest to
ta część zasobów organizmu, która musi zostać zmobilizowana (w sensie czynnościowym)
lub zużyta (w sensie strukturalnym lub energetycznym) w związku z wykonywaniem pracy.
Zależy on zarówno od ciężkości pracy (wprost proporcjonalnie) jak i od możliwości
indywidualnych (odwrotnie proporcjonalnie).
Wskaźnikami kosztu fizjologicznego wysiłku fizycznego są: zużycie tlenu, parametry
charakteryzujące funkcjonowanie układu krążenia (częstość skurczów serca, objętość
wyrzutowa, pojemność minutowa, ciśnienie krwi, opór obwodowy), parametry
charakteryzujące funkcjonowanie układu oddechowego (częstość oddychania, minutowa
wentylacja płuc), oraz biochemiczne wskaźniki przemian metabolicznych, a także poziom
zmęczenia. Wielkość kosztu fizjologicznego wysiłku fizycznego zależy od rodzaju,
intensywności i czasu trwania wysiłku, od masy mięśni zaangażowanych w wysiłek, a także
od cech indywidualnych osoby wykonującej dany wysiłek, takich jak płeć, poziom
wytrenowania, wiek.
Podczas prezentacji zostaną przedstawione zmiany poszczególnych wskaźników kosztu
fizjologicznego pracy w zależności od wymienionych wyżej uwarunkowań.