Egipt, jaki był, każdy widział

Egipt, jaki był, każdy widział
May Mansour
Egipt Bez Hidżabu to arabska strona na Facebooku, która kładzie główny nacisk na rolę
społeczeństwa egipskiego i kobiet w czasach, gdy Kair był nazywany jednym z
najpiękniejszych i najbardziej postępowych miast na świecie.
Strona w zasadzie stanowi archiwum fotografii, z mnóstwem zdjęć z minionej epoki – z czasów, w
których kobiety mogły nosić na ulicach, co chciały i nie były za to szykanowane. Pełna nazwa strony
brzmi Rasd Lelmarza Wal Mogtama3 Almasry Ma Qubl Alghazw Al Wahaby Wa Haws Al Hijab, którą
można przetłumaczyć jako „Obrazy kobiet i społeczeństwa egipskiego przed inwazją wahhabitów i
obsesją na punkcie hidżabu i nikabu”.
W przeszłości w Egipcie, od lat 50. do 90., społeczeństwo jako całość wyrażało poglądy liberalne i
zachęcało, a przynajmniej szanowało liberalizm wśród mężczyzn i kobiet. Było to społeczeństwo, w
którym kobiety mogły ubierać i zachowywać się, jak chciały, w zgodzie z cywilizowanymi
kulturowymi i społecznymi formami wyrazu, ale bez opresyjnych zachowań ich męskich
współobywateli.
System edukacji była znakomity, ruch drogowy niewielki i uporządkowany, a religie zgodne – nawet
judaizm był aktywną częścią społeczeństwa. Obywatele byli porządni i dbali o wygląd bez względu na
swoją klasę, a najnowsze trendy w modzie przybywały do Kairu, zanim dotarły do Paryża.
Strona na Facebooku rzuca światło na postęp i wolność, które kwitły w Egipcie przed inspirowaną
wahhabizmem falą islamu, o której mówi się, że została przywieziona z Arabii Saudyjskiej, gdy jak
stała się tam coraz potężniejszą siłą społeczno-polityczną w latach 60. XX w. Wahhabizm jest
opisywany jako ścisła i ortodoksyjna sekta w ramach islamu sunnickiego, która opowiada się za
powrotem do początków religii, odrzucając innowacje i nowoczesne interpretacje. Wielu socjologów
doszukuje się początków hidżabu w Egipcie w latach 70, gdy egipscy robotnicy pracujący w Zatoce
Perskiej powrócili do ojczyzny, przywożąc ze sobą ten symbol kulturowy i tym samym wprowadzając
chustę jako normę.
Strona zachęca również innych członków społeczeństwa egipskiego do udostępniania zdjęć swoich,
albo rodziców czy dziadków, którzy byli częścią „Złotej Ery”. Można na niej zobaczyć kilka fotografii
nawet z 1901 roku.
Strona dysponuje zdjęciami m.in. szejka (rektora) uniwersytetu Al-Azhar z okresu 1952-1959 z córką,
która jest bez chusty i w sukience. Są tam też fotografie, na których widnieją: sala pełna kobiet na
Wydziale Prawa Uniwersytetu w Kairze; kobieta – oficer z lat 70, stojąca na ulicy i kierująca ruchem
drogowym w Kairze, ubrana w spódnicę, oraz chrześcijański klub sportowy w Al Minya z
koszykarkami w krótkich spodenkach i dopasowanych koszulkach.
Rzecz jasna w dzisiejszym Egipcie kobiety są narażone na obrazę publiczną oraz molestowanie
fizyczne i werbalne, jeśli wyjdą z domu ubrane w spódnice lub koszulki bez rękawów. Nawet kobiety,
które są zakryte lub w nikabie, wciąż doświadczają molestowania na ulicach. Kobiecie trudno jest
nawet przejść z punktu A do punktu B bez wyzwisk i insynuacji seksualnych rzucanych w jej stronę.
Strona jest być może próbą podkreślenia tego, co powinno być akceptowalne i normalne w kulturze
egipskiej, w porównaniu do tego, co rzekomo nowocześni i kulturalni urzędnicy, przedstawiciele
mediów w Egipcie i religijni „przywódcy” nazywają obraźliwym i sprzecznym z tradycją. Egipt był
zawsze miejscem religii, choć kiedyś był też pionierem swobody wypowiedzi i wolności w regionie.
Dawniej istniała pewnego rodzaju równowaga między propagowaniem ogólnego posłuszeństwa i
dobrych obyczajów bez presji i ucisku ze strony religijnego ekstremizmu, przy jednoczesnym
przyznawaniu kobietom szacunku i niezależności, na jakie zasługują, jako takie same [jak mężczyźni]
aktywne istoty ludzkie w społeczeństwie.
Zastanawiające jest, co właściwie stało się z Egiptem? W jaki sposób społeczeństwo popadło w taką
degenerację? Dlaczego bycie liberalną, zabierającą głos i zaangażowaną członkinią społeczeństwa
stało się nie do przyjęcia? Dlaczego wolność kobiet jest obecnie uważana przez duchownych za
bluźnierstwo, a przez władze za rozpustę?
Zapraszam do wędrówki po stronie, aby powrócić do milszych, przyjemniejszych wspomnień z
zapomnianej przeszłości, a może i pomóc w promowaniu liberalnych i postępowych ideologii, które
społeczeństwo powinno znów aktywnie wspierać.
Agaxs, na podst.: cairoscene.com
Strona Egipt bez hidżabu: https://www.facebook.com/Egypt.without.hejab
May Mansour jest egipską pisarką z Kairu, muzykiem i autorką punk-zinów, wokalistką punkowej
grupy SHOT