STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 Opis przedmiotu kształcenia- Program nauczania Nazwa przedmiotu: Diagnostyka laboratoryjna Kod modułu wg standardów od A do G E.W.3 d-f, E.W.7 a, c-f, i ,E.W.23-24, E, E.W.32, E.W.37.-E.W.40, E.U.12., E.U.14-15, E.U.24, E.U.29.i Kierownik jednostki realizującej zajęcia z przedmiotu: prof. dr hab. Andrzej Gamian Wydział: Lekarski Kierunek studiów: lekarski Poziom studiów jednolite magisterskie Forma studiów Rok studiów: Typ przedmiotu Język wykładowcy: stacjonarne X niestacjonarne Semestr studiów: III obowiązkowy X fakultatywny polski Nazwa jednostki realizującej przedmiot Katedra i Zakład Biochemii Lekarskiej Semestr zimowy (godz.) W Ć S 15 30 V Semestr letni (godz.) W Ć S Razem: 45 godz. Cele kształcenia (cele zajęć stawiane przez prowadzącego, powiązane z efektami kształcenia, max. 6 pozycji) C1. Zapoznanie studentów z metodyką rutynowych i wybranych specjalistycznych badań laboratoryjnych. C2. Przekazanie wytycznych dotyczących zasad pobierania materiału biologicznego do badań laboratoryjnych. C3. Zapoznanie studentów z laboratoryjnymi algorytmami diagnostycznymi w rozpoznawaniu, różnicowaniu i monitorowaniu leczenia zaburzeń narządowych i układowych. C4. Kształtowanie prawidłowych postaw etycznych i umiejętności współpracy lekarza z laboratorium diagnostycznym. Macierz efektów kształcenia dla przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji zamierzonych efektów kształcenia oraz formy realizacji zajęć. Numer efektu Opis efektu kształcenia (zgodnie ze szczegółowymi efektami Metody Forma kształcenia kształcenia zawartymi w standardach) weryfikacji zajęć osiągnięcia dydakty zamierzony cznych: ch efektów ** wpisz kształcenia* symbol prezentacja, W, Ć W zakresie wiedzy student: odpowiedź zna zasady diagnozowania najczęstszych chorób dzieci (panele ustna, E.W3. badań oraz możliwe do oznaczania parametry/markery): d) niedokrwistości, skaz krwotocznych, chorób nowotworowych wieku dziecięcego e) wymiotów, biegunek, krwawień z przewodu pokarmowego, choroby wrzodowej, chorób trzustki, cholestaz i chorób wątroby f) zakażeń układu moczowego, kamicy nerkowej, ostrej i przewlekłej niewydolności nerek oraz ostrych i przewlekłych zapaleń nerek g) zaburzeń wzrastania, chorób tarczycy i przytarczyc, chorób nadnerczy, cukrzycy, otyłości zna zasady diagnozowania w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych występujących u osób dorosłych (panele badań oraz możliwe do oznaczania parametry/markery) E.W7. a) chorób układu krążenia, w tym: choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca (ostrej i przewlekłej) b) chorób układu oddechowego, oddechowej (ostrej i przewlekłej) c) w tym: niewydolności chorób układu pokarmowego, w tym: chorób jamy ustnej, przełyku, żołądka i dwunastnicy, jelit, wątroby, dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego d) chorób układu wydzielania wewnętrznego, w tym: chorób podwzgórza i przysadki, tarczycy, przytarczyc, kory i rdzenia nadnerczy, różnych typów cukrzycy i zespołu metabolicznego: hipoglikemii, otyłości, dyslipidemii chorób nerek i dróg moczowych, w tym: ostrych i przewlekłych e) niewydolności nerek, chorób kłębuszków nerkowych i śródmiąższowych nerek, kamicy nerkowej, zakażeń układu moczowego f) chorób układu krwiotwórczego, w tym: skaz krwotocznych i) zaburzeń wodno-elektrolitowych i kwasowo-zasadowych: stanów odwodnienia, stanów przewodnienia, zaburzeń gospodarki elektrolitowej, kwasicy i zasadowicy E.W23. zna uwarunkowania środowiskowe najczęstszych nowotworów człowieka raport, kolokwium, E.W24. zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii E.W32. zna zasady diagnozowania bakteryjnych, wirusowych, parametry/markery) w najczęstszych chorobach (możliwe do oznaczania E.W37. zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań E.W38. zna podstawy laboratoryjnej E.W39. zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych E.W40. wymienia wskazania do wdrożenia terapii monitorowanej teoretyczne i praktyczne diagnostyki W zakresie umiejętności student: E.U.12. E.U.14. prezentacja, odpowiedź przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób ustna, raport, dorosłych i dzieci kolokwium, rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia (na podstawie wyników badań laboratoryjnych) E.U.15. rozpoznaje stan po spożyciu alkoholu, narkotyków i innych używek (na podstawie wyników badań laboratoryjnych) E.U.24. interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyleń E.U.29. potrafi wykonywać proste procedury i zabiegi lekarskie, w tym: Ć i) proste testy paskowe i pomiar stężenia glukozy we krwi *np. test, prezentacja, odpowiedź ustna, esej, raport, kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny; ** W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning; Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Zajęcia na uczelni: 45 godz. (15 W, 30 Ć) Praca własna: 15 godz. Sumaryczne obciążenie pracą studenta 60 godz. Punkty ECTS przedmiotu 2,5 Uwagi Treść zajęć: ćwiczenia 1. Materiał biologiczny i przyczyny błędów przedlaboratoryjnych i laboratoryjnych. E.W.37-39, E.U.24. 2 . Badanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych metodą Daciego. E.W.3.d, E.W.7.f, E.U.14. 3. Diagnostyka laboratoryjna funkcji wydzielniczej trzustki. Dobór badań laboratoryjnych w zaburzeniach gospodarki węglowodanowej. E.W.3e, E.W.7.c-d, E.U.24.i, E.U.15., E.U.12. 4. Diagnostyka laboratoryjna moczu, płynu mózgowo-rdzeniowego i płynów z jam ciała. E.W.3.f, E.W.7.e, i, E.U.24., E.U.15., E.U.12. 5. Diagnostyka laboratoryjna klinicznych zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej. Analiza wyników, uzyskanych u chorych. E.W.3.e, E.W.7. i, E.U.24., E.U.14., E.U.15., E.U.12. 6. Diagnostyka serologiczna, dawcy krwi, diagnostyka zaburzeń poprzetoczeniowych. E.W.3.d, E.W.7.f, E.U.14., E.U.12. 7. Podstawy diagnostyki układu biało- i czerwonokrwinkowego. E.W.3.d, E.W.7.f, E.W.23,-24, E.U.12., E.U.14. 8. Diagnostyka laboratoryjna układu krzepnięcia. E.W.3.d, E.W.7.f , E.U.24., E.U.14. 9. Diagnostyka laboratoryjna zaburzeń gospodarki lipidowej. E.W.7.a, E.U.24. 10. Podsumowanie. Odrabianie ćwiczeń. Treść zajęć: wykłady 1. Ocena wiarygodności wyniku laboratoryjnego. Współpraca lekarza z laboratorium. E.W.37-39 2. Zmienność wyniku laboratoryjnego – ocena czynników. E.W.37-39 3. Enzymologia kliniczna. E.W.3e, E.W.7.c 4. Diagnostyka zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej. E.W.3.e, E.W.7. i 5. Diagnostyka laboratoryjna endo- i egzokrynnej funkcji trzustki, cukrzyca. E.W.3e, g, E.W.7.c-d 6. Otyłość i zespół metaboliczny. E.W.3e, g, E.W.7.c-d 7. Immunodiagnostyka. E.W.3. g, E.W.7. d 8. Diagnostyka laboratoryjna zaburzeń hemostazy. E.W.3.d, E.W.7.f 9. Diagnostyka laboratoryjna toksykologiczna. E.W.3.e, E.W.7.a, b, e, i, E.W.39 10. Białka odczynu zapalnego. Białka ostrej fazy. Badania laboratoryjne w diagnostyce stanów zapalnych. E.W.3.e,g, E.W.7.a, d, E.W.32, E.W.39 11. Aspekty diagnostyczne zaburzeń hormonalnych. E.W.3.g, E.W.7.d, E.U.24., E.U.14., E.U.12. 12. Markery w diagnostyce chorób nowotworowych. E.W.3d, E.W.23, E.W.24 13. Diagnostyka laboratoryjna funkcji wydzielniczej przewodu pokarmowego. E.W.3.e, E.W.7.c 14. Diagnostyka laboratoryjna krwi i chorób układu krwiotwórczego. E.W.3.d, E.W.7.f 15. Test zaliczeniowy. (proszę wpisać tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na zamierzone efekty kształcenia) Literatura podstawowa i uzupełniająca Piśmiennictwo obowiązkowe: 1. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. (red. A.Dembińska-Kieć, J. Naskalski ), Elsevier Urban &Partner, 2010. 2. Piśmiennictwo zalecane: 1. Diagnostyka laboratoryjna. B. Neumeister i wsp., wyd.Urban&Partner 2001 2. Diagnostyka laboratoryjna. J.J. Tomaszewski. 2001 3. Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i patologii. Kokot F.: PZWL, 2005. CZASOPISMA „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” – czasopismo wydawane przez IITD PAN (on line) Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych (np. laboratorium, rzutnik multimedialny, inne…) 1. Sale ćwiczeniowe – laboratoria, sale seminaryjne i sala wykładowa. 2. Probówki, kuwety, pipety automatyczne, łaźnie wodne, spektrofotometry, wirówki z chłodzeniem oraz rotorem hematokrytowym, cieplarki, mikroskopy świetlne. 3. Rzutniki pisma, sprzęt multimedialny, tablice. Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: 1. Poprawne wykonanie wszystkich przewidzianych programem ćwiczeń. 2. Zaliczenie kolokwium (forma testowa). Nazwa i adres jednostki realizującej przedmiot, kontakt (tel./email): Katedra i Zakład Biochemii Lekarskiej tel. 784-13-70 e-mail: [email protected] Osoba odpowiedzialna za przedmiot na danym roku prof. dr hab. Andrzej Gamian Podpis Kierownika jednostki realizującej zajęcia .………....…..… Podpis Dziekana ……….………..…… Data sporządzenia sylabusa: 30.07.2012……………………………………………