Spis treści Wstęp Warunki geograficzne CZĘŚĆ I: PRAHISTORIA

Spis treści
Wstęp
Warunki geograficzne
CZĘŚĆ I: PRAHISTORIA (8500 P.N.E.–1150 N.E.)
Najstarsze kultury
Periodyzacja dziejów Finlandii
Wczesne osadnictwo
Zagadnienia języka
Źródła do poznania historii Skandynawii i Finlandii
Finlandia na szlakach wypraw Wikingów (800–1050)
Okres wczesnego chrześcijaństwa (1050–1150). Chrystianizacja Skandynawii i
organizacja Kościoła
Wczesny handel i pierwsze miasta
CZĘŚĆ II: UNIA ZE SZWECJĄ (1150–1809)
Walki Szwecji z Nowogrodem. Krucjaty. Wyprawy do Karelii
Pokój w Pähkinäsaari (1323)
Rozwój społeczny i walki wewnętrzne w XIV w.
Ustrój administracyjny. Zamki
W unii kalmarskiej (1397–1523)
Pod rządami dynastii Wazów
Reformacja. Mikael Agricola
Wojna trzydziestoletnia (1618–1648)
Przemiany społeczno-gospodarcze i kulturalne w XVII w.
Wielka wojna północna (1700–1721)
Wojny rosyjsko-szwedzkie (1741–1743)
Manifest Elżbiety Piotrowny (1742)
Pokój w Åbo (1743)
Finlandia w drugiej połowie XVIII w.
Forma Rządu w 1772 r. Kariera polityczna Görana Magnusa Sprengtportena
Finlandia w opinii Katarzyny II
Wojna rosyjsko-szwedzka (1788–1790)
Konfederacja w Anjala (1788) oraz Akt Unii i Bezpieczeństwa (1789)
Rozwój społeczno-gospodarczy w drugiej połowie XVIII w.
Życie kulturalne. Uniwersytet i szkoły
Literatura
Masoneria
CZĘŚĆ III: W RAMACH CESARSTWA ROSYJSKIEGO (1809–1917). OD
AUTONOMII KU NIEPODLEGŁOŚCI
Wojna rosyjsko-szwedzka 1808–1809
Międzynarodowe uwarunkowania konfliktu rosyjsko-szwedzkiego na początku XIX w.
Stan sił u progu wojny
Teatr działań wojennych
Plany wojenne Szwecji i Rosji
Działania wojenne
Ocena kampanii z lat 1808–1809
Tworzenie podstaw systemu polityczno-administracyjnego na początku XIX w.
Sejm w Borgå
Instytucje polityczno-administracyjne na początku XIX w.
Senat
Urząd generała-gubernatora na początku XIX w.
Arseniusz Zakrewski i Aleksander Mienszykow na stanowisku generała-gubernatora
Finlandii
Komisja do Spraw Finlandii i Sekretariat Stanu Wielkiego Księstwa Finlandzkiego
Rozwój Helsinek na początku XIX w.
Przebudowa miasta na początku XIX w. Działalność Ehrenströma i Engela
Wizyta cara Aleksandra I w Helsinkach
Helsinki jako miasto portowe na początku XIX w.
Parki w Helsinkach
Wizyta cara Mikołaja I w Helsinkach
Uniwersytet i szkoły
Złoty wiek Uniwersytetu
Język rosyjski w szkołach i administracji na początku XIX w.
Reforma systemu szkolnego w 1841 r.
Geneza i rozwój fińskiego ruchu narodowego
Uwarunkowania procesów narodowych w Finlandii w pierwszej połowie XIX w.
Romantycy z Turku. „Doktryna państwa” Izraela Hwassera
Budzenie świadomości narodowej. Twórczość pisarska Johana Ludwiga Runeberga,
Zachrisa Topeliusa, Eliasa Lönnrota i Matthiasa Castrena
Pietyzm – Paavo Ruotsalainen
Fińskie Towarzystwo Literackie (1831)
Reformy cara Aleksandra II
W okresie wojny krymskiej (1853–1856)
Finlandia a powstanie styczniowe w Królestwie Polskim
Sejm 1863 r.
Reformy: sejmu, samorządu lokalnego, wojskowa, monetarna i oświaty
Geneza i rozwój partii politycznych w drugiej połowie XIX w.
Finomani i szwedomani
Johan Wilhelm Snellman (1806–1881)
Opozycja liberalna i narodziny pierwszej Partii Liberalnej (1882)
Leo Mechelin (1839–1914)
Rozwój gospodarczy w drugiej połowie XIX w.
Finanse – banki. Działalność Larsa Gabriela von Haartmana
Charakterystyka głównych gałęzi przemysłu
Gospodarka rolna
Lata ucisku (1898–1904)
Mikołaj Bobrikow – generał-gubernator Finlandii (1898–1904)
Manifest lutowy z 1899 r.
Reforma językowa z 1900 r. Język rosyjski w administracji Finlandii na początku XX w.
Język rosyjski w szkołach
Prasa, cenzura, stowarzyszenia
Reforma wojskowa z 1901 r.
Rewolucja 1905 r.
Nurty opozycji fińskiej u progu 1905 r.
Iwan Oboleński na stanowisku generała-gubernatora Finlandii
Zmiany w systemie polityczno-społecznym w Finlandii w okresie rewolucji 1905 r.
Manifest z 22 października (4 listopada) 1905 r.
Reforma parlamentarna z 1906 r.
Powstanie w Sveaborgu (1906)
Polityka Rosji wobec Finlandii w latach 1907–1914 (drugi okres ucisku)
Franciszek Seyn jako generał-gubernator Finlandii
Rosyjsko-fińskie komisje mieszane: komisja Charitonowa
Ustawodawstwo antyfińskie z lat 1910 i 1912
CZĘŚĆ IV: NIEPODLEGŁOŚĆ
Pierwsze lata
Wpływ wydarzeń rewolucyjnych w Rosji (luty–październik 1917)
Zabiegi o międzynarodowe uznanie
Wojna domowa w 1918 r.
Narodziny republiki
Konstytucja z 1919 r.
Kwestia Wysp Alandzkich a problem bezpieczeństwa kraju
Traktat pokojowy z Rosją Radziecką w Tartu w 1920 r.
Zwrot na prawo. Działalność organizacji samoobrony, ruch strzelecki. Powstanie
Akademickiego Stowarzyszenia Karelii (1922)
Zagadnienia języka
Ruch z Lapua
Svinhufvud prezydentem republiki
Ku orientacji skandynawskiej
Przemiany społeczno-gospodarcze i kulturalne w latach 1918–1939
Gospodarka w okresie międzywojennym
Przemysł
Handel zagraniczny
Transport i komunikacja
Komunikacja medialna i prasa
Kultura i edukacja
Literatura, sztuka, muzyka
Kontakty polsko-fińskie w latach 1918–1939
Związek Bałtycki
Leon Wasilewski a kwestia fińska
Konferencje państw bałtyckich
Polacy w Finlandii
Zjednoczenie Polskie
Mannerheim i Polska
Polsko-fińskie kontakty gospodarcze
Kontakty kulturalne
Druga wojna światowa
Kryzys międzynarodowy pod koniec lat trzydziestych XX w.
Wojna zimowa (30 listopada 1939–13 marca 1940)
Wojna kontynuacyjna (1941–1944)
Wojna w Laponii
Działalność Komisji Kontrolnej
Powojenna odbudowa
Linia Paasikiviego w fińskiej polityce zagranicznej
Pokój ze Związkiem Radzieckim w Paryżu i Układ o Przyjaźni i Współpracy ze
Związkiem Radzieckim
Rząd Fagerholma
Era Kekkonena (1956–1981)
Ku Europie
Finlandia w organizacjach międzynarodowych
Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
Finlandia w Unii Europejskiej
Neutralność Finlandii w świetle jej przynależności do Unii Europejskiej
Przemiany społeczno-gospodarcze i kulturalne po drugiej wojnie światowej
Problemy rolnictwa fińskiego w okresie powojennym
Przemysł, usługi, zagadnienia reparacji wojennych
Wymiana handlowa – główne kierunki eksportu
Szkolnictwo i oświata
Media
Prasa
Nowe trendy w poezji i prozie fińskiej
Muzyka
Malarstwo, rzeźba, architektura
Sztuka użytkowa
Sport
Kontakty polsko-fińskie po drugiej wojnie światowej
Współpraca kulturalna Polski i Finlandii
Kalendarium najważniejszych wydarzeń
Wykaz osób sprawujących najwyższe urzędy w państwie
Najwybitniejsi Finowie
Powstawanie miast w Finlandii
Fińskie i szwedzkie nazwy miejscowości
Finlandia w organizacjach europejskich
Wskazówki bibliograficzne
Indeks osób
Spis map