UCZNIAK Szk. Podst. nr 7 w Siedlcach Gazetka uczniowska klas IV - VI Wydanie specjalne grudzień 2011 Dziwicie się zapewne dlaczego „wydanie specjalne”? Ten numer gazetki chcemy skierować nie tylko do Was, ale i do Waszych rodziców, opiekunów. Nasza szkoła otrzymała dotację w drodze konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej na realizację zadania publicznego „Zdrowe dzieci to nasz kapitał” – szkolne projekty popularyzujące zdrowy styl życia w szkołach oraz w społecznościach lokalnych. I tej właśnie tak ważnej tematyce chcemy poświęcić specjalny numer „Uczniaka” Pragniemy, by prezentowane przez nas w tym wydaniu gazetki artykuły i materiały przybliżyły wszystkim tematykę zdrowia i zdrowego trybu życia. Niby wszyscy wiemy, jak ważne jest zdrowie, że trzeba o nie dbać, ale… No właśnie, często zapominamy o szczegółach! W tym numerze: Dlaczego wydanie specjalne? s.1 Informacja o programie „Zdrowe dzieci to nasz kapitał” s. 2 Jak dbamy o zdrowie w naszej szkole- programy s. 3 i przedsięwzięcia Czas na krzyżówkę s. 4 Wywiad ze Zdrowiem s. 5 Dobre rady redakcji „Uczniaka” s.6 Styl życia a nasze zdrowie s.7 Piramidy są nie tylko w Egipcie, czyli… piramida s. 8 zdrowia Bądź mądry, czyli… jak jedzenie wspomaga pracę s. 9 naszego mózgu W zdrowym ciele, zdrowy duch, czyli… wierszyki s.10 o zdrowiu Przepisy na zdrowe potrawy s.11 Śmiech to… zdrowie! Zespół redakcyjny s.12 Szkoła Podstawowa nr 7 w Siedlcach otrzymała dotację w otwartym konkursie ofert „Zdrowe dzieci to nasz kapitał” – szkolne projekty popularyzujące zdrowy styl życia w szkołach oraz w społecznościach lokalnych ogłoszonym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Celem projektu jest: promowanie zdrowego stylu życia oraz upowszechnianie koncepcji i doświadczeń szkoły promującej zdrowie. Projekt realizowany do 15 grudnia 2011r. obejmuje następujące działania: zajęcia warsztatowe z dietetykiem, pielęgniarką i nauczycielem przyrody, projekcja filmu „Zdrowo i odlotowo”, konkurs na najciekawszy przepis na zdrową potrawę moich rodziców, konkurs na plakat ”Jestem zdrowy, chcę być zdrowszy”- wydanie kalendarza z wykorzystaniem najciekawszych prac, opracowanie okolicznościowego numeru gazetki szkolnej o tematyce zdrowotnej, wycieczka do Siedleckiej Krainy Przygód, rywalizacja sportowa, turniej wiedzy „Jak żyć by zdrowym być?” połączony ze spotkaniem przy herbatce i degustacją zdrowej żywności. Odbiorcy projektu to uczniowie klas IV-VI Szkoły Podstawowej nr 7 oraz Szkoły Podstawowej nr 4 w Siedlcach a także ich rodzice. -2– Jak dbamy o zdrowie w naszej szkoleprogramy i przedsięwzięcia Zdobycie Certyfikatu Szkoły Promującej Zdrowie Wybory Miss i Mistera Uprzejmości Obchody Tygodnia Walki z Hałasem Szkolny Festiwal Piosenki o Zdrowiu Akcja „Owoce i warzywa w szkole” Obchody Światowego Dnia Zdrowia Akcja „Mleko w szkole” Spotkania profilaktyczno- edukacyjne „Między nami kobietkami” Realizacja programu profilaktycznego „Spójrz inaczej” Zajęcia i konkursy plastyczne i literackie o tematyce prozdrowotnej Imprezy sportowe, np. „Dzień Dziecka na sportowo” Działania pod hasłem „ Ruch- odżywianie- zdrowie” Współpraca ze Szpitalem Wojewódzkim w Siedlcach, Wojewódzką Stacją SanitarnoEpidemiologiczną oraz Zespołem Szkół Medycznych -3– Czas na krzyżówkę 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1. Ma dużo witamin, tradycyjnie sieje się ją na Wielkanoc. 2. Powinno się je jeść codziennie przy każdym posiłku. 3. Zdrowy owoc, Ewa dała go Adamowi w raju. 4. Rodzaj chleba. 5. Tego lekarz powinno się odwiedzać przynajmniej raz w roku, jeśli chcemy mieć zdrowe zęby. 6. Mogą być morskie lub słodkowodne, zawierają dużo potrzebnych składników odżywczych. 7. Pij je, będziesz wielki. 8. Dostarczają ich owoce i warzywa, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. 9. Autor fraszki „ Na zdrowie” Opracowanie: Julia Zborowska, Karolina Kasprzykowska, Monika Dziołak - VI d -4- Wywiad ze Zdrowiem Redaktor: Witam serdecznie, szanowne Zdrowie! Byłeś dzisiaj u lekarza, co tak często się nie zdarza. Wciąż narzekasz i biedujesz, że cię nikt już nie szanuje. Zdrowie: Jestem ważne i potrzebne! To jest chyba oczywiste! Więc dlaczego, ludzie mili, nie myślicie wcale o tym i wciąż przez was mam kłopoty?! Ludzie wciąż mnie nie szanują, siebie trują, mnie katują. Piją, palą, tłusto jedzą i przed komputerem siedzą! Cóż poradzić na to mogę, chyba dam gdzieś dalej nogę. Już jak stracą własne zdrowie, wtedy życie im podpowie. Już poeta mówił kiedyś o tak wielkim mym znaczeniu, lecz wy, trybem swego życia, mnie w chorobę chcecie zmienić. Redaktor: Tak, tak … Już Kochanowski potrafił dostrzec ze zdrowiem troski. „Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz.” Tak pisał nasz poeta, rozumiał, że dopóki zdrowie się nie psuje, nikt szanować go nie umie. Szanuj zdrowie, jak je masz, bo o różne bzdury dbasz! Zdrowie: No, a wy co? Nie dbacie o mnie, nie szanujecie. Często byle co jecie, byle co pijecie. Brak jest wam ruchu, tężyzny ciała, a stąd się bierze moc chorób bez mała. A te hałasy, krzyki i piski… Och! Osłabiają mnie one wszystkie. Brak wam higieny. Wasze brudne ręce, to dla mnie powód, by odejść najprędzej. Żegnam więc pana i czytelników! Redaktor: No i poszło…, ale…. Niestety, zdrowie ma rację. Nie dbamy o nie zbyt dobrze. Dziwicie się? Nie wiecie, o czym mówię? To pomyślcie, czy właściwie dbacie o swoje zdrowie. A teraz podpowiemy, co robić, by ze zdrowiem nie mieć problemów. -5- DOBRE RADY REDAKCJI „UCZNIAKA” Pamiętaj kolego dbaj o zęby swoje. Myj je szczotką rano i zawsze wieczorem. Odwiedzaj dentystę raz na sześć miesięcy. Pij mleko krowie, bo to samo zdrowie. Owoce, warzywa mają witaminy. Gdy je często zjadasz, to nabierasz siły. Nawet kotek myje zawsze łapką ciało. Ty też umyj swoje, aby ci pachniało. Ćwicz codziennie rano skłony i przysiady, A będziesz smukły i wyprostowany. Ubieraj się ciepło, lekko i wygodnie. A nie zachorujesz przez długie tygodnie. Od hałasu, słuch stracimy. Gdy chcesz dobrze słyszeć, szanuj spokój i ciszę. Oszczędzaj złotówki i oszczędzaj grosze- nie oszczędzaj słówek „przepraszam” i „proszę”. Słówko „przepraszam” ma swoją siłę- już niejednego nim rozbroiłem. Ponieważ nie masz zamiennych części- nie bij kolegów, oszczędzaj pięści. Miej życzliwość w swej naturze, bo życzliwi żyją dłużej. Redaktor: Wszystkie nasze rady do serca weź sobie. Nie hałasuj, jedz owoce i zadbaj o zdrowie! Przeczytaj uważnie ten numer „Uczniaka”. Nie spotka Cię może więcej sytuacja taka, że zdrowie naprędce porzucić Cię zechce. Gdy nasze rady weźmiesz sobie do serca, zdrowie zostanie z Toba długo, byś radosne wciąż wiódł życie i wiąż czuł się wyśmienicie. -6- Styl życia a nasze zdrowie Jeśli chcesz być zdrowy stosuj zasadę 5 U, czyli pięć wskazań żywieniowych opracowanych przez profesora St. Bergera- specjalistę od żywienia i eksperta FAO w tym zakresie. 1. U- rozmaicenie- każda grupa żywności w każdym posiłku ( patrz piramida zdrowia s. 8). 2. U- miarkowanie- jedzenie według potrzeb i utrzymanie względnie stałej masy ciała. 3. U- regulowanie- odpowiednia częstotliwość, regularność posiłków, ich wielkość i jakość. 4. U- prawianie- sport, ćwiczenia, ruch na powietrzu, zwłaszcza dla osób o siedzącym trybie życia. 5. U- nikanie- spożywania nadmiaru tłuszczu, zwłaszcza zwierzęcego, soli cukru, alkoholu. Ponadto dla wszystkich jeszcze jedno „U” UŚMIECHNIJ SIĘ! Uśmiech zawsze pomaga w życiu. -7– Piramidy są nie tylko w Egipcie, czyli… piramida zdrowia KILKA RAZY W MIESIĄCU (lub częściej w mniejszych ilościach) KILKA RAZY W TYGODNIU CODZIENNIE CODZIENNY WYSIŁEK FIZYCZNY czerwone mięso słodycze jaja drób ryby sery i jogurty olej roślinny owoce i warzywa fasola i inne rośliny strączkowe orzechy, migdały ziarna i pestki chleb, makaron, kasza i inne produkty zbożowe ryż ziemniaki Mieszkańcy Grecji i innych krajów Basenu Morza Śródziemnego wyróżniają się długowiecznością w porównaniu z mieszkańcami innych krajów. Przyczynę tego zdumiewającego zjawiska upatruje się w tradycyjnej diecie śródziemnomorskiej. Zamieszczona powyżej piramida zdrowia charakteryzuje się wysokim spożyciem pokarmów pochodzenia roślinnego. Szczególne miejsce zajmują tu owoce i warzywa, które powinniśmy spożywać wielokrotnie w ciągu dnia, gdyż są niezastąpionym źródłem wielu substancji bioaktywnych. Nasz organizm niestety nie potrafi ich gromadzić i dlatego tak ważne jest, by jeść je jak najczęściej – co najmniej pięć razy dziennie. Piramida zwraca też uwagę na znaczenie codziennego wysiłku fizycznego dla utrzymania organizmu w dobrej formie. -8- Bądź mądry, czyli… jak jedzenie wspomaga pracę naszego mózgu Czy czasami zachowujesz się jak pan Hilary? Szybko i często o czymś zapominasz? Nie wpadaj w panikę! Zastosuj naszą superskuteczną dietę. Wkrótce zauważysz efekty! Z tą kuracją jest jak z nauką… Daje efekty, gdy stosuje się ją regularnie. Przeczytaj więc nasz artykuł, wybierz się do sklepu i kup produkty, którymi będziesz mógł… nakarmić mózg. Codziennie przestrzegaj też następujących zasad dietetycznych: jadaj często, małe porcje- zapewnisz stały dopływ glukozy swojemu organizmowi; nawet siedem razy dziennie spożywaj warzywa i owoce- dostarczają mózgowi przeciwutleniaczy, by nie starzał się; wypijaj codziennie dwa litry wody- unikniesz gromadzenia się w organizmie toksyn, które mogą zakłócać pracę mózgu. Produkty na bystry umysł Pełnoziarniste pieczywo zawiera dużo cynku, który „odmładza” komórki nerwowe w mózgu, a więc poprawia sprawność umysłową. Kasze, zwłaszcza grube, są skarbnicą witamin z grupy B, które gwarantują prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Sałata i zielone warzywa są zasobne w witaminę B12 zapobiegającą starości. Jej długotrwałe niedobory w organizmie mogą spowodować zaniki pamięci. Cytrusy zawierają witaminę C, która ułatwia przekazywanie informacji do odpowiednich ośrodków w mózgu. Chroni też przed chorobami. Pomidory są bogate w kwas foliowy, który dba o dobry nastrój i „zachęca” mózg do pracy. Oliwa z oliwek zawiera superwitaminę dla mózgu- witaminę E. Chroni ona szare komórki przed starzeniem się. Oleje roślinne są zasobne w lecytynę, uczestniczą w tworzeniu neuroprzekaźnikówsubstancji, które przekazują informacje do mózgu. Dba ona też, by cholesterol nie odkładał się w żyłach, co może zakłócać pracę mózgu. Łosoś jest źródłem niacyny i witaminy D, które poprawiają pracę komórek nerwowych- mózg szybciej przetwarza informacje. Unikaj! Ciastek z kremem- „oszukują” mózg, na krótko poprawiają samopoczucie; Frytek, hamburgerów- zawierają mnóstwo tłuszczu i kalorii; Tłustego mięsa wieprzowego- zawiera dużo nasyconych kwasów tłuszczowych, które są źródłem niezdrowego cholesterolu; Soli i słonych potraw- są odpowiedzialne za powstawanie nadciśnienia, a to schorzenie może utrudniać zapamiętywanie oraz przypominanie. -9– W zdrowym ciele, zdrowy duch, czyli… wierszyki o zdrowiu Dbam o zdrowie Kiedy rano z łóżka wstaję, To uśmiechem witam dzień. Myję ząbki, jem śniadanie, Na mnie nikt nie woła leń. Zdrowie Każdy mądry ci to powie, że najbardziej szanuj zdrowie. Żeby zawsze zdrowym być, trzeba często ręce myć. Trzeba chodzić na spacery, na pływalnię, na rowery. Trzeba ćwiczyć, biegać, pływać, ale również odpoczywać. Słońce, morze, góry, las dają zdrowie cały czas. Kto chce zawsze zdrowym być, musi dużo soków pić. Jeść owoce i warzywa, to z nich zdrowie wciąż wypływa. Ile warte jest zdrowie? Kto je stracił- ten ci powie. Magda Dziewulska i Agnieszka Skup z kl. VI b Już okienka uchylone, I już dres na sobie mam. Ćwiczę skłony i przysiady, Bo o zdrowie swoje dbam. Po ćwiczeniach zimny prysznic, W piersiach aż zatyka dech, Ale wiem, że hartowanie, To dla ciała super lek. Tato mówi: Ucz się synku I o zdrowie swoje dbaj. Ja go słucham i go kocham. Tato mój jest naj..., naj..., naj... . Nawet kiedy mnie dopadnie Jakiś wirus - brzydki gość, Z mamą, z tatą i z lekami Nieźle damy jemu w kość. Wyszukał Patryk Chuścicki VI d Ignacy Krasicki ,,Człowiek i zdrowie'' W jedną drogę szli razem i człowiek, i zdrowie. Na początku biegł człowiek; towarzysz mu powie: "Nie spiesz się, bo ustaniesz." Biegł jeszcze tym bardziej Widząc zdrowie, że jego towarzystwem gardzi, Szło za nim, ale z wolna. Przyszli na pół drogi: Aż człowiek, że z początku nadwyrężył nogi, Zelżył kroku na środku. Za jego rozkazem Przybliżyło się zdrowie i odtąd szli razem. Coraz człowiek ustawał. Mając w pogotowiu, Zbliżył się. "Iść nie mogę, prowadź mnie" - rzekł zdrowiu. "Było mnie zrazu słuchać" - natenczas mu rzekło. Chciał człowiek odpowiedzieć, lecz zdrowie uciekło. Wyszukała Julia Zborowska VI d - 10 - Przepisy na zdrowe potrawy Sałatka owocowa z jogurtem Słodko, smacznie i dietetycznie. Sałatka owocowa z jogurtem to przebój rodzinnych podwieczorków. Składniki: 2 owoce kiwi jabłko garść winogron puszka owoców tropikalnych jogurt brzoskwiniowy lub morelowy Kiwi i jabłko obrać, usunąć gniazda nasienne. Osączyć owoce z puszki. Wszystkie owoce drobno posiekać i wymieszać. Polać jogurtem. Podawać schłodzone. Sebastian Terlikowski IV a Zdrowa surówka Składniki: 3 duże marchewki 2-3 jabłka sok z 1/3 cytryny 1 łyżka oleju 1 czubata łyżka cukru Marchewki i jabłka obieramy i ścieramy na tarce o dużych oczkach. Wkładamy do miski, dodajemy olej, cukier oraz sok z cytryny. Dokładnie mieszamy. Klaudia Troć IV a Chleb pełnoziarnisty Składniki: 1 kg mąki pszennej ½ kg mąki żytniej razowej 1 szklanka siemienia lnianego 1 szklanka pestek słonecznika lub dyni 1 szklanka płatków owsianych 1 szklanka otrąb pszennych 3 płaskie łyżki soli 1 łyżeczka cukru 7 szklanek letniej wody zakwas Wykonanie: Wszystkie składniki mieszamy, dodajemy zakwas i wodę. Wyrabiamy łyżką. W misce trzymamy 1 godzinę. Potem odbieramy zakwas do słoika litrowego, trzymamy go w lodówce ( można przechowywać 2 tygodnie). Ciasto chlebowe przekładamy w trzy blaszki „keksówki”. W blaszkach ciasto stoi 6-7 godzin. Tomasz Pieńkowski IV b - 11- Przychodzi mama z córką do lekarza. - Panie doktorze, dlaczego Kasia nie może zamknąć oczu i ciągle się śmieje od ucha do ucha? - Musi pani poluzować warkoczyki, które pani jej zaplotła. - Boli mnie brzuch- skarży się Jasio. - Widocznie jest pusty- żartuje mama. - To już rozumiem, dlaczego Olę wczoraj bolała głowa! - Jasio przysyła rodzicom list z kolonii: „Jest fajnie. Uczymy się boksu. A ten aparacik do prostowania ząbków nie będzie mi już potrzebny.” Jaś pyta ojca: - Tato, czy potrafisz podpisać się z zamkniętymi oczami? - A dlaczego pytasz? - Bo musisz podpisać kilka ocen w moim dzienniczku... Ojciec do Jasia: - Czy ty wiesz, ile mnie kosztuje twoja nauka? - Wiem, tato i dlatego staram się uczyć jak najmniej. Ciocia Krysia po wizycie zbiera się do wyjścia. - Muszę już iść, Piotrusiu. Czy odprowadzisz mnie na przystanek? - Nie, ciociu. Mama powiedziała, że jak tylko wyjdziesz, poda tort jagodowy. Nauczycielka pyta Jasia: - Jaki to jest czas: ja się kąpię, ty się kąpiesz, on się kąpie? - Sobota wieczór, proszę pani. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Zespół redakcyjny: Opiekun: Joanna Zając Współpraca, wyszukiwanie i opracowanie materiałów: Monika Dziołak, Karolina Kasprzykowska, Julia Zborowska, Patryk Chruścicki z kl. VI d, Agnieszka Skup, Magda Dziewulska z kl. VI b, Tomasz Pieńkowski IV b, Klaudia Troć i Sebastian Terlikowski IV a -12-