PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKOLNO - PRZEDSZKOLNEGO NR 3 PODSTAWA PRAWNA: Ustawa o systemie Oświaty z dnia 7.09.1991 r. (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późniejszymi zmianami Rozporządzenia wykonawcze wydane na podstawie ww. Ustawy w tym Rozporządzenie MEN z dnia 23.12.2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. nr 4 poz.17 z dnia 15.01. 2009 r.) Cechy młodego człowieka przede wszystkim kształtuje dom, rodzina a dopiero potem przedszkole i szkoła. Jednak są to miejsca bardzo ważne w życiu każdego wychowanka. To właśnie w przedszkolu i szkole dziecko poznaje zasady funkcjonowania w grupie, w środowisku, w kraju. Kształci umiejętność komunikowania się z drugim człowiekiem, zgodnego współistnienia z innymi, dowiaduje się, jak postępuje ktoś, kto jest tolerancyjny. Wreszcie odkrywa, jak trudno być odpowiedzialnym. Zadaniem nauczyciela - wychowawcy jest pomaganie wychowankom w odkrywaniu tego wszystkiego, co pozwoli im żyć wśród innych w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą. CELE OGÓLNE Harmonijny rozwój osobowy (rozwój intelektualny, etyczny, emocjonalny, społeczny i fizyczny) naszych wychowanków z przedszkola i szkoły oraz przygotowanie ich do uczestnictwa w życiu społecznym i rodzinnym. 1. Kształtowanie umiejętności służących zdobywaniu wiedzy 2. Kształtowanie umiejętności nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi 3. Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności szkolnej, środowiska, regionu, kraju i Europy 4. Kształtowanie umiejętności działania w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych 5. Wdrażanie nawyków i umiejętności związanych z bezpieczeństwem w szkole, w domu, na ulicy, w czasie zabaw, wspólnych wyjazdów 6. Rozbudzanie potrzeby kontaktu z przyrodą i jej ochrona 1 CELE SZCZEGÓŁOWE: Wspomaganie wychowanków w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji; Budzenie oraz kształtowanie u wychowanków uniwersalnych wartości takich jak: życzliwość, uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, tolerancja oraz poszanowanie praw człowieka; Kształtowanie osobowości wychowanków poprzez wskazywanie właściwych postaw wobec siebie i innych, niepełnosprawnych, chorych i starszych; Rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła; Kształtowanie pozytywnego obrazu samego siebie; Kształtowanie umiejętności porozumiewania się z innymi, rozwijanie umiejętności polubownego rozwiązywania spraw konfliktowych i dochodzenia do kompromisu; Kształtowanie u dzieci i młodzieży odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek; Wprowadzenie wychowanków w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne; Kształtowanie poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej, środowiska lokalnego, regionu i kraju) Kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich; Kształtowanie umiejętności samodzielnego zdobywania informacji z różnych źródeł, z wykorzystaniem technologii komputerowej; Wdrażanie do odpowiedniego, kulturalnego zachowania w miejscach użyteczności publicznej; Kształtowanie właściwej postawy w kontaktach z nieznajomymi osobami; Wyrabianie krytycyzmu wobec postaw agresji i przemocy; Wyrabianie nawyku dbania o własne zdrowie: odżywianie, zapobieganie chorobom, aktywny wypoczynek; Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków kultury i higieny osobistej; Kształtowanie umiejętności bezpiecznego posługiwania się urządzeniami technicznymi; Wyrabianie świadomości możliwych zagrożeń zdrowia i życia w tym bezpiecznego poruszania się po drogach, w górach, nad wodą; Wdrażanie do ochrony środowiska i jego zasobów; Uwrażliwienie na dobro wspólne, poszanowanie i ochrona mienia własnego, szkolnego i publicznego; Zacieśnienie współpracy wszystkich podmiotów edukacji (wychowanków, rodziców i nauczycieli) 2 CELE OPERACYJNE: Osiągnięcia po etapie przedszkolnym; wychowanek przedszkola: grzecznie zwraca się do innych, w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach, przestrzega reguł obowiązujących w społeczności przedszkolnej (potrafi współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych, potrafi odróżnić dobro od zła, w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych, stara się przewidzieć skutki swoich zachowań, nie sprawia przykrości tym, którzy wychowują się w trudniejszych warunkach, niepełnosprawnym, osobom starszym, właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, samodzielnie ubiera się i rozbiera, dba o osobiste rzeczy i nie naraża ich na zgubienie lub kradzież, utrzymuje porządek w swoim otoczeniu, dba o swoje zdrowie, zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia, dostrzega związek pomiędzy chorobą a leczeniem, poddaje się leczeniu, np. wie, że przyjmowanie lekarstw i zastrzyki są konieczne, wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np. środków czystości), wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić, orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu, potrafi samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu; ma rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie, wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie, przejawia, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami i dziełami sztuki oraz tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu, interesuje się urządzeniami technicznymi (np. używanymi w gospodarstwie domowym), próbuje rozumieć, jak one działają i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich, wie, w jaki sposób człowiek może chronić środowisko, wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, wie, gdzie pracują, czym się zajmują, 3 zna nazwę miejscowości, w której mieszka, zna ważniejsze instytucje i orientuje się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby, np. policjanta, strażaka, wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa, nazywa godło i flagę państwową, zna polski hymn i wie, że Polska należy do Unii Europejskiej, wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa Osiągnięcia po I etapie edukacji; uczeń kończący klasę III (I etap edukacyjny): prezentuje nawyki i zachowania nabyte w czasie edukacji przedszkolnej, kulturalnie zachowuje się na koncercie oraz w trakcie śpiewania hymnu narodowego, potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi, jest odważny, mądry i pomaga potrzebującym, nie kłamie, nie zataja prawdy, wie, co wynika z przynależności do rodziny, jakie są relacje między najbliższymi, identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami, podejmuje obowiązki domowe, ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę, dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny, zna zagrożenia ze strony ludzi - wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić o pomoc, chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny, oszczędza wodę, segreguje śmieci, rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych itp., wie, jak zachować się w sytuacji groźnych zjawisk przyrodniczych takich jak: burza, huragan, powódź, pożar, lawina itp., stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, aby nie narażać własnego zdrowia, wie, jakie pożytki i niebezpieczeństwa wynikają z korzystania z mediów elektronicznych, bezpiecznie porusza się na drogach (w tym na rowerze) i korzysta ze środków komunikacji, wie, jak trzeba zachować się w sytuacji wypadku, np. umie powiadomić dorosłych, zna telefony alarmowe, pomaga dzieciom niepełnosprawnym, osobom niedołężnym, starszym, nie dąży do zaspokojenia swoich pragnień kosztem innych, nie zabiera cudzej własności bez pozwolenia, pamięta o oddawaniu pożyczonych rzeczy i nie niszczy ich, 4 jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej itp., wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa, okazuje szacunek osobom starszym, respektuje prawa ucznia i jego obowiązki (w tym zasady bycia dobrym kolegą), uczestniczy w wydarzeniach organizowanych przez lokalną społeczność, zna symbole narodowe (flaga, godło, hymn narodowy) i najważniejsze wydarzenia historyczne, orientuje się w tym, że są ludzie szczególnie zasłużeni dla miejscowości, w której mieszka, dla Polski i świata, rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej, zna podstawowe zasady racjonalnego odżywiania się, rozumie konieczność kontrolowania stanu zdrowia i stosuje się do zaleceń stomatologa i lekarza, wykazuje aktywność fizyczną, dba o higienę osobistą i czystość odzieży, przestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w trakcie zajęć ruchowych, posługuje się przyborami sportowymi zgodnie z ich przeznaczeniem, zna swoje prawa i obowiązki szkolne i należycie je wypełnia, angażuje się w działania społeczne, włącza się w działalność samorządu uczniowskiego Osiągnięcia po II etapie edukacji uczeń kończący klasę VI (II etap edukacji) prezentuje nawyki i zachowania nabyte w czasie I etapu edukacji, konstruktywnie zachowuje się w sytuacjach konfliktowych, czynnie uczestniczy w życiu swej rodziny, kultywowaniu jej tradycji, dostrzega przejawy niesprawiedliwości i reaguje na nie, jest uprzejmy i tolerancyjny - szanuje prawo innych do odmiennego zdania, sposobu zachowania, obyczajów i przekonań, jeżeli nie stanowią one zagrożenia dla innych ludzi, przeciwstawia się przejawom dyskryminacji, odczuwa więź ze wspólnotą lokalną, narodową, europejską i globalną, zna przykłady różnorodnych potrzeb człowieka oraz sposoby ich zaspokajania, podejmuje odpowiedzialne działania w swojej społeczności, zna wybrane prawa dziecka i podaje, gdzie można się zwrócić, gdy są one łamane. wie, jakie pożytki i niebezpieczeństwa wynikają z korzystania z mediów elektronicznych, wie, jakie czynniki pozytywnie i negatywnie wpływają na jego samopoczucie w szkole oraz w domu i proponuje sposoby eliminowania czynników negatywnych (znaczenie odpoczynku, w tym snu, odżywiania się i aktywności 5 ruchowej, zasad prawidłowego uczenia się, prawidłowego planowania zajęć w ciągu dnia i tygodnia), podejmuje działania sprzyjające środowisku przyrodniczemu, stosuje zasady dbałości o własne ciało (higiena skóry, włosów, zębów, paznokci oraz odzieży); potrafi udzielić pierwszej pomocy w niektórych urazach (stłuczenia, zwichnięcia, skaleczenia, złamania, ukąszenia, użądlenia), potrafi wezwać pomoc w różnych sytuacjach, wie, jak się zachować w niektórych sytuacjach, które mogą zagrażać zdrowiu i życiu człowieka (np. niewybuchy i niewypały, pożar, wypadek drogowy, jazda na łyżwach lub kąpiel w niedozwolonych miejscach, zagrożenia w górach), zdaje sobie sprawę z negatywnego wpływu alkoholu, nikotyny i substancji psychoaktywnych na zdrowie człowieka, wykazuje asertywne zachowanie w przypadku presji otoczenia, sprawnie i bezpiecznie posługuje się sprzętem technicznym, bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym jako pieszy, pasażer i rowerzysta, korzysta bezpiecznie ze sprzętu i urządzeń sportowych, stosuje zasady samoasekuracji, określa swoją przynależność kulturową poprzez kontakt z wybranymi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją w swoim środowisku lokalnym i regionalnym, a także uczestniczy w życiu kulturalnym tego środowiska (zna placówki kultury działające na jego rzecz), prezentuje poczucie związku z tradycją narodową (w tym postawę szacunku i tolerancji wobec jej różnorodności), wykazuje znajomość najważniejszych dzieł stanowiących o dziedzictwie kultury polskiej (np. Jana Matejki, Stanisława Moniuszki, Henryka Sienkiewicza i Stanisława Wyspiańskiego), zna niektóre prawa i obowiązki obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, docenia znaczenia estetyki w życiu codziennym METODY PRACY Gry i zabawy Scenki rodzajowe Rozmowy, dyskusje w grupie Spotkania w „kręgu” Prelekcje, pogadanki Prezentacje multimedialne Przedstawienia teatralne, filmy Imprezy kulturalne (wyjścia do kina, teatru, muzeum, wystawy) Wycieczki piesze, autokarowe (tematyczne, turystyczno-krajoznawcze) Spotkania z ciekawymi ludźmi 6 Udział w imprezach sportowych ( w tym rozgrywki międzyszkolne) Udział w konkursach tematycznych Zajęcia z elementami socjoterapii, spotkania i zajęcia z pedagogiem szkolnym Zajęcia warsztatowe Spotkania z przedstawicielami Straży Miejskiej, Policji, Służby Zdrowia (pielęgniarki szkolnej) Imprezy okolicznościowe związane z obchodami ważnych świąt państwowych Spotkania świąteczne Imprezy związane z upowszechnianiem obrzędowości szkolnej (np. uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego, pasowanie na ucznia, Święto Szkoły) Wspólne zabawy karnawałowe, dyskoteki Prace porządkowe na terenie klasy, zespołu Udział w akcjach charytatywnych i społecznych Udział w pracach samorządu klasowego i szkolnego (organizacja życia kulturalnego na terenie zespołu, konkursy, itp.) Zajęcia wyrównawcze, logopedyczne, reedukacyjne Korzystanie z zasobów biblioteki, pracowni komputerowej Wywiady środowiskowe Spotkania z rodzicami, rozmowy indywidualne, kontakty korespondencyjne EWALUACJA PROGRAMU Program wychowawczy ma charakter otwarty. Poddawany będzie ewaluacji i weryfikowany w zależności od potrzeb. FORMY EWALUACJI Obserwacje wychowawców i nauczycieli Analiza wytworów dziecięcych i uczniowskich Zadania praktyczne wychowanków Ankiety i kwestionariusze dla uczniów Ankiety i kwestionariusze dla rodziców Wywiady Rozmowy z uczniami Rozmowy z rodzicami Analiza dokumentów Zbieranie danych statystycznych Hospitacje dyrektora 7 PLAN DZIALAŃ WYCHOWAWCZYCH NA LATA 2014/2015 – 2018/2019 CEL GŁÓWNY I. Kształtowanie umiejętności służących zdobywaniu wiedzy CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Stymulowanie procesów poznawczych 2. Motywowanie do zdobywania wiedzy i uczenia się SPOSÓB REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI ćwiczenie czytania ze zrozumieniem nauczyciele rozwiązywanie rebusów, krzyżówek, zagadek, łamigłówek logicznych nauczyciele, gry i zabawy ćwiczące pamięć i spostrzeganie, nauka na pamięć krótkich tekstów literackich, piosenek wychowawcy świetlicy reedukator logopeda, nauczyciele uruchamianie w nauczaniu różnego rodzaju operacji myślowych: syntezy, analizy, porównywania, klasyfikowania, abstrahowania, uogólniania, myślenia przyczynowoskutkowego jw. dostrzeganie postępów w rozwoju oraz stosowanie pozytywnych wzmocnień (pochwały, oceny, nagrody) nauczyciele zapoznanie uczniów z kryteriami wymagań i oceniania 8 wychowawcy 3. Kształcenie umiejętności wyszukiwania informacji z różnych źródeł 4. Rozbudzanie ciekawości świata i rozwijanie zainteresowań wychowanka systematyczne ocenianie pracy i postępów, docenianie wysiłku dziecka nauczyciele organizowanie konkursów tematycznych i przedmiotowych nauczyciele przygotowanie uczniów do konkursów międzyszkolnych nauczyciele popularyzowanie osiągnięć dzieci (tablice szkolne, na stronie internetowej zespołu itp.) nauczyciele redagowanie gazetek tematycznych w gablotach na korytarzach szkolnych i klasowych nauczyciele przedmiotów, samorząd szkolny wskazywanie i udostępnianie uczniom różnych źródeł wiedzy nauczyciele, bibliotekarz inspirowanie do samodzielnych poszukiwańzapewnienie uczniom dostępu do nowoczesnego sprzętu np. pracowni komputerowej i środków dydaktycznych nauczyciele promowanie ciekawych książek, filmów, spektakli teatralnych, wystaw, imprez kulturalnych bibliotekarz nauczyciele udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych – kołach zainteresowań nauczyciele 9 działania twórcze prowadzone aktywnymi metodami nauczania nauczyciele czytanie ciekawych książek, czasopism nauczyciele, wychowawcy świetlicy nauczyciel bibliotekarz współpraca z biblioteką szkolną – udział w konkursach czytelniczych spotkania z ciekawymi postaciami życia społecznego, kulturalnego itp. nauczyciele dyrektor motywowanie do udziału w konkursach przedmiotowych nauczyciele zachęcanie dzieci do stawiania pytań nauczyciele podejmowanie dyskusji na temat ważnych bieżących wydarzeń społecznych, kulturalnych, politycznych nauczyciele, wychowawcy świetlicy kształtowanie umiejętności dokonywania wyboru programów telewizyjnych, radiowych oraz multimedialnych – tematyka godzin wychow., zajęcia dydaktyczne, świetlicowe 5. Indywidualizacja procesu nauczania stawianie przed uczniem zadań dostosowanych do jego predyspozycji i możliwości intelektualnych 10 nauczyciele nauczyciele 6. Przygotowanie wychowanka do samodzielnej pracy diagnoza rozwoju dzieci po etapie przedszkolnym i I etapie szkolnym nauczyciel przedszkola, klasy I i IV inspirowanie do twórczości własnej nauczyciele organizowanie zajęć specjalistycznych dla dzieci potrzebujących pomocy dydaktycznej nauczyciele naucz. specjaliści zajęcia nt. ”Jak się uczyć” wychowawcy wyznaczanie uczniom precyzyjnych zadań i egzekwowanie ich wykonania nauczyciele wskazywanie sposobów dobrej organizacji pracy i planowania dnia – tematyka lekcji przedmiotowych i godzin wychowawczych nauczyciele wychowawcy kształtowanie umiejętności autoprezentacji i prezentacji samodzielnych dokonań 7. Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb wychowanków oraz analiza przyczyn niepowodzeń przedszkolnych i szkolnych nauczyciele wychowawcy świetlicy rozmowy indywidualne z uczniami i rodzicami ankiety wizyty domowe współpraca z Poradnią PsychologicznoPedagogiczną, opieką społeczną, sądem rodzinnym i innymi instytucjami wspierającymi pracę placówki wychowawcy pedagog, reedukator logopeda, rodzice wychowawcy, pedagog, dyrektor prowadzenie zajęć dydaktycznowyrównawczych nauczyciele zajęcia specjalistyczne np. reedukacyjne, nauczyciele 11 logopedyczne, spotkania z pedagogiem II. Kształtowanie umiejętności nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi 1. Budzenie oraz kształtowanie u wychowanków uniwersalnych wartości takich jak: życzliwość, uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, tolerancja oraz poszanowanie praw człowieka; 2. Rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła; 3. Kształtowanie pozytywnego obrazu samego siebie; 4. Rozwijanie umiejętności polubownego rozwiązywania spraw konfliktowych i dochodzenia do kompromisu; specjaliści, pedagog włączanie uczniów do aktywnej pomocy tym, którzy mają trudności w nauce, trudności materialne, emocjonalne nauczyciele wychowawcy zajęcia psychoedukacyjne prowadzone przez pedagoga pedagog godziny wychowawcze poświęcone komunikacji międzyludzkiej w myśl hasła: Szanujmy poglądy innych, Słuchamy mówiących, Nie przerywamy wypowiedzi innym itp. wychowawcy lekcje wychowawcze poświęcone kalectwu, starości, uzależnieniom wychowawcy wprowadzenie podczas zajęć technik relaksacyjnych nauczyciele zwracanie uwagi i podkreślanie przez nauczycieli mocnych stron ucznia nauczyciele stwarzanie sytuacji wychowawczych i dydaktycznych, w których uczeń może odnieść sukces nauczyciele zabawy dramowe i dyskusje nauczyciele ocena bohaterów literackich, filmowych nauczyciele 12 5. Kształtowanie u dzieci i młodzieży odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek; 6. Wprowadzenie wychowanków w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne; 7. Umacnianie związków z rodziną rozmowy na temat aktualnych wydarzeń szkolnych zabawy uczące pracy i współpracy w zespole (gry i zabawy interakcyjne) nauczyciele dostarczanie uczniom wiedzy o sposobach radzenia sobie z negatywnymi emocjami wychowawcy, pedagog, reedukator indywidualne udzielanie porad i uczniom jw. nauczyciele udział w akcjach społecznych i charytatywnych wychowawcy, samorząd wychowawcy udział w konkursach, przedstawieniach teatralnych przygotowywanie uroczystości szkolnych wyjścia do muzeów odpowiedzialni nauczyciele, samorząd wychowawcy ćwiczenia umiejętności stawiania sobie celów i sposobów dochodzenia do ich osiągania wychowawcy wskazywanie autorytetów nauczyciele opracowanie wspólnie z dziećmi kontraktów nauczyciele odwoływanie się do regulaminu szkolnego i regulaminu ocen z zachowania nauczyciele rozmowy indywidualne z dziećmi wychowawcy, pedagog 13 dokonywanie samooceny zachowania wychowawcy analizowanie przyczyn niepowodzeń i konfliktów organizacja zajęć integracyjnych – wycieczki, „zielone szkoły” nauczyciele sprawianie radości innym (składanie życzeń urodzinowych innym dzieciom, przygotowywanie dla nich drobnych upominków, opiekowanie się nowymi kolegami oraz tymi, którzy takiej pomocy potrzebują (rozumienie ich zagubienia, nieporadności) wychowawcy przygotowywanie przez uczniów małych form teatralnych, wystroju klas, imprez okolicznościowych opiekun koła teatralnego, wychowawcy, odpowiedzialni nauczyciele nauczyciele, wychowawcy prezentowanie własnej rodziny na lekcjach języka polskiego, historii, przyrody, sztuki i godzinach wychowawczych, np. fotografie, wspomnienia, pamiątki, drzewo genealogiczne, prace plastyczne, itp. nauczyciele przedstawianie zwyczajów i tradycji rodzinnych nauczyciele wykonywanie dla rodziców, dziadków drobnych upominków z okazji ich święta nauczyciele organizowanie uroczystości przedszkolnych, szkolnych z udziałem rodziców odpowiedzialni nauczyciele 14 III. Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności szkolnej, środowiska, regionu, kraju i Europy 1. Kultywowanie obrzędowości szkolnej 2. Kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich. włączanie rodziców do realizacji przedsięwzięć wychowawcy, rodzice klasowych i ogólnoszkolnych, np. bale karnawałowe, festyn rodzinny, klasowe Wigilie itp. wychowawcy prowadzenie kronik klasowych, współtworzenie kroniki zespołu przygotowanie apeli, akademii, wieczornic, konkursów, zabaw itp. wychowawcy, nauczyciel odpowiedzialny odpowiedzialni tworzenie regulaminu klasy nauczyciele udział w akcjach społecznych i charytatywnych wychowawcy np. „Sprzątanie świata”, „Góra grosza” organizacja klasowych Wigilii, spotkań opłatkowych wychowawcy, samorząd zapoznanie dzieci z podstawowymi symbolami narodowymi, hymnem Polski i Unii Europejskiej wychowawcy przedstawianie sylwetek wielkich Polaków i ich zasług dla rozwoju kultury polskiej i dla państwa polskiego wychowawcy. nauczyciel muzyki, historii przedstawianie sylwetek wielkich Polaków i ich zasług dla rozwoju kultury polskiej i dla państwa polskiego nauczyciel jęz.pol., plastyki, historii, muzyki zapoznanie z utworami literackimi , dziełami jw. 15 sztuki, filmami, pieśniami o tematyce patriotycznej organizowanie uroczystości szkolnych z okazji rocznic i świąt narodowych poznawanie historii i zabytków miasta IV. Kształtowanie umiejętności działania w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych 1. Wdrażanie uczniów do samorządności 2. Wdrażanie do odpowiedniego, poznawanie środowiska lokalnego nauczyciele odpowiedzialni nauczyciel historii, plastyki, wychowawcy, wychowawcy wycieczki krajoznawcze po regionie i kraju jw. poznanie praw ucznia, niektórych praw i obowiązków obywateli Rzeczypospolitej Polskiej wychowawcy, nauczyciel historii poznanie niektórych praw dziecka i sposobu interwencji, gdy są one łamane wychowawcy poznanie zakresu działań oraz sposobu powoływania władz lokalnych jw. wybór samorządów klasowych wybory do samorządu szkolnego wychowawcy opiekun samorządu organizacja życia kulturalnego w zespolezabawy karnawałowe, dyskoteki, Dzień Dziecka, Powitanie wiosny itp. wg kalendarza imprez samorząd podjecie prób redagowania gazetki szkolnej nauczyciele 16 udział uczniów w dekorowaniu szkoły nauczyciele, samorząd udział w ogólnopolskich i regionalnych akcjach pomocy chorym dzieciom wychowawcy, samorząd 3. Kształtowanie właściwej postawy w kontaktach z nieznajomymi osobami dbałość o miejsce pracy i mienie szkolne – akcje porządkowe, sprzątanie swoich zabawek, układanie książek nauczyciele 4. Wyrabianie krytycyzmu wobec postaw agresji i przemocy; dostarczanie wychowankom wzorców właściwego zachowania się (postawa nauczyciela, postacie z literatury itp.) nauczyciele kulturalnego zachowania w szkole i miejscach użyteczności publicznej; układanie i omawianie historyjek obrazkowych, nauczyciele wymyślanie ich zakończenia przyzwyczajanie do punktualności – słowne pochwały, przyznawanie indywidualnych wyróżnień, prowadzenie zabaw uczących odpowiedzialności wychowawcy wdrażanie do prawdomówności – prawidłowe ocenianie sytuacji, gry dramowe wycieczki tematyczne nauczyciele poznanie „regulaminów” zachowania się w instytucjach publicznych – uczestnictwo w spektaklach teatralnych i projekcjach filmów, zajęcia w galerii, bibliotece, zamku wychowawcy wychowawcy przestrzeganie zasad fair-play podczas zabaw, wychowawcy, 17 gier zespołowych, rywalizacji międzyszkolnych kulturalne zachowanie się przy stole-zabawy tematyczne, organizowanie poczęstunku w klasach, w szkole V. Wdrażanie nawyków i umiejętności związanych z bezpieczeństwem w szkole, w domu, na ulicy, w czasie zabaw, wspólnych wyjazdów 1. Wyrabianie nawyku dbania o własne zdrowie: odżywianie, zapobieganie chorobom, aktywny wypoczynek; 2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków kultury i higieny osobistej; 3. Kształtowanie umiejętności bezpiecznego posługiwania się urządzeniami technicznymi; nauczyciel wf , wychowawcy świetlicy wychowawcy, wychowawcy świetlicy zabawy, spotkania w kręgu, dyskusje na temat przyczyn złości i agresji, konsekwencji zachowań agresywnych, konstruktywnego radzenia sobie z problemami itp. wychowawcy, pedagog wymyślanie przez dzieci tzw. suchej zaprawy tj. zaskakujących odpowiedzi na agresywne zaczepki nauczyciele, pedagog prace plastyczne nauczyciele poznanie rozkładu pomieszczeń w szkole i sposobu poruszania się po niej -spacer po szkole wychowawcy objaśnienie znaczenia znaków informacyjnych umieszczonych w szkole wychowawcy stwarzanie bogatej oferty zajęć sportowo – rekreacyjnych dyrektor organizowanie zajęć gimnastyki korekcyjnej dyrektor prowadzenie zajęć, zabaw na świeżym powietrzu nauczyciele 18 organizowanie szkolnych i międzyszkolnych rozgrywek sportowych nauczyciel wf. omawianie tematyki bezpieczeństwa na lekcjach (plakaty, zagadki, rebusy, historyjki obrazkowe, rozsypanki) „bezpieczna droga do szkoły” - ćwiczenia praktyczne wychowawcy, nauczyciel plastyki realizowanie tematyki związanej z bezpieczeństwem podczas zabaw, pobytu w górach, nad wodą wychowawcy, nauczyciel techniki, plastyki 5. Kształtowanie właściwej postawy w kontaktach z nieznajomymi osobami; zajęcia z zakresu wychowania komunikacyjnego i przygotowanie do egzaminu na kartę rowerową wychowawcy, nauczyciel techniki 6. Wyrabianie świadomości możliwych zagrożeń zdrowia i życia w tym bezpiecznego poruszania się po drogach, w górach, nad wodą; obserwowanie warunków pogodowych przez pewien czas, prezentowanie komunikatów pogodowych i ich znaczenia dla uczestników ruchu drogowego, mieszkańców jw. omawianie szkodliwości używek: nikotyny, alkoholu, narkotyków, leków (prelekcje, pogadanki, filmy, przedstawienia) wychowawcy, pedagog prowadzenie programów profilaktycznychzajęcia warsztatowe z cyklu „Umiem powiedzieć nie” pedagog diagnozowanie zagrożenia pedagog 4. Wyrabianie świadomości możliwych zagrożeń zdrowia i życia w tym bezpiecznego poruszania się po drogach, w górach, nad wodą; 19 wychowawcy wyrabianie nawyków prozdrowotnych-mycie zębów, mycie rąk przed posiłkiem wychowawcy, nauczyciel przyrody problemy higieny i dbałość o zdrowie poruszane podczas zajęć przedszkolnych oraz na lekcjach wychowawczych i przedmiotowych nauczyciele spotkania z pielęgniarką wychowawcy, pielęgniarka wychowawcy, nauczyciel przyrody, techniki nauczyciel plastyki wskazywanie roli racjonalnego odżywiania ćwiczenia praktyczne, układanie jadłospisów uczestnictwo w konkursach dotyczących zdrowia filmy edukacyjne nauka udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej cykliczne spotkania z policjantem, przedstawicielami straży miejskiej systematyczne zwracanie uwagi na bezpieczne posługiwanie się przyborami szkolnymi (np. nożyczkami, pędzlami) oraz niektórymi urządzeniami technicznymi (magnetofon, odkurzacz itp.) 20 nauczyciele wychowawcy, nauczyciel wf, pielęgniarka pedagog nauczyciele VI. Rozbudzanie potrzeby kontaktu z przyrodą i jej ochrona VII. Współpraca szkoły z rodzicami 1. Wdrażanie do ochrony środowiska i jego zasobów; 1. Wykształcenie gotowości udziału rodziców w inicjowanych przez szkołę działaniach; 2. Kształtowanie u rodziców poczucia współodpowiedzialności za wychowanie dzieci zagrożenia płynące z nieodpowiedniego korzystania z telewizji, komputera w tym Internetu – tematyka godzin wychowawczych, wykorzystywanie tekstów literackich wychowawcy, nauczyciel języka polskiego ukazywanie problemów degradacji środowiska naturalnego i wpływu codziennych zachowań na ten stan – rozmowy, filmy o tej tematyce, doświadczenia, tematyczne prace plastyczne, udział w konkursach aktywne formy ochrony przyrody-pomoc zwierzętom w okresie zimy i suszy, segregowanie śmieci, oszczędzanie wody i energii elektrycznej, zbiórka makulatury, zużytych baterii nauczyciele udział w akcji „Sprzątanie świata”, obchody Dnia Ziemi samorząd inne akcje proekologiczne nauczyciele wdrażanie do pomocy szkole i czynnego uczestnictwa w życiu szkoły wychowawcy, dyrektor, rodzice wdrażanie do systematycznego interesowania się życiem szkoły wychowawcy zachęcanie rodziców do pracy w strukturach szkoły (Rada Rodziców) współpraca rodziców ze szkołą w rozwiązywaniu różnorodnych problemów wychowawcy, dyrektor 21 wychowawcy, samorząd wychowawcy, dyrektor naszych wychowanków zachęcanie rodziców do udziału w spotkaniach wychowawcy, dyrektor organizowanych przez dyrekcję szkoły i wychowawców umożliwienie rodzicom konsultacji indywidualnych z wychowawcą, pedagogiem, psychologiem, logopedą, nauczycielami nauczyciele organizowanie spotkań indywidualnych, zebrań, dni otwartych nauczyciele informowanie rodziców o osiągnięciach szkolnych, frekwencji i ewentualnych problemach dziecka nauczyciele udzielanie informacji na temat dostępnych form pomocy w szkole i w placówkach specjalistycznych pedagog, wychowawcy szerzenie wiedzy pedagogicznej wśród rodziców wychowawcy włączanie rodziców w tworzenie rzeczywistości szkolnej (programów, imprez itp.) i współdecydowanie w sprawach szkoły wychowawcy, dyrektor PROGRAM WYCHOWAWCZY zatwierdzony i przyjęty do realizacji na posiedzeniu Rady Pedagogicznej ZSP nr 3 w dniu 11 września 2014r. - Uchwała nr 2//09/14. 22 PROGRAM WYCHOWAWCZY zatwierdzony i przyjęty do realizacji na spotkaniu Rady Rodziców w dniu 11 września 2014r. 23