instrukcja eksploatacji - ENERGA

Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
INSTRUKCJA EKSPLOATACJI
URZĄDZEŃ OŚWIETLENIA
ZEWNĘTRZNEGO
ENERGA GDAŃSKA KOMPANIA ENERGETYCZNA SA
GDAŃSK , GRUDZIEŃ 2001R.
1
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Podpisem stwierdzamy, że zapoznaliśmy się z niniejszą instrukcją
i zobowiązujemy się do jej przestrzegania:
Podpis
Stanowisko
Imię i nazwisko
Data
zapoznanego
zapoznanego
zapoznanego
Lp. potwierz instrukcją
z instrukcją
z instrukcją
dzenia
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
2
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
3
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Spis treści
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Wstęp ....................................................................................................................
1.1. Przedmiot instrukcji ....................................................................................
1.2. Zakres instrukcji ..........................................................................................
1.3. Przeznaczenie instrukcji ..............................................................................
1.4. Definicje ......................................................................................................
1.5. Dokumenty związane ..................................................................................
1.6. Formy własności urządzeń oświetlenia drogowego ....................................
Wymagania ...........................................................................................................
2.1. Wymagania zdrowotne i psychologiczne ...................................................
2.2. Wymagania kwalifikacyjne ........................................................................
Eksploatacja urządzeń oświetlenia drogowego ....................................................
3.1. Zakres eksploatacji ......................................................................................
3.2. Granice eksploatacji ....................................................................................
3.2.1. Wydzielona linia oświetleniowa .....................................................
3.2.2. Wspólna, napowietrzna linia energetyczno-oświetleniowa ............
3.2.3. Wspólna, kablowa linia energetyczno-oświetleniowa ....................
3.2.4. Wspólne konstrukcje wsporcze z siecią trakcyjną ..........................
3.3. Warunki przyłączenia urządzeń oświetlenia zewnętrznego do sieci elektroenergetycznej ..........................................................................................
3.4. Przyjmowanie urządzeń oświetlenia zewnętrznego do użytkowania .........
3.4.1. Dokumentacja prawna linii i urządzeń oświetlenia zewnętrznego .
3.4.2. Przekazanie i przyjęcie do użytkowania .........................................
3.5. Prowadzenie eksploatacji urządzeń oświetlenia drogowego ......................
3.6. Zabiegi eksploatacyjne ................................................................................
3.6.1. Oględziny ........................................................................................
3.6.2. Oględziny (objazdy) kontrolne .......................................................
3.6.3. Oględziny inspekcyjne ....................................................................
3.6.4. Przeglądy okresowe ........................................................................
3.6.5. Przeglądy tablic oświetleniowych, aparatury łączeniowej i sterowniczej .........................................................................................
3.6.6. Próby eksploatacyjne ......................................................................
3.6.7. Wymiana źródeł światła ..................................................................
3.6.8. Ilość niesprawnych źródeł światła ...................................................
3.6.9. Zabezpieczenia antykorozyjne ........................................................
3.6.10. Wycinanie gałęzi drzew przysłaniających oprawy oświetleniowe .
3.6.11. Kontrola czasu zadziałania oświetlenia ...........................................
Likwidacja zakłóceń i usuwanie awarii ................................................................
Przebudowa i modernizacja urządzeń oświetlenia drogowego ............................
5.1. Przekazywanie urządzeń oświetlenia drogowego do przebudowy lub modernizacji .....................................................................................................
5.2. Przyjmowanie do eksploatacji urządzeń oświetlenia drogowego po przebudowie lub modernizacji ...........................................................................
Przyłączanie do linii oświetleniowej innych instalacji elektrycznych obiektów
nie związanych z funkcją oświetlenia dróg i ulic .................................................
6.1. Warunki przyłączenia innych obiektów, nie związanych z funkcją oświetlenia dróg i ulic do linii oświetleniowej .....................................................
6.2. Mocowanie na latarniach oświetleniowych elementów dodatkowych .......
Dokumentacja eksploatacyjna ..............................................................................
4
11
11
11
11
11
13
14
16
16
16
16
16
17
17
17
17
17
17
18
18
19
19
20
20
20
21
21
22
22
22
23
23
23
23
29
29
30
30
30
31
31
32
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
8.
9.
10.
7.1. Zakres dokumentacji ...................................................................................
7.2. Aktualizacja dokumentacji techniczno - prawnej .......................................
Zasady przygotowania i realizacji zaciemniania oświetlenia w miastach,
wsiach, zakładach pracy (obiektach energetyki zawodowej) ...............................
Oświetlenie obiektów elektroenergetycznych wysokich napięć ..........................
Ochrona środowiska naturalnego .........................................................................
Załączniki - wzory dokumentów
1.
Plan obiektu oświetleniowego wraz z opisem ............................................
2.
Protokół z zabiegów eksploatacyjnych .......................................................
3.
Raport dzienny ............................................................................................
4.
Paszport ogólny linii ...................................................................................
5.
Uwagi personelu do aktualizacji paszportu ................................................
6.
Protokół pomiaru rezystancji izolacji .........................................................
7.
Protokół sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej ...........
8.
Karta ewidencji odpadów ............................................................................
9.
Dokument obrotu odpadami niebezpiecznymi ...........................................
10. Karta informacyjna o rodzaju i ilości odpadów umieszczonych na składowisku odpadów oraz o czasie ich składowania .......................................
5
32
32
33
33
33
35
37
38
40
41
42
43
44
45
47
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Przedmowa
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego, którą Państwo właśnie otrzymali, wobec braku aktualnych przepisów i uporządkowań prawnych, zawiera zasady, które umożliwią prowadzenie właściwej eksploatacji, pozwalającej na utrzymanie tych urządzeń w odpowiednim stanie technicznym, zapewniającym prawidłowe funkcjonowanie
oświetlenia zewnętrznego.
Instrukcja przeznaczona jest dla służb jednostek przedsiębiorstw energetycznych, ale może również służyć innym podmiotom gospodarczym, zajmującym się eksploatacją urządzeń oświetlenia zewnętrznego.
Instrukcja nie obejmuje postanowień z zakresu prac pod napięciem, przyjmowania urządzeń do eksploatacji, eksploatacji elektroenergetycznych linii napowietrznych i kablowych, wchodzących w skład linii oświetleniowych. Postanowienia te zostały określone w
odrębnych instrukcjach, opracowanych przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału
Energii Elektrycznej.
6
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
1.
WSTĘP
1.1.
Przedmiot instrukcji
Przedmiotem niniejszej instrukcji są ogólne zasady dotyczące prowadzenia prawidłowej
eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego, w sposób mający na celu zapewnienie
jednego z warunków bezpiecznego poruszania się pojazdów mechanicznych oraz bezpieczeństwa osób i mienia.
1.2.
Zakres instrukcji
Postanowienia instrukcji mają zastosowanie przy prowadzeniu eksploatacji urządzeń
oświetlenia zewnętrznego.
1.3.
Przeznaczenie instrukcji
Niniejsza instrukcja przeznaczona jest dla osób zatrudnionych na stanowiskach dozoru
i eksploatacji, organizujących i wykonujących prace ruchowe oraz eksploatacyjne przy
urządzeniach oświetlenia zewnętrznego. Instrukcja została tak przygotowana, aby można
ją było wdrożyć bezpośrednio do stosowania.
Celem instrukcji jest sprecyzowanie jednolitych form i zakresu czynności eksploatacyjnych, umożliwiające zapewnienie odpowiednich parametrów funkcjonowania urządzeń
oświetlenia zewnętrznego.
1.4.
Definicje
1.4.1.
Obiekt oświetleniowy - jest to zespół linii oświetleniowych, które są zasilane
z jednej szafki oświetleniowej.
1.4.2.
Zasilająca linia oświetleniowa - jest to linia elektroenergetyczna, która została
wyprowadzona z punktu zasilającego tę linię do rozdzielnicy oświetleniowej,
łącznie z rozdzielnicą oświetleniową.
1.4.3.
Linia oświetleniowa - jest to elektroenergetyczna linia napowietrzna lub kablowa
ze wszystkimi elementami, które służą do zasilania źródeł światła, wraz z konstrukcjami wsporczymi i nośnymi dla opraw oświetleniowych, wraz z tymi oprawami.
1.4.4.
Wspólna linia elektroenergetyczno - oświetleniowa - jest to linia napowietrzna
lub kablowa, służąca dla zasilania odbiorców i urządzeń oświetlenia drogowego.
1.4.5.
Wydzielona linia oświetleniowa - jest to linia elektroenergetyczna, służąca wyłącznie do zasilania urządzeń oświetlenia drogowego.
1.4.6.
Latarnia oświetleniowa - jest to konstrukcja wsporcza wraz z zamocowanymi na
niej oprawami oświetleniowymi.
7
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
1.4.7.
Punkt świetlny - jest to oprawa oświetleniowa wraz ze źródłem światła. Punkt
świetlny nie obejmuje sobą konstrukcji wsporczej (nośnej).
1.4.8.
Grupy przyłączeniowe - grupy podmiotów przyłączanych do sieci w podziale na:
a) grupa IV - podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci rozdzielczej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej większej
od 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze prądowym większym niż 63 A,
b) grupa V - podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci rozdzielczej o napięciu
znamionowym nie większym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej nie większej niż 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego
w torze prądowym nie większym niż 63 A,
c) grupa VI - podmioty przyłączane do sieci na czas określony, niezależnie od
napięcia znamionowego sieci.
1.4.9.
Operator systemu rozdzielczego - przedsiębiorstwo energetyczne posiadające
koncesję na przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej na określonym w koncesji obszarze kraju, za pomocą sieci rozdzielczej.
1.4.10. Pracownicy upoważnieni - pracownicy, którzy w ramach swoich obowiązków
służbowych lub na podstawie polecenia służbowego wykonują określone prace.
1.4.11. Pracownicy uprawnieni - pracownicy posiadający sprawdzone i właściwe kwalifikacje w zakresie eksploatacji danego rodzaju urządzeń i instalacji energetycznych, potwierdzone świadectwem kwalifikacyjnym.
1.4.12. Przegląd urządzeń elektroenergetycznych - prace planowe z zakresu utrzymania
obiektów, urządzeń i instalacji elektroenergetycznych, mające na celu utrzymanie
ich we właściwym stanie technicznym, obejmujące:
1) oględziny, sprawdzenia, próby i pomiary,
2) naprawy i prace konserwacyjne,
3) wymiany lub uzupełnienia.
1.4.13. Stacja elektroenergetyczna - zespół urządzeń służących do przetwarzania i rozdzielania energii elektrycznej, znajdujących się we wspólnym pomieszczeniu lub
ogrodzeniu albo umieszczonych na wspólnych konstrukcjach wsporczych, wraz
z urządzeniami pomocniczymi.
1.4.14. Świadectwo kwalifikacyjne - jest to świadectwo wydane przez komisję kwalifikacyjną powołaną przez prezesa URE, stwierdzające spełnienie przez daną osobę
odpowiednich wymagań kwalifikacyjnych do wykonywania pracy na stanowisku
dozoru lub eksploatacji, w ustalonym zakresie: obsługi, konserwacji, napraw,
kontrolno - pomiarowym, montażu dla określonych rodzajów urządzeń i instalacji
elektroenergetycznych.
1.4.15. Zespół pracowników - jest to grupa pracowników, w skład której wchodzą co
najmniej dwie osoby wykonujące pracę.
1.4.16. Zespół pracowników kwalifikowanych - jest to grupa pracowników, w której co
najmniej połowa, lecz nie mniej niż dwie osoby, posiada ważne świadectwo kwa8
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
lifikacyjne dla osób zatrudnionych przy eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych.
1.5.
Dokumenty związane
1) Ustawa Prawo energetyczne - Dz. U. Nr 97/1997r. poz. 348
2) Ustawa Prawo budowlane - Dz. U. Nr 89/1994r. poz. 414
3) Ustawa o drogach publicznych - Dz. U. Nr 14/1985r. poz. 60
4) Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska - Dz. U. Nr 49/1994r.
5) Ustawa z dnia 27.05.1990r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym - Dz. U. Nr 32/1990r. poz. 191
6) Norma PN-IEC 60364 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych
7) Norma PN-E-05100 Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa
8) Norma PN-76/E-05125 Elektroenergetyczne linie kablowe
9) Projekt normy PN-EN 50110 Eksploatacja urządzeń elektrycznych
10) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25.09.2000r. w sprawie szczegółowych
warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznej, obrotu energią
elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci
oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców - Dz. U. Nr 85/2000r. poz. 957
11) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17.09.1999r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych - Dz. U. Nr 80/1999r.
poz. 912
12) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 09.11.1999r. w sprawie wykazu wyrobów
wyprodukowanych w Polsce, a także wyrobów importowanych do Polski po raz
pierwszy, mogących stwarzać zagrożenie albo służących ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia lub środowiska, podlegających obowiązkowi certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczenia tym znakiem, oraz wyrobów podlegających obowiązkowi wystawiania przez producenta deklaracji zgodności - Dz. U. Nr 5/2000r. poz. 53
13) Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19.10.1998r.
w sprawie książki obiektu budowlanego - Dz. U. Nr 135/1998r.
14) Kodeks cywilny - dz. III - Mienie
15) Zalecenia Dotyczące Oświetlenia Dróg i Ulic - wydanie Polskiego Komitetu Oświetleniowego nr 1/97
9
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
16) Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4.12.1991r. w sprawie własności i roszczeń
17) Zarządzenie nr 14 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 2.06.1986r. w sprawie zasad przygotowania i realizacji zaciemnienia i wygaszania oświetlenia w miastach,
wsiach, zakładach pracy i środkach transportu
18) Instrukcja Organizacji Bezpiecznej Pracy w Energetyce
19) Instrukcja eksploatacji
PTPiREE)
elektroenergetycznych
linii
kablowych
(opracowanie
20) Instrukcja eksploatacji elektroenergetycznych linii napowietrznych z przewodami
gołymi oraz izolowanymi (opracowanie PTPiREE)
21) Ramowa instrukcja eksploatacji stacji elektroenergetycznych stacji transformatorowych SN/nN (opracowanie PTPiREE)
22) Instrukcja badań odbiorczych oraz przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych do
eksploatacji (opracowanie PTPiREE)
23) Instrukcja ochrony przeciwpożarowej obiektów elektroenergetycznych (opracowanie
PTPiREE)
24) Instrukcja - Oddziaływanie obiektów elektroenergetycznych na środowiska (opracowanie PTPiREE)
25) Instrukcja PPN przy urządzeniach elektroenergetycznych do 1 kV (opracowanie
PTPiREE)
1.6.
Formy własności urządzeń oświetlenia drogowego
Zmiany systemowe, jakie zachodzą w funkcjonowaniu państwa, wprowadziły szereg
zmian w systemie praw własności - w tym również w odniesieniu do urządzeń oświetlenia
zewnętrznego. Można rozgraniczyć dwa okresy nabywania praw własności:
OKRES PIERWSZY - do 27 maja 1990r.
Urządzenia oświetlenia zewnętrznego budowane ze środków Skarbu Państwa stanowiły
własność państwa, przechodziły w zarząd i użytkowanie Zakładów Energetycznych Przedsiębiorstw Państwowych. W przeważającej większości przypadków, urządzenia
oświetlenia zewnętrznego są na stanie majątkowym i w eksploatacji przedsiębiorstw energetycznych (majątek Skarbu Państwa).
OKRES DRUGI - od 27 maja 1990r.
W dniu tym weszła w życie ustawa o samorządzie terytorialnym, której następstwem był
fakt uzyskania przez Gminy osobowości prawnej, pozwalającej do nabywania praw własności. Na przestrzeni tego okresu od dnia 01.01.1993r. obowiązywały przepisy Ustawy
z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 21/1992r.),
zwalniające przedsiębiorstwa energetyczne od płacenia podatków od darowizn. Sytuacja
10
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
ta uległa zmianie od momentu wejścia w życie Ustawy z dnia 20.11.1998r. o zmianie
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania (Dz. U. Nr 144/1998 poz. 931), nakładającej od dnia
01.01.1999r. na m.in. przedsiębiorstwa energetyczne obowiązek regulowania podatków od
darowizn. Urządzenia oświetlenia zewnętrznego budowane ze środków Gminy, a stanowiące wydzielone obiekty oświetleniowe są własnością Gminy. Od woli i decyzji Gminy
uzależnione jest przekazanie przedsiębiorstwom energetycznym tych urządzeń do eksploatacji. Obecnie jednak rzadkie są przypadki przekazywania wybudowanych przez Gminy
urządzeń oświetlenia zewnętrznego na stan majątkowy przedsiębiorstw energetycznych.
Jeżeli urządzenia są przekazywane na stan majątkowy i do eksploatacji energetyce zawodowej, to przekazywanie następuje:
1) bez żadnych zastrzeżeń drukiem PT lub jako darowizna,
2) z zastrzeżeniem, iż w przypadku prywatyzacji przedsiębiorstwa energetycznego Gmina otrzyma udziały (akcje) proporcjonalnie do wniesionego majątku,
3) jako aport do „spółek - córek” energetyki zawodowej, które zarządzają i eksploatują
urządzenia oświetlenia zewnętrznego. W tym przypadku eksploatację prowadzi
przedsiębiorstwo energetyczne (spółka córka) na dotychczasowych zasadach.
Jeżeli urządzenia oświetlenia zewnętrznego nie zostają przekazane na stan majątkowy i do
eksploatacji przedsiębiorstwu energetycznemu, zgodnie z Prawem energetycznym, urządzenia zasilające do miejsca pomiaru energii elektrycznej powinny być wybudowane
i wprowadzone na stan majątkowy energetyki zawodowej w oparciu o umowę przyłączeniową, natomiast linie oświetleniowe i urządzenia oświetlenia zewnętrznego poza urządzeniem pomiarowym, podlegają sprawdzeniu technicznemu przed podaniem napięcia na
wybudowane urządzenia oświetlenia zewnętrznego na takich samych zasadach jak urządzenia przyjmowane na stan majątkowy przedsiębiorstwa energetycznego. W tym przypadku jednak dokumentacja prawna i techniczna pozostaje w Gminie. Z kolei w przypadku zlecenia przez Gminę przedsiębiorstwu energetycznemu eksploatacji tych urządzeń,
kopie dokumentacji prawnej i technicznej (w zakresie jak w niniejszej instrukcji), muszą
być przekazane przedsiębiorstwu energetycznemu.
Jeżeli urządzenia oświetleniowe budowane lub modernizowane są ze środków Państwa
(Urzędu Wojewódzkiego), a Gmina jedynie pośredniczy w realizacji inwestycji (modernizacji), jak dotychczas, urządzenia te powinny być przekazywane na majątek i do eksploatacji przedsiębiorstwu energetycznemu. Powyższe dotyczy urządzeń oświetlenia zewnętrznego, które zostały wybudowane po roku 1990 na drogach publicznych, dla których
Gmina nie jest zarządcą, względnie na drogach publicznych krajowych, wojewódzkich
i powiatowych w granicach miast na prawach powiatu.
W przypadku, gdy linia oświetleniowa napowietrzna powstanie na istniejącej linii rozdzielczej przedsiębiorstwa energetycznego, tworząc sieć wspólną (dodatkowe przewody
oświetleniowe i oprawy na istniejących słupach), wówczas Gmina powinna te urządzenia
przekazać na stan majątkowy i do eksploatacji przedsiębiorstwu energetycznemu. Wynika
to zarówno z warunków organizacji bezpiecznej pracy na tych urządzeniach, a także
z prawa własności, określającego tylko jednego właściciela danego obiektu. W przeciwnym wypadku, gdyby Gmina nie akceptowała powyższego, należy znaleźć inne rozwiązanie wykonania oświetlenia (np. powstanie odrębnego obiektu oświetleniowego, stanowiącego własność Gminy).
Jeżeli modernizacja urządzeń oświetlenia, wykonywana przez Gminę, polega na wymianie
tylko niektórych elementów oświetlenia (np. wymiana samych opraw oświetleniowych,
słupów lub kabli oświetlenia), to urządzenia oświetlenia zewnętrznego pozostają nadal na
stanie majątkowym przedsiębiorstwa energetycznego. Również w sytuacji, gdy do istniejących linii lub obiektów oświetleniowych, będących własnością przedsiębiorstwa energe11
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
tycznego, dołączone zostaną nowe odcinki linii oświetleniowych, to z chwilą ich przyłączenia stają się własnością przedsiębiorstwa energetycznego (o ile postanowienia umowy
o przyłączenie nie określają innej granicy własności urządzeń). Takie postanowienie jest
zgodne z zapisami Kodeksu cywilnego, art. 441 i 47 dz. III - Mienie. Jeżeli istniejące
urządzenia oświetlenia zewnętrznego ulegają przebudowie, modernizacji lub likwidacji
w związku z prowadzoną modernizacją dróg, skrzyżowań, węzłów komunikacyjnych itp. wówczas linie oświetleniowe zmodernizowane lub nowe, wykonane w zamian za zlikwidowane, pozostają własnością przedsiębiorstwa energetycznego. W tej sytuacji stosownym jest otrzymanie od inwestora oświadczenia, iż nowe urządzenia traktuje zamiennie
w odniesieniu do wcześniej istniejących, a w związku z powyższym po dokonaniu ich
budowy nie będzie on wnosił wobec przedsiębiorstwa energetycznego roszczeń majątkowych i finansowych.
2.
WYMAGANIA
2.1.
Wymagania zdrowotne i psychologiczne
Pracownicy kierowani do czynności ruchowych oraz prac eksploatacyjnych powinni posiadać ważne zaświadczenie lekarskie i dodatkowe badania np. w zakresie prac na wysokości.
2.2.
Wymagania kwalifikacyjne
2.2.1. Kierujący zespołem, członek zespołu (monter) - pracownik posiadający świadectwo kwalifikacyjne, uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku eksploatacji oraz dodatkowe uprawnienia w zakresie np.
prowadzenia pojazdów samochodowych, obsługi podnośników, obsługi sprężarek
itp.
2.2.2. Poleceniodawca - pracownik posiadający świadectwo kwalifikacyjne, uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku dozoru
oraz upoważnienie do wydawania poleceń na wykonywanie prac, nadane przez
kierownika zakładu.
2.2.3. Koordynujący - pracownik posiadający świadectwo kwalifikacyjne, uprawniające
do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku dozoru.
3.
EKSPLOATACJA URZĄDZEŃ OŚWIETLENIA DROGOWEGO
3.1.
Zakres eksploatacji
W zakres działalności eksploatacyjnej wchodzą urządzenia sieciowe i odbiorcze, służące
do stałego oświetlenia dróg, ulic, mostów, tuneli, placów, skwerów, otwartych parków
i zieleńców, a także przejść, stanowiących ciągi komunikacyjne dla pieszych.
12
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
3.2.
Granice eksploatacji
3.2.1. Wydzielona linia oświetleniowa
Granicę eksploatacji dla wydzielonej linii oświetleniowej stanowią zaciski w miejscu
przyłączenia zasilającej linii oświetleniowej. W przypadku zasilania linii oświetleniowych
z wydzielonych stacji transformatorowych, granicę eksploatacji stanowi miejsce przyłączenia rozdzielnicy niskiego napięcia z przewodami łączącymi tę rozdzielnicę z transformatorem. Całość sieci wydzielonej oświetlenia drogowego eksploatują służby oświetleniowe.
3.2.2. Wspólna, napowietrzna linia energetyczno-oświetleniowa
Granicę eksploatacji dla wspólnej napowietrznej linii energetyczno-oświetleniowej, stanowią zaciski w miejscu przyłączenia do linii energetycznej przewodów zasilających
urządzenia sterowniczego oraz zaciski służące do przyłączenia do linii energetycznej
przewodów zasilających poszczególne oprawy oświetleniowe.
Wysięgniki wraz z elementem mocującym, oprawy oświetleniowe łącznie z przewodami
zasilającymi źródła światła i zabezpieczeniem oraz wydzielone szafki lub tablice z aparaturą sterującą i przewodami zasilającymi tę aparaturę, należą do zakresu działalności służb
oświetleniowych. Pozostałe elementy linii eksploatowane są przez personel sieciowy.
3.2.3. Wspólna, kablowa linia energetyczno-oświetleniowa
Granicę eksploatacji dla wspólnej kablowej linii energetyczno-oświetleniowej, stanowią
zaciski na tabliczce bezpiecznikowej w latarni oświetleniowej, służące do przyłączenia
kabla zasilającego tę latarnię. Latarnie wraz z całkowitym wyposażeniem, które służy do
sterowania oraz zasilania źródeł światła, a także instalacja ochrony przeciwporażeniowej należą do zakresu działalności służb oświetleniowych. Kable zasilające latarnie eksploatowane są przez personel sieciowy.
3.2.4. Wspólne konstrukcje wsporcze z siecią trakcyjną
Granicę eksploatacji konstrukcji wsporczych opraw oświetleniowych, zainstalowanych na
słupach trakcyjnych - stanowi element albo zespół elementów mocujących konstrukcję
nośną oprawy i przewodów zasilających. Konstrukcje wsporcze, służące do podwieszenia
przewodów trakcji elektrycznej nie wchodzą w zakres działalności przedsiębiorstw energetycznych.
3.3.
Warunki przyłączenia urządzeń oświetlenia zewnętrznego do sieci elektroenergetycznej
Przyłączenie urządzeń oświetlenia zewnętrznego do sieci elektroenergetycznej następuje
na podstawie umowy o przyłączenie i po spełnieniu warunków przyłączenia, określonych
przez przedsiębiorstwo energetyczne, posiadające koncesję na przesyłanie i dystrybucję
energii elektrycznej za pomocą sieci rozdzielczej, na określonym w koncesji obszarze kraju.
Urządzenia oświetlenia zewnętrznego mogą być zaliczone do IV, V lub VI grupy przyłączeniowej, określonej w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 25.09.2000r.
w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznej, obrotu energią elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców (Dz. U. Nr 85/2000 poz.
957).
13
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
3.4.
Przyjmowanie urządzeń oświetlenia zewnętrznego do użytkowania
Przyjęcie urządzeń oświetlenia zewnętrznego do użytkowania dotyczy zarówno urządzeń
nowo wybudowanych jak i urządzeń po modernizacji.
3.4.1. Dokumentacja prawna linii i urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Dokumentacja prawna linii i urządzeń oświetlenia zewnętrznego powinna zawierać:
1) decyzję o lokalizacji i pozwolenie na budowę,
2) uzgodnienie trasy linii z właściwymi instytucjami oraz użytkownikami terenu, przez
który linia przebiega,
3) dokumenty powykonawczego wytyczenia geodezyjnego tras linii wraz z zaświadczeniem OPGK (geodezja) o ich naniesieniu na aktualne zasoby mapowe,
4) protokoły robót zanikających,
5) warunki techniczne przyłączenia wraz z zawartą umową przyłączeniową,
6) dokument potwierdzający, iż została zawarta umowa sprzedaży energii elektrycznej
lub aktualizacja umowy istniejącej,
7) oświadczenie wykonawcy i inspektora nadzoru, iż:
a) urządzenia oświetlenia elektrycznego zostały zainstalowane w terenie zniwelowanym (ukształtowanym) docelowo,
b) urządzenia te odpowiadają wymaganiom określonym w umowach i przepisach,
dotyczących oświetlenia elektrycznego,
c) urządzenia zostały zainstalowane zgodnie z dokumentacją techniczną i warunkami przyłączenia,
8) uzgodnienia skrzyżowań i zbliżeń z innymi urządzeniami,
9) protokoły przekazania środków trwałych lub dokumenty stwierdzające na czyim stanie majątkowym te urządzenia pozostaną,
10) oświadczenie wykonawcy o przyjęciu do wiadomości, iż linia zostaje załączona pod
napięcie z dniem dokonania pozytywnego odbioru technicznego,
11) kopię zgłoszenia zakończenia prac do Urzędu Nadzoru Budowlanego.
Dokumentacja techniczna linii i urządzeń oświetlenia zewnętrznego powinna zawierać:
1) projekt techniczny wraz z naniesionymi poprawkami powykonawczymi przez projektanta, ze stwierdzeniem aktualności dokumentacji na dzień odbioru,
2) rysunki powykonawcze tras linii,
3) komplet rysunków skrzyżowań i obostrzeń,
4) rysunki nietypowych konstrukcji wsporczych, zastosowanego osprzętu lub ustrojów
(o ile takie są stosowane),
5) wykaz kompletnej dokumentacji, obejmującej pozycje 1, 2, 3 i 4,
6) protokoły badań odbiorczych tj.:
a) protokoły pomiarów rezystancji izolacji kabli,
b) protokoły pomiarów rezystancji przewodów w słupie oświetleniowym (załącznik
nr 6),
c) protokoły pomiarów uziemień,
d) protokoły pomiarów fotometrycznych,
7) po podaniu napięcia zasilającego, wykonawca obiektu zobowiązany jest w ciągu 7 dni
do wykonania następujących pomiarów:
a) pomiaru skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (załącznik nr 7),
b) pomiaru spadków napięć dla oświetlenia zewnętrznego,
(Do czasu przedstawienia przez wykonawcę protokołów pomiarów skuteczności
ochrony przeciwporażeniowej i spadków napięć - załączenie pod napięcie trakto-
14
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
wane jest jako ruch próbny, a odpowiedzialność z tego tytułu spoczywa na wykonawcy)
8) karty gwarancyjne, atesty, certyfikaty na znak bezpieczeństwa względnie deklaracje
zgodności z Polską Normą lub aprobatą techniczną dla zastosowanych urządzeń,
9) szczegółową instrukcję eksploatacji dla urządzeń oświetleniowych, różniących się od
powszechnie stosowanych, wymagających specjalnych środków dla prowadzenia
właściwej eksploatacji tych urządzeń.
3.4.2. Przekazanie i przyjęcie do użytkowania
Przyjęcia linii do użytkowania dokonuje kierownik przedsiębiorstwa energetycznego, w
imieniu którego działa powołana komisja.
Przekazanie urządzeń do użytkowania powinno być dokonane przez właściwy organ administracji samorządowej lub inną upoważnioną do tego instytucję (np. spółdzielnie
mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, zarządy dróg itp.).
Warunkiem przyjęcia do użytkowania urządzeń oświetlenia zewnętrznego jest:
a) sprawdzenie dostarczonej dokumentacji prawnej i technicznej, dotyczącej przekazywanej linii i urządzeń oświetleniowych oraz stwierdzenie, że dokumentacja ta jest
zgodna z wymogami ujętymi w punkcie 3.4.1. niniejszej instrukcji,
b) sprawdzenie budowy linii poprzez przeprowadzenie oględzin,
c) sprawdzenie protokołu pomiarów i badań odbiorczych, czy wyniki tych pomiarów są
zgodne z obowiązującymi przepisami,
d) sprawdzenie sprawności linii i urządzeń poprzez podanie napięcia zasilającego
i stwierdzenie, iż całość urządzeń wraz z linią zasilającą funkcjonuje prawidłowo,
e) sporządzenie protokołu przyjęcia urządzeń oświetlenia do eksploatacji, który powinien zawierać:
• wyniki przeprowadzonych prób i badań,
• wykaz dokumentacji, materiałów i części zamiennych.
Po sporządzeniu protokołu odbioru urządzenia oświetlenia zewnętrznego powinny być
załączone do ruchu.
Zasady dotyczące przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji, zawarte
są w „Instrukcji badań odbiorczych oraz przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych”
opracowanej na zlecenie PTPiREE.
3.5.
Prowadzenie eksploatacji urządzeń oświetlenia drogowego
Przez pojęcie eksploatacja należy rozumieć wykonywanie wszystkich działań, niezbędnych do funkcjonowania urządzeń elektrycznych. Działania te obejmują obsługę, tj. czynności łączeniowe, sterowanie, monitorowanie oraz konserwację, zarówno w zakresie prac
elektrycznych jak i nieelektrycznych.
a) Eksploatację urządzeń oświetlenia drogowego należy prowadzić zgodnie z: „ogólnymi zasadami eksploatacji urządzeń elektrycznych” - ujętych w Pr PN - EN 50110,
przepisami Prawa energetycznego, Prawa budowlanego, przepisami o ochronie przeciwporażeniowej, przeciwpożarowej, przepisami o dozorze technicznym, a także
przepisami o ochronie dóbr kultury i muzeach.
b) Eksploatacja wybranych obiektów oświetleniowych powinna być wykonywana tylko
przez jeden, upoważniony do prowadzenia takich działań podmiot gospodarczy. Analogicznie - każdy obiekt oświetleniowy może posiadać tylko jednego właściciela. Zabiegi modernizacyjne, przeprowadzone na danym obiekcie oświetlenia drogowego
(np. na zlecenie i koszt Gminy), nie powodują zmiany właściciela obiektu.
15
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
c)
Nowe urządzenia oświetlenia drogowego, wybudowane na koszt Gminy i przyłączone
do istniejącego obiektu, będącego własnością przedsiębiorstwa energetycznego, tworzące wspólną całość - nie mogą być eksploatowane przez inne przedsiębiorstwo, niż
prowadzące dotychczas tę działalność. Wymuszają to względy bezpieczeństwa pracy
zespołów pracowników kwalifikowanych, obsługujących te urządzenia.
d) Właściciel urządzeń oświetlenia drogowego (w przypadku braku własnych ekip eksploatacyjno - konserwatorskich) - może w ramach stosownej umowy powierzyć prowadzenie eksploatacji swoich urządzeń innemu, upoważnionemu do wykonywania
tych czynności podmiotowi gospodarczemu.
Przedsiębiorstwa energetyczne lub powstałe z nich zakłady („spółki - córki”), mogą prowadzić eksploatację urządzeń oświetlenia drogowego:
a) będących własnością tych przedsiębiorstw, zakładów lub spółek,
b) będących własnością Gminy lub innych podmiotów.
Finansowanie urządzeń oświetlenia, tj. finansowanie kosztów utrzymania, budowy i energii elektrycznej, pobieranej przez punkty świetlne - należy do zadań własnych Gminy.
Zasady określające sposób, środki i zakres eksploatacji urządzeń oświetlenia drogowego,
powinny być ujęte w stosownych umowach z właściwymi terytorialnie zarządcami, tj.
Gminami, Spółdzielniami Mieszkaniowymi, Zarządami Zieleni itp.
Umowy o eksploatację urządzeń oświetlenia drogowego powinny przewidywać wykonanie niezbędnych prac konserwacyjnych w zakresie utrzymania tych urządzeń w pełnej
sprawności technicznej oraz zapewnienia bezpieczeństwa pracy przy ich obsłudze
i eksploatacji, a także podczas wykonywania prac w ich pobliżu.
3.6.
Zabiegi eksploatacyjne
3.6.1. Oględziny
Oględziny mają na celu dokonanie oceny stanu technicznego urządzeń, a więc sprawdzenie:
a) stanu widocznych części przewodów, ich połączeń oraz osprzętu (opraw oświetleniowych, zamknięć wnęk w słupach, powierzchni lakierniczej słupów, czystości kloszy
opraw i źródeł oświetlenia itp.),
b) stanu urządzeń zabezpieczających, sterowania i pomiarowych,
c) opisów obwodów w szafkach i tablicach sterowniczych,
d) stanu ochrony przeciwporażeniowej i przeciwpożarowej,
e) stanu opisów ostrzegawczych, informacyjnych i oznakowania latarń.
Oględziny powinny być przeprowadzone nie rzadziej, niż jeden raz w roku. Nieprawidłowości stwierdzone podczas oględzin należy usunąć. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia limitującego normalne funkcjonowanie urządzenia i braku możliwości jego usunięcia,
należy niezwłocznie powiadomić operatora systemu rozdzielczego (przedsiębiorstwo
energetyczne) lub jednostkę odpowiedzialną za eksploatację urządzeń oświetlenia elektrycznego.
3.6.2. Oględziny (objazdy) kontrolne
Oględziny kontrolne wykonywane są w porze pracy urządzeń oświetleniowych, w celu
określenia stanu ubytku czynnych źródeł światła, prawidłowości działania urządzeń sterowniczych, poziomu hałasu i drgań opraw oraz realizacji bieżących reklamacji.
Stopień wymagań powinien być pisemnie uzgodniony z daną Gminą, gdyż rzutuje on na
koszt eksploatacji. Oględziny (objazdy) kontrolne, powinny być prowadzone przez zespół
16
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
pracowników kwalifikowanych, który jest w stanie usunąć zauważone uszkodzenia - awarie lub wadliwą pracę urządzeń oświetlenia drogowego.
W zakres prac, wykonywanych przez zespół objazdowy, może wchodzić:
a) ręczne załączenie lub wyłączenie sterowania rozdzielnic oświetleniowych,
b) tymczasowe zainstalowanie zegara sterującego lub przekaźnika zmierzchowego
w rozdzielnicy oświetleniowej,
c) wymiana przepalonych wkładek bezpiecznikowych w rozdzielnicach oświetleniowych lub kablowych liniach oświetleniowych, względnie na zabezpieczeniach zasilających linii oświetleniowych,
d) regulacja zegarów sterowniczych oraz styczników i przekaźników zmierzchowych.
Tabela 1. Najmniejsze zalecane wymagania czynności oględzin (objazdów) kontrolnych
Stopień wymagań eksploatacyjnych
Częstotliwość oględzin kontrolnych
Wymagania duże
(centra miast, trasy wylotowe)
a) w miastach powyżej 100 000 mieszkań- Jeden raz na dobę w porze świecenia dla
wybranego fragmentu miasta
ców
b) w miastach poniżej 100 000 mieszkań- Jeden raz w tygodniu w porze świecenia
ców
Wymagania średnie
(ulice w mieście)
Jeden raz na dwa tygodnie w porze świecenia
Wymagania małe
(ulice na peryferiach miast i wioski)
Przy każdej sytuacji wykonywania innych
zabiegów na linii
Zespół pracowników kwalifikowanych pracuje w oparciu o Instrukcję Organizacji Bezpiecznej Pracy w Energetyce, a jego współpraca z dyspozytorem RDR, RDM uregulowana jest w odpowiednich instrukcjach szczegółowych.
W przypadku stwierdzenia uszkodzenia i braku możliwości jego usunięcia (np. dewastacja
urządzeń, uszkodzony w wyniku kolizji drogowej słup) należy niezwłocznie powiadomić
dyspozytora RDR, RDM o zakresie uszkodzeń, ograniczeniach w pracy urządzeń oświetleniowych, proponowanych dalszych działaniach w celu wyeliminowania zagrożenia dla
otoczenia.
Relacje z objazdu kontrolnego szczegółowo opisuje się w raporcie dziennym zespołu objazdowego (załącznik nr 3).
3.6.3. Oględziny inspekcyjne
Oględziny inspekcyjne dokonywane są przez osoby dozoru, w porze pracy urządzeń
oświetleniowych i obejmują dowolną ilość oświetlanych ulic na dowolnie wybranej trasie.
Oględziny inspekcyjne są przeprowadzane na wniosek i przy współudziale przedstawicieli
Gmin. Ograniczają się one do określenia stanu oświetlenia wybranych ciągów komunikacyjnych. Stwierdzone podczas kontroli stanu oświetlenia usterki powinny być usunięte
w terminie trzech dni od daty przeprowadzenia oględzin inspekcyjnych.
3.6.4. Przeglądy okresowe
Przeglądy okresowe powinny obejmować (załącznik nr 2):
a) oględziny w zakresie ustalonym w punkcie 3.6.1.,
17
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
b) kontrolę stanu izolacji i połączeń ochrony przed porażeniem, oraz czyszczenie i konserwację tabliczek w słupach i wnękach ścian budynków, wraz z zabezpieczeniami,
zaciskami kablowymi i zamknięciami,
c) sprawdzenie stanu osłon i zamocowania urządzeń oraz ochrony antykorozyjnej,
d) sprawdzenie stanu połączeń zacisków prądowych linii napowietrznej oraz połączeń
przewieszek, przerzutów itp.,
e) czynności konserwacyjne i naprawy, zapewniające poprawność pracy urządzeń
oświetlenia elektrycznego.
Przeglądy okresowe należy przeprowadzać nie rzadziej niż:
a) jeden raz na 2 lata - dla urządzeń oświetlenia, zlokalizowanych na głównych ulicach
w granicach miasta i na ciągach ulic wylotowych z miasta,
b) jeden raz na 3 lata - dla pozostałych dróg.
3.6.5. Przeglądy tablic oświetleniowych, aparatury łączeniowej i sterowniczej
Przeglądy aparatury łączeniowej i sterowniczej wraz z wymianą zużytych elementów
i czyszczeniem tablic rozdzielczych i sterowniczych należy wykonywać raz na 5 lat.
W czasie przeglądów należy zwrócić szczególną uwagę na utrzymanie w stanie czytelnym
i uaktualnienie oznaczeń:
a) stosowanych zabezpieczeń z wielkościami wkładek,
b) przewodów fazowych oraz zacisków kontrolnych,
c) obwodów oświetlenia elektrycznego z ich adresami,
d) obwodów sterowania,
e) opisów zewnętrznych szaf oświetleniowych wraz z tabliczkami ostrzegawczymi,
f) sprawdzenie zgodności obwodów oświetleniowych ze schematem szafki (planikiem).
3.6.6. Próby eksploatacyjne
a) Sprawdzenie ciągłości żył linii kablowej oraz pomiary rezystancji izolacji należy wykonywać zgodnie z „Instrukcją eksploatacji elektroenergetycznych linii kablowych”,
b) pomiar napięć w linii zasilającej i linii oświetleniowej należy wykonywać przy
przejmowaniu linii oświetleniowej do eksploatacji oraz po przebudowie i modernizacji,
c) pomiar rezystancji izolacji przewodów instalacji w słupach zasilających oprawy
oświetleniowe powinien być przeprowadzony przy przejmowaniu urządzeń oświetleniowych do eksploatacji, po przebudowie i modernizacji - jednak nie rzadziej niż raz
na 5 lat; wielkość rezystancji nie mniejsza niż 1000 Ω/V, przy wykorzystaniu do pomiaru megaomomierza 1000 V,
d) sprawdzenie skuteczności działania ochrony przeciwporażeniowej - jeden raz na 5 lat,
e) pomiar rezystancji uziemień roboczych i ochronnych - jeden raz na 5 lat.
3.6.7. Wymiana źródeł światła
a) Wymiana indywidualna - najczęściej stosowany rodzaj wymiany źródeł światła, polegający na wymianie tylko przepalonych źródeł światła (lamp),
b) wymiana okresowa - polega na wymianie zarówno przepalonych źródeł światła jak
i tych, które dalej funkcjonują, lecz ich przeciętny okres świecenia minął. Ten system
wymiany może okazać się ekonomicznie uzasadniony w latarniach zainstalowanych
na ruchliwych węzłach komunikacyjnych, czy na przewieszkach w pobliżu przewodów trakcji elektrycznej,
c) wymiana grupowa - wymiana wszystkich źródeł światła przed upływem ich żywotności. System ten poleca się dla oświetlenia masztowego lub tuneli, gdzie dostęp do
18
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
opraw jest utrudniony i wymaga organizacji ruchu zastępczego lub zastosowania innych środków.
3.6.8. Ilość niesprawnych źródeł światła
1) Liczba niesprawnych źródeł światła w stosunku do ogólnej ilości źródeł światła, nie
powinna przekraczać w odniesieniu do:
a) oświetlenia centralnych i głównych dróg w granicach miast - 5%,
b) oświetlenia dróg krajowych - 10%,
c) oświetlenia innych dróg - 15%,
2) dopuszczalna ilość niesprawnych źródeł światła oświetlenia drogowego, dotyczy 100
kolejnych opraw dowolnie wybranego ciągu oświetlenia jednej lub kilku dróg w granicach miast,
3) dopuszczalna ilość niesprawnych źródeł światła, w przypadku dróg w granicach
miast, na których zainstalowano kilka lub kilkanaście opraw, nie powinna przekraczać
20% ogólnej ich ilości i dotyczyć kolejnych opraw,
4) w miejscach szczególnych, takich jak skrzyżowania ważniejszych ulic, przejścia dla
pieszych, okolice szkół, tunele - zaleca się pilne usuwanie wszelkich niesprawności
w funkcjonowaniu oświetlenia.
3.6.9. Zabezpieczenia antykorozyjne
Metalowe części urządzeń jak: słupy stalowe, wysięgniki, pokrywy wnęk bezpiecznikowych, skrzynki słupowe, szafy sterownicze itp. powinny być gruntownie oczyszczone i
malowane okresowo, aby nie dopuścić do występowania wyraźnych śladów korozji,
zmniejszających ich trwałość, co również wpływa na pogorszenie ich estetyki.
Prace malarskie powinny być wykonywane zgodnie z technologią zalecaną przez producenta środków zabezpieczających. Malowanie elementów metalowych powinno być wykonywane nie rzadziej niż jeden raz na 10 lat.
3.6.10. Wycinanie gałęzi drzew przysłaniających oprawy oświetleniowe
Gałęzie drzew, przysłaniające oprawy oświetleniowe, pochłaniające strumień świetlny, jak
również powodujące zbliżenie do przewodów linii napowietrznych, powinny być wycięte.
Wycinkę gałęzi powinna prowadzić Gmina na wniosek jednostki prowadzącej eksploatację urządzeń oświetleniowych.
3.6.11. Kontrola czasu zadziałania oświetlenia
Sterowanie oświetleniem ulicznym może odbywać się:
a) ręcznie, np. przy sprawdzaniu działania oświetlenia drogowego w ciągu dnia, lub w
przypadku, gdy zawiedzie sterowanie samoczynne,
b) automatycznie - samoczynne (przekaźniki zmierzchowe, zegary sterujące, połączenia
kaskadowe). Należy dążyć do utrzymania (w miarę możliwości) jednoczesnego czasu
zadziałania oświetlenia w wybranym obszarze. Dopuszczalne rozbieżności w jednoczesności pracy oświetlenia, w stosunku do czasu ustalonego kalendarzem świecenia
opracowanym w oparciu o czasy wschodów i zachodów słońca lub między sąsiednimi
obiektami oświetleniowymi, sterowanymi indywidualnie wynoszą:
± 10 minut przy sterowaniu zegarami,
± 5 minut przy sterowaniu przekaźnikami zmierzchowymi lub z kaskad.
Na załączonej poniżej mapce, przy kolejnych południkach, podano poprawki
w minutach dla załączania i wyłączania oświetlenia. Poprawki te należy traktować jako
wyjściowe przy układaniu własnych, dostosowanych do lokalnych potrzeb programów
świecenia. Poza szczególnymi przypadkami, nie ma konieczności wydłużania czasu świe19
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
cenia, ponad czas wynikający z podanych poprawek. Program ułożony według podanych
poprawek zapewnia prawidłowe oświetlenie nawet ruchliwych tras przelotowych, a łączny
czas świecenia w ciągu roku wyniesie 4024 godziny. Liczby ze znakiem „+” oznaczają
poprawkę przy załączaniu, liczby ze znakiem „-” to poprawka przy wyłączaniu oświetlenia.
Zalecana poprawka w minutach dla załączania i wyłączania oświetlenia ulicznego
20
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Tabela załączeń i wyłączeń wskazuje czas załączenia i wyłączenia dla poprawki 0
Dzień
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
STYCZEŃ
LUTY
MARZEC
Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie
15:34
07:45
16:22
07:17
17:15
06:23
15:36
07:44
16:24
07:15
17:17
06:21
15:37
07:43
16:26
07:13
17:19
06:18
15:39
07:42
16:28
07:11
17:20
06:16
15:40
07:41
16:30
07:09
17:22
06:14
15:42
07:40
16:32
07:07
17:24
06:12
15:43
07:40
16:33
07:05
17:26
06:09
15:45
07:39
16:35
07:03
17:27
06:07
15:46
07:38
16:37
07:02
17:29
06:05
15:48
07:37
16:39
07:00
17:31
06:02
15:49
07:36
16:41
06:58
17:33
06:00
15:51
07:35
16:43
06:56
17:34
05:58
15:52
07:34
16:45
06:54
17:36
05:56
15:54
07:33
16:47
06:52
17:38
05:53
15:55
07:32
16:49
06:50
17:40
05:51
15:57
07:31
16:51
06:48
17:41
05:49
15:59
07:31
16:53
06:46
17:43
05:47
16:00
07:30
16:54
06:44
17:45
05:44
16:02
07:29
16:55
06:42
17:47
05:42
16:03
07:28
16:58
06:40
17:48
05:40
16:05
07:27
17:00
06:38
17:50
05:37
16:06
07:25
17:02
06:36
17:52
05:35
16:08
07:25
17:04
06:34
17:54
05:33
16:09
07:24
17:06
06:32
17:55
05:31
16:11
07:23
17:08
06:31
17:57
05:28
16:12
07:22
17:10
06:29
17:59
05:26
16:14
07:21
17:12
06:27
18:01
05:24
16:15
07:21
17:13
06:25
18:02
05:21
16:17
07:20
17:15
06:23
18:04
05:19
16:18
07:19
18:06
05:17
16:20
07:18
18:08
05:15
21
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Dzień
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
KWIECIEŃ
MAJ
CZERWIEC
Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie
18:09
05:12
19:01
04:07
19:47
03:21
18:11
05:10
19:02
04:06
19:47
03:21
18:12
05:08
19:04
04:04
19:48
03:21
18:14
05:06
19:05
04:03
19:48
03:21
18:16
05:03
19:07
04:01
19:49
03:21
18:18
05:01
19:08
04:00
19:49
03:21
18:19
04:59
19:10
03:58
19:50
03:20
18:21
04:57
19:11
03:57
19:50
03:20
18:23
04:55
19:13
03:55
19:51
03:20
18:24
04:53
19:14
03:54
19:51
03:20
18:26
04:50
19:15
03:52
19:52
03:20
18:28
04:48
19:17
03:51
19:52
03:20
18:30
04:46
19:19
03:49
19:53
03:20
18:31
04:44
19:20
03:48
19:53
03:20
18:33
04:42
19:22
03:46
19:54
03:20
18:35
04:40
19:23
03:45
19:54
03:20
18:37
04:38
19:25
03:44
19:55
03:20
18:38
04:35
19:26
03:42
19:55
03:19
18:40
04:33
19:27
03:41
19:55
03:19
18:42
04:31
19:29
03:39
19:56
03:19
18:43
04:29
19:30
03:38
19:56
03:19
18:45
04:27
19:32
03:36
19:57
03:19
18:47
04:25
19:33
03:35
19:57
03:19
18:49
04:22
19:35
03:33
19:58
03:19
18:50
04:20
19:36
03:32
19:58
03:19
18:52
04:18
19:38
03:30
19:59
03:19
18:54
04:16
19:39
03:29
19:59
03:19
18:55
04:14
19:41
03:27
20:00
03:18
18:57
04:12
19:42
03:26
20:00
03:18
18:59
04:09
19:44
03:24
20:01
03:18
19:45
03:23
22
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Dzień
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
LIPIEC
SIERPIEŃ
WRZESIEŃ
Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie
20:01
03:18
19:28
03:55
18:25
04:46
20:00
03:19
19:26
03:57
18:23
04:48
19:59
03:20
19:24
03:58
18:20
04:49
19:58
03:22
19:22
04:00
18:18
04:51
19:57
03:23
19:20
04:02
18:16
04:53
19:56
03:24
19:18
04:03
18:13
04:54
19:55
03:25
19:16
04:05
18:11
04:56
19:54
03:26
19:14
04:06
18:09
04:58
19:53
03:28
19:12
04:08
18:06
04:59
19:51
03:29
19:10
04:10
18:04
05:01
19:50
03:30
19:08
04:11
18:02
05:03
19:49
03:31
19:06
04:13
17:59
05:04
19:48
03:32
19:04
04:15
17:57
05:06
19:47
03:33
19:02
04:16
17:55
05:08
19:46
03:35
19:00
04:18
17:52
05:09
19:45
03:36
18:58
04:19
17:50
05:11
19:44
03:37
18:56
04:21
17:48
05:13
19:43
03:38
18:53
04:23
17:45
05:14
19:42
03:39
18:51
04:24
17:43
05:16
19:41
03:41
18:49
04:26
17:40
05:17
19:40
03:42
18:47
04:28
17:38
05:19
19:39
03:43
18:45
04:29
17:36
05:21
19:38
03:44
18:43
04:31
17:33
05:22
19:37
03:45
18:41
04:32
17:31
05:24
19:36
03:47
18:39
04:34
17:29
05:26
19:34
03:48
18:37
04:36
17:26
05:27
19:33
03:49
18:35
04:37
17:24
05:29
19:32
03:50
18:33
04:39
17:22
05:31
19:31
03:51
18:31
04:41
17:19
05:32
19:30
03:52
18:29
04:42
17:17
05:34
19:29
03:54
18:27
04:44
23
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Dzień
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
PAŹDZIERNIK
LISTOPAD
GRUDZIEŃ
Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie Załączenie Wyłączenie
17:15
05:36
16:08
06:30
15:28
07:21
17:13
05:38
16:07
06:32
15:28
07:22
17:11
05:40
16:05
06:33
15:28
07:23
17:09
05:41
16:04
06:35
15:29
07:23
17:06
05:43
16:03
06:37
15:29
07:24
17:04
05:45
16:01
06:38
15:29
07:25
17:02
05:47
16:00
06:40
15:29
07:26
17:00
05:48
15:59
06:42
15:29
07:26
16:58
05:50
15:57
06:44
15:30
07:27
16:56
05:52
15:56
06:45
15:30
07:28
16:53
05:54
15:55
06:47
15:30
07:29
16:51
05:55
15:53
06:49
15:30
07:30
16:49
05:57
15:52
06:50
15:30
07:30
16:47
05:59
15:51
06:52
15:30
07:31
16:45
06:01
15:49
06:54
15:31
07:32
16:43
06:02
15:48
06:55
15:31
07:33
16:41
06:04
15:47
06:57
15:31
07:34
16:38
06:06
15:45
06:59
15:31
07:34
16:36
06:08
15:44
07:00
15:31
07:35
16:34
06:09
15:42
07:02
15:32
07:36
16:32
06:11
15:41
07:04
15:32
07:37
16:30
06:13
15:40
07:05
15:32
07:37
16:28
06:15
15:38
07:07
15:32
07:38
16:25
06:16
15:37
07:09
15:32
07:39
16:23
06:18
15:36
07:11
15:33
07:40
16:21
06:20
15:34
07:12
15:33
07:41
16:19
06:22
15:33
07:14
15:33
07:41
16:17
06:23
15:32
07:16
15:33
07:42
16:15
06:25
15:30
07:17
15:33
07:43
16:12
06:27
15:29
07:19
15:33
07:44
16:10
06:29
15:34
07:44
24
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
4.
LIKWIDACJA ZAKŁÓCEŃ I USUWANIE AWARII
Zakłócenia powodujące przerwy w zasilaniu urządzeń oświetlenia zewnętrznego, stwarzające zagrożenia bezpieczeństwa, powinny być w możliwie najkrótszym czasie likwidowane, przy użyciu wszystkich dostępnych środków. Likwidacja zakłócenia powinna zapewnić przywrócenie funkcjonowania oświetlenia, po niezwłocznym zlokalizowaniu miejsca
uszkodzenia i wyeliminowaniu uszkodzonego elementu w czynnej sieci oświetleniowej.
Do najczęściej spotykanych uszkodzeń, powodujących awarię oświetlenia drogowego
należą:
a) uszkodzenie latarni w wyniku wypadku drogowego lub innego zdarzenia,
b) zerwanie przewodów linii napowietrznych,
c) uszkodzenie kabla (samoistne lub mechaniczne),
d) uszkodzenie elementów sterowniczych na tablicy oświetleniowej lub mechaniczne
uszkodzenie szafy sterowniczej,
e) kradzież lub dewastacja osprzętu i elementów urządzeń,
f) zanik napięcia w rozdzielni zasilającej szafę sterowniczą.
We wszystkich przypadkach należy niezwłocznie przystąpić do zlokalizowania miejsca
uszkodzenia i wykonać odpowiednie czynności, w celu wyeliminowania uszkodzonego
elementu. W przypadku uszkodzenia latarni w sposób uniemożliwiający załączenie napięcia, należy wypiąć kable obustronnie z sąsiednich słupów i starać się zasilić część obwodu
z drugiej strony, przez wykorzystanie połączeń rezerwowych lub przez zasilenie prowizoryczne.
Podobnie należy postąpić w przypadku stwierdzenia uszkodzonego kabla pomiędzy latarniami. W przypadku uszkodzenia szafki sterowniczej lub zaniku napięcia w rozdzielni,
należy obwody oświetleniowe, wychodzące z szafy sterowniczej, zasilić z sąsiednich szafek, wykorzystując połączenia rezerwowe pomiędzy obwodami. Naprawę docelową, pozwalającą na przywrócenie urządzeń do stanu pierwotnego, można wówczas dokonać w
terminie późniejszym, wynikłym z harmonogramu dla normalnych prac eksploatacyjnych.
W przypadku braku możliwości całkowitego wyeliminowania uszkodzenia, należy starać
się ograniczyć do minimum rozmiar nieczynnego oświetlenia.
Urządzenia oświetlenia zewnętrznego, wyłączone przez zabezpieczenia, można ponownie
załączyć po usunięciu przyczyny wyłączenia, a w razie nie stwierdzenia przyczyny wyłączenia - próbnie załączyć.
Przedsiębiorstwa energetyczne lub inne jednostki zajmujące się eksploatacją oświetlenia
elektrycznego, są zobowiązane do:
a) przyjmowania przez całą dobę zgłoszeń i reklamacji od mieszkańców oraz udzielenia
na ich żądanie informacji o sposobie realizacji reklamacji,
b) usuwania zakłóceń, spowodowanych nieprawidłową pracą urządzeń oświetleniowych.
W porze funkcjonowania urządzeń oświetlenia drogowego, powinny być utrzymywane
zespoły pracowników kwalifikowanych, wykonujące oględziny (objazd) urządzeń oraz
wymianę źródeł światła
5.
PRZEBUDOWA I MODERNIZACJA URZĄDZEŃ OŚWIETLENIA DROGOWEGO
Przebudowę lub modernizację urządzeń oświetlenia drogowego należy przeprowadzić
wtedy, gdy:
a) przemawiają za tym względy techniczne lub potrzeba dopasowania tych urządzeń do
otoczenia,
25
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
b) wymagana jest zmiana lokalizacji urządzeń oświetleniowych na skutek przebudowy
węzłów komunikacyjnych lub zmiany konfiguracji dróg,
c) nastąpiło pogorszenie parametrów natężenia oświetlenia, wynikłe z pogorszenia stanu
technicznego opraw oświetleniowych,
d) urządzenia oświetlenia zagrażają bezpieczeństwu obsługi i otoczenia.
Wszelkie prace związane z przebudową czy modernizacją urządzeń oświetlenia drogowego, odbywają się kosztem i staraniem władz Gminy. W tym celu przedsiębiorstwo energetyczne lub inny podmiot, prowadzący eksploatację, powinien przedstawić Gminie zestawienie obiektów przeznaczonych do modernizacji, uwzględniając w pierwszej kolejności
obiekty zagrażające bezpieczeństwu obsługi i otoczenia. W tym miejscu należy zaznaczyć,
iż przy projektowaniu i wykonywaniu przebudowy lub modernizacji urządzeń oświetlenia
drogowego, stosując racjonalne podstawy ekonomiczne, należy zachować odpowiednie
parametry oświetleniowe. Przy prowadzeniu prac, należy dążyć do maksymalnego ograniczenia czasu nie funkcjonujących punktów oświetleniowych.
5.1.
Przekazywanie urządzeń oświetlenia drogowego do przebudowy lub modernizacji
Urządzenia oświetlenia drogowego, przewidziane przez Gminę i na jej wniosek do przebudowy lub modernizacji, powinny być przekazane na ten okres do dyspozycji Gminy
przez jednostkę organizacyjną energetyki zawodowej, prowadzącą eksploatację tych urządzeń. Przekazanie do okresowej dyspozycji urządzeń oświetlenia drogowego Gminie, powinno być dokonane przez sporządzenie protokołu terminowego (czasowego) przekazania. Protokół ten powinien zawierać określenie przyczyny przekazania, przewidywany
termin zakończenia prac oraz wszelkie ustalenia z Gminą, związane z organizacją bezpiecznej pracy na urządzeniach oświetleniowych oraz sposobu zasilania tych urządzeń w
okresie przebudowy lub modernizacji.
5.2.
Przyjmowanie do eksploatacji urządzeń oświetlenia drogowego po przebudowie lub modernizacji
Przejęcie do ponownej eksploatacji przebudowanych lub zmodernizowanych urządzeń
oświetleniowych, powinno być dokonane zgodnie z postanowieniami zawartymi w punkcie 3.4. niniejszej instrukcji w zakresie dokonanej przebudowy lub modernizacji.
6.
PRZYŁĄCZANIE DO LINII OŚWIETLENIOWEJ INNYCH INSTALACJI
ELEKTRYCZNYCH OBIEKTÓW NIE ZWIĄZANYCH Z FUNKCJĄ
OŚWIETLENIA DRÓG I ULIC
Do przyłączanych do linii oświetleniowej innych instalacji elektrycznych, nie związanych
z funkcją oświetlenia dróg i ulic, należą:
a) oświetlenie iluminacyjne obiektów zabytkowych i sakralnych,
b) oświetlenie iluminacyjne okolicznościowe - świąteczne, jubileuszowe itp.,
c) oświetlenie tablic reklamowych na słupach i wolno stojących nośników reklamowych,
d) oświetlenie wiat przystankowych,
e) oświetlenie budek telefonicznych,
26
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
f)
g)
h)
i)
6.1.
zasilanie punktów meteorologicznych,
zasilanie punktów poboru opłat za parkowanie pojazdów (parkomatów),
podświetlenie bram drogowskazowych,
inne.
Warunki przyłączenia innych obiektów, nie związanych z funkcją oświetlenia
dróg i ulic do linii oświetleniowej
Obiekty dodatkowe mogą być przyłączone do linii oświetleniowych pod warunkiem, że:
a) nie wpłynie to ujemnie na pracę urządzeń oświetleniowych,
b) zakłócenia w instalacjach odbiorów dodatkowych nie będą oddziaływać na linię
oświetleniową,
c) jest to technicznie i ekonomicznie uzasadnione,
d) z wnioskiem o przyłączenie wystąpi Gmina lub wniosek jest pozytywnie zaopiniowany prze Gminę,
e) spełnione zostaną warunki przyłączenia i zostanie zrealizowana umowa przyłączeniowa,
f) określone zostaną zasady rozliczeń za energię elektryczną (np. ryczałt, płatności reguluje Gmina w oparciu o wskazania istniejącego licznika, itd.),
g) określony zostanie czas przyłączenia i jednostka eksploatująca ten obiekt,
h) zostaną oznaczone miejsca poboru energii elektrycznej, granice eksploatacji i zabezpieczenia w słupie lub wnęce na zabezpieczenia tych obiektów (zabezpieczenia oznaczyć kolorem np. żółtym).
Przyłączenie do linii oświetleniowej odbiorników dodatkowych, może być dokonane wyłącznie za zgodą jednostki prowadzącej eksploatację danej linii i po spełnieniu wszystkich
warunków przyłączenia określonych przez tę jednostkę.
6.2.
Mocowanie na latarniach oświetleniowych elementów dodatkowych
Latarnie oświetleniowe z racji funkcji, jakie pełnią, nie są obliczane pod względem wytrzymałości na działanie naprężeń mechanicznych, wynikających z instalowania dodatkowego osprzętu, niż oprawy oświetleniowe i wysięgniki, a dla słupów trakcyjno - oświetleniowych - również przewieszek sieci trakcyjnej. Wobec powyższego, każdy przypadek
instalowania dodatkowych elementów musi być rozpatrywany indywidualnie.
Na latarniach oświetleniowych dopuszcza się montowanie elementów dodatkowych, takich jak:
a) znaki drogowe,
b) tablice i strzałki kierunkowe,
c) konstrukcje do mocowania chorągiewek,
d) tablice reklamowe i informacyjne,
e) przewody telefoniczne,
f) inne.
Wydanie decyzji o zainstalowanie któregokolwiek z powyższych elementów powinno być
poprzedzone:
a) oględzinami słupów i oceną ich stanu oraz sprawdzeniem, czy na danym słupie nie są
już zainstalowane inne elementy jw.,
b) tablice reklamowe nie powinny zakłócać widoczności oraz nie powodować zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, a warunkiem ich zainstalowania jest uzyskanie
27
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
zgody odpowiednich instytucji (wydziału komunikacji, zarządu dróg, wydziału architektury lub nadzoru budowlanego).
Powierzchnia tablic reklamowych, umieszczanych na słupach oświetleniowych, nie powinna przekraczać 1 m2.
Uwaga: na nowoczesnych konstrukcjach wsporczych latarni oświetleniowych (słupy
ocynkowane blaszane) nie powinno się mocować żadnych tablic reklamowych ani innych
elementów, generujących dodatkowe naprężenia.
7.
DOKUMENTACJA EKSPLOATACYJNA
7.1.
Zakres dokumentacji
Dokumentację eksploatacyjną urządzeń oświetlenia drogowego należy podzielić na:
1) prawną i techniczną - dokumentację prawną i techniczną należy prowadzić zgodnie
z Prawem budowlanym, zakładając tzw. książkę obiektu budowlanego, zwaną w dalszej treści niniejszej instrukcji książką. Książkę proponuje się prowadzić dla każdej
szafki rozdzielczo - sterowniczej oświetlenia drogowego oraz wszystkich urządzeń
oświetleniowych, zasilanych z tej szafki, z uwzględnieniem:
a) kabla zasilającego szafkę wraz z pozwoleniem na budowę,
b) każdej dobudowy urządzeń (czy to czasowej czy stałej), które są zasilane
i sterowane z danej szafy,
c) wpisy do książki powinny być dokonywane w dniu zaistnienia okoliczności, dla
której jest wymagane dokonanie odpowiedniego wpisu,
2) eksploatacyjną linii oświetleniowej - paszport (załącznik nr 4) - dokumentacja ta powinna zawierać co najmniej:
a) szczegółowe plany linii oświetleniowych wraz z lokalizacją szafki zasilająco sterowniczej. Szczegółowe plany linii oświetleniowych stanowią w zasadzie rysunki wykonawcze tych linii, określone w punkcie 3.4 niniejszej instrukcji,
b) zbiorcze plany sieci oświetleniowych i schematów jednokreskowych sieci
i urządzeń. Plany te powinny być wykonane tak dla sieci wydzielonej, jak
i wspólnej (załącznik nr 1 i 1a),
c) karty prac eksploatacyjno - modernizacyjnych dla danego punktu i przynależnej
mu sieci oraz urządzeń (załącznik nr 5). W karcie tej powinny być chronologicznie wpisywane bieżące prace eksploatacyjne, oględziny, przeglądy, badania,
przebudowy itp.
7.2.
Aktualizacja dokumentacji techniczno - prawnej
Aktualizacja dokumentacji techniczno - prawnej jak i eksploatacyjnej (paszportów), powinna być wykonywana niezwłocznie po wprowadzeniu zmian w liniach oświetleniowych
w wyniku napraw, przebudów, modernizacji lub przyjęcia nowych urządzeń do eksploatacji (załącznik nr 5).
28
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
8.
ZASADY PRZYGOTOWANIA I REALIZACJI ZACIEMNIENIA OŚWIETLENIA W MIASTACH, WSIACH, ZAKŁADACH PRACY (OBIEKTACH
ENERGETYKI ZAWODOWEJ)
Realizację zaciemnienia należy wykonywać w następujący sposób:
a) jednostka energetyki zawodowej lub inny podmiot gospodarczy, prowadzący eksploatację urządzeń oświetlenia drogowego, wraz z przedstawicielami terenowego inspektoratu Obrony Cywilnej urzędu miasta (gminy) kwalifikuje urządzenia oświetlenia
elektrycznego do wygaszenia i zaciemnienia,
b) w porozumieniu z właściwymi organami Obrony Cywilnej przygotować się do wyłączenia oświetlenia, będącego w eksploatacji danej jednostki - w czasie nie dłuższym,
niż 8 godzin, a po ogłoszeniu obowiązku zaciemnienia i wygaszenia - dokonać tych
czynności i dalej w tym zakresie ściśle współpracować z organami Obrony Cywilnej.
W związku z powyższym, należy każdorazowo zwracać uwagę Gminom i biurom projektów, jak również przy wydawaniu technicznych warunków przyłączenia, aby dążyć do
zachowania wymogów w sprawie zasad przygotowania i wygaszania oświetlenia w miastach, wsiach, zakładach pracy oraz środkach transportu. Należy dążyć do utrzymania centralnego sterowania oświetleniem. Zwraca się uwagę, że zarządzenie w zasadzie dopuszcza jeden podmiot eksploatujący sieć oświetlenia drogowego tj. przedsiębiorstwa energetyczne.
9.
OŚWIETLENIE OBIEKTÓW ELEKTROENERGETYCZNYCH WYSOKICH NAPIĘĆ
Zasilanie oświetlenia stacji elektroenergetycznych wysokiego napięcia powinno odbywać
się z rozdzielni potrzeb własnych tych obiektów. Eksploatacja urządzeń oświetleniowych
na stacjach elektroenergetycznych wysokiego napięcia powinna być opisana w instrukcjach szczegółowych tych obiektów.
Eksploatację urządzeń oświetlenia zewnętrznego tych stacji należy prowadzić według
zasad zawartych w niniejszej instrukcji.
Zarządzenie nr 14 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 02.06.1986r. w sprawie zasad
przygotowania i realizacji zaciemnienia i wygaszania oświetlenia w miastach, wsiach,
zakładach pracy i środkach transportu - narzuca szereg obostrzeń dotyczących oświetlenia
miedzy innymi stacji elektroenergetycznych wysokich napięć.
Realizację zaciemnienia oświetlenia elektrycznego budynków energetycznych, stacji elektroenergetycznych wraz z oświetleniem zewnętrznym terenów zamkniętych energetyki
zawodowej, wykonują jednostki energetyki eksploatujące te urządzenia, w oparciu o
szczegółową instrukcję w tym zakresie, będącą w posiadaniu kierownictwa przedsiębiorstwa energetycznego.
W instrukcji obiektowej stacji 110 kV, zależnie od jej lokalizacji, znaczenia, terenu który
obsługuje - powinna indywidualnie być rozważona możliwość zdalnego sterowania wyłączaniem i załączaniem oświetlenia zewnętrznego stacji ze stanowiska dyżurnego ZDM
(RDM) za pomocą obwodów telemechaniki, łączy światłowodowych, fal radiowych itp.
10.
OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO
Wyładowcze źródła światła (lampy świetlówkowe, rtęciowe a także i sodowe) wymagają
do swojej pracy pewnych ilości rtęci. Rtęć, zgodnie z załącznikiem nr 2 do Rozporządze29
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
nia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, w sprawie klasyfikacji odpadów, z dnia 24.12.1997r. (Dz. U. 162/1997 poz. 1135), została sklasyfikowana
jako materiał niebezpieczny. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia
21.10.1998r. w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych (Dz. U. 145/98 poz. 942) - został wprowadzony obowiązek ewidencji i unieszkodliwiania tych odpadów.
Przedsiębiorstwa energetyczne lub podmioty gospodarcze, prowadzące eksploatację urządzeń oświetlenia zewnętrznego, wytwarzają odpad niebezpieczny - zużyte lampy wyładowcze. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 12.09.1998r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów oraz służących do przekazywania informacji o rodzaju i ilości odpadów
umieszczonych na składowisku odpadów i o czasie ich składowania, zarządza stosowanie
następujących wzorów dokumentów:
a) karta ewidencji odpadów (załącznik nr 8),
b) dokument obrotu materiałami niebezpiecznymi (załącznik nr 9),
c) karta informacyjna o rodzaju i ilości odpadów umieszczonych na składowisku odpadów oraz o czasie ich składowania (załącznik nr 10).
W związku z powyższym, każde przedsiębiorstwo energetyczne lub podmioty gospodarcze zajmujące się prowadzeniem eksploatacji urządzeń oświetlenia elektrycznego, powinny posiadać zawartą umowę o odbiór i utylizację tych odpadów. Podmiot gospodarczy,
odbierający i utylizujący te odpady musi posiadać stosowne zezwolenie Starostwa na
prowadzenie tej działalności. Gospodarka w zakresie składowania i utylizacji zużytych
źródeł światła, zawierających rtęć i luminofor, powinna być prowadzona zgodnie z „Instrukcją oddziaływania obiektów elektroenergetycznych na środowisko”, opracowaną
przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej.
30
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 1
31
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 1a
TABLICA ROZDZIELCZO STEROWNICZA NR ................ UL. ...................................
Obwód 1
Kierunek ul. ...............................................
Kabel: YAKY 4x50
Zabezpieczenie: 25A
Obwód 2
REZERWA
Obwód 3
REZERWA
Obwód 4
Kierunek ul. ........................................... do ul. ............................................
strona lewa sterowanie do UO ........... ul. .....................................................
Kabel: YAKY 4x50
Zabezpieczenie: 32A
Obwód 5
REZERWA
Obwód 6
Kierunek REZERWA
Obwód 7
Kierunek ul. ............................................ do ul. ...........................................
strona lewa, sterowanie do UO ............ ul. ...................................................
Kabel: YAKY 4x50
Obwód 8
Zabezpieczenie: 32A
Kierunek ul. ............................................ do ul. ...........................................
strona lewa, sterowanie do UO ............ ul. ...................................................
Kabel: AKFtA 4x16
Zabezpieczenie: 32A
ZASILANIE ze stacji: ............................. pole nN nr ................
Kabel YAKY 4x95
Zabezpieczenie: 80A
Licznik 3 fazowy, dwutaryfowy
Pomiar bezpośredni
32
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 2
PROTOKÓŁ
z zabiegów eksploatacyjnych urządzeń oświetlenia drogowego, zasilanych z sieci:
kablowej (napowietrznej)
Szafa rozdzielcza ..................
nr ....................
Ilość słupów: .........................
długość: ............................. m
DATA: ..................................................
Nazwa zabiegu
1. Opisy słupów
2. Stan malowania (korozja)
3. Drzwiczki
4. Objemki
5. Stan słupów
(złamane, pochylone, skrzywione,
zdemontowane)
6. Gałęzie drzew
7. Stan świecenia
8. Skrzynka zabezp.
(bezpiecznik, przewody, korozja)
9. Szafa sterownicza (malowanie,
styczniki, zabezpieczenia, opisy i
planik, bezpieczniki)
10 Inne istotne stwierdzenia
Oględziny
Przegląd
Oględziny, przegląd przeprowadził: ..........................................................................
W dniu: ...........................................................................
Podpis: ...........................................................................
Decyzja mistrza: .........................................................................................................
......................................................................................... Podpis ............................
Decyzja kierownika: ...................................................................................................
......................................................................................... Podpis ............................
33
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 3
Nazwa jednostki organizacyjnej
Lp.
Zlecenie:
Raport dzienny nr .................................
z dnia ............................200.......r.
Godzina
Godzina
Nazwisko i imię prarozpoczęcia zakończenia
Stanowisko
cownika
pracy
pracy
ZADANIA:
Lp.
Materiał
Dniówka godzin
Rodzaj usterki
Raport dzienny
Ilość pobrana Ilość zdana
Raport tygodniowy
Materiał
Ilość pobrana Ilość zdana
.........................................................
podpis kierującego zespołem
.........................................................
podpis mistrza
34
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Nr
Opis wykonywanych
zadaczynności
nia
Zużycie materiału
rodzaj
ilość
.........................................................
podpis kierującego zespołem
Czas pracy
od
do
rb-godz.
Paliwo
km
motogodz.
.........................................................
podpis mistrza
Uwagi kierującego zespołem:
Uwagi mistrza:
*UWAGA:
*UWAGA:
Przed przystąpieniem do pracy, należy sprawdzić sprzęt BHP, narzędzia,
ubrania robocze, stan fizyczny pracowników kwalifikowanych i zapoznać
ich z warunkami miejsca pracy.
POLA ZACIENIOWANE NALEŻY BEZWZGLĘDNIE WYPEŁNIĆ!
35
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 4
DRUKI DOKUMENTACJI TECHNICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA ENERGETYCZNEGO
PASZPORT OGÓLNY
LINII ELEKTROENERGETYCZNEJ
nr................
w ......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
Nazwa (pieczęć) przedsiębiorstwa
Nazwisko i podpis
Paszport sporządzony dnia ...........................
...............................................
Zaktualizowany dnia ...........................
..............................................
...........................
..............................................
...........................
..............................................
36
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 5
Przedsiębiorstwo energetyczne
LINIA KABLOWA - NAPOWIETRZNA
....................................................................
.............................. kV - nr .......................
Adres lub pieczęć
Uwagi specjalne personelu eksploatacyjnego
do corocznej aktualizacji paszportu
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Uwagi
Data ..............................
Dyrektor przedsiębiorstwa .............................................
37
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 6
PROTOKÓŁ
pomiaru rezystancji izolacji obwodów oświetlenia, sterowania
i odbiorników elektrycznych
I.
Inwestor
II. Obiekt
.......................................................................................................
.......................................................................................................
III. Rodzaj badania ................................................................. dnia - ..........................
1) Pomiar został przeprowadzony induktorem typu ................... Nr fabr.- .............
Un ....................... V
2) Wyniki pomiaru
IV. Wyniki pomiaru
Us
- napięcie sieci w V
Inb
- prąd znamionowy urządzenia zabezpieczającego w A
Rzw - rezystancja pętli zwarcia w Ω
Iw
- prąd wyłączeniowy urządzenia zabezpieczającego tz < 0,1s w A
Izw - Us/Rzw - prąd zwarcia w A
Lp.
1.
Nazwa
Rezystancja izolacji MΩ
obwodu
Orzeczenie
L1L2L3NPElub urząL2L3NPEZ L1L3NPEZ L1L2NPEZ L1L2L3PEZ L1L2L3NZ
dzenia
2.
3.
4.
5.
1.
6.
7.
8.
w normie
poniżej
w normie
poniżej
w normie
poniżej
w normie
poniżej
2.
3.
4.
WNIOSKI:
Przeprowadzone pomiary rezystancji izolacji ww. urządzeń wykazały, że urządzenia te
spełniają wymogi ochrony p. porażeniowej i przepisów PN-92/E-05009/61 i mogą być
eksploatowane - z wyjątkiem urządzeń wymienionych w poz.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Data: ..........................
........................................................
Pomiary przeprowadził
(Numer uprawnień i przez kogo wydane)
38
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 7
PROTOKÓŁ
sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej
I.
Inwestor
II. Obiekt
.............................................................................................
...............................................................................................
III. Charakterystyka aparatury pomiarowej - Miernik skuteczności zerowania typ - ..........
Nr fabr.- ..........
IV. Wyniki pomiaru
Us
- napięcie sieci w V
Inb
- prąd znamionowy urządzenia zabezpieczającego w A
Rzw - rezystancja pętli zwarcia w Ω
Iw
- prąd wyłączeniowy urządzenia zabezpieczającego tz < 0,1s w A
Izw - Us/Rzw - prąd zwarcia w A
Lp.
Nazwa urządzenia
Us
Rzw
Izw
Inb
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Iw
Izw/Inb
Orzeczenie o
spełnieniu warunku samowyłączenia
spełnia
spełnia
spełnia
spełnia
spełnia
spełnia
spełnia
spełnia
spełnia
WNIOSKI:
Przeprowadzone pomiary rezystancji pętli zwarciowej ww. urządzeń wykazały, że urządzenia te spełniają wymogi ochrony p. porażeniowej i przepisów PN-IEC 60364 i mogą
być eksploatowane - z wyjątkiem urządzeń wymienionych w poz.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Data: ..........................
........................................................
Pomiary przeprowadził
(Numer uprawnień i przez kogo wydane)
39
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 8
ROK
Kolejny
nr karty
Rodzaj odpadów ....................................................
Kod ........................................................................
Niebezpieczny
Jednostka miary
Mg
kg
WYTWARZAJĄCY
ODBIORCA
Nazwa i adres
Ilość odpadów samodzielnie wykorzyIlość odpastanych, unieszkodów wytwadliwionych w inny
Lp. rzanych w
sposób niż składodanym miewanie, składowanych
siącu
we własnym zakresie
W
U
S
1
2
3
4
5
Ilość odpadów przeIlość odpadów
kazana do wykorzyData przy- przyjęta do wykostania lub gromadzojęcia i
rzystania, unieszNazwa i
na, przekazana do
miejsce kodliwienia w inny
adres
unieszkodliwienia w
sposób, niż skłaprzeznaodbiorcy
inny sposób niż skłaczenia
dowanie, składodowanie
wania
odpadów
W
U
S
W
U
S
6
7
8
40
9
10
11
12
13
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 9
DOKUMENT OBROTU ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI
Nr
1
RODZAJ ODPADÓW
2
4
PRZEZNACZENIE
DÓW
6
REGON WYTWARZAJĄCEGO ODPADY
8
ODPA-
5
KOD
3
MASA ODPADÓW
Mg (tona)
kg
NUMERY REJESTRACYJNE POJAZDU I PRZYCZEPY, NACZEPY
7
DATA PRZEKAZANIA
REGON ODBIORCY ODPADÓW
9
DATA PRZYJĘCIA ODPADÓW
WYTWARZAJĄCY
ODPADY
(pieczątka i podpis)
ODBIORCA ODPADÓW
(pieczątka i podpis)
10
11
UWAGI
41
W
U
S
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
REGON ODBIORCY ODPADÓW
7
REGON ODBIORCY ODPADÓW
7
9
9
ODBIORCA ODPADÓW
(pieczątka i podpis)
10
W
U
ODBIORCA ODPADÓW
(pieczątka i podpis)
10
S
11
UWAGI
7
REGON ODBIORCY ODPADÓW
7
9
W
U
S
REGON ODBIORCY ODPADÓW
9
ODBIORCA ODPADÓW
(pieczątka i podpis)
ODBIORCA ODPADÓW
(pieczątka i podpis)
10
10
W
11
U
S
W
UWAGI
42
U
S
Instrukcja eksploatacji urządzeń oświetlenia zewnętrznego
Załącznik nr 10
Składowisko
Wytwarzający odpady
Lp.
Kod
Rodzaj odpadów
Stan na początek
roku kalendarzowego
(Mg)
1
2
3
4
Informacja za rok
Ilość odpadów Czas składowania
umieszczonych
odpadów w dana składowisku nym roku kalenw danym roku darzowym w miekalendarzowym
siącach
5
6
Kartę informacyjną sporządził
..............................................................................
(data, pieczątka i podpis wytwarzającego odpady)
43