Gmina Ryglice

Załącznik do uchwały Nr XXX/148/05
Rady Miejskiej w Ryglicach
z dnia 30 sierpnia 2005 r.
PLAN ROZWOJU
MIEJSCOWOŚCI
RYGLICE
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
Spis treści :
1. Charakterystyka miejscowości
2. Kierunki rozwoju miejscowości
3. Inwentaryzacja zasobów
4. Mocne i słabe strony miejscowości
5. Powiązanie projektów realizowanych w gminie z innymi działaniami
realizowanymi na terenie gminy, powiatu i województwa
6. Planowane przedsięwzięcia w miejscowości Ryglice na lata 2005-2013 ,
w tym: opis planowanych przedsięwzięć, ich szacunkowy kosztorys oraz
harmonogram wykonania.
7. Oczekiwane rezultaty i ocena realizacji planu
2
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI
Miejscowość Ryglice ma charakter górzysto-kotlinowo-wyżynny. Południową część
miejscowości zajmują stoki Pasma Brzanki z najwyższym wzniesieniem Ostry Kamień 527 m
n.p.m., stanowiący ciekawą formę skałkową .W kierunku północnym teren opada, stopniowo
przechodząc w szeroką kotlinę, podzieloną ciekami wodnymi Szwedki. Od północy do Szwedki
wpływa potok Zalasówka i od tej strony kotlinę zamykają wzgórza sięgające 330 m n.p.m. Stoki
Pasma Brzanki zajmują największe na terenie wsi kompleksy leśne utworzone przez drzewostan
mieszany bukowo-jodłowy ze znaczną domieszką sosny, świerków, dębów, grabów i brzozy.
Część południowa
Ryglic
znajduje się obrębie strefy Chronionego Krajobrazu Pogórza
Ciężkowickiego oraz Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki. Pozostały obszar miejscowości w
przysiółkach, zajęty jest przez tereny rolnicze lub mieszkalne, miedzy którymi rozciągają się
niewielkie enklawy leśne. Jest ok. 600 gospodarstw rolnych , w tym 80 % to gospodarstwa od
1-5 ha oraz 300 działek. Centralna część Ryglic posiada układ przestrzenny charakterystyczny
dla małego miasteczka z regularnie wydzielonym rynkiem
i odchodzącymi od niego ulicami.
Z dawnej zabudowy przyrynkowej zachował się tylko budynek ujeżdżalni z około 1843.
Miejscowość Ryglice- Miasto Ryglice to siedziba władz samorządowych. Funkcjonuje tu
większość usług publicznych ( oświata, służba zdrowia, kultura, finanse i ubezpieczenia, poczta,
policja, szkoła średnia) oraz usługi typu rynkowego, np. handel, gastronomia, usługi bytowe
z których korzystają mieszkańcy całej gminy. Ryglice obejmują 21,1 % obszaru gminy, liczą ok.
3 tysięcy mieszkańców. Od roku 2001 Ryglice uzyskały status miasta i są najmłodszym miastem
powiatu tarnowskiego, w województwie małopolskim.
Ryglice posiadają bogate walory turystyczne m.in. szlaki turystyczne: niebieski i żółty, trasy
rowerowe, liczne przydrożne kapliczki, zabytki oraz bazę noclegową , w tym również "Stację
Górskiej Turystyki Konnej”.
Wizja rozwoju miejscowości Ryglice jest ściśle powiązana z historią , która ma istotny
wpływ na kształtowanie się warunków społeczno-gospodarczych miejscowości.
Prawdopodobnie sama nazwa mogła powstać w
wyniku sytuacji kiedy to Władysław
Łokietek przyznał prawo do pobierania myta za przejazd miejscową drogą i aby uniemożliwić
korzystanie z traktu bez opłaty, w porze nocnej „ryglowano” ją.
Ryglice jako osada powstała w XII w., jej mieszkańcy zajmowali się głównie produkcją
smoły, a wiązało się
to z tym, że miała ona charakter osady leśnej. Pierwsza wzmianka
3
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
historyczna o Ryglicach pochodzi z 1301 roku . W tym właśnie roku Władysław Łokietek
ustanowił właścicielami Ryglic dwóch szlachciców herbu Pobóg- Mikołaja Burzę i Wawrzyńca
Kielanowskiego. Pierwsza wzmianka o kościele i parafii w Ryglicach pochodzi z 1351 r., ale
zapewne istniała ona wcześniej. W okresie panowania króla Kazimierza Wielkiego Ryglice
podobnie jak i inne tego typu miejscowości rozwijały się. Było to możliwe dzięki temu, że miały
one dogodne położenie przy szlaku handlowym wiodącym przez Podkarpacie na Ruś Halicką
i Węgry. Najprawdopodobniej wtedy przybywają pierwsi Żydzi, którzy przyczyniają się do
rozwoju rzemiosła i handlu w miasteczku. W okresie panowania Kazimierza Wielkiego
Ryglicom nadano prawa miejskie magdeburskie. Niestety nie zachowały się dokumenty
lokacyjne, które najprawdopodobniej zaginęły podczas pożaru i plądrowania miasta przez wojska
siedmiogrodzkie w 1652 r. (najazd
księcia Jerzego Rakoczego). O tym, że Ryglice były
miasteczkiem świadczyło m.in. to, że rynek był w kształcie czworoboku, organizowane były
jarmarki - co drugi tydzień w środę oraz istniały zakłady rzemieślnicze (np. w roku 1581
w Ryglicach było 7 rzemieślników i 2 młyny). A zatem można powiedzieć, że na przełomie XIV
i XV
wieku Ryglice stały się lokalnym ośrodkiem życia gospodarczego, handlowego
i religijnego. Można zatem pokusić się o wyodrębnienie regionu ryglickiego, który obejmował
okoliczne wsie
z centrum w Ryglicach. Po potopie szwedzkim ( 1655-1660) w całej
Rzeczpospolita ,a więc i w Ryglicach nastąpił upadek rzemiosła i handlu oraz zmniejszyła się
znacznie liczba ludności. Ryglice znowu mają charakter miejscowości rolniczej .Dopiero
w czasach austriackich,
od 1815
roku następował powolny, aczkolwiek stały rozwój
ekonomiczny Ryglic. Rozwój ten był na tyle duży i zauważalny dla władz austriackich, że
w 1824 r. Ryglice jako jedyna wieś na terenie cyrkułu tarnowskiego uzyskała prawa miejskie
w okresie przed autonomicznym( tj.przed 1868 r.). Następuje rozbudowa Ryglic, burzone są
stare domy drewniane. W 1825 r. na nowo urządzono rynek, a pierwsi burmistrzowie Ryglic :
Wawrzyniec Siwek (1825 r.) oraz Jan Drożdż (1826 r.) mają nową okazałą siedzibę w budynku
ozdobionym wieżyczką z zegarem, wybudowano nową szkołę parafialną. Duży zasięg
ekonomiczny mają jarmarki organizowane raz w miesiącu oraz targi organizowane w każdy
piątek tygodnia. Już
mieszkańców.
W
w 1835 r. Ryglice liczą 1.700 mieszkańców, a w 1843 r. 2.022
pierwszym
niepodległościowego w Ryglicach
dziesięcioleciu
XX
w.
nastąpiło
ożywienie
ruchu
i okolicy. Wybuch I wojny światowej w sierpniu 1914 r.
ludność powitała z optymizmem i nadzieją na szybkie wyzwolenie. Niestety wojna przyniosła
wiele zniszczeń , ponieważ teren Ryglic był kilkakrotnie na linii frontu. Ziemie zaboru
austriackiego, w tym i region ryglicki po 123 latach niewoli odzyskał niepodległość. W 1918 r.
4
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
od razu przystąpiono do odbudowy zniszczonych domów, zabudowań .Po 1929 r. nastał okres
kryzysu ekonomicznego, który trwał do 1936 r. W wyniku rozporządzenia ministra spraw
wewnętrznych z czerwca 1934 r. przeprowadzono zmianę ustroju samorządu terytorialnego
w Polsce. Reforma ta spowodowała ostateczną utratę praw miejskich przez Ryglice, które stały
się siedzibą gminy zbiorowej-wiejskiej, obejmującej 8 gromad. We wrześniu 1939 roku Ryglice
zostały zajęte przez Niemców. Na terenie gminy Ryglice prowadzona była działalność
konspiracyjna – Pluton’ Regina’ 3 kompanii Batalionu „Barbara” 16 pułku AK. Największe
natężenie walk partyzanckich w II wojnie światowej przypadło na 1944 r. Dzień 18 stycznia
1945 r. – to
wkroczenie do Ryglic patroli wojsk sowieckich. Po 1.955 dniach niewoli
niemieckiej region ryglicki odzyskał wolność. Po zakończeniu działań wojennych oraz
wyzwoleniu region ryglicki wstąpił w nowy okres rozwoju, intensywnej rozbudowy oraz zmian
we wszystkich dziedzinach życia społeczno-gospodarczego. Wiek XXI rozpoczyna nową „erę”
w historii Ryglic, ponieważ od 1 stycznia 2001 r. Ryglice na powrót stały się miastem. Wtedy
ustalone zostało godło, flaga i pieczęć , a
Burmistrz Gminy Ryglice podpisał
umowę
o współpracy z miastem Törökszentmiklós z Węgier .
2. KIERUNKI ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI
Kierunki rozwoju miejscowości są zgodne z ustaleniami w Strategii społeczno-gospodarczej
Rozwoju Gminy Ryglice na lata 1999-2010, Lokalnego Planu Rozwoju Gminy Ryglice na lata
2004-2013 oraz Zintegrowanego Programu Rozwoju Turystycznego pt.” Pogórze odkrywanie
tajemnicy”.
Głównymi kierunkami rozwoju gminy Ryglice są turystyka, rolnictwo, przedsiębiorczość
pozarolnicza i aktywizacja mieszkańców. Aby osiągnąć
założone cele
planuje się
w szczególności realizację zadań z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, infrastruktury
drogowej, bazy sportowo-rekreacyjnej.
Realizacja zadań będzie możliwa jeżeli będą one współfinansowane przez budżet gminy
i środki pozabudżetowe, które gmina będzie starała się pozyskać ze środków krajowych lub
unijnych.
5
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
3. INWENTARYZACJA ZASOBÓW
1/ Obiekty dziedzictwa kulturowego
W miejscowości Ryglice znajdują się obiekty, stanowiące bogate zasoby dziedzictwa
kulturowego. Są to przede wszystkim kościoły, dwory, historyczne układy urbanistyczne,
miejsca pamięci, cmentarze wojenne, cmentarze katolickie, pomniki, kapliczki i krzyże
przydrożne, parki i ogrody, a także obiekty archeologiczne.
A. Zabytki
1. Układ urbanistyczny centrum byłego miasta Ryglice (1824-1934).
2. Dom Rynek nr 1 (d. ujeżdżania), mur., ok. 1843
3. Zespół kościelno –plebański.
a) kościół parafialny p.w.św. Katarzyny, mur., 1928-40, odnowiony 1954-1962.
b) Wyposażenie (rej. zab. B-74) częściowo renesansowe (XVI), głównie rokokowoklasycystyczne (XVIII-XIX).
c) kaplica p.w. Matki Boskiej Królowej Polski na cmentarzu przykościelnym, fundacja
Katarzyny i Kajetana Grochów, mur., 1886.
4. Cmentarz parafialny, zał. 2. poł. XX w.
5. Cmentarz wojenny z I wojny światowej, zał. 1915, proj. Heinrich Scholz.
6. Kirkuty:
a) poniżej cmentarza parafialnego, przy drodze na Brzankę, założony 1. poł. XIX,
b) przy drodze na Brzankę, blisko Rysowanego Kamienia, 200 m na prawo od żółtego
szlaku (trudny do odszukania).
7. Zespół pałacowo-parkowo-folwarczny ul. Tarnowska 23.
a) pałac, mur, 1756 , przeb. 1 poł. XIXw., poł XX. (nr rej. A-163 z 15.07.1978),
b) spichlerz dworski, drew., 1756 (nr rej. zab. A-161 z 15.07.1978),
c) budynek gospodarczy, mur, 1. poł. XIX (zdewastowany),
d) pozostałości parku krajobrazowego z 1. poł. XIX. wraz ze stawami gospodarczymi.
8. Pozostałości dawnego folwarku Brzezinka (budynek mieszkalny i gospodarcze)
1. poł. XIX.,.
9. Klasztor Sióstr Dominikanek (nr 26), drew., 1904.
10. Szkoła, mur., 1912r.
11. Kilkanaście domów drewnianych
6
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
12. Młyn, ul Tuchowska 50, mur., 1. poł. XX.
13. Figura Św. Floriana na Rynku, kam., 1830.
14. Kaplica cmentarna p.w. Św. Szczepana, mur. 1913.
15 Liczne kapliczki, np.:
- Kapiczka z barokowo-ludową rzeźbą Św. Jana Chrzciciela, mur., 1820; Galia Górna, parcela K.
J. Trojanowskich.
-Kapliczka z ołtarzykiem z obrazem św. Trójcy, drew., wzniesiono ok. poł. XIX w.; Księże
Podlesie, w lesie przy leśniczówce.
- Kapliczka słupowa z późnobarokową rzeźbą Św. Kazimierza Królewicza z pocz. XIX w., mur.,
wzniesiona ok. 1813, zapewne z fundacji Stefana Leśniowskiego właściciela majątku w
Ryglicach;parcela W. Osiki (niegdyś dworska).
- Kapliczka słupowa z barokowo-ludową rzeźbą św. Jana Nepomucena z 1831, mur.,
wzniesiona 1831; przy skrzyżowaniu dróg do Tranowa i Jodłowej, obok mostu.
-. Kapliczka szafkowa z ludową, drewnianą rzeźbą Chrystusa Ukrzyżowanego z 1909, drew.;
przy drodze z Ryglic do Żurowej , na budynku dawnego szpitala wiejskiego z 1909r.
ufundowanego przez właścicieli miasta.
- Kapliczka szafkowa z oleodrukiem Matki Boskiej Tuchowskiej, drew., pocz XX w; Ryglice
Pożory, przy drodze do Jonin obok mostu, zawieszona na drzewie.
- Figurka Św. Floriana, kam., ok. 1830, odnowiona 1910, otoczona neogotyckim, żeliwnym
ogrodzeniem, fundacja gromadzka. Przed figurą betonowa plakieta z Orłem Polskim z 1945.
Ustawiona na rynki.
- Grupa 5 figur: Chrystusa wspartego na krzyżu, Matki Boskiej Bolesnej, św. Jana Ewangelisty,
ŚŚ. Piotra i Pawła, według tradycji autorstwa kamieniarza z rodziny Ciomborów lub kamieniarza
Kaspra Jękota, fundacja Wincentego i Wiktorii Ciomborów, kam., 1840, parcela S. Chudego.
- Posąg Chrystusa Nazareńskiego, fundacja Stanisława i Teresy Kozłów, kam., 1847; Ryglice
Wisze , przy drodze do Tarnowa.
- Posąg Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej, kam., XIX, odnowiona 1906; Ryglice Pożory,
parcela W. Blicharza
- Posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem, fundacja Mieczysława i Stefanii Szczepańskich,
właścicieli majątku, ceramiczny, prawdopodobnie przywieźony z zagranicy, 1887, przed frontem
pałacu.
- Posąg Serca Jezusa, fundacja Antoniego i Katarzyny Słowików, kam., 1891; Ryglice Pożory,
parcela T. Słowika.
- Posąg Najświętszej Panny Marii Niepokalanie Poczętej, fundacja Józefa Jękota, kam., 1898;
parcela kościelna.
7
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
- Posąg Najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej, fundacja Mariana i Bronisławy
Siwków, kam., pocz. XX; Ryglice Bukowina, parcela S. Siwka.
- Krzyż – figura z metalowym wizerunkiem Chrystusa i gipsową figurka Najświętszej Marii
Panny Niepokalanie Poczętej, kam, 1912; Ryglice Galia Górna, parc. O. Stepka.
- Krzyż – figura z metalowym wizerunkiem Chrystusa, fundacja rodziny Siwków, kam., pocz.
XX w; parc. J. Siwka.
- Krzyż z wizerunkiem Chrystusa i wnęką w kórej gipsowa figurka Najświętszej Marii Panny
Niepokalanie Poczętej, fundacja Franciszka Smołuchy, żeliwny, 1886; Ryglice Galia Dolna,
parcela S. Wójcika.
- Krzyż z ludową rzeźbioną grupą Ukrzyżowania z Chrystusem, Matką Boską Bolesną i Św.
Janem Ewangelistą, wykonał Paweł Ryndak, drew., ok. 1900; Ryglice Pożory, parcela S.
Ostrowskiego.
- Krzyż z rzeźbionym w drewnie wizerunkiem Chrystusa, fundacja rodziny Mikrutów, drew.,
pocz. XX; Ryglice Pożory, parcela K. Piaseckiego.
- Krzyż z metalowym wizerunkiem Chrystusa, drew., pocz. XX; Ryglice Bukowina, parcela J.
Wójtowicza.
- Krzyż z metalowym wizerunkiem Chrystusa, fundacja rodziny Malinowskich, drew., pocz. XX;
Ryglice Bukowina, parcela R. Malinowskiego.
- Krzyż z metalowym wizerunkiem Chrystusa, drew., pocz. XX; Ryglice Pożory, parcela J.
Wacha.
- Krzyż z kapliczką szafkową z oleodrukiem Matki Boskiej Tuchowskiej, drew., pocz. XX;
Ryglice Księże Podlsie , parcela W. Kamionki.
- Krzyż z kapliczką szafkową z oleodrukiem Matki Boskiej Tuchowskiej, drew., XX; Ryglice
Księże Podlesie, parcela W. Zbyluta.
- Krzyż z kapliczką szafkową z oleodrukiem Matki Boskiej Tuchowskiej, drew., XX; Ryglice
Księże Podlesie, parcela, J. Boboli.
-Krzyż z kapliczką szafkową z oleodrukiem Matki Boskiej Tuchowskiej, fundacja rodziny
Wadasów, drew., 1920; Ryglice Galia Dolna, parcela S. Knapika.
-Krzyż z rzeźbionym w drewnie, ludowym wizerunkiem Chrystusa przeniesionym z dawnego,
starszego krzyża i z kapliczką z oleodrukiem Serca Najświętszej Panny Marii, fundacja
mieszkańców w 1945, drew., Ryglice Górne przy drodze do Jodłowej.
-Krzyż z rzeźbionym w drewnie wizerunkiem Chrystusa przeniesionym ze starszego krzyża
i z kapliczką szafkową z oleodrukiem Serce Jezusa, fundacja mieszkańców po 1945; Ryglice
Górne, parcela M. Malis.
8
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
- Krzyż z kapliczką szafkową z oleodrukiem Matki Boskiej Tuchowskiej, fundacja Stanisława
Krasa po 1945, drew; Ryglice Podkościele, parcela H. Burzyńskiego.
-Krzyż z rzeźbionym w drewnie wizerunkiem Chrystusa wykonanym przez Proszowskiego,
rzeźbiarza z Jodłowej, drew; wzniesiony 1954 z fundacji kilku parafian jako wotum dziękczynne
za szczęśliwy powrót z przymusowych prac w czasie oblężenia Wrocławia w 1945; Ryglice
Podkościele, parcela plebańska.
- Kapliczka z rzeźbą Chrystusa Frasobliwego, fundacja M. i M. Mazurów, mur., 1829; na granicy
z Joninami.
-Kapliczka koło Pikusa, nad Szwedką ( ul. Zakątna)
-Słup betonowy-drogowskaz przy drodze do cmentarza wojennego z I wojny światowej,
ustawiony zapewne 1916, napis: Kriegerfriedhof, cmentarz wojskowy No 166 Zugang-droga.
B. Pomniki przyrody w Parku Krajobrazowym Pasma Brzanki
- nr 134 – lipa drobnolistna ,
- nr 375 – dąb szypułkowy ,
- nr 311 (Galia) – dąb szypułkowy .
C.Drzewa pomnikowe
- Ryglice (Galia Górna) – dąb szypułkowy (120 lat),
- Ryglice (Podkościele) – 2 lipy drobnolistne (120-150 lat),
- Ryglice (Rynek) – lipa drobnolistna (110 lat),
- Ryglice (skarpa koło kaplicy przy kościele) – 3 lipy drobnolistne (100-120 lat),
D. Stanowiska archeologiczne
W trakcie badań Archeologicznego Zdjęcia Polski stwierdzona na terenie miejscowości
Ryglice – 1 ślad osadnictwa.
2/ Infrastruktura techniczna i komunikacyjna
A.Gospodarka wodna
W zdecydowanej większości miejscowość Ryglice zaopatrywana jest w wodę źródlano gruntową, pobieraną ze studni kopanych i nielicznych wierconych. Niektóre gospodarstwa
domowe posiadają lokalne wodociągi, których źródłem są wcześniej wspomniane studnie.
Praktycznie większość gospodarstw korzysta z bieżącej wody.
9
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
B.Gospodarka ściekowa
Aby zapobiec skażeniu wód podziemnych, pobieranych ze studni kopanych, wybudowana została
oczyszczalnia ścieków typu KOS-2 , o przepustowości 100 m3/dobę,
Poza tym, wybudowano kolektor kanalizacji o długości 20,83 km,w tym :w Ryglicach
o dł. 7,71 km z przykanalikami o dł. 3,68 km ,
Liczba podłączonych budynków, mieszkań, budynków użyteczności publicznej
w miejscowości Ryglice do sieci kanalizacyjnej wynosi 197 obiektów.
Korzysta z sieci 789 osób.
C.Gospodarka cieplna
Zaopatrzenie mieszkańców gminy w ciepło oparte jest na indywidualnych źródłach ciepła
i kotłowniach w budynkach użyteczności publicznych. Mieszkańcy wykorzystują różne źródła ciepła
takie jak: węgiel, gaz i biomasę. Jeśli chodzi o budynki mieszkalne to przeważa opalanie ich węglem
i biomasą . Natomiast budynki użyteczności publicznej posiadają prawie w 100 % kotłownie gazowe .
D.Zaopatrzenie w gaz ziemny
Cała Gmina posiada średnioprężną sieć gazową rozprowadzającą gaz ziemny ze stacji
redukcyjno-pomiarowej w Zalasowej. Sieć obejmuje w miejscowości Ryglice ok. 80 %
gospodarstw.
E.Zaopatrzenie w energię elektryczną
Miejscowość Ryglice jest objęta dostawą energii elektrycznej do gospodarstw w 100 % .
Z GPZ Tuchów 110/15 kV zasilana jest sieć średniego napięcia 15 kV dostarczająca energię
elektryczną do 84 stacji transformatorowych 15/0,4 kV. Sieć ta jest po modernizacji, jej stan
techniczny jest b.dobry i zapewnia dostarczanie odpowiedniej ilości energii elektrycznej.
F. Telekomunikacja i łączność.
W ostatnich latach nastąpił znaczący wzrost ilości abonentów telefonicznych.
W miejscowości podłączonych jest do sieci telefonicznej ok.96 % gospodarstw.
W Ryglicach mieści się siedziba Poczty Polskiej .
10
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
G. Gospodarka odpadami
- stałymi
Gmina Ryglice nie posiada własnego wysypiska śmieci. W związku z tym wywóz odpadów
stałych odbywa się na składowisko odpadów, przy ul. Cmentarnej w Tarnowie. Natomiast
wywóz stałych odpadów z gospodarstw domowych i instytucji odbywa się na podstawie umów
zawartych pomiędzy przewoźnikiem a odbiorcami.
Gospodarstwa domowe korzystają z własnych koszy o pojemności 0,11 m3. Natomiast
instytucje korzystają z kontenerów o pojemności 7 i 10m 3.
W Ryglicach umieszczone zostały tzw.” dzwony” do selektywnej zbiórki odpadów, na szkło
i plastik;
-płynnymi:
Odpady komunalne płynne ze zbiorników wybieralnych z gospodarstw indywidualnych oraz
instytucji nie podłączonych do kanalizacji są wywożone na grupową oczyszczalnię ścieków
w Tarnowie.
H.Komunikacja
W zasadzie można powiedzieć, że ilość dróg w miejscowości Ryglice jest wystarczająca,
jednak poważnym problemem jest ich stan. Wiele dróg wymaga generalnego remontu,
większych nakładów na modernizację i bieżące utrzymanie.
Przez miejscowość Ryglice przebiegają drogi powiatowe łączące Ryglice z : Tarnowem,
Tuchowem, Zakliczynem oraz Jodłową i Szerzynami. Najbliższa droga wojewódzka Tarnów –
Tuchów - Krynica, przebiega w odległości ok.8 km licząc od centrum Ryglic.
Do dróg powiatowych zalicza się :
-
drogę nr 43312 Tarnów – Ryglice o długości w granicach gminy 18,7 km,
-
drogę nr 43313 Jasło – Ryglice – Tuchów o dł. w granicach gminy 11,529 km,
-
drogę nr 43369 Ryglice – Żurowa – Ołpiny o dł. w granicach gminy 4.000 km.
Łączna długość sieci dróg powiatowych na terenie gminy wynosi 61,1 km, w tym
w miejscowości Ryglice 12 km. Drogi te mają nawierzchnię bitumiczną .
11
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
I. Komunikacja wewnętrzna gminy
Układ uzupełniający tworzy sieć dróg gminnych. Ich łączna długość wynosi 106 km, w tym:
w miejscowości Ryglice 21 km- 50% tych dróg ma nawierzchnię bitumiczną.
Miejsca parkingowych o charakterze ogólnodostępnym zlokalizowane są w centrum Ryglic
(wokół Rynku)- 80 m. p. oraz przy ul. Ks. J. Wyrwy - 40 m. p.
3/Infrastruktura społeczna
A. Struktura mieszkaniowa.
Zasoby mieszkaniowe miejscowości stanowiące własność gminy to:
-
liczba budynków
liczba lokali
4,
8,
-
liczba izb
16,
-
powierzchnia użytkowa 251 m2
B. Oświata
W miejscowości Ryglice znajduje się szkolnictwo podstawowe tj. :
-
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
-
Przedszkole
Ponadto w Ryglicach ma swoją siedzibę szkolnictwo ponadgimnazjalne i jest to Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych , który proponuje w roku 2005/2006 kierunki kształcenia zgodne
z zapotrzebowaniem na rynku pracy , a mianowicie:
-
Liceum Ogólnokształcące 3-letnie ,z poszerzonym językiem angielskim oraz kierunek
psychologiczno-pedagogiczny ,
-
Liceum Profilowane 3-letnie, o profilu : zarządzanie informacją, socjalny,
-
Technikum 4-letnie, które kształci w zawodzie: technik żywienia i gospodarstwa
domowego; technik weterynarii; technik ekonomista
-
Zasadnicza Szkoła Zawodowa 2 lub 3 -letnia, o profilu: wielozawodowym, uczeń sam
decyduje o wyborze zawodu oraz kształci w zawodzie: kucharz małej gastronomii,
mechanik pojazdów samochodowych,
-
Szkoły Policealne dla młodzieży- 2 lub 2,5 letnia w zawodzie : technik farmaceuta,
pracownik socjalny,
12
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
-
Szkoły dla dorosłych; Liceum ogólnokształcące uzupełniające( 2 lata) Techniku
uzupełniające ( 3 lata) w zawodzie technik rolnik, technik mechanik pojazdów
samochodowych,
-
Studium Policealne 2-letnie, po szkole średniej, kształcące w zawodach: technik
informatyk, technik ekonomista, technik rolnik.
C .Placówki kultury
Rozwój kultury w gminie Ryglice jest bardzo prężny.
W Ryglicach mają swoją siedzibę Ośrodek Kultury , gdzie są prowadzone zespoły
artystyczne , m.in.
-
Zespół teatralny – zał. w 2000r.,
-
Zespół wokalny “Wesołe Biedronki” – zał. w 2000r. ,
-
Grupa taneczna zał. w 2001r. ,
-
Ognisko muzyczne zał. w 1995r. ,
oraz
Gminna Biblioteka Publiczna .
D. Prasa
Prasa lokalna - Informator Ryglicki „W Paśmie Brzanki” – dwumiesięcznik wydawany
przez Urząd Gminy i Ośrodek Kultury w Ryglicach.
E. Opieka zdrowotna
W budynku Ośrodka Zdrowia przy ul. Tarnowskiej dostępne są usługi medyczne
i stomatologiczne. Działają dwie Apteki usytuowane w centrum Ryglic.
F. Gospodarstwa agroturystyczne
Działa ok. 20 gospodarstw agroturystycznych na terenie gminy, w tym w Ryglicach :
- "Stacja Górskiej Turystyki Konnej"
-
6 gospodarstw agroturystycznych,
Liczba miejsc noclegowych wynosi : 41, liczba pokoi wynosi : 20.
G. Szlaki turystyczne- trasy rowerowe
Przez Ryglice przebiegają szlaki turystyczne: żółty i niebieski. Żółty tzw. bieszczadzki
biegnący przez grzbiet Brzanki od Gromnika w kierunku Jasła i niebieski prowadzący od
Ciężkowic do Tarnowa oraz niebieski odchodzący od głównego szlaku (żółtego) i poprowadzony
od Ostrego Kamienia do centrum Ryglic przez przysiółek Księże Podlesie tj. ul.Łokietka.
13
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
W roku 2001 wyznaczonych zostało trzy trasy rowerowe, w tym dwie niebieska i zielona
przebiega przez miejscowość Ryglice.
H.Baza rekreacyjno-sportowa
W miejscowości Ryglice ma swoją siedzibę klub sportowy „ KS Ryglice” z sekcjami
piłki nożnej i siatkówki, w dwóch grupach wiekowych: juniorzy i seniorzy. Średnio
w rozgrywkach bierze udział ok. 100 osób. Rok 2003/2004 stał się dla klubu rokiem
przełomowym, ponieważ osiągnięcia sportowców przekładają się na awanse w ligach .
Uległa poprawie infrastruktura sportowa ponieważ można korzystać z: siłowni, hali
sportowej, kortu tenisowego oraz boisk sportowych, które znajdują się przy ul.Tarnowskiej.
H. Podmioty gospodarcze
Do największych podmiotów gospodarcze działających w miejscowości Ryglice należą m.in.:
-
„Stalbomat” s.c. Konstrukcje Stalowe
-
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Padis”
-
Stacja Paliw „Petrolun”
-
P.W. „Agro Ryglice” M. Wójcik w Ryglicach,
-
Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Ryglicach,
-
Bank Spółdzielczy Rzemiosła w Krakowie oddział w Ryglicach
-
Spółdzielnia Rękodzieła Artystycznego i Ludowego "Drzewiarz"
-
F.P.H „DREWNAL” H. Lisak,
-
Z.P.U.H. „DREWPOL” s.c. Wiesław Król,
-
Usługi transportowo-sprzętowe Stanisław Jękot
-
Sklep spożywczo-przemysłowy Lisak Danuta i Zbigniew
-
Firma GRIFADA – baza magazynowa
-
SKR
oraz usługi w zakresie: drobnego handlu, fryzjerstwa i taxi.
Inwentaryzacja zasobów wskazuje na duże szanse rozwoju turystycznego tej miejscowości,
a
realizacja zaplanowanych zadań inwestycyjnych uatrakcyjni miejscowość pod względem
turystycznym, społecznym jak i gospodarczym
14
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
4. MOCNE I SŁABE STRONY MIEJSCOWOŚCI
Poniżej przeprowadzona analiza SWOT miejscowości Ryglice zawiera podstawowe czynniki
charakteryzujące miejscowość:
 MOCNE STRONY
1. Walory krajobrazowe terenu gminy:
-
Ukształtowanie terenu
-
Kompleksy leśne
-
Czystość powietrza
2. Tradycje w produkcji rolniczej i warunki do produkcji zdrowej żywności;
3. Tradycje w wytwarzaniu produktów z drewna;
4. Wysoki stopień w zakresie gazyfikacji i telefonizacji ;gospodarki odpadami stałymi;
5. Dobra dostępność komunikacyjna;
6. Zwiększenie sieci dróg gminnych
7. Pracowitość i zaradność mieszkańców, aktywność mieszkańców;
8. Dostęp młodzieży do szkół średnich i chęć kształcenia, występowanie na terenie gminy
szkolnictwa średniego;
9. Niska przestępczość;
10. Bogata historia, obyczaje, gościnność, barwny folklor, liczne zabytki.
11. System ścieżek rowerowych, pieszych
12. Wzrost liczby przedsiębiorstw i podmiotów gospodarczych
13. Zmodernizowana i systematycznie remontowana baza lokalowa szkół i placówek
oświatowych
14. Dobre wyposażenie w sprzęt komputerowy obiektów użyteczności publicznej
15. Kadra pedagogiczna posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe
16. Współpraca z zagranicą zarówno uczniów jak i nauczycieli ( umowy partnerskie)
17. Dobry dostęp do łączy internetowych
 SŁABE STRONY
1. Słaba infrastruktura w zakresie:
-
Kanalizacji ( 70 % całej miejscowości)
-
Wodociągowania ( 0 %)
2. Niezadowalający stan dróg i brak wymaganych remontów kapitalnych
3. Brak wystarczającej ilości chodników przy drogach powiatowych, gminnych
15
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
4. Brak dużej sali audiowizualnej.
5. Brak kapitału i słaba zdolność do inwestowania;
6. Niski poziom wykształcenia mieszkańców
7. Niekorzystne położenie gminy na granicy dwóch makroregionów (peryferyjność);
8. Niezadowalający dostęp do telefonii komórkowych
 SZANSE
1. Dostępność do funduszy europejskich i krajowych
2. Moda na agroturystykę i ekologię;
3. Wspólna polityka rolna UE
4. Szkolnictwo ponadgimnazjalne
5. Uzyskanie praw miejskich dla Ryglic;
6. Brak sporów granicznych i narodowościowych;
7. Położenie geograficzne.
8. Tworzący się rynek hurtowy .
9. Stacja narciarska („ Pasia”)
10. "Stacja Górskiej Turystyki Konnej"
11. specyficzny korzystny klimat
 ZAGROŻENIA
1. Napływ konkurencyjnych towarów z UE, upadek słabych ekonomicznie gospodarstw;
2. Utrudniony dostęp do kapitału;
3. Wzrost bezrobocia w skali całego kraju;
4. Wzrost degradacji środowiska naturalnego;
5. Niekorzystna polityka podatkowa państwa i duże obciążenia dla podmiotów gospodarczych;
6. Brak systematyzacji w przepisach prawnych .
16
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
5. POWIĄZANIE PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W GMINIE
Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE
GMINY,POWIATU I WOJEWÓDZTWA
Zadania ujęte w Planie Rozwoju miejscowości Ryglice są skorelowane przede wszystkim
z zapisami w:
-
Strategii społeczno-gospodarczego rozwoju gminy Ryglice
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Ryglice.
- Gminnej Strategii Polityki Społecznej w gminie Ryglice
-
Gminnym planie rozwoju odpadami dla terenu gminy Ryglice
-
Gminnym planie ochrony środowiska
-
Zintegrowanym Produkcie Turystycznym dla 10 gmin Pogórza pt. „Pogórze- odkrywanie
Tajemnicy”- produkt turystyczny dla gminy Ryglice pn .Wrota Miłosne,
-
Strategii Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Tarnowskiego,
-
Studium lokalnego potencjału gospodarczego powiatu tarnowskiego
- Narodowym Planie Rozwoju
- Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego
oraz w Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego Województwa Małopolskiego na lata
2004-2006 i w Sektorowych Programach Operacyjnych: Restrukturyzacja i Modernizacja
Sektora Żywnościowego i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Rozwój Zasobów Ludzkich oraz
Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw ,jak też w Zintegrowanym Programie Operacyjnym
Rozwoju Regionalnego
Wszystkie działania związane z realizacją projektów zawartych w tym planie są spójne
z działaniami realizowanymi na podstawie wyżej wymienionych dokumentów.
6. PLANOWANE PRZEDSIĘWZIĘCIA W MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
NA LATA 2005-2013 ORAZ ICH SZACUNKOWY KOSZT
I HARMONOGAM WYKONANIA
1. Kryteria wyboru projektów
Głównymi kryteriami, które wzięto pod uwagę przy wyborze zadań na lata 2005-2013 to:
-
poprawa infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej w zakresie przebudowy płyty rynku ,
budowa stadionu sportowego, wyciągu narciarskiego,
17
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
-
uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej i poprawa standardu dróg gminnych oraz
budowa chodników,
-
poprawa infrastruktury społecznej w zakresie modernizacji budynków użyteczności
publicznej w szczególności : termoizolacja tych budynków oraz budowa obiektów
przeznaczonych na prowadzenie działalność kulturalnej oraz edukacyjnej.
2/ Planowane przedsięwzięcia w miejscowości Ryglice na lata 2005-2013, w tym: opis planowanych
prezdsięwzięć, ich szacunkowy kosztorys oraz harmonogram wykonania , stanowią załącznik
do
niniejszego planu.
7.OCZEKIWANE REZULTATY I OCENA REALIZACJI PLANU
1/Realizacja przedsięwzięć w zakresie gospodarki wodno-ściekowej spowoduje :
*podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej terenu
*wzrost ruchu turystycznego na terenie gminy
*rozwój usług związanych z turystyką
*poprawa jakości środowiska naturalnego
*poprawa zdrowia mieszkańców w związku z budową sieci wodociągowej i kanalizacyjnej
*wybudowanie sieci kanalizacyjnej
*wybudowanie sieci wodociągowej .
2/Realizacja przedsięwzięć w zakresie infrastruktury drogowej będzie miała istotny wpływ
na:
*wzrost bezpieczeństwa użytkowników drogi
*skrócenie czasu przejazdu
*podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej terenu,
*rozwój przedsiębiorczości,
*przyrost miejsc pracy,
*wzrost dostępu mieszkańców do nauki urzędów itp.,
*zwiększenie mobilności zawodowej i przestrzennej mieszkańców ,
*zmniejszenie emisji zanieczyszczeń
*poprawa standardu dróg ,
*rozwój infrastruktury niezbędnej dla rozwoju nowoczesnego rolnictwa ,
* zwiększenie ilości miejsc parkingowych.
18
__________________________________________________________________________
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI RYGLICE
__________________________________________________________________________
3/ Wykonanie przebudowy płyty rynku wpłynie na :
*podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej terenu
*wzrost ruchu turystycznego na terenie gminy
*rozwój usług związanych z turystyką
*poprawę jakości środowiska naturalnego
*wzrost bezpieczeństwa użytkowników drogi
*skrócenie czasu przejazdu
*rozwój przedsiębiorczości,
*wzrost dostępu mieszkańców do nauki urzędów itp.,
*poprawa estetyki rynku
4/ Wykonanie termoizolacji budynków użyteczności publicznej spowoduje:
*zmniejszenie kosztów utrzymania,
*poprawę estetyczną budynku i miejscowości
*zwiększenie oferty kulturalnej.
5/Realizacja przedsięwzięć z zakresu sportu i rekreacji będzie miała wpływ na:
*poprawę bazy sportowo- rekreacyjnej
*poprawę warunków zawodów sportowych
*poprawa sprawności fizycznej mieszkańców
*podniesienie atrakcyjności turystycznej .
6/Ocena realizacji planu rozwoju
odbywać się będzie pod względem finansowym -na podstawie sprawozdań: półrocznych,
rocznych z wykonania planu wydatków .
19