Sztuka oceniania Ocenianie kształtujące CELE SPOTKANIA: • Zapoznanie z tematyką OK • Przedstawienie poszczególnych elementów OK • Dyskusja na temat zastosowania OK w naszej szkole Główne elementy OK 1. Cele lekcji, 2. „Nacobezu”, 3. Pytania kluczowe, 4. Informacja zwrotna: „IZ”, 5.Techniki stosowane w OK., 6. Ocenianie kształtujące a sumujące, 7. Ocenianie kształtujące a tradycyjna ocena opisowa, Ocenianie kształtujące ocenianie, które pomaga się uczyć Prof. Dylan Wiliam „Ocenianie jest najważniejszym procesem w ramach nauczania.” „Ocenianie jest mostem miedzy nauczaniem i uczeniem się” Ocenianie kształtujące, nazywane jest także "ocenianiem pomagającym się uczyć„ Centrum Edukacji Obywatelskiej już w 2003r. podjęło działania wspierające wykorzystanie oceniania kształtującego w polskich szkołach. Cele „Rewolucja francuska to nie jest cel lekcji, to jest temat. Rewolucja francuska mogła być celem dla jakobinów, ale nie dla uczniów” prof.J.Potworowski CEL 1. 2. - To kierunek, w którym zmierzamy. Pytanie: Co chcę osiągnąć? Do czego dążę? Czego się dziś uczeń nauczy, dowie? Cel 1. 2. 3. 4. Realna liczba celów [najlepiej trzy] Związany z konkretną lekcją Dotyczący wiedzy, postaw i umiejętności Cel dla ucznia: jasny,konkretny, zrozumiały Lekcja: Matematyka Klasa: II gimnazjum Temat: Objętość i pole powierzchni graniastosłupa Cele lekcji: • obliczanie objętości graniastosłupa, • rozwiązywanie zadań tekstowych związanych z objętością graniastosłupa, • obliczanie pola powierzchni graniastosłupa, • rozwiązywanie zadań tekstowych związanych z polem powierzchni graniastosłupa prostego Cele sformułowane w języku ucznia: Po dzisiejszej lekcji: • będziecie potrafili obliczyć objętość i pole powierzchni graniastosłupa, • zastosujecie wiedzę w sytuacjach codziennych dotyczących, np. ilości potrzebnej farby do pomalowania ścian w pokoju, Muzyka zegarów, kl.II SP Cele lekcji: • Ukazanie uczniom związku między czasem mierzonym zegarem i kalendarzem, • Uwrażliwienie na odbiór muzyki płynącej z otoczenia. Cele sformułowane w języku ucznia: • Na zajęciach dowiesz się jak i czym mierzyć czas. • Będziesz sprawniej posługiwał się kalendarzem i zegarem. • Odkryjesz, że dźwięki płynące z otoczenia też tworzą muzykę. Na co będę zwracać uwagę Określenie faktów, dowodów, które pokażą nauczycielowi i uczniowi, czy cel lekcji został osiągnięty Nacobezu = na co będę zwracać uwagę 1. To kryteria oceny pracy ucznia 2. Pytanie: Po czym ja, nauczyciel poznam, że uczeń już to umie? 3. Ma uzmysłowić, czego dokładnie uczeń ma się nauczyć, co ma umieć, czego nauczyciel będzie od uczniów wymagał Matematyka, IIg temat:Objętość i pole powierzchni graniastosłupa Cele sformułowane w języku ucznia: Po dzisiejszej lekcji: • będziecie potrafili obliczyć objętość i pole powierzchni graniastosłupa, • zastosujecie wiedzę w sytuacjach codziennych dotyczących, np. ilości potrzebnej farby do pomalowania ścian w pokoju, Na Co Bezu: Oczekuję, że po dzisiejszej lekcji będziecie potrafili: • obliczyć objętość bryły złożonej z graniastosłupów, • obliczyć pole podstawy graniastosłupa, wskazać wysokość bryły, a następnie obliczyć objętość graniastosłupa ze wzoru , • obliczyć pole boczne graniastosłupa, pole podstawy, a następnie pole powierzchni prostopadłościanu, sześcianu i dowolnego graniastosłupa. Muzyka zegarów; Kl.IISP Cele sformułowane w języku ucznia: • Na zajęciach dowiesz się jak i czym mierzyć czas. • Będzie sprawniej posługiwał się kalendarzem i zegarem. • Odkryjesz, że dźwięki płynące z otoczenia też tworzą muzykę. Na Co Bezu (co uczniowie będą potrafili po lekcji): • Wymienisz trzy rodzaje kalendarzy i trzy rodzaje zegarów. • Wykonasz obliczenia kalendarzowe i zegarowe z wykorzystaniem pojęć: minuta, kwadrans, godzina, dzień, tydzień, miesiąc, kwartał, rok. • Wyjaśnisz znaczenie wybranego przysłowia. • Uważnie wysłuchasz melodii grających kurantów. • Przeprowadzisz dialog (rozmowa zegarów). • Odtworzysz ruchem wysłuchany rytm. Godz.wych.:”Powiedz ‘nie’, czyli sztuka odmawiania.Asertywność.” Cele nauczyciela: • Uświadomienie uczniom różnych rodzajów postaw, jakie możemy przyjmować wobec innych, szczególnie w trudnych dla nas sytuacjach. • Kształcenie umiejętności rozpoznawania reakcji agresywnych, uległych, asertywnych. • Kształcenie umiejętności asertywnego zachowania, poprzez ćwiczenie zachowań w konkretnych, aranżowanych na zajęciach sytuacjach. Cele ucznia: • Poznasz różne rodzaje postaw, jakie można przyjmować wobec innych, szczególnie w trudnych sytuacjach. • Będziesz potrafił rozpoznać reakcje agresywne, uległe i asertywne. • Poznasz sposoby asertywnego zachowania i będziesz umiał wykorzystać je w sytuacjach życiowych. Godz.wych.:”Powiedz nie, czyli sztuka odmawiania.Asertywność.” Cele ucznia: • Poznasz różne rodzaje postaw, jakie można przyjmować wobec innych, szczególnie w trudnych sytuacjach. • Będziesz potrafił rozpoznać reakcje agresywne, uległe i asertywne. • Poznasz sposoby asertywnego zachowania i będziesz umiał wykorzystać je w sytuacjach życiowych. • Własnymi słowami scharakteryzujesz pojęcie „asertywność” • Podasz przynajmniej po trzy przykłady zachowań: asertywnych, agresywnych i uległych • Opiszesz różnicę pomiędzy zachowaniem agresywnym, asertywnym i uległym Pytania kluczowe 1. Szersza perspektywa zagadnienia 2. Związane z celem lekcji 3. Wzbudzają zainteresowanie ucznia Pytania kluczowe powinny: • podkreślać cele uczenia i przyspieszać ich realizację, • wzbudzać chęć uzyskania odpowiedzi na pytanie, • angażować wszystkich uczniów, stawiać im wyzwanie, • zachęcać uczniów do samodzielnego myślenia i poszukiwania odpowiedzi, • zachęcać do uzasadniania poglądów i sposobu rozumowania. matematyka Kluczowe pytanie dla uczniów: Jak sądzisz, w jakich sytuacjach życiowych może być przydatna umiejętność obliczania pola powierzchni i objętości graniastosłupów? Podaj przynajmniej trzy przykłady. Pytanie kluczowe do godz.wych? Jakim kolorem namalowałbyś asertywność? Dlaczego? Jak powiedzieć dorosłemu, że się z nim nie zgadzam? Dlaczego i jak powinniśmy bronić swojego zdania? Informacja zwrotna Cztery elementy: 1. wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia 2. odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia 3. wskazówki – w jaki sposób uczeń powinien poprawić pracę 4. wskazówki – w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej Ocena koleżeńska Nauczyciel powinien Uczniowie na pracować z podstawie uczniami nad: ustalonych wcześniej kryteriów • ustaleniem kryteriów oceniania oceniania wzajemnie – (co?) recenzują swoje • umiejętnością prace. dawania informacji zwrotnej – (jak?) samoocena Jeśli uczeń potrafi ocenić, ile się nauczył i ile musi się jeszcze uczyć, aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i czyni z niego aktywnego uczestnika tego procesu. Istotne: • Wydłużony czas oczekiwania na odpowiedź ucznia • ustalanie odpowiedzi w parach • niepodnoszenie rąk • uczenie się na błędach • Zdania podsumowujące • Technika świateł Ocenianie kształtujące a sumujące Kształtujące: przekazywanie informacji zwrotnej pomagającej uczniowi uczyć się dawana na bieżąco Sumujące: ocena efektów uczenia się ustala poziom wiedzy ucznia w danym zakresie Ocenianie kształtujące a ocena opisowa 1. Znajduje dobre strony 2. Daje konkretne wskazówki, co i jak poprawić • Podsumowuje pracę ucznia • Nie zawiera konkretnych wskazówek, co i jak poprawić(lub dane są za późno) Dobry nauczyciel 1. 2. 3. 4. 5. 6. ustala, gdzie uczniowie są w procesie uczenia się Identyfikuje cel uczenia się Starannie planuje drogę dojścia do celu Rozpoczyna proces uczenia się Regularnie kontroluje postępy Dostosowuje działania do zmieniających się warunków Więcej informacji: 1) www.ceo.org.pl 2) „Ocenianie kształtujące w praktyce” D.Sterna 3) „Jak oceniać, aby uczyć?” P.Black,Ch.Harrison,C.Lee,B.Marshall,D.Wiliam Dziękuję za uwagę