plan rozwoju lokalnego dla gminy ryglice
advertisement
Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Załącznik do uchwały Nr XVIII/78/04 Rady Miejskiej w Ryglicach z dnia 11 czerwca 2004 r. GMINA RYGLICE LOKALNY PLAN ROZWOJU GMINY RYGLICE NA LATA 2004-2013 Ryglice 2004 r. 1 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice SPIS TREŚCI: WPROWADZENIE ..................................................................................................................... 3 Rozdział I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI LOKALNEGO PLANU ROZWOJU GMINY RYGLICE......................................................................................................................................... 4 Rozdział II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE GMINY RYGLICE........................................................................................................................ 4 2.1.Ogólna charakterystyka gminy ................................................................................................. 4 2.2.Turystyka, rekreacja ................................................................................................................. 6 2.3.Infrastruktura techniczna i komunikacyjna ............................................................................... 7 2.4.Infrastruktura społeczna ........................................................................................................... 12 2.5.Sytuacja demograficzna gminy ................................................................................................ 17 2.6.Gospodarka ............................................................................................................................... 23 2.7.Gospodarka finansowa gminy .................................................................................................. 26 Rozdział III. ANALIZA SWOT GMINY RYGLICE................................................................. 28 Rozdział IV. ZADANIA INWESTYCYJNE PLANOWANE DO REALIZACJI W LATACH 2004-20013 Z UDZIAŁEM FUNDUSZY KRAJOWYCH I STRUKTURALNYCH.............. 30 1.Kryteria wyboru projektów na lata 2004- 2006 ........................................................................... 30 2.Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w latach 2004-2006 z udziałem funduszy krajowych i strukturalnych oraz oczekiwane wskaźniki osiągnięć Lokalnego Planu Rozwoju gminy Ryglice- załącznik nr 1. 3.Kryteria wyboru projektów na lata 2007- 2013 ........................................................................... 31 4.Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w latach 2007-2013 z udziałem funduszy krajowych i strukturalnych oraz oczekiwane wskaźniki osiągnięć Lokalnego Planu Rozwoju gminy Ryglice - załącznik nr 2 Rozdział V. POWIĄZANIA PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W GMINIE Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY, POWIATU I WOJEWÓDZTWA....................................................................................................................... 31 Rozdział VI. PLANY FINANSOWE-ŹRÓDŁA FINANSOWANIA LOKALNEGO PLANU ROZWOJU GMINY RYGLICE NA LATA 2006-2013......................................................... 32 1.Plan finansowy na lata 2004-2006- załącznik nr 3 2.Plan finansowy na lata 2007-2013- załącznik nr 4 Rozdział VII. SYSTEM WDRAŻANIA PLANU ......................................................................32 Rozdział VIII. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ .............................................................................................................................. 32 2 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice WPROWADZENIE Lokalny Plan Rozwoju gminy Ryglice jest dokumentem odzwierciedlającym dążenia samorządu do zrealizowania przedsięwzięć służących podniesieniu jakości życia mieszkańców Gminy Ryglice. Proces tworzenia planu wymusza hierarchizację celów, ustala kolejność realizowania koniecznych przedsięwzięć uzależniając zakres i tempo procesów inwestycyjnych od możliwości budżetu gminy. O ile jednak skonstruowanie budżetu gminy na rok bieżący jest zadaniem stosunkowo łatwym, to określenie budżetu gminy na lata następne - w warunkach niestabilnych przepisów dotyczących finansów publicznych i dochodów gmin – jest niezwykle trudne. Podstawą do sformułowania Lokalnego Planu Rozwoju dokumenty: gminy Ryglice były trzy Uchwała nr XXXII/153/98 Rady Gminy Ryglice z dnia 18 czerwca 1998 r. w sprawie uchwalenia Strategii Społeczno-Gospodarczego Rozwoju Gminy Ryglice. W oparciu o analizę mocnych i słabych stron gospodarki lokalnej, a także zidentyfikowane szanse i zagrożenia, które determinują kierunki rozwoju, sformułowane zostały cele strategiczne na lata 1999 – 2010. Dokument ten prezentuje wyniki prac grup roboczych, w skład których weszli liderzy życia społecznego i gospodarczego gminy: przedstawiciele samorządu, jednostek organizacyjnych i stowarzyszeń, prywatni przedsiębiorcy i pracownicy Urzędu Gminy Ryglice. Uchwała nr XI/69/99 Rady Gminy Ryglice z dnia 9 grudnia 1999 r. w sprawie uchwalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Ryglice. Uchwała nr XIV/65/04 Rady Miejskiej w Ryglicach z dnia 23 marca 2004 r. w sprawie uchwalenia budżetu gminy na 2004 r. ( Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata 2004-2006) Przystępując do opracowania planu został powołany Zespół Zadaniowy oraz doraźna komisja Rady Miejskiej, których głównym zadaniem było przeanalizowanie czy cele strategiczne oraz stopień i szanse ich realizacji wymagają istotnej korekty. Na tej podstawie dokonano koniecznej weryfikacji i uznano, że główne założenia strategicznego rozwoju gminy nie zmieniły się w sposób znaczący, by zachodziła konieczność ponownego angażowania w prace nad nowym planem tak szerokiego grona osób. W dalszym ciągu głównymi kierunkami rozwoju gminy Ryglice pozostaje: turystyka, rolnictwo, przedsiębiorczość pozarolnicza i aktywizacja mieszkańców. Głównymi twórcami tego planu są zarówno radni gminy Ryglice, sołtysi oraz Burmistrz Gminy – osoby najlepiej znające lokalne potrzeby i możliwości. Najistotniejszym elementem planu jest plan inwestycyjny gminy Ryglice na lata 2004 – 2013, ponieważ w tym dokumencie zostały zaplanowane inwestycje, których realizacja zapewni zaspokojenie najpilniejszych potrzeb poprzez: budowę sieci kanalizacyjnych i wodociągowych, budowę dróg i parkingów ,rozbudowę lub modernizację obiektów oświatowych i kulturalnych, budowę obiektów sportowych oraz doświetlenie dróg powiatowych i gminnych. Zadania te będą współfinansowane przez budżet gminy i ze środków pozabudżetowych które gmina będzie starała się pozyskać ze środków krajowych lub unijnych. 3 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice I.OBSZAR I CZAS REALIZACJI LOKALNEGO PLANU ROZWOJU GMINY RYGLICE Lokalny plan rozwoju gminy Ryglice realizowany będzie na obszarze gminy Ryglice w latach 2004 –2013. II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE GMINY RYGLICE 2. 1.Ogólna charakterystyka gminy Ryglice, położenie w układzie administracyjnym i geograficznym oraz powiązania zewnętrzne. Gmina Ryglice położona jest w południowo - wschodniej części powiatu tarnowskiego, w odległości ok. 24 km od Tarnowa, oraz ok. 90 km od Krakowa. Od 1 stycznia 1999 r. wchodzi w struktury administracyjne województwa małopolskiego oraz Powiatu Ziemskiego Tarnowskiego. Gmina liczy około 11.548 mieszkańców 1. Gmina Ryglice graniczy : - od północy z gminą Skrzyszów (woj. małopolskie) i Pilzno (woj. podkarpackie), - od wschodu z gminą Jodłowa (woj. podkarpackie), - od południa z gminą Szerzyny (woj. małopolskie), - od zachodu z miastem i gminą Tuchów. Ryglice są najdalej na wschód wysuniętą gminą obecnego województwa małopolskiego oraz graniczą z obszarami sąsiedniego województwa podkarpackiego z którym ma wieloletnie tradycyjne powiązania funkcjonalne. Geograficznie Gmina Ryglice położona jest na północnym stoku Progu Karpackiego, a jej mały obszar znajduje się na Płaskowyżu Tarnowskim. Południowa granica terytorium gminy wsparta jest o północne stoki Pasma Brzanki, określanego jako Grzbiet Brzanka - Liwocz. Do najwyższych wzniesień należy: Brzanka o wysokości 538 m n.p.m.; Góra Liwecka ok.483 m n.p.m.; Ostry Kamień 527 m n.p.m., Wielka Góra 508 m n.p.m. Gmina leży w całości w obrębie strefy Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego. Zgodnie z rozporządzeniem Nr 12/95 Wojewody Tarnowskiego utworzony został Park Krajobrazowy Pasma Brzanki, który obejmuje swym zasięgiem część sołectw: Bistuszowa, Joniny, Kowalowa, Ryglice, Uniszowa. Głównymi walorami Parku są kompleksy leśne Pasma Brzanki, Świniogóry i w rejonie Zalasowa - Podlesie, które stanowią ok. 25 % ogólnej powierzchni Gminy Ryglice. Są to lasy o najwyższych wartościach ekologicznych. Występuje tam urozmaicona rzeźba terenu o łagodnym górskim klimacie, z czystym powietrzem, 1 Źródło: dane Urzędu Gminy , na dzień 31 grudnia 2003 r. 4 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice stosunkowo mało zdegradowanym środowiskiem naturalnym, z licznymi chronionymi roślinami (skrzyp olbrzymi, kruszczyk błotny itd.) Na uwagę zasługuje: - bezleśna góra Kokocz skąd roztacza się panoramiczny widok we wszystkich kierunkach, - „Ostry Kamień” – stanowiący ciekawą formę skałkową , na wschód od Góry Liweckiej, - niski wododział pomiędzy dorzeczami Dunajca i Wisłoki przecinający w Woli Lubeckiej dno starej plejstoceńskiej doliny. Teren gminy usytuowany jest w obrębie dwóch dorzeczy: Białej i Wisłoki. Największymi ciekami uchodzącymi do Białej jest potok Wątok i Szwedka, która przepływa przez Ryglice. Natomiast do większych cieków niosących wody do Wisłoki należą: Wolanka, Dulcza i Jodłówka. Gmina Ryglice zajmuje obszar 117 km2, a w jej skład wchodzi osiem miejscowości , w tym 1 miasto i 7 sołectw. Powierzchnia gminy stanowi 0,8% obszaru województwa małopolskiego oraz 8,8% obszaru powiatu tarnowskiego. Po gminie Zakliczyn jest drugą co do wielkości gminą powiatu tarnowskiego Natomiast miasto Ryglice zajmuje 21,1% obszaru gminy i jest drugą co do wielkości miejscowością na obszarze gminy, wśród 8 sołectw. Struktura przestrzenna wewnętrzna jest spójna. Stanowią ją obszary 8 miejscowości: Ryglice, Zalasowa, Bistuszowa, Uniszowa, Joniny, Kowalowa,Wola Lubecka i Lubcza. Miasto Ryglice jest siedzibą władz samorządowych. Tam też funkcjonuje większość usług publicznych (oświata, służba zdrowia, kultura, finanse i ubezpieczenia, poczta, policja, szkoła ponadgimnazjalna) oraz usługi typu rynkowego, np.: handel, gastronomia, usługi bytowe, z których korzystają mieszkańcy całej gminy. Ośrodkiem obsługi o znaczeniu ponadgminnym jest pobliskie miasto Tuchów będące dla Gminy Ryglice m.in. węzłem komunikacyjnym - droga krajowa Tarnów - Krynica, linia kolejowa Tarnów - granica państwa - Słowacja, ale również ośrodkiem usług z zakresu oświaty ponadgimnazjalnej, służby zdrowia (szpital), kultury (amfiteatr) itp. Powiązania z Tarnowem dotyczą głównie: rynku pracy, infrastruktury technicznej związanej z drogami, świadczenia usług o charakterze ponad-podstawowym przez placówki znajdujące się na terenie miasta m.in. przez specjalistyczną służbę zdrowia, hospitalizację, kulturę, handel specjalistyczny, usługi bytowe specjalistyczne, itp. Natomiast zainteresowania Tarnowa gminą dotyczą przede wszystkim: 5 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice - rozwoju podmiejskiej, głównie świątecznej rekreacji i wypoczynku w oparciu o walory krajobrazowo - przyrodnicze gminy, - kultywowania i rozwoju myślistwa na obszarach dzierżawionych przez koła łowieckie z Tarnowa i Krakowa, - wzrastającej tendencji do osiedlania się mieszkańców miasta na terenie gminy, choćby ze względu na odległość komunikacyjną, walory przyrodnicze i różnice w cenie gruntów, - chęci lokalizacji tzw. domków letniskowych zwłaszcza w południowej części gminy. Powiązania te wynikają głównie z bliskiego sąsiedztwa strefy podmiejskiej Tarnowa i samego miasta należy uznać za bardzo pozytywne i zgodne z ogólnomiejską tendencją rozwoju stref wokół znaczących ośrodków miejskich. 2.2 Turystyka, rekreacja Gmina Ryglice posiada znaczące w skali regionu warunki do rozwoju różnych form turystyki, takich jak: turystyka piesza wędrówkowa, turystyka rowerowa, jeździectwo, myślistwo oraz agroturystyka. Działa ok. 20 gospodarstw agroturystycznych, w tym: - Ośrodek Rekreacji Hipicznej "Podlesie" w Bistuszowej; - "Stacja Górskiej Turystyki Konnej" w Ryglicach. W jednym z gospodarstw agroturystycznych istnieje możliwość połowu ryb. Na koniec 2003 roku gmina Ryglice dysponowała 89 miejscami noclegowymi 2. Gmina posiada bogatą infrastrukturę turystyczną. Przez Ryglice przebiegają szlaki turystyczne: żółty i niebieski. Żółty tzw. bieszczadzki biegnący przez grzbiet Brzanki od Gromnika w kierunku Jasła i niebieski prowadzący od Ciężkowic do Tarnowa oraz niebieski odchodzący od głównego szlaku (żółtego) i poprowadzony od Ostrego Kamienia do centrum Ryglic przez przysiółek Księże Podlesie tj. ul.Łokietka. W roku 2001 wyznaczonych zostało trzy trasy rowerowe które oznakowane zostały w sposób jednolity dla kilku Gmin Pogórze Ciężkowickiego. Było to możliwe ponieważ wyznaczenie tras rowerowych jest jednym z wielu propozycji rozwoju turystyki gminy, na podstawie opracowanego Zintegrowany Produkt Turystyczny dla 10 gmin Pogórza pt. „Pogórze- odkrywanie Tajemnicy”, w skład którego wchodzi produkt turystyczny dla gminy Ryglice pn. „ Wrota Miłosne”3. 2 3 Źródło: dane Urzędu Gminy opr. Polska Agencja Rozowoju Regionalnego S.A., Warszawa 2000. 6 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice W planie zagospodarowania przestrzennego gminy są wyznaczone tereny pod : - zabudowę mieszkalno-pensjonatową, - zabudowę rekreacyjno –letniskową - usługi z zakresu turystyki i wczasów W nowym planie zagospodarowania przestrzennego projektowany jest wyciąg narciarski- ośrodek narciarstwa „Pasia” W każdej miejscowości na terenie gminy znajdują się obiekty, stanowiące bogate zasoby dziedzictwa kulturowego. Są to przede wszystkim kościoły, dwory, historyczne układy urbanistyczne, miejsca pamięci, cmentarze wojenne, cmentarze katolickie, pomniki, kapliczki i krzyże przydrożne, parki i ogrody, a także obiekty archeologiczne. Wzrasta zainteresowanie społeczeństwa formami aktywnego spędzania wolnego czasu. Na terenie gminy działa klub sportowy z sekcjami piłki nożnej i siatkówki, w dwóch grupach wiekowych: juniorzy i seniorzy. Średnio w rozgrywkach bierze udział ok. 100 osób. Rok 2003/2004 stał się dla sportu w gminie Ryglice rokiem przełomowym, ponieważ osiągnięcia sportowców przekładają się na awanse w ligach . Mieszkańcy gminy mogą korzystać z istniejącej infrastruktury sportowej ,tj. siłowni, hal sportowych, kortu tenisowego oraz boisk sportowych. 2.3. Infrastruktura techniczna i komunikacyjna. 1/Gospodarka wodna W zdecydowanej większości gmina Ryglice zaopatrywana jest w wodę źródlano - gruntową, pobieraną ze studni kopanych i nielicznych wierconych. Niektóre gospodarstwa domowe posiadają lokalne wodociągi, których źródłem są wcześniej wspomniane studnie. Praktycznie większość gospodarstw korzysta z bieżącej wody. Planowana jest budowa wodociągu i pobieranie wody ze stacji: wodociągowej w Lubaszowej oraz z Tarnowa. 2/Gospodarka ściekowa Aby zapobiec skażeniu wód podziemnych, pobieranych ze studni kopanych, wybudowane zostały w ostatnich latach na terenie Gminy Ryglice dwie oczyszczalnie ścieków: - typu KOS-2 w Ryglicach - o przepustowości 100 m3/dobę, - typu BIOCLERE w Zalasowej - o przepustowości 71 m3/dobę. Poza tym, wybudowano kolektor kanalizacji o długości 20,83 km,w tym: - w Ryglicach o dł. 7,71 km z przykanalikami o dł. 3,68 km , 7 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice - w Zalasowej o dł. 5,29 km z przykanalikami o dł. 4,03 km koniec 1998 r. koniec 2003 r. kolektory 6,99 km 7,82 km przykanaliki 5,43 km 13,11 km Źródło: dane Urzędu Gminy Liczba podłączonych budynków, mieszkań, budynków użyteczności publicznej w miejscowości Ryglice i Zalasowa , na koniec 2003 r. wynosi ogółem ok.248. Średnio rocznie odprowadzanych jest ścieków w ilości 33 tyś.m3 oraz szacunkowo ilość ludności korzystającej z kanalizacji wynosi 915 osób 4. Zaprojektowana jest kanalizacja sanitarna o długości 14 km na terenie miejscowości Ryglice. Po zrealizowaniu tego zadania inwestycyjnego miejscowość Ryglice będzie skanalizowana w ok.85 %.Ponadto w trakcie opracowywania jest projekt kanalizacji sanitarnej dla miejscowości Uniszowa i Bistuszowa. Duże trudności w realizacji systemu kanalizacji na terenie Gminy stwarza górzystne ukształtowanie terenu. 3/Gospodarka cieplna Zaopatrzenie mieszkańców gminy w ciepło oparte jest na indywidualnych źródłach ciepła i kotłowniach w budynkach użyteczności publicznych. Mieszkańcy wykorzystują różne źródła ciepła takie jak: węgiel, gaz i biomasę. Jeśli chodzi o budynki mieszkalne to przeważa opalanie ich węglem i biomasą . Natomiast budynki użyteczności publicznej posiadają prawie w 100 % kotłownie gazowe . 4/Zaopatrzenie w gaz ziemny Cała Gmina posiada średnioprężną sieć gazową rozprowadzającą gaz ziemny ze stacji redukcyjno-pomiarowej w Zalasowej. Realizacja tej sieci wynosi: - blisko 100 % w Joninach,Woli Lubeckiej,Zalasowej i Ryglicach, - powyżej 50 % w pozostałych sołectwach z wyjątkiem Bistuszowej (poniżej 50 %) Przez Zalasową przebiega trasa wysokoprężnego gazociągu 250 o ciśnieniu 6,4 Mpa, z którego zasilana jest SRP Zalasowa. Przebieg trasy wysokoprężnego G 250/6,4 Mpa przez Zalasową, zapewnia w pełni doprowadzenie potrzebnej ilości gazu do stacji redukcyjnopomiarowej w Zalasowej, na potrzeby całej Gminy. 4 Źródło: dane Urzędu Gminy 8 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Długość sieci gazowniczej na koniec 2001 r. wynosiła w powiecie tarnowskim 2.533,6 km, w województwie 20.888,4 km, w gminie Ryglice 186,6 km.5 Gmina jest zgazyfikowana w ok. 70 %. 5/Zaopatrzenie w energię elektryczną Gmina Ryglice jest objęta dostawą energii elektrycznej do gospodarstw w 100 %. Z GPZ Tuchów 110/15 kV zasilana jest sieć średniego napięcia 15 kV dostarczająca energię elektryczną do 84 stacji transformatorowych 15/0,4 kV Sieć ta jest po modernizacji, jej stan techniczny jest b.dobry i zapewnia dostarczanie odpowiedniej ilości energii elektrycznej. Pierścieniowy układ sieci EN 15 ma połączenia z siecią Gminy Skrzyszów i Gminy Pilzno. Rozważany jest plan nowego rozkładu stacji transformatorowych, aby zapewnić dostawę energii elektrycznej z minimalnym spadkiem napięć, uwzględniając również duży procent zabudowy rozrzuconej. Została podjęta korzystna decyzja dot. dziedziny elektroenergetykii polegająca na tym, że zrezygnowano z budowy napowietrznej linii ultrawysokiego napięcia 400 kV , która miała przebiegać przez teren tut. Gminy.6 6/Telekomunikacja i łączność: Telekomunikacja Polska S.A w Tarnowie obsługuje Gminę Ryglice. W ostatnich latach nastąpił znaczący wzrost ilości stacji telefonicznych obejmując ok.75 % zabudowy Gminy. System telekomunikacji obejmuje: - CT w Ryglicach (dla Ryglic,Uniszowej i Bistuszowej), - CT w Zalasowej - CT w Lubczy - koncentratory wyniesione w Joninach,Kowalowej i Woli Lubcekiej. Podstawowym wskaźnikiem obrazującym stopień telefonii przewodowej jest gęstość telefoniczna czyli liczba telefonów na 1000 mieszkańców. Wskaźnik ten dla powiatu tarnowskiego wynosi 218,3 i jest wyższy niż w województwie 212,6 , a w gminie Ryglice wynosi 185,3.7 Na terenie Gminy jest 4 placówki pocztowe : w Ryglicach,Zalasowej,Lubczy i Kowalowej. dane „Powiat Tarnowski. Diagnoza stanu. Wrzesień 2003r.” por. w planie zagospodarowania przestrzennego gminy- przyjęty przez Radę Gminy w Ryglicach uchwałą nr V/35/94 z dnia 29.XI.1994 r.) 7 dane „Powiat Tarnowski. Diagnoza stanu. Wrzesień 2003r.” 5 6 9 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice 7/Gospodarka odpadami : - stałymi Gmina Ryglice nie posiada własnego wysypiska śmieci. W związku z tym wywóz odpadów stałych odbywa się na składowisko odpadów, przy ul. Cmentarnej w Tarnowie. Natomiast wywóz stałych odpadów z gospodarstw domowych i instytucji odbywa się na podstawie umów zawartych pomiędzy przewoźnikiem a odbiorcami. Gospodarstwa domowe korzystają z własnych koszy o pojemności 0,11 m3. Natomiast instytucje korzystają z kontenerów o pojemności 7 i 10m 3. Gmina ma rozmieszczone we wszystkich sołectwach gminy -pojemniki tzw.” dzwony” do selektywnej zbiórki odpadów w ilości 32 szt. na szkło i plastik; -płynnymi: Odpady komunalne płynne ze zbiorników wybieralnych z gospodarstw indywidualnych oraz instytucji nie podłączonych do kanalizacji są wywożone na grupową oczyszczalnię ścieków w Tarnowie. Kwestie zagospodarowania odpadów omawia szerzej– opracowany gminny plan rozwoju odpadami dla terenu gminy Ryglice na lata 2004-2010 roku8. 8/Komunikacja Na terenie powiatu tarnowskiego znajduje się wg stanu na dzień 31.12.2001r.9 , łączne 2.683,1 km dróg powiatowych i gminnych. Te ostatnie mają długość 2.139 km, w tym 1.214 km o nawierzchni twardej. Standard obsługi regionu komunikacją drogową wyrażany jest między innymi gęstością dróg, czyli ich długością przypadającą na 100 km2. Wskaźnik ten dla powiatu tarnowskiego wynosi 131,1 km i jest wyższy niż w województwie, gdzie wynosi 51,1 km. W Gminie Ryglice wskaźnik ten wynosi 136,2 km. W zasadzie można powiedzieć, że ilość dróg jest wystarczająca, jednak poważnym problemem jest ich stan. Wiele dróg wymaga generalnego remontu, większych nakładów na modernizację i bieżące utrzymanie. Gmina połączona jest drogami powiatowymi z Tarnowem, Tuchowem, Zakliczynem oraz Jodłową i Szerzynami. Powiązania komunikacyjne stanowią połączenia drogowe z Tarnowem przez Zalasową; z Tuchowem i Jodłową oraz Dębicą i Zakliczynem. Zasadnicze powiązania komunikacyjne Gminy stanowi kierunek do Tarnowa. Natomiast najbliższa droga 8 9 przyjęty uchwałą Nr XII/59/03 Rady Miejskiej w Ryglicach z dnia 29 grudnia 2003 r. dane „Powiat Tarnowski. Diagnoza stanu. Wrzesień 2003r.” 10 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice wojewódzka Tarnów –Tuchów - Krynica, przebiega w odległości ok.8 km licząc od centrum Ryglic. Podstawowy układ drogowy gminy tworzą drogi powiatowe, tj.: - droga nr 43244 Łęki Górne – Zwiernik – Zalasowa o długości w granicach gminy 0,83 km, - droga nr 43245 Strzegocice - Słotowa - Lubcza o długości 3,42 km, - droga nr 43247 Joniny – Zalasowa o długości 4,91 km, - droga nr 43248 Kowalowa – Lubcza o długości 5.594 km, - droga nr 43252 Szerzyny – Joniny o długości 4.400 km, - droga nr 43312 Tarnów – Ryglice o długości w granicach gminy 18,7 km, - droga nr 43313 Jasło – Ryglice – Tuchów o dł. w granicach gminy 11,529 km, - droga nr 43367 Zalasowa – Lubcza – Dęborzyn o długości w granicach gminy 11,453 km, - droga nr 43369 Ryglice – Żurowa – Ołpiny o dł. w granicach gminy 4.000 km. Łączna długość sieci dróg powiatowych na terenie gminy wynosi 61,1 km, w tym w miejscowości Ryglice 12 km. Drogi te mają nawierzchnię bitumiczną . Pod względem funkcjonalnym najważniejszą rolę w układzie komunikacyjnym odgrywa droga nr 43212 łącząca gminę z ośrodkiem powiatowym – Tarnowem oraz droga nr 43313, jako droga łącząca ośrodki gminne Tuchów, Ryglice i Jodłową, a także droga nr 43367 łącząca ośrodki gminne Tuchów, Jodłową i Dębicę . Wyżej wymienione drogi należy zaliczyć do kategorii dróg zbiorczych . Pozostałe drogi powiatowe mają charakter dróg lokalnych. 9/Komunikacja wewnętrzna gminy Układ uzupełniający tworzy sieć dróg gminnych. Ich łączna długość wynosi 106 km, w tym: w miejscowości Ryglice 21 km. Niemal wszystkie drogi gminne, bo 93% mają nawierzchnię bitumiczną. Podstawowym środkiem transportu publicznego w gminie jest autobus. Linie autobusowe obsługiwane są przez Przedsiębiorstwo PKS w Tarnowie i prywatnych przewoźników. Najlepiej rozwinięte są połączenia z Tarnowem , Jodłową i Tuchowem. Ponadto gmina Ryglice posiada również bezpośrednie połączenie autobusowe z Zakliczynem i Dębicą. Pobliskie miasto Tuchów jest dla Gminy Ryglic węzłem komunikacyjnym - droga krajowa Tarnów - Tuchów - Krynica, linia kolejowa Tarnów, granica państwa - Słowacja. Miejsca parkingowych o charakterze ogólnodostępnym zlokalizowane są w centrum Ryglic (wokół Rynku)- 80 m.p. oraz przy ul. Ks. J. Wyrwy - 30 m. p. Poza Ryglicami duży parking 11 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice o nawierzchni betonowej i pojemności ok. 90 m.p. znajduje się koło kościoła parafialnego w Zalasowej. Natomiast w Lubczy miejsca parkingowe znajdują się koło kościoła i budynku wielofunkcyjnego- ok.60 m.p. oraz w Kowalowej (koło kościoła)-80 m.p. 2.4. Infrastruktura społeczna 1/Struktura mieszkaniowa. Na koniec 2001 r. na terenie gminy Ryglice znajdowało się 2 574 mieszkania liczących łącznie 8.557 izb o łącznej powierzchni 177,2 tyś. m2. W porównaniu w powiecie tarnowskim znajdowało się 42 242 mieszkań liczących łącznie 155 034 izb, o łącznej powierzchni 3 179,4 tyś. m2. Wskaźnik zagęszczenia na jedną izbę wynosił w gminie Ryglice 1,33 , a w powiecie 1,16 osoby. Przeciętna powierzchnia użytkowa na 1 osobę wynosiła 15,6 m2 przy przeciętnej w powiecie 17,7 m2 oraz w woj. małopolskim 18,8 m2.10 Zasoby mieszkaniowe stanowiące własność gminy przedstawiają się następująco11: - liczba budynków liczba lokali 8, 18, - liczba izb 52, - powierzchnia użytkowa 847 m2 2/Oświata Na terenie gminy Ryglice jest utworzona sieć szkół podstawowych oraz od dnia 1 września 1999r. trzy gimnazja. Łącznie jest siedem szkół podstawowych, po jednej w miejscowościach: Ryglice, Zalasowa, Lubcza, Wola Lubecka, Joniny, Kowalowa, Bistuszowa oraz trzy gimnazja, po jednym w Ryglicach, Zalasowej i Lubczy. W miejscowości Ryglice ma swoją siedzibę szkolnictwo ponadgimnazjalne i jest to Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych składający się z następujących szkół: - Liceum Ogólnokształcące 3-letnie, klasa rekreacyjno – sportowa z poszerzonym językiem angielskim, biologią i wychowanie fizycznym, - Liceum Profilowane 3-letnie, które kształci w profilach: socjalny, zarządzanie informacją, usługowo – gospodarczy, ekonomiczno - administracyjny, - Technikum 4-letnie, które kształci w zawodzie technik organizacji usług gastronomicznych, 10 11 dane „Powiat Tarnowski. Diagnoza stanu. Wrzesień 2003r.” Źródło: dane Urzędu Gminy,31.XII.2003 r. 12 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice - Zasadnicza Szkoła Zawodowa 2-letnia, klasy o profili: wielozawodowy, kucharz małej gastronomii, - Studium Policealne 2-letnie (bez wymogu matury), kształcące w zawodach: technik informatyk, technik ekonomista o specjalności rachunkowość przedsiębiorstw, technik agrobiznesu o specjalności obsługa małego ruchu turystycznego na wsi W Gminie Ryglice działa także Przedszkole Publiczne w Ryglicach, w którym utworzona jest grupa zwaną „zerówką”. Ponadto utworzone są oddziały przedszkolne w następujących miejscowościach: w Bistuszowej, Joninach, Woli Lubeckiej, Kowalowej, Lubczy, Zalasowej. Statystyka uczniów w poszczególnych szkołach w latach 1999-2003 Rodzaj placówki szkolnej Ilość uczniów w poszczególnych latach szkolnych 1999/2000 2000/2001 2001/2002 2002/2003 2003/2004 1.322 1.141 1.131 1.148 1.130 207 383 576 573 563 106 146 150 156 149 104 123 86 127 183 Szkoły podstawowe Gimnazja Szkolnictwo ponadgimnazjalne dzienne Szkolnictwo ponadgimnazjalne wieczorowe Źródło : dane Urzędu Gminy Z powyższej tabeli wynikają następujące wnioski: -wahania uczniów w szkole podstawowej i gimnazjach uzależnione są od urodzeń w latach 1995-1997. W latach 1999/2000 w gimnazjach była I klasa, w kolejnym roku szkolnym I i II klasa, dopiero od 2001/2002 są klasy od I-III; -jeśli chodzi o szkołę ponadgimnazjalną to wzrost zainteresowania tą formą kształcenia jest coraz większy. Ważnym argumentem jest też dostępność tej szkoły dla mieszkańców gminy Ryglice, zwłaszcza że profile kształcenia dostosowuje się do zaistniałych potrzeb na rynku pracy; -Coraz większa liczba osób korzystająca z nauki studium policealnego świadczy o potrzebie podnoszenia kwalifikacji wśród społeczności gminny i okolic. 13 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice 2/Placówki kultury Rozwój kultury w gminie Ryglice jest bardzo prężny, a najlepiej mówią o tym fakty opisane poniżej. Na terenie Gminy Ryglice znajdują się następujące gminne placówki kultury: - Ośrodek Kultury w Ryglicach, - Filia Ośrodka Kultury w Ryglicach z siedzibą w Zalasowej, - Filia Ośrodka Kultury w Ryglicach z siedzibą w Lubczy. W różnych miejscowościach gminy są prowadzone zespoły artystyczne: - Zespół teatralny – zał. w 2000r. w Ryglicach, - Zespół wokalny “Wesołe Biedronki” – zał. w 2000r. w Ryglicach, - Grupa taneczna zał. w 2001r. w Ryglicach, - Ognisko muzyczne zał. w 1995r. w Ryglicach, - Zespół ludowy “W Kuźni u Kowala” – zał. w 1986r. składa się z 5 osobowej kapeli i 5 osobowej grupy śpiewaczej w Kowalowej, - Młodzieżowa Orkiestra Dęta – zał. w 1997r., w Zalasowej, - Zespół wokalno – instrumentalny “Melodia” – zał. w 1996r., w Zalasowej, - Zespół wokalno – instrumentalny “TO NIE MY” zał. w 1996r., w Zalasowej - Grupa taneczna “EKSPLOZJA” zał. w 1998r., w Zalasowej, - Grupa taneczna “DIORA“ – zał. w 1999r., w Zalasowej, - Grupa kolędnicza (sezonowa) – zał. w 1996r., w Zalasowej, - Grupa śpiewająca – zał. w 1997r., w Zalasowej, - Zespół taneczny “Gwiazdeczki” – zał. w 1999r. w Lubczy, - Zespół taneczny “Fantastik” – zał. w 1999r. w Lubczy, - Zespół muzyczny – zał. w 1999r. w Lubczy, - Kabaret “Zatrzeszczało” – zał. w 1999r. w Lubczy, - Grupa kolędnicza (sezonowa) – zał. w 1999r. w Lubczy, Ponadto przez cały rok prowadzone jest ognisko muzyczne, kółko plastyczne oraz zajęcia świetlicowe dla dzieci i młodzieży. W czasie wakacji placówki ośrodka kultury prowadzą są zajęcia dla dzieci pod opieką pracownika. Do ważniejszych imprez i wydarzeń kulturalnych w gminie Ryglice należą: - Programy jasełkowo - kolędnicze “Kolędujmy razem”, - Bal karnawałowy dla dzieci i młodzieży, - Gminny Konkurs Ekologiczny, - Gminny konkurs “Maska karnawałowa”, 14 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice - Gminny konkurs “Na pisankę ludową i plastykę obrzędową”, - Wystawa pisanek, palm, wypieków i stroików wielkanocnych, - Impreza plenerowa „Sobótki”, - Wystawa fotografii, - Dożynki gminne – impreza plenerowa, - Gminny konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży, - Biesiada z piosenką, - Dyskoteka Andrzejkowa dla dzieci i młodzieży, - Gminny Konkurs Szopek Bożonarodzeniowych, W miesiącu marcu, lipcu, październiku – wystawy malarstwa. - W gminie Ryglice funkcjonują także: - Prasa lokalna - Informator Ryglicki „W Paśmie Brzanki” – dwumiesięcznik wydawany przez Urząd Gminy i Ośrodek Kultury w Ryglicach, - Gminna Biblioteka Publiczna w Ryglicach z filią w Zalasowej i Lubczy. 12 Niezwykłą ciekawostką i z pewnością dużą atrakcją turystyczną jest znajdujący się w Lubczy skansen „Izba Pamięci Ludowej”. Pragnąc zachować od zapomnienia, nie tylko pieśni i zwyczaje ludowe, ale także sprzęty domowego użytku, zainicjowano utworzenie w 1999 r. „Izby Pamięci Ludowej”. Znajdują się w niej: kołowrotek, sprzęt do obróbki surowego lnu, stoliki, niecki do ugniatania ciasta, przyrząd do ostrzenia noży w drewnianej obudowie na korbę, chomąta, lampy, babcine szale, narzutki, pletówki, 100-letnia kołyska, różne hafty, serwetki, obrazy malarzy ludowych, dziadkowe buty-oficerki, sukmany, gorsety, żelazka z duszą itd. 3/Bezpieczeństwo publiczne Gmina Ryglice nie należy do regionów o szczególnym zagrożeniu przestępczością jednak liczba popełnionych przestępstw i wykroczeń ma tendencję wzrostową. W roku 2002 na terenie gminy stwierdzono 170 przestępstw, w powiecie 1.728, co stanowi 9,83 % przestępstw w stosunku do 15 gmin w powiecie tarnowskim. Z danych Policji wynika ,że w 2002 r. na drogach gminy Ryglice doszło do 7 wypadków, natomiast w powiecie zaistniało 269 wypadków drogowych, co stanowi 2,60 % wypadków w odniesieniu do powiatu. 12 Źródło: dane Urzędu Gminy, 31.XII.2003 r. 15 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice W ramach działań represyjnych skierowano z terenu gminy wnioski do kolegium ds. wykroczeń w ilości 16 , natomiast w powiecie 462, co stanowi 3,46 % w stosunku do powiatu oraz wypisano 67 mandatów w gminie Ryglice, w powiecie 1.554, co stanowi 4,31 %13 w odniesieniu do powiatu. 5/obiekty dziedzictwa kulturowego a)zabytkowe obiekty wpisane do rejestru zabytków na terenie gminy Ryglice14 -Bistuszowa – zespół dworsko-parkowy , A- 341 z dnia 9.12.1971 r. -Kowalowa- kościół parafialny p.w. Niepokalanego Serca NMP wraz z otoczeniem, A- 125 z dnia 29.02.1969 r. -Zalasowa- kościół parafialny p.w. Jana Ewangelisty wraz z dzwonnicą arkadową, drzewostanem w obrębie ogrodzenia , A- 190 z dnia 25.04.1970 r. -Ryglice- zespół dworsko-pałacowy, A- 123 z dnia 27.03.1969 -Ryglice-Brzezinki- zespół dworsko-pałacowy, A- 160 z dnia 15.07.1978 r. -Ryglice- spichlerz podworski, A- 161 z dnia 15.07.1978 r. b)ponadto ochroną konserwatorską zostały objęte : -Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w Kowalowej, Zalasowej ,Ryglicach, Bistuszowej i Lubczy ( kwatera na cmentarzu parafialnym) -Kościół parafialny w Lubczy -Dwór z parkiem w Uniszowej -Kapliczki przydrożne (kubaturowe i słupowe) -Budownictwo ludowe. Zidentyfikowano i opisano szczegółowo zasoby zabytkowego krajobrazu kulturowego w gminie Ryglice, dane te zawarte są w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ryglice15. dane „Powiat Tarnowski. Diagnoza stanu. Wrzesień 2003r.” dane od Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie Delegatura w Tarnowie – wykaz stanowi załącznik do pisma znak: WSOZ/DT-242/AW/2003 15 przyjęte uchwałą nr XI/69/99 Rady Gminy w Ryglicach z dnia 9 grudnia 1999 r. ,cz.I. Ocena stanu istniejącego i możliwości rozwoju(diagnoza),s.77 i n. 13 14 16 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice 2.5.Sytuacja demograficzna gminy Ludność Utrzymuje się w gminie Ryglice stały trend wzrostu ludności. W 1999r. Gminę Ryglice zamieszkiwało 11.410 osób, a na koniec 2003 r.- 11.585 mieszkańców. Od 1999 r. liczba mieszkańców wzrosła o 175 osób, co w odniesieniu do 1999 r. stanowi 1,5 %. W strukturze płci stale przeważają kobiety. Na 100 mężczyzn przypadało odpowiednio na koniec w roku 2003 – 102 kobiety 16. Gęstość zaludnienia Gęstość zaludnienia określana jest liczbą mieszkańców na 1 km2 powierzchni ogólnej. W roku 2003 w gminie Ryglice wynosi ona 99 osób/km2. Natomiast w roku 2002 wynosiła 102 osoby/ km2 . Wówczas spośród 15 gmin powiatu tarnowskiego gmina Ryglice znajdowała się na 10 pozycji pod względem gęstości zaludnienia Dla porównania przeciętna gęstość zaludnienia w całym powiecie tarnowskim wynosiła 126 osób/ km2 300 250 200 150 100 50 0 Tarnów Wojnicz Skrzyszów Wierzchosła Pleśna Lisia Góra Gromnik Radłów Żabno Ryglice Tuchów Zakliczyn Ciężkowice Rzepiennik ietrzychowice Gęstość zaludnienia w gminach powiatu tarnowskiego w 2002 roku. Ź r ó d ł o : Rocznik Statystyczny Województwa Małopolskiego 2002 Spośród 8 miejscowości należących do gminy Ryglice cztery z nich wyróżniają się wielkością zaludnienia, a są to : Zalasowa licząca-3.087,Lubcza licząca 2030,Ryglice liczące 2891 oraz Kowalowa 1.023. Pozostałe sołectwa to średniej wielkości sołectwa, liczące poniżej tysiąca mieszkańców. Najmniejszą z nich jest Uniszowa , której liczba mieszkańców wynosi 271 osób. 16 Źródło: dane Urzędu Gminy, 31.XII.2003 r. 17 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Przyrost naturalny Stopa przyrostu naturalnego w gminie Ryglice ma tendencję wzrostową. Wskaźnik przyrostu naturalnego wynoszący w roku 2002 – 4,49 % świadczy o dużej prężności demograficznej gminy i daje jej 5 miejsce wśród 15 gmin należących do powiatu tarnowskiego. Wskaźnik powiatu tarnowskiego wynosi 3,35%. Ruch naturalny ludności w gminie Ryglice na tle powiatu tarnowskiego (stan na 31.XII.2002r.) Wyszczególnienie Małżeństwa Urodze-nia żywe Zgony ogółem Przyrost naturalny w tym niemowląt w liczbach bezwzględnych POWIAT TARNOWSKI na 1000 ludności 944 2127 1512 9 615 3,35 Ciężkowice 79 136 94 1 42 3,75 Ryglice 52 171 120 1 51 4,47 Tuchów 79 213 117 1 96 5,45 Żabno 90 198 167 1 31 1,61 104 56 - 48 5,69 Gminy miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gromnik 46 Lisia Góra 56 178 99 2 79 5,97 Pleśna 58 135 83 1 52 4,61 Radłów 43 90 76 - 14 1,45 89 72 1 17 2,44 68 136 90 - 46 3,64 107 211 154 1 57 2,61 Wierzchosławice 54 99 98 - 1 0,09 Wietrzychowice 21 44 65 - -21 -4,86 Wojnicz 76 155 114 - 41 3,19 Zakliczyn 66 168 107 - 61 5,01 Rzepiennik Strzyżewski Skrzyszów Tarnów 49 Ź r ó d ł o : Urząd Statystyczny w Tarnowie, Rocznik Statystyczny Województwa Małopolskiego 2002 rok 18 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Saldo migracji W 2003 r. skala migracji stałej wyglądała następująco: - napływ na teren gminy 273 osób, -odpływ z terenu gminy 136 osób Ogółem saldo migracji stałej wynosi :137 osób17 To bez wątpienia korzystne zjawisko jest wynikiem ograniczonego rynku pracy w miastach i nie może być postrzegane jako świadomy wybór ludności skłaniający do życia na wsi. Struktura wiekowa Obecnie w strukturze wiekowej ludności gminy Ryglice dominuje ludność w wieku produkcyjnym stanowiąca 54 %., w wieku poprodukcyjnym 15 %. Wielkość tej grupy wiekowej określa zasoby pracy, które przy efektywnym wykorzystaniu mogą być głównym czynnikiem ekonomicznego rozwoju gminy. Gmina Ryglice Wiek Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny ( rok/ogólna liczba ludności) przedprodukcyjny 1999- 11.410 3.515 6.278 1.617 2003-11.585 3.491 6.408 1.687 Źródło: dane UG Na podstawie analizy przedstawionej wyżej tabeli w 2003 r. zaznacza się tendencja do starzenia się społeczeństwa. Maleje w ogólnej liczbie ludności udział dzieci i młodzieży, niewiele wzrasta liczba ludności w wieku produkcyjnym. Ustabilizowany w latach 90-tych udział ludności w wieku poprodukcyjnym zaczyna wzrastać i należy przewidywać ciągły stopniowy wzrost liczby tej grupy ludności. Struktura zawodowa Wyznacznikiem struktury zawodowej ludności wiejskiej jest stosunek do ziemi. Fakt posiadania ziemi oraz wielkość użytkowanego gospodarstwa to podstawowe czynniki kształtujące strukturę zatrudnienia oraz strukturę źródeł dochodów ludności wiejskiej. Związek ludności z ziemią w gminie Ryglice jest bardzo silny. Świadczy o tym fakt, że 90,8% wszystkich mieszkańców gminy to ludność użytkująca gospodarstwo rolne tj. o powierzchni przekraczającej 1 ha. Nieliczną grupę stanowi ludność użytkująca działki – 7,2% oraz ludność nie posiadająca ziemi – 2,0%. 17 Źródło : dane Urząd Gminy,31.XII.2003 r. 19 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Gospodarstwa domowe i ludność gminy Ryglice według użytkowania ziemi Wyszczególnienie bez ziemi z działką 0,1-1 ha gospodarstwa Razem > 1 ha Gospodarstwa domowe liczba 145 321 2 255 2 721 % 5,3 11,8 82,9 100 Ludność liczba 225 824 10 325 11 374 % 2,0 7,2 90,8 100 Ź r ó d ł o : Dane Urzędu Gmin ,dane ankietowe Szacuje się, że 64% ogółu mieszkańców to osoby aktywne zawodowo. Z tej grupy wyłącznie w rolnictwie pracuje około 63%, czyli 2/3 wszystkich aktywnych zawodowo.18 Źródła dochodu Struktura źródeł dochodu mieszkańców gminy nie jest odzwierciedleniem struktury zatrudnienia. Szacunkowy obraz struktury dochodów mieszkańców gminy dają wyniki badań ankietowych dotyczące rodzin przeprowadzone w 2002 roku. Wynika z nich, że na 2721 badanych rodzin mieszkających w gminie, zaledwie 3,5% rodzin utrzymuje się wyłącznie z rolnictwa. Zdecydowana większość 48,5% utrzymuje się z mieszanych źródeł dochodu tj. z pracy w rolnictwie łączonej z pracą zarobkową; 11,1% żyje z dochodu uzyskanego poza rolnictwem. Znaczną populację sięgającą 36,9% stanowią rodziny utrzymujące się z niezarobkowych źródeł utrzymania tj. z rent, emerytur, zasiłków. Na podstawie danych z tabeli poniżej niezarobkowe źródła dochodu (renty, emerytury, zasiłki) stanowią drugą, co do częstości występowania podstawę utrzymania rodzin w gminie i z tych źródeł utrzymuje się 993 rodziny. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ryglice, cz.I. Ocena stanu istniejącego i możliwości rozwoju(diagnoza)cz. I , s.53 18 20 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Liczba rodzin według źródeł utrzymania w poszczególnych miejscowościach gminy Ryglice. Miejscowość Liczba rodzin wg źródeł utrzymania Wyłącznie rolnictwo Rolnictwo i praca zarobkowa Źródła nierolnicze Renty, emerytury, zasiłki Ogółem Ryglice 6 394 54 253 707 Bistuszowa 4 78 31 48 161 Joniny 3 193 13 4 213 Kowalowa 12 97 12 85 206 Lubcza 20 215 35 194 464 7 56 8 9 80 40 83 17 15 155 Zalasowa 6 208 136 385 735 RAZEM : 98 1324 306 993 2721 Uniszowa Wola Lubecka Ź r ó d ł o : Badania ankietowe, przeprowadzone na potrzeby Urzędu Gminy Bezrobocie Bezrobocie to problem nie tylko gospodarczy, ale przede wszystkim społeczny. Jego rozwiązanie to zasadnicze i najpilniejsze zadanie gminy. Problem rzeczywistego bezrobocia należy rozpatrywać w dwóch kategoriach: -bezrobocia jawnego, -bezrobocia ukrytego. Bezrobocie jawne, a więc zarejestrowane, kształtuje się na poziomie 15,3% w stosunku do osób w wieku produkcyjnym. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy z dnia 31 grudnia 2002 r. liczba bezrobotnych ogółem w gminie Ryglice wynosiła - 741 osoby, w tym 359 kobiety. Liczba osób bezrobotnych w gminie Ryglice na tle gmin powiatu tarnowskiego przedstawia poniższy wykres : 21 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Ciężkowice Ryglice Tuchów Żabno Gromnik Lisia Góra Pleśna Radłów Rzepiennik Skrzyszów Tarnów Wierzchosławice Wietrzychowice Wojnicz Zakliczyn Liczba bezrobotnych w gminach powiatu tarnowskiego w 2002 roku. Ź r ó d ł o: Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie Na uwagę zasługuje fakt, iż zdecydowana większość bezrobotnych to ludzie młodzi w wieku 18-44 lat, posiadający niskie kwalifikacje zawodowe lub tylko wykształcenie podstawowe. Grupa ta stanowi duży problem społeczny, gdyż rynek pracy nie wykazuje zapotrzebowanie na niewykwalifikowaną lub nisko wykwalifikowaną siłę roboczą, a osoby należące do tej grupy posiadają za mało wiedzy rynkowej oraz chęci, aby podjąć działalność na własny rachunek. Struktura bezrobotnych w gminie Ryglice według wieku (stan na 31.XII.2002r.). 368 400 300 205 200 100 0 124 42 0 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 2 55-59 0 60-64 Ź r ó d ł o: Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie Nie mogąc znaleźć pracy poza rolnictwem osoby bezrobotne stanowią zbędną siłę roboczą obciążającą nadmiernie gospodarstwa rolne, które tym samym stają się nieefektywne ekonomicznie. 22 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Struktura bezrobotnych w gminie Ryglice według wykształcenia (stan na 31.XII.2002r.). 426 92 5 wyższe średnie LO zasadnicze zawodowe 44 policealne i średnie zawodowe 174 podstawowe 500 400 300 200 100 0 Ź r ó d ł o: Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie Problem bezrobocia dotyczy nie tylko gminy Ryglice ale również całego województwa małopolskiego. Na dzień 31 grudnia 2002 r. liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych w województwie wyniosła 158210 osób, z tego 12464 osób przypada na powiat tarnowski. Stopa bezrobocia była nieco wyższa w powiecie - 11,5% niż w całej Małopolsce - 10,2%. Niepokojąco dużą grupę osób bezrobotnych stanowią osoby młode (do 24 lat), absolwenci szkół głównie zawodowych i podstawowych – 37,9% w skali województwa małopolskiego. 2.6. Gospodarka Gospodarka gminy koncentruje się głównie w dwóch działach: rolnictwo i działalność gospodarcza małych firm. 1/ działalność gospodarcza Obszar powiatu tarnowskiego odznacza się słabym rozwojem małych i średnich przedsiębiorstw. Na 1000 mieszkańców powiatu zarejestrowanych jest średnio 5 firm, przy czym wskaźnik ten jest większy w gminie Ryglice, gdzie odpowiednio zarejestrowanych jest 8 firm. Analiza struktury podmiotowej gospodarki w gminie wyraźnie wskazuje na przewagę sektora prywatnego. Z ogólnej liczby 379 zarejestrowanych na koniec 2001 r. podmiotów aż 361 to zakłady prywatne. Przeważają podmioty zajmujące się handlem i usługami, budownictwem, transportem, gospodarką magazynową i łącznością. Największą dynamikę 23 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice przyrostu zanotowały podmioty zajmujące się obsługą nieruchomości i firm oraz związane z nauką. 19. W prywatnej przedsiębiorczości dominuje zdecydowanie handel, ale ważną i charakterystyczną działalnością jest rzemiosło na terenie gminy reprezentowane głównie przez zakłady prowadzące produkcję wyrobów z drewna. Eksploatacja lasów, sprzedaż drewna i jego wyrobów stanowi znaczące źródło dochodów mieszkańców gminy. Produkcję wyrobów z drewna można zaliczyć do rzemiosła, które w gminie ma już pewne tradycje. Od wielu lat ludność gminy wykorzystując swoje umiejętności rzemieślnicze, oraz dostępne im lokalne surowce produkuje szeroką branżę wyrobów z drewna, zaopatrując nimi rynek polski a także zagraniczny. Wg danych statystycznych Rocznik Statystyczny woj. Tarnowskiego US Tarnów w 1998 r. na terenie gminy zarejestrowanych było 291 podmiotów gospodarczych20. Natomiast już na koniec 200121 liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych wynosiła 379 podmiotów. Wzrost nastąpił o 88 podmiotów, tj. 30 % w stosunku do roku 1998. Do największych podmiotów gospodarcze działających na koniec 2003 r. w gminie Ryglice należą: - „Stalbomat” s.c. Konstrukcje Stalowe w Ryglicach, Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Padis” w Ryglicach, Stacja Paliw „Petrolun” w Ryglicach, Firma P.H.U. Piekarnia A. Madeja w Zalasowej, P.W. „Agro Ryglice” M. Wójcik w Ryglicach, Sklep Spożywczo-przemysłowy i działalność gastronomiczna, Władysław i Danuta Olszówka w Zalasowej, Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Ryglicach, Bank Spółdzielczy Rzemiosła w Krakowie oddział w Ryglicach i Filia w Lubczy, Spółdzielnia Rękodzieła Artystycznego i Ludowego "Drzewiarz" w Ryglicach, F.P.H „DREWNAL” H. Lisak w Ryglicach, Z.P.U.H. „DREWPOL” s.c. Wiesław Król w Ryglicach, Zakład Remontowo-Budowlany Firmuga Józef w Zalasowej, F.U.H.P. „ELSBUD” Mirosław Sępek w Zalasowej. Usługi transportowo-sprzętowe Stanisław Jękot w Ryglicach. Usługi remontowo-budowlane Tomasz Madeja w Zalasowej Sklep spożywczo-przemysłowy Lisak Danuta i Zbigniew w Ryglicach Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Kamex” Kazimierz Kawa w Zalasowej Nieregularny Przewóz Towarów Sylwester Pawłowicz w Zalasowej Przedsiębiorstwo Usługowo-Transportowe Marcinek Piotr i Marek w Lubczy dane „Powiat Tarnowski. Diagnoza stanu. Wrzesień 2003r.” przyjęte uchwałą nr XI/69/99 Rady Gminy w Ryglicach z dnia 9 grudnia 1999 r. cz.I. Ocena stanu istniejącego i możliwości rozwoju(diagnoza),s.57 21 dane „Powiat Tarnowski. Diagnoza stanu. Wrzesień 2003r.” 19 20 24 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Natomiast w latach 2002-2003, w ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej w Urzędzie Gminy zarejestrowanych zostało 48 podmiotów w 2002 r. oraz 56 podmiotów w 2003 r. rok ogółem zarej. wyrej. 2002 48 2003 56 25 30 handel zarej. wyrej. usługi zarej. wyrej. usługi budowlane zarej. wyrej. produkcja zarej. wyrej. 13 11 12 10 19 24 5 10 8 6 8 15 4 5 4 5 Źródło : dane Urzędu Gminy Skala niepowodzeń wyrażona liczbą wyrejestrowanych w stosunku do zarejestrowanych podmiotów wynosi średnio 53 %. 2/rolnictwo Z uwagi na czynnik charakteryzujący możliwości rozwoju rolnictwa jak: jakość gleb, rzeźba terenu, agroklimat i warunki wodne gmina Ryglice ma nieco lepszą niż przeciętne w kraju warunki dla produkcji wyrażone w wskaźniku waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej , a mianowicie w gminie Ryglice wynosi on 74,422, w woj. tarnowskim 73, 5. Znaczny udział w całkowitej powierzchni powiatu ma gmina Ryglice i wynosi 8,2 %. Gmina Ryglice zajmuje: - 5,5 % powierzchni użytków rolnych w powiecie, co daje jej 2 miejsce wśród 15 gmin, - 4,0 % powierzchni gruntów ornych w powiecie, co daje jej również 2 miejsce - „ - 2,0% powierzchni lasów i gruntów leśnych w powiecie, co daje jej 3 miejsce - „ -23 Gmina Ryglice jest gminą wiejską i rolnictwo odgrywa ważną rolę w lokalnej gospodarce. Powierzchnia gruntów użytkowanych w gospodarstwach rolnych wynosi 7.866,57 ha, co stanowi 67 % powierzchni gminy, w tym: grunty orne zajmują 6.218,15 ha (tj. 79 % pow. użytków), sady –45,03 ha (tj. 0,6% pow. użytków), łąki i pastwiska – 1.603,39 ha (tj. 20,4%pow.użytków). Natomiast klasy bonitacyjne użytków rolnych przedstawiają się następująco: II- 18,07 ha, co stanowi 0,2 % ,III-1.374,83 ha, co stanowi 17, 5 %, IV-5.535,37 ha, co stanowi 70,3 %,V- 737,50 ha, co stanowi 9,4%,VI- 200,80 ha, co stanowi 2,6 %. Ponadto lasy stanowią 25 % ogólnej powierzchni gminy a pozostałe grunty zajmują 8 % ogólnej powierzchni gminy.24 dane uzyskane na potrzeby urzędu . Puławy 2003. por. w Programie Rozwoju Lokalnego Powiatu Tarnowskiego, przyjętego uchwałą nr XI/106/2004 Rady Powiatu Tarnowskiego z dnia 30 marca 2004 r., s.8 22 23 25 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Przeciętna wielkość gospodarstwa rolnego w gminie wynosi : 4,3 ha. 2.7. Gospodarka finansowa gminy Określenie warunków życia mieszkańców obrazuje najlepiej wielkość dochodów i wydatków budżetu gminy oraz dochód na mieszkańca. . Dochody Dochody budżetowe gminy Ryglice w latach 2000-2003 Lata 1 Dochody ogółem w tym : dochody własne 3 2 % (3:2) 4 dotacje celowe 5 % (5:2) 6 subwencje 7 % (7:2) 8 2000 11 185 068 2 254 682 20,16 1 717 978 15,36 7 212 408 64,48 2001 12 545 123 2 278 309 18,16 1 716 344 13,68 8 550 470 68,16 2002 14 106 234 2 464 728 17,47 1 899 436 13,47 9 742 070 69,06 2003 14 428 918 2 528 235 17,52 1 395 084 9,67 10 505 599 79,81 Ź r ó d ł o: Sprawozdanie z realizacji budżetu gminy Ryglice w latach 2000-2003 Powodem zmniejszania się dochodów własnych gminy w dochodach w latach 2000-2002 jest starzenie się wsi, brak pracy poza rolnictwem, niska opłacalność produkcji rolnej. Wówczas wzrastają zaległości podatkowe, które są jednym z kilku źródeł dochodów własnych. W roku 2003 zaznaczył się nieznaczny wzrost dochodów własnych. Dotacje celowe natomiast wzrastały w latach 2000- 2002 r., a powodem ich wzrostu były pojawiające się różne formy dofinansowania do zadań zwłaszcza inwestycyjnych tj. na budowę i modernizacje dróg. W roku 2003 nastąpiło zmniejszenie dotacji celowych. Subwencje z roku na rok są coraz większe, powodem jest przejmowanie nowych zadań przez gminę. Dochód na jednego mieszkańca w latach 2000-2003 Lata 2000 2001 2003 2004 Dochód na jednego mieszkańca w zł ogółem własne 974,65 1090,98 1221,53 1245,48 196,47 198,13 213,43 218,33 Ź r ó d ł o: dane Urzędu Gminy 24 Źródło: dane na dzień 31.12.2003 r. - Starostwa Powiatowego, Wydział Geodezji 26 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice Wydatki Wydatki budżetowe gminy Ryglice w latach 2000 - 2003 Lata Wydatki ogółem 1 2 w tym: wydatki majątkowe (inwestycyjne) 3 2000 10 588 822 1 599 874 15,11 8 988 950 84,89 2001 12 776 340 2 098 473 16,42 10 677 867 83,58 2002 14 470 470 2 730 930 18,88 11 739 540 81,12 2003 14 602 865 2 594 186 18,00 12 008 679 82,00 % (3:2) 4 wydatki bieżące 5 % (5:2) 6 Ź r ó d ł o: Sprawozdanie z realizacji budżetu gminy Ryglice w latach 2000 – 2003 Wydatki majątkowe gminy Ryglice to w całości wydatki inwestycyjne przeznaczone na finansowanie inwestycji rozwojowych na terenie gminy. W roku 2000 wydatki majątkowe wynosiły 1 599 874 zł, co stanowiło 15,11% ogółu wydatków budżetowych. kwotę tę wydatkowano przede wszystkim na prace modernizacyjne, zakupy inwestycyjne, a w szczególności liczne inwestycje, wśród których należy wymienić: - budowa oczyszczalni ścieków i kanalizacji, - budowa budynku szkoły podstawowej, - modernizacje kotłowni szkolnych, - budowa budynku wielofunkcyjnego, - zakupy inwestycyjne dla Ochotniczych Straży Pożarnych, - zakupy sprzętu komputerowego, - oświetlenie uliczne. Środki na pokrycie tych inwestycji pochodziły częściowo ze środków własnych, ale również z zaciągniętych na ten cel kredytów i pożyczek, które wymagają spłaty w następnych latach, stąd znaczne zahamowanie prac inwestycyjnych w następnych latach. W 2001 roku wydatki majątkowe wyniosły 2 098 473 zł i wzrosły w stosunku do roku poprzedniego o 31,16%. Skoncentrowano uwagę przede wszystkim na dalszych pracach przy inwestycjach już rozpoczętych. Rok 2002 przyniósł ze sobą kolejny wzrost wydatków majątkowych o 30,14% w stosunku do roku 2001. Wydatki te przeznaczone były w szczególności na finansowanie rozpoczętych inwestycji, oraz spłatę pozostałego kredytu. 27 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice W roku 2003 wydatki majątkowe wyniosły 2 594 186 zł i minimalnie zmalały w stosunku do roku 2002 o 5 %. Wydatki te przeznaczone były na finansowanie rozpoczętych inwestycji oraz modernizacje dróg, spłatę kredytów. Wydatki na jednego mieszkańca w latach 2000-2003 Wydatki na jednego mieszkańca w zł ogółem Wydatki Wydatki majątkowe bieżące Lata 2000 2001 2002 2003 922,69 1 111,08 1 253,07 1 260,50 139,41 182,49 236,48 223,92 783,28 928,59 1 016,59 1 036,57 Ź r ó d ł o: dane Urzędu Gminy III .ANALIZA SWOT GMINY RYGLICE Dokonano uaktualnienia istniejącej analizę SWOT, zawartej w Strategii społeczno- gospodarczej gminy Ryglice. Analiza ta pozwoli na rozróżnienie czynników, na które gmina ma wpływ i na których powinna koncentrować uwagę oraz czynników od niej niezależnych. Poniżej przeprowadzona analiza SWOT gminy Ryglice zawiera podstawowe czynniki charakteryzujące gminę, ujęte w czterech grupach: MOCNE STRONY 1. Walory krajobrazowe terenu gminy: - Ukształtowanie terenu - Kompleksy leśne - Czystość powietrza - Oaza spokoju 2. Tradycje w produkcji rolniczej i warunki do produkcji zdrowej żywności; 3. Tradycje w wytwarzaniu produktów z drewna; 4. Wysoki stopień w zakresie gazyfikacji i telefonizacji ;gospodarki odpadami stałymi; 5. Dobra dostępność komunikacyjna; 6. Zwiększenie sieci dróg gminnych 7. Pracowitość i zaradność mieszkańców, aktywność mieszkańców; 8. Korzystna struktura wiekowa mieszkańców; 9. Dostęp młodzieży do szkół średnich i chęć kształcenia, występowanie na terenie gminy szkolnictwa średniego; 10. Niska przestępczość; 11. Bogata historia, obyczaje, gościnność, barwny folklor,liczne zabytki. 28 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice 12. System ścieżek rowerowych, pieszych 13. Wzrost liczby przedsiębiorstw i podmiotów gospodarczych 14. Zmodernizowana i systematycznie remontowana baza lokalowa szkół i placówek oświatowych 15. Dobre wyposażenie w sprzęt komputerowy obiektów użyteczności publicznej 16. Kadra pedagogiczna posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe 17. Współpraca z zagranicą zarówno uczniów jak i nauczycieli ( umowy partnerskie) 18. Dobry dostęp do łączy internetowych SŁABE STRONY 1. Słaba infrastruktura w zakresie: - Kanalizacji - Wodociągowania 2. Niezadowalający stan dróg i brak wymaganych remontów kapitalnych 3. Brak wystarczającej ilości chodników przy drogach powiatowych, gminnych 4. Brak dużej sali audiowizualnej. 5. Brak wystarczającej ilości obiektów sportowo – rekreacyjnych i bazy – gastronomicznej; 6. Niekorzystna struktura agrarna gospodarstw, brak nowoczesnego sprzętu do produkcji rolnej; 7. Brak kapitału i słaba zdolność do inwestowania; 8. Niski poziom wykształcenia mieszkańców 9. Niekorzystne położenie gminy na granicy dwóch makroregionów (peryferyjność); 10. Wysoki wskaźnik bezrobocia agrarnego, przeludnienie wsi. 11. Niezadowalający dostęp do telefonii komórkowych 12. Malejący wskaźnik urodzeń mogący zaburzyć funkcjonowanie szkół SZANSE 1. Dostępność do funduszy europejskich i krajowych 2. Moda na agroturystykę i ekologię; 3. Wspólna polityka rolna UE 4. Szkolnictwo wyższe w Tarnowie; 5. Uzyskanie praw miejskich dla Ryglic; 6. Brak sporów granicznych i narodowościowych; 7. Zbiornik retencyjny. 8. Położenie geograficzne. 9. Tworzący się rynek hurtowy . 29 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice 10. Stacja narciarska. ZAGROŻENIA 1. Napływ konkurencyjnych towarów z UE, upadek słabych ekonomicznie gospodarstw; 2. Utrudniony dostęp do kapitału; 3. Wzrost bezrobocia w skali całego kraju; 4. Wzrost degradacji środowiska naturalnego; 5. Niekorzystna polityka podatkowa państwa i duże obciążenia dla podmiotów gospodarczych; 6. Brak systematyzacji w przepisach prawnych . IV.ZADANIA INWESTYCYJNE PLANOWANE DO REALIZACJI W LATACH 2004-2013 Z UDZIAŁEM FUNDUSZY KRAJOWYCH I STRUKTURALNYCH. 1. Kryteria wyboru projektów na lata 2004- 2006 Głównymi kryteriami, które wzięto pod uwagę przy wyborze zadań na lata 2004-2006 to: - Uporządkowanie gospodarki wodnościekowej i poprawa standartu dróg gminnych oraz budowa chodników, - poprawa infrastruktury społecznej w zakresie modernizacji budynków użyteczności publicznej w szczególności termoizolacja tych budynków oraz budowa obiektów przeznaczonych na prowadzenie działalność kulturalnej oraz edukacyjnej, - poprawa infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej w zakresie modernizacji płyty rynku w Ryglicach, modernizacji boiska sportowego. 2.Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w latach 2004-2006 z udziałem funduszy krajowych i strukturalnych oraz oczekiwane wskaźniki osiągnięć Lokalnego Planu Rozwoju gminy Ryglice, stanowią załącznik nr 1 do niniejszego planu. 3.Kryteria wyboru projektów na lata 2007- 2013 Głównymi kryteriami, które wzięto pod uwagę przy wyborze zadań na lata 2004-2013 również była: - poprawa infrastruktury technicznej w zakresie: budowy sieci kanalizacyjnej i wodociągowej oraz modernizacji dróg gminnych i budowa chodników, parkingów, - poprawa infrastruktury społecznej w zakresie modernizacji budynków użyteczności publicznej w szczególności termoizolacja tych budynków oraz dokończenie budowy obiektów przeznaczonych na prowadzenie działalność kulturalnej oraz edukacyjnej, 30 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice - poprawa infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej w zakresie modernizacji płyty rynku w Ryglicach oraz centrum Zalasowej, jak też budowa infrastruktury sportowej. 4.Zadania inwestycyjne planowane do realizacji w latach 2007-2013 z udziałem funduszy krajowych i strukturalnych oraz oczekiwane wskaźniki osiągnięć Lokalnego Planu Rozwoju gminy Ryglice, stanowią załącznik nr 2 do niniejszego planu. V.POWIĄZANIE PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W GMINIE Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY,POWIATU I WOJEWÓDZTWA Gospodarka województwa i powiatu wywiera bezpośredni wpływ na procesy zachodzące w gminie. Otoczenie dalsze, w postaci gospodarki kraju i gospodarki światowej we współczesnych czasach ma nie mniejsze znaczenie jak stan gospodarki w najbliższym sąsiedztwie. Procesy społeczne i ekonomiczne, zachodzące w krajach bezpośrednio sąsiadujących z Polską jak i dalszych znajdują odbicie w kondycji poszczególnych firm i całych branż gospodarczych. Zadania ujęte w Lokalnym Planie Rozwoju gminy Ryglice są skorelowane przede wszystkim z zapisami w: - Strategii społeczno-gospodarczego rozwoju gminy Ryglice - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Ryglice. - Gminnej Strategii Polityki Społecznej w gminie Ryglice - Gminnym planie rozwoju odpadami dla terenu gminy Ryglice - Planie zagospodarowania przestrzennego gminy Ryglice i założeniach do niego, - Zintegrowanym Produkcie Turystycznym dla 10 gmin Pogórza pt. „Pogórze- odkrywanie Tajemnicy”- produkt turystyczny dla gminy Ryglice pn .Wrota Miłosne, - Strategii Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Tarnowskiego, - Studium lokalnego potencjału gospodarczego powiatu tarnowskiego - Narodowym Planie Rozwoju - Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego oraz w Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego Województwa Małopolskiego na lata 2004-2006 i w Sektorowych Programach Operacyjnych: Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Rozwój Zasobów Ludzkich oraz Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw ,jak też w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego 31 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice W ramach wspólnych przedsięwzięć ze Starostwem Powiatowym w Tarnowie budowane będą chodniki przy drogach powiatowych. W ramach współpracy z Urzędem Marszałkowskim – w ramach ZPORR-u modernizowane będą drogi gminne. W ramach programu SAPARD gmina realizuje modernizacje dróg, kanalizację oraz budowę sali widowiskowej. Ponadto gmina przystąpiła do realizacji ogromnego przedsięwzięcia, którego celem jest uporządkowanie gospodarki wodno- ściekowej w regionie, pod nazwą „Czysty Dunajec”, „Zlewnia Białej” 25. Wszystkie działania związane z realizacją projektów zawartych w Lokalnym Planie Rozwoju gminy Ryglice są spójne z działaniami realizowanymi na podstawie wyżej wymienionych dokumentów. VI.PLANY FINANSOWE – ŹRÓDŁA FINANSOWANIA LOKALNEGO PLANU ROZWOJU GMINY RYGLICE NA LATA 2004-2013 1. Plan finansowy- źródła finansowania planu na lata 2004-2006, stanowi załącznik nr 3 do niniejszego planu. 2. Plan finansowy- źródła finansowania planu na lata 2007-2013, stanowi załącznik nr 4 do niniejszego planu. VII.SYSTEM WDRAŻANIA PLANU Plan będzie wdrażany przez Burmistrza Gminy, przy pomocy podległych mu pracowników, zajmujących się merytorycznie poszczególnymi zadaniami inwestycyjnymi. VIII.SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ 1/ Odpowiedzialnym za bieżący monitoring terminowości realizacji zadań objętych planem jest Burmistrz Gminy Ryglice. Działania te są możliwe przy pomocy pracowników odpowiedzialnych merytorycznie za realizację poszczególnych zadań, którzy składają Burmistrzowi bieżącą informację o: a) przystąpieniu do realizacji zadań, b) możliwościach uzyskania środków pozabudżetowych na ich realizację c) pojawiających się trudnościach terminowej realizacji zadań uchwała Nr XVII/77/04 Rady Miejskiej w Ryglicach z dnia 27 maja 2004 r. w sprawie utworzenia Spółki Komunalnej „Dorzecze Białej” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 25 32 Lokalny Plan Rozwoju Gminy Ryglice d) konieczności zweryfikowania Planu we wskazanej części e) zakończeniu realizacji inwestycji. 2/ Rada Miejska corocznie dokonywać będzie weryfikacji zadań inwestycyjnych oraz wysokości środków finansowych potrzebnych do realizacji przyjętych zadań. Na tej podstawie realizacja Planu będzie oceniana, uzupełniana i aktualizowana. 3/ Komunikacja społeczna zapewniona będzie poprzez: a) opublikowanie szeregu artykułów na temat Lokalnego planu rozwoju gminy Ryglice w: - internecie ( BIP, strona WWW) - na łamach lokalnej gazety a) coroczne spotkania z mieszkańcami gminy na Zebraniach Wiejskich b) konsultacje z przedsiębiorcami lokalnymi, sołtysami co najmniej 2 razy do roku. 33
