pr 8 2017 - e
advertisement
Rachunkowość Dr Krzysztof Jonas Wykład 9 Pozostałe elementy sprawozdawczości finansowej. Składniki sprawozdawczości finansowej. • • • • • • • • Sprawozdanie finansowe składa się z: - bilansu - rachunku zysków i strat - informacji dodatkowej Oraz - rachunku przepływów pieniężnych * - zestawienia zmian w kapitale własnym * * jednostki poddawane badaniu Które jednostki poddawane są badaniu? • Badaniu podlegają roczne sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz kontynuujących działalność: • - banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji • - spółdzielczych kas oszczędnościowo- kredytowych • - jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych • - jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych • - krajowych instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego Które jednostki poddawane są badaniu? • - spółek akcyjnych z wyjątkiem będących na dzień bilansowy w organizacji, • - pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym spełniły co najmniej dwa warunki: • 1) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób • 2) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro • 3) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość co najmniej 5.000.000 euro Terminy sporządzania sprawozdań finansowych. • Sprawozdania sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg oraz na inny dzień bilansowy. • W myśl UoR jest to: • 1. dzień kończący rok obrotowy • 2. dzień zakończenia działalności w tym również dzień sprzedaży lub zakończenia likwidacji czy postępowania upadłościowego • 3. dzień poprzedzający zmianę formy prawnej • 4. dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek Terminy sporządzania sprawozdań finansowych. • 5. dzień połączenia lub przejęcia – jednostka przejmowana • 6. dzień poprzedzający dzień postawienia w stan likwidacji lub upadłości • 7. inny dzień bilansowy określony przepisami • Księgi powinny zostać zamknięte nie później niż 3 m-ce od dnia zaistnienia tych zdarzeń. • Zamknięcie ksiąg oznacza nieodwracalne wyłączenie możliwości dokonywania zapisów księgowych w tych księgach. • Sprawozdanie finansowe sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej. • Dane liczbowe można zaokrąglać do tysięcy złotych jeśli to nie zniekształca prawdziwego i wiernego obrazu jednostki. Cechy informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych. • 1. Rzeczowość – informacje użyteczne w podejmowaniu decyzji • 2. Zrozumiałość – najprostsza forma + objaśnienia • 3. Wiarygodność – zapewnienie wiarygodności • 4. Kompletność – całościowy obraz jednostki • 5. Obiektywizm – wolne od stronniczości • 6. Aktualność – dostarczenie w odpowiednim czasie • 7. Porównywalność – wymaga spójności stosowania zasad rachunkowości, istotne przy podejmowaniu decyzji Rachunek przepływów pieniężnych Cash Flow. RPP – CF Cel sporządzania • Celem CF jest dostarczanie informacji na temat zaistniałych zmian w środkach pieniężnych i ich ekwiwalentach (ich faktycznych wpływów i wydatków). RPP - CF • RPP przedstawia informacje o przepływach pieniężnych zaistniałych w okresie w podziale na: • - działalność operacyjną, • - działalność inwestycyjną • - działalność finansową. • RPP sporządza się metodą pośrednią i metodą bezpośrednią. RPP - CF • Działalność operacyjna – podstawowy rodzaj działalności oraz inne niezaliczone do działalności inwestycyjnej i finansowej • Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej są głównie skutkiem zdarzeń ujmowanych w r. z. i s. • Działalność inwestycyjna – nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz związane z nimi pieniężne koszty i korzyści. RPP - CF • Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej wskazują na zakres poniesionych nakładów mających służyć wytwarzaniu zysków. • Działalność finansowa – pozyskiwanie lub utrata źródeł finansowania oraz związane z nimi pieniężne korzyści i koszty • (zmiana wysokości i struktury kapitału własnego i zobowiązań). • Przepływy pieniężne z działalności finansowej informują o możliwościach pozyskiwania kapitału przez jednostkę Struktura RPP – CF Działalność operacyjna • Wpływy lub Zysk netto • - Wydatki lub - Korekty • = Przepływy pieniężne Działalność inwestycyjna • Wpływy • - Wydatki • = Przepływy pieniężne Działalność finansowa • Wpływy • - Wydatki • = Przepływy pieniężne Struktura RPP – CF – metoda bezpośrednia. Zmiana stanu środków pieniężnych = środki pieniężne na koniec okresu – środki pieniężne na początek okresu • (zgodnie z definicją na potrzeby RPP) RPP – CF – metoda bezpośrednia Pozycja A. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej I. Wpływy 1. Sprzedaż 2. Inne wpływy z działalności operacyjnej II. Wydatki 1. Dostawy i usługi 2. Wynagrodzenia netto 3. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne 4. Podatki i opłaty o charakterze publiczno prawnym 5. Inne wydatki operacyjne III. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej (I – II) Kwota RPP – CF – metoda bezpośrednia. Pozycja B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1. Zbycie WNiP oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomości i WNiP 3. Z aktywów finansowych 4. Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 1. Nabycie WNiP oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości i WNiP 3. Na aktywa finansowe 4. Inne wydatki inwestycyjne III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (B.I – B.II) Kwota RPP – CF - metoda bezpośrednia. Pozycja C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 1. Wpływy netto z emisji akcji i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 2. Kredyty i pożyczki 3. Emisja dłużnych papierów wartościowych 4. Inne wpływy finansowe II. Wydatki 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłata kredytów i pożyczek Kwota RPP – CF – metoda bezpośrednia Pozycja 5. Wykup dłużnych papierów wartościowych 6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych 7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (C.I – C.II) D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III + B.III + C.III) E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu Kwota RPP – CF – metoda pośrednia Pozycja A. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej I. Zysk (strata) netto II. Korekty razem 1. Amortyzacja 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 3. Odsetki i udziały w zyskach 4. Zyski z działalności inwestycyjnej 5 - 9 Zmiana stanu rezerw / zapasów / należności /zobowiązań / rozliczeń międzyokresowych 10. Inne korekty III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej Kwota Zestawienie zmian w kapitale własnym Kto sporządza to sprawozdanie? • Od 2002 roku zestawienie zmian w kapitale własnym (z. z. w k. w.) sporządzają podmioty, których sprawozdania podlegają obowiązkowemu badaniu przez biegłych rewidentów. • Z. z. w k. w. ma na celu dostarczenie użytkownikom informacji o: • - wielkości i powodach zmian w poszczególnych elementach kapitału własnego • - wielkości kosztów i przychodów, które zostały bezpośrednio odniesione na kapitał własny z pominięciem r. z. i s. Z. z. w k. w. Błąd podstawowy – błąd wykryty w bieżącym okresie obrotowym, którego znaczenie jest na tyle duże, iż w świetle ich wykrycia nie można uznać, że sprawozdania finansowe za poprzedni okres lub okresy nie mogą one być uznane za rzetelne i wiarygodne na dzień ich publikacji. • Błąd wynikać może z: • - pomyłek matematycznych • - błędnych zastosowań zasad rachunkowości • - błędnych interpretacji faktów • - oszustw czy niedopatrzeń. Z. z. w k. w. • Korekta błędów podstawowych wpływa na stan zysków zatrzymanych. • Dzięki takiemu ujęciu nie powoduje zniekształcenia wyniku finansowego. • Informację o dokonanej korekcie uwidacznia się w z. z. w k. w. • Układ i struktura zestawienia odpowiada układu grupy „Kapitał własny” z bilansu. Struktura z. z. w k.w. Kapitał własny na początek okresu Kapitał podstawowy Kapitał zapasowy • + / - korekty błędów podstawowych = • = Kapitał własny na początek okresu po korektach Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu • • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Struktura z. z. w k. w. Kapitał z aktualizacji wyceny • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Pozostałe kapitały rezerwowe • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Zysk z lat ubiegłych • • • • Korekty błędów podstawowych Na początek okresu po korektach Zwiększenia / zmniejszenia Na koniec okresu Struktura z. z. w k. w. Strata z lat ubiegłych Wynik netto • • • • Korekty błędów podstawowych Na początek okresu po korektach Zwiększenia / zmniejszenia Na koniec okresu • Zysk netto • Strata netto • Odpisy z zysku Kapitał • Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego własny na koniec okresu podziału zysku Informacja dodatkowa. Informacja dodatkowa. • Informacja dodatkowa zwykle jest podzielona na dwie części: • 1. Wprowadzenie do sprawozdania finansowego (umieszczane przed sprawozdaniami, stanowi wstęp do nich) • 2. Dodatkowe informacje i objaśnienia (umieszczane po sprawozdaniach, stanowi ich uszczegółowienie) Informacja dodatkowa. • Informacja dodatkowa zawiera szczegółowe informacje wyjaśniające zasady • i politykę rachunkowości stosowane przez jednostkę sporządzającą sprawozdanie finansowe. • Umożliwia prawidłową interpretację danych ze sprawozdań. Wprowadzenie do sprawozdania finansowego. • Powinno zostać w nim ujęte: • 1. Nazwa jednostki, jej siedziba, przedmiot podstawowej działalności i nazwa organu prowadzącego rejestr. • 2. W wypadku ograniczonego czasu trwania działalności – podanie tego czasu • 3. Określenie okresu objętego sprawozdaniem • 4. Rodzaj danych (łączne, jednostkowe) • 5. Informacje o zachowaniu zasady kontynuacji działania lub jej niestosowaniu (przesłanki) Wprowadzenie do sprawozdania finansowego. • 6. Informacje o połączeniu spółek – tylko w pierwszym sprawozdaniu po połączeniu • 7. Omówienie polityki rachunkowości i przyjętych zasad rachunkowości w tym: • - informacje o metodach wyceny aktywów i pasywów (wraz z amortyzacją) • - informacje o przyjętych metodach pomiaru wyniku finansowego Dodatkowe informacje i objaśnienia. • Zawierają szczegółowy opis kategorii, które zostały przedstawione w sprawozdaniach finansowych. • Oprócz nich powinny zawierać informacje: • - o podziale zysku (pokryciu straty), • - podstawowe informacje o pracownikach i organach zarządzających jednostki oraz • - inne informacje ułatwiające zrozumienie sprawozdań finansowych • Dodatkowe informacje i objaśnienia mogą być prezentowane w ujęciu blokowym Sprawozdanie z działalności jednostki. Sprawozdanie z działalności jednostki. • • • • • • Mają obowiązek je sporządzać: - spółki kapitałowe - towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych - spółdzielnie - przedsiębiorstwa państwowe Ma ono obejmować ważne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej jednostki. • Powinna być zawarta ocena uzyskanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opisy zagrożeń. • Ma formę dowolną, opisową, lecz określoną treść. Sprawozdanie z działalności jednostki. • W szczególności trzeba przedstawić informacje o zdarzeniach, które: • - w znaczący sposób wpłynęły na działalność jednostki • - nastąpiły w roku obrotowym oraz po jego zakończeniu do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego • Sprawozdanie winno też zawierać informacje o: • - przewidywanym rozwoju jednostki, • - wcześniejszych osiągnięciach badawczo rozwojowych • - aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej Inwentaryzacja Inwentaryzacja • Inwentaryzacja rozumiana jest jako zespół czynności umożliwiających zbadanie rzeczywistego stanu składników majątku firmy. • Celem inwentaryzacji jest również wyjaśnienie różnic pomiędzy stanem stwierdzonym podczas inwentaryzacji (rzeczywistym), a stanem wynikającym z ewidencji księgowej (teoretycznym). • Rozróżnia się następujące rodzaje inwentaryzacji: • spis z natury - dokonywany przez członków komisji inwentaryzacyjnej, na podstawie bezpośrednich obserwacji i pomiarów środków majątkowych w jednostce gospodarczej. • uzgadnianie sald z kontrahentami . • weryfikacja stanu ewidencyjnego - dotyczy aktywów i pasywów, których stanu nie można ustalić przez spis inwentaryzacyjny lub uzgodnienie sald z kontrahentami. Przedmiot i metoda inwentaryzacji • 1. aktywa pieniężne (bez rachunków bankowych), papiery wartościowe, zapasy, środki trwałe, maszyny i urządzenia wchodzące w skład środków trwałych w budowie – spis z natury • 2. aktywa finansowe na rachunkach bankowych lub przechowywanych przez inne jednostki, należności, udzielone pożyczki i powierzone aktywa – uzgodnienia z kontrahentami • 3. środki trwałe do których dostęp jest utrudniony, grunty, należności sporne i wątpliwe, zagrożone, publiczno prawne i inne – weryfikacja stanu ewidencyjnego z odpowiednimi dokumentami Przedmiot i metoda inwentaryzacji • Drogą spisu z natury obejmuje się również znajdujące w jednostce składniki aktywów będące własnością innych jednostek, powierzone do sprzedaży, przechowania lub używania powiadamiając te jednostki o wynikach spisu. Zdarzenia po dniu bilansowym Zdarzenia po dniu bilansowym • Definiowane jako zdarzenia zarówno korzystne jak i niekorzystne, które mają miejsce pomiędzy dniem bilansowym a datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego do publikacji. (MSR 10) • Zdarzenia te mogą być dwojakiego rodzaju: • - zdarzenia, które dostarczają dowodów na istnienie określonego stanu na dzień bilansowy – zdarzenia wymagające dokonania korekt • - zdarzenia, które wskazują na stan zaistniały po dniu bilansowym – zdarzenia niewymagające dokonania korekt Zdarzenia wymagające korekt • A) rozstrzygnięcie sprawy sądowej po dniu bilansowym, które potwierdza istniejące już na dzień bilansowy zobowiązanie jednostki • B) uzyskanie informacji po dniu bilansowym o tym, że na dzień bilansowy nastąpiła utrata wartości składnika aktywów • C) ustalenie po dniu bilansowym ceny nabycia aktywów zakupionych lub przychodów ze sprzedaży aktywów sprzedanych przed dniem bilansowym Zdarzenia wymagające korekt • D) ustalenie po dniu bilansowym kwot wypłat z zysku lub premii jeśli na jednostce ciążyło na dzień bilansowy prawne lub zwyczajowe zobowiązanie do dokonania wypłat do których tytuł powstał w wyniku zdarzeń mających miejsce przed dniem bilansowym • E) wykrycie oszustw lub błędów wskazujących na nieprawidłowość sprawozdania finansowego Zdarzenia niewymagające korekt • A) spadek wartości rynkowych inwestycji następujący pomiędzy dniem bilansowym a dniem zatwierdzenia sprawozdania do publikacji • B) istotne połączenie jednostek gospodarczych lub sprzedaż jednostki zależnej po dniu bilansowym • C) ogłoszenie zamiaru zaniechania działalności, zbycie aktywów lub uregulowanie zobowiązań związane z działalnością zaniechaną • D) znaczące zakupy lub sprzedaż aktywów lub konfiskata kluczowych aktywów przez państwo Zdarzenia niewymagające korekt • E) zniszczenie przez pożar ważnego zakładu produkcyjnego po dniu bilansowym • F) znaczące transakcje dotyczące akcji zwykłych (dokonane lub planowane) po dniu bilansowym • G) ogłoszenie lub wdrożenie restrukturyzacji • H) nadzwyczaj duże zmiany cen aktywów lub kursów walut po dniu bilansowym • I) zmiany stawek podatkowych lub przepisów podatkowych, które weszły w życie lub zostały ogłoszone po dniu bilansowym Zdarzenia niewymagające korekt • J) podjęcie znaczących zobowiązań w tym również warunkowych (np. wysokie gwarancje) • K) wniesienie do sądu sprawy wynikającej wyłącznie ze zdarzeń, które nastąpiły po dniu bilansowym • W przypadku takich zdarzeń jednostka ma obowiązek ujawnić fakt ich zaistnienia wraz z kwoty w jakich wpływają na sytuację majątkową i finansową jednostki. I to jest już koniec.
