DMAD - dowodzenie twierdze«, indukcja Jak przygotowa¢ si¦ do rozwi¡zywania zada«? Przeczytaj rozdziaªy 1.1 i 1.2 z podr¦cznika/wykªadu. Co powinna±/powiniene± wiedzie¢: I. Jak udowodni¢, »e prawdziwa jest implikacja wykorzystuj¡c: dowód wprost, dowód nie wprost, dowód przez zaprzeczenie. II. Jak udowodni¢ zdania typu A ∀n­n0 p(n) korzystaj¡c z zasady indukcji. Zadania na ¢wiczenia Zadanie A.1. Udowodnij wprost, »e je±li a i b s¡ wymierne, to ich suma wymierna wtedy i tylko wtedy, gdy istniej¡ liczby caªkowite Zadanie A.2. Poka» nie wprost, »e dla caªkowitych jest nieparzyste. (Liczba caªkowita »e t ris takie, »e a i b, je±li (a + b + 1)2 a + b te» t = r/s). jest liczb¡ wymiern¡. (Liczba jest liczb¡ parzyst¡, to t jest a jest nieparzyste lub b k taka, jest parzysta (nieparzysta) wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje liczba caªkowita t = 2k (t = 2k + 1)). Zadanie A.3. Udowodnij przez zaprzeczenie, »e dla caªkowitych m, n i r, je±li m+n i n+r s¡ parzyste, to m+r te» jest liczb¡ parzyst¡. Zadanie A.4. Zaproponuj metod¦ dowodu twierdzenia: Je±li wybierzemy 3 skarpetki z szuady zawieraj¡cej tylko czarne i niebieskie skarpetki, to b¦dziemy mieli pewn¡ jednokolorow¡ par¦ skarpetek. Zadanie A.5. Udowodnij indukcyjnie, »e dla wszystkich n­1 12 + 22 + 32 + . . . + n2 = Zadanie A.6. Udowodnij indukcyjnie, »e dla wszystkich n­1 n(n + 1)(2n + 1) . 6 i dowolnej liczby rzeczywistej x > −1 (1 + x)n ­ 1 + nx. Zadanie A.7. Pokaza¢ indukcyjnie, »e je»eli dla ci¡gu an (n ­ 0) speªnione s¡ warunki: a0 = 1; a1 = −1; a2 = 1; an = an−1 + an−2 − an−3 , to B an = (−1)n dla dla n ­ 3, n ­ 0. Zadania na ¢wiczenia - je±li czas pozwoli Zadanie B.1. Pewna gra zaczyna si¦ ze stosem n zapaªek. Ka»dy z dwóch graczy w jednej rundzie mo»e usun¡¢ 1, 2 lub 3 zapaªki. Gracz usuwaj¡cy ostatni¡ zapaªk¦ przegrywa. Korzystaj¡c z indukcji poka», »e je±li dla pewnej liczby caªkowitej pozostaªym przypadku, gdy j , to pierwszy n = 4j + 1. n = 4j, 4j + 2 lub n = 4j + 3 gracz ma strategi¦ wygrywaj¡c¡ a drugi gracz ma strategi¦ wygrywaj¡c¡ w Zadanie B.2. Udowodni¢ indukcyjnie, »e maj¡c do dyspozycji nieograniczon¡ liczb¦ monet o warto±ci mo»na kupi¢ w automacie (niewydaj¡cym reszty) dowolny napój, którego cena wynosi Zadanie B.3. Rozwa» gr¦, w której na pocz¡tku mamy dwa stosy po n­5 2 lub 5 zªotych, zªotych. n »etonów (n ­ 1). W ka»dej rundzie kolejno ka»dy z dwóch graczy bierze dowoln¡ liczb¦ »etonów z jednego ze stosów. Gracz, który zabierze ostatni »eton wygrywa. Poka» indukcyjnie, »e dla dowolnego n­1 drugi gracz ma strategi¦ wygrywaj¡c¡ (tzn. gdy obaj gracze graj¡ optymalnie, to zawsze drugi wygrywa). Zadanie B.4. Zaªó»my, »e ka»da prostok¡tna tabliczka czekolady skªada si¦ z identycznych kwadratowych kostek. Do- wolna taka tabliczka mo»e zosta¢ przeªamana tylko wzdªu» pionowej lub poziomej linii prostej rozdzielaj¡cej kostki. Ile przeªama« nale»y zrobi¢, aby podzieli¢ dowoln¡ prostok¡tn¡ tabliczk¦ czekolady skªadaj¡c¡ si¦ z kwadratowych kostek na n kostek? Odpowied¹ uzasadnij korzystaj¡c z indukcji. 1 n identycznych C Zadania do samodzielnej pracy w domu Zadanie C.1. Poka» wprost, »e je±li a i b s¡ podzielne przez 5, podzielna przez 5 wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje liczba caªkowita Zadanie C.2. Poka» wprost, »e je±li aib s¡ nieparzyste, to Zadanie C.3. Poka» wprost, »e je±li ka»da z liczb wi¦ksza ni» to ich suma te» jest podzielna przez s taka, »e (a − b + 1)2 x1 , x2 , . . . , x8 r jest te» jest liczb¡ nieparzyst¡. jest wi¦ksza ni» 7, to ich ±rednia arytmetyczna jest x1 , . . . , x10 jest mniejsza ni» 3, to pewna z liczb jest mniejsza ni» 3. Zadanie C.5. Udowodnij nie wprost, »e dla caªkowitego n, je±li Zadanie C.6. Udowodnij przez zaprzeczenie, »e dla caªkowitego n3 + 5 arytmetyczna jest wi¦ksza ni» jest nieparzyste, to x1 , x2 , . . . , x8 jest wi¦ksza ni» n­1 1 · 2 · 3 + 2 · 3 · 4 + . . . + n · (n + 1) · (n + 2) = Zadanie C.9. Udowodnij indukcyjnie, »e dla wszystkich 7 | 23n−1 + 3 n(n + 1)(n + 2)(n + 3) . 4 n­1 (tzn. ∃k−caªkowite 23n−1 + 3 = 7k). Zadanie C.10. Poka» indukcyjnie, »e dla wszystkich n­1 4n > n2 . cn (n ­ 0) speªnione c0 = −3; c1 = 1; cn = 2cn−1 − cn−2 for n ­ 2. Zadanie C.11. Pokaza¢ indukcyjnie, »e je»eli dla ci¡gu dla jest liczb¡ parzyst¡. 5. Zadanie C.8. Udowodnij indukcyjnie, »e dla wszystkich cn = 4n − 3 n n, je±li n3 + 5 jest nieparzyste, to n jest liczb¡ parzyst¡. Zadanie C.7. Udowodnij przez zaprzeczenie, »e je±li ka»da z liczb to (wsk. 7. Zadanie C.4. Poka» nie wprost, »e je±li ±rednia arytmetyczna liczb x1 , . . . , x10 5. r = 5s). s¡ warunki: n ­ 0. Zadanie C.12. Zadanie B.2, je±li nie byªo zrobione na zaj¦ciach. Zadanie C.13. Zadania 1.2 - 1.16 z podr¦cznika. Zadanie C.14. Udowodnij indukcyjnie, »e dla wszystkich n­1 12 − 22 + 32 − . . . + (−1)n−1 n2 = (−1)n−1 Zadanie C.15. Udowodnij indukcyjnie, »e dla wszystkich n(n + 1) . 2 n­1 1 1 1 n + + ... + = . 1·2 2·3 n · (n + 1) n+1 2 5, to ich ±rednia