KARTA INFORMACYJNA Rozwiązywanie problemów w zakresie wylęgu [email protected] www.hybridturkeys.com ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Jasne jaja bez oznak rozwoju zarodkowego (niezalężone) 1. Sterylność indorów 2. Nieodpowiednie żywienie lub niewystarczająca ilość wody (lub zbyt gorąco albo zbyt zimno) 3. Nieodpowiednie techniki sztucznego zapłodnienia 4. Jaja uszkodzone przez warunki środowiskowe 5. Jaja magazynowane zbyt długo lub nieprawidłowo 6. Nieodpowiednia fumigacja 7. Choroba stada reprodukcyjnego Prawdopodobne środki zaradcze 1. Wymienić indory. 2. D okonać przeglądu substancji odżywczych w diecie i procedur dot. poideł. 3. D okonać przeglądu technik inseminacyjnych i procedur dot. nasienia. 4. C zęsto zabierać jaja z gniazda; chronić przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi. 5. S prawdzać temperaturę (14‑16°C), obracać jaja podczas dłuższego magazynowania. 6. D okonać przeglądu protokołów fumigacji. 7. S prawdzić protokoły stanu zdrowia, bioasekuracji, szczepień. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Wiele martwych zarodków na wczesnym etapie inkubacji 1. Jaja magazynowane zbyt długo lub nieprawidłowo. Poważne wahania temperatury 2. Transport 3. Bardzo wysoka lub niska temperatura na wczesnym etapie inkubacji 4. Zakażenie 5. Zarodki słabiej rozwinięte podczas składania jaj 6. Poważne braki substancji odżywczych 7. Fumigacja 8. Wentylacja 9. Obracanie jaj Prawdopodobne środki zaradcze 1. S prawdzać temperaturę (14‑16°C), często zbierać jaja, wychładzać w odpowiedni sposób i szybko. Obracać jaja podczas magazynowania. 2. S tarać się nie uszkodzić jaj w transporcie poprzez wstrząsanie. 3. S prawdzać temperaturę skorupy i profile. Sprawdzać dokładność odczytów termometru poprzez kalibrację. 4. S prawdzić procedury mycia i dezynfekcji na fermie i w wylęgarni. 5. Preinkubować lub ocieplić jaja. 6. S prawdzić poziom np. biotyny, witaminy A, miedzi, witaminy E, boru, kwasu pantotenowego i kwasu linolowego. 7. S prawdzać dawki i godziny. Fumigant nie został usunięty z urządzenia odpowiednio wcześnie lub na wczesnym etapie inkubacji. 8. S prawdzić wentylację; może brak wystarczającej wentylacji lub wysoki poziom CO2 (>1%). 9. S prawdzać częstotliwość i kąt nachylenia. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 2 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Wiele zarodków martwych w środkowej fazie inkubacji 1. Żywienie 2. Nieodpowiednie warunki w inkubatorze – temperatura, wilgotność, obracanie, wentylacja 3. Zakażenie Prawdopodobne środki zaradcze 1. S prawdzić pod kątem braków – ryboflawina, witamina B12, biotyna, niacyna, pirydoksyna, kwas pantotenowy, fosfor, bor, kwas linolowy. 2. S prawdzić kalibrację urządzenia, zmierzyć temperaturę skorupy, zmierzyć utratę wody. 3. D okonać przeglądu programów mycia i dezynfekcji, monitorować warunki środowiskowe. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze Nienakłuta skorupa: W pełni rozwinięty zarodek; duży woreczek żółtkowy; może zawierać resztki białka 1. Obracanie jaj 2. Temperatura 3. Wilgotność 4. Wentylacja 5. P rzedłużające się magazynowanie jaj 6. J aja zbyt wychłodzone podczas transferu do klujnika 7. Choroby reproduktorów 1. S prawdzić system obracania jaj; częstotliwość (24-90 razy dziennie), kąt (45°). 2. S prawdzać temperaturę. Zbyt niska w inkubatorach lub zbyt wysoka w klujnikach. 3. S prawdzić wilgotność. Zbyt wysoka podczas inkubacji lub bezpośrednio po transferze do klujników. 4. Zapewnić odpowiednią wentylację. 5. S krócić czas magazynowania jaj lub poprawić warunki magazynowania (niższa temperatura, obracanie). 6. S prawdzać temperaturę pomieszczeń i skorup. 7. M onitorować protokoły bioasekuracji i szczepień. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 3 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobne środki zaradcze Nakłuta skorupa: W pełni rozwinięty zarodek – żywy lub obumarły – w skorupie 1. Niska wilgotność podczas inkubacji 1. Sprawdzać poziom utraty wody lub wykluwania w momencie transferu i podczas oceny plonowania piskląt. 2. Wysoka temperatura podczas wykluwania 2. Sprawdzić profile temperatury. Sprawdzać dokładność 3. Niska temperatura przez długi czas odczytów termometru. 4. Słaba wentylacja lub nadmierna 3. Sprawdzić profile temperatury oraz fumigacja podczas wylęgania temperaturę skorupy. Sprawdzać 5. Niewystarczające obracanie przez dokładność odczytów termometru. pierwsze 12 dni 4. Sprawdzać poziom dwutlenku węgla. 6. Nieodpowiednie obchodzenie się z 5. Sprawdzić system obracania jaj. jajami podczas transferu 7. Przedłużające się magazynowanie jaj 6. Zmniejszyć prędkość tego procesu. 7. Sprawdzić warunki magazynowania 8. Fumigacja jaj, temperaturę (14-16°C), 9. Jaja nasadzone ostrym końcem obracanie jaj. w górę 8. Nadmierna fumigacja podczas wylęgania. 9. Sprawdzić zbieranie jaj. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobna przyczyna Wiele nakłuć; zarodek przyklejony do skorupy 1. Zbyt dużo resztek białka w związku z wysoką wilgotnością względną i/ lub niską temperaturą inkubacji 2. Niska wilgotność podczas wykluwania Prawdopodobne środki zaradcze 1. M onitorować utratę wody podczas transferu i temperaturę zarodka podczas inkubacji. 2. Z alecane ponad 32°C po pojawieniu się pierwszych oznak nakłuwania skorupy. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 4 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobne środki zaradcze ała komora powietrzna w jaju, szeroki obszar nakłuwania skorupy, nie do końca przecięta błona, czerwone M stawy skokowe, opuchnięte pisklę, niewchłonięte białko, nie w pełni wciągnięte żółtko, utrata masy jaja <10% 1. Wysoka wilgotność inkubatora 1. Sprawdzać utratę wody podczas transferu do klujnika. 2. Bardzo gruba skorupa 2. Dokonać przeglądu profili. 3. Niska temperatura inkubatora 3. Sprawdzić profil. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobna przyczyna Przedwczesne klucie; krwawe pępki 1. Z byt wysoka temperatura w inkubatorach lub klujniku Prawdopodobne środki zaradcze 1. S prawdzać temperaturę skorupy. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 5 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. W ysoka temperatura klujnika; pisklę rozwija się szybko i nie w całości wchłania woreczek żółtkowy, wskutek czego powstaje strup 1. S prawdzić profile temperatury. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. W ysoka wilgotność w klujniku; naczynia krwionośne pępowiny nie wysychają i nie odpadają w normalny sposób 1. D okonać przeglądu profili wilgotności klujnika. Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. Transport 1. U nikać wstrząsania. Transportować jaja ostrym końcem w dół. Strupy na pępku Symptomy Nitki w pępku Symptomy Deformacje 2. Żywienie 3. W ysoka lub niska temperatura inkubatora 4. Wentylacja 5. Obracanie jaj 6. Ułożenie jaj 7. Dziedziczność 2. S prawdzić niedobory np. biotyny, ryboflawiny, cynku lub manganu. 3. S prawdzać temperaturę skorupy. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. 4. S zukać oznak niedostatecznej wentylacji lub skorup z niską porowatością i przepuszczalnością. 5. S prawdzić system obracania jaj, częstotliwość (24-90 razy dziennie), kąt (45°). 6. S prawdzić tace lęgowe pod kątem ułożenia jaj ostrym końcem w górę. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 6 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze ieprawidłowe ułożenie: Normalna pozycja – dłuższa oś zarodka taka sama jak dłuższa oś jaja; głowa w N tępym końcu jaja;głowa na prawo i pod prawym skrzydłem; dziób w kierunku komory powietrznej; stopy w kierunku głowy 1. Jaja inkubowane w odwrotnej pozycji 1. Sprawdzić ułożenie jaj na tacach lęgowych. 2. Wysoka temperatura w inkubatorze 2. Sprawdzać temperaturę 3. Niewystarczające lub niewłaściwe skorupy. Sprawdzać dokładność obracanie jaj odczytów termometru. 4. Wysoka wilgotność 3. Sprawdzić system obracania, 5. Jaja o okrągłym kształcie lub bardzo częstotliwość, kąt. duże jaja 4. Dokonać przeglądu profili 6. Braki żywieniowe wilgotności klujnika oraz utratę wody podczas transferu. 5. Sprawdzić proces selekcji jaj. 6. S prawdzić poziom witamin A i B12 oraz kwasu linolowego. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. Zakażenie w gnieździe 1. N ie nakładać jaj z podłoża, sprawdzić częstotliwość zbioru, sprawdzić dezynfekcję gniazda i unikać wilgotnych punktów. Eksplodujące jaja/zbuki 2. B rak higieny, niedokładne umycie lub dezynfekcja z udziałem zakażonego sprzętu 3. Zakażenie w wylęgarni 4. „Spocone jaja” 5. Z akażenie od wcześniejszych zbuków 2. R oztwory odkażające w odpowiedniej temperaturze i stężeniu. Często wymieniać roztwory. 3. D okonać przeglądu programów mycia i dezynfekcji inkubatorów, tac lęgowych i koszy. Nie rozprowadzać skażonego powietrza. 4. U trzymywać jaja w odpowiedniej temperaturze i unikać silnych fluktuacji. Odpowiednio ocieplić. 5. J eżeli jajo eksploduje, przed użyciem preparatów dezynfekujących należy usunąć cały materiał organiczny. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 7 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobne środki zaradcze 1. U szkodzenia kończyn podczas wykluwania lub trzymanie piskląt na gładkiej powierzchni 1. U żywać podkładek w gładkich tacach lęgowych. Problemy z kończynami Symptomy Prawdopodobna przyczyna 2. Wysokie temperatury 2. S prawdzać temperaturę skorupy podczas inkubacji i robić przegląd profili wylęgu. Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze Krótki dziób, brak dzioba, zniekształcenia części twarzowej 1. Wysokie temperatury w pierwszych 1. Sprawdzać temperaturę dniach inkubacji skorupy. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. 2. Niedobory żywieniowe (niacyna) 2. Sprawdzić formuły żywieniowe. 3. Dziedziczność 4. Zmiany podczas etapów rozwojowych KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 8 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. Z byt wysoka temperatura w 1-3 dniu inkubacji 1. S prawdzać temperaturę skorupy. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. Odsłonięty mózg 2. N iski poziom tlenu w 1-3 dniu inkubacji Symptomy Prawdopodobna przyczyna 2. Sprawdzać wentylację. Prawdopodobne środki zaradcze Czerwone stawy skokowe u wyklutych piskląt lub u niewyklutych, które nakłuły skorupę 1. Wysoka wilgotność inkubatora 1. Sprawdzać utratę wody. lub klujnika; pisklęta klują się z 2. Sprawdzać temperaturę nadmiernie powiększonym skorupy. Sprawdzać dokładność brzuchem, co utrudnia im odczytów termometru. opuszczenie skorupy 3. Obniżyć temperaturę klujnika. 2. Niska temperatura inkubatora 4. Nasadzić jaja, by wykluwały się w 3. Wysoka temperatura klujnika sposób jednorodny. 4. Przedłużające się wypychanie 5. Dokonać przeglądu równowagi skorupy podczas fazy kłucia i substancji odżywczych. klucia spowodowane niską 6. Konkretne profile inkubacji. wilgotnością w klujniku (długi czas otwarcia okna wylęgu) 5. Niedobory witaminowe 6. Grube skorupy, jak u młodych stad KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 9 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Krwotok; czerwona skóra; krwawienie błony chorioallantois 1. Czerwona skóra 2. Krwawienie błony chorioallantois 3. Braki żywieniowe 4. Zakażenie grzybicze i bakteryjne 5. Zbyt wysoka temperatura 6. Dziedziczność Prawdopodobne środki zaradcze 1. S prawdzić, czy temperatura inkubatora lub klujnika nie jest zbyt wysoka. 2. S prawdzić, czy obchodzenie się z jajami podczas transferu jest prawidłowe. 3. Sprawdzić witaminę K i witaminę E. 4. W yhodować kultury pleśni lub innych mikroorganizmów wywołujących zakażenia. 5. Sprawdzać temperaturę skorupy. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. Zbyt wysoka temperatura inkubatora 1. S prawdzać temperaturę zarodka w okresie inkubacji. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. Odsłonięte narządy wewnętrzne KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 10 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. W ysoka temperatura inkubatora w pierwszym tygodniu 1. S prawdzać temperaturę skorupy. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. Nieprawidłowości oczu (brak oka) 2. N iski poziom tlenu w pierwszym tygodniu Symptomy 2. Sprawdzać poziom tlenu. Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. Wysoka temperatura klujnika 1. S prawdzać temperaturę klujnika. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. Słabe pisklę 2. Słaba wentylacja klujnika 3. Nadmierna fumigacja 4. Zakażenie 2. Sprawdzić profile wentylacji. 3. S prawdzić dawkowanie i czas wykorzystania wentylacji po każdym transferze. 4. Sprawdzać stan zdrowia. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 11 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze Klejące pisklęta; pisklęta oblepione białkiem 1. Niska temperatura inkubacji 2. Wysoka wilgotność inkubacji 3. Nieprawidłowe obracanie jaj 4. N iewystarczająca wentylacja lub nadmierna fumigacja 5. Stare jaja 1. S prawdzać temperaturę skorupy. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. 2. Sprawdzać utratę wody. 3. S prawdzić system obracania, częstotliwość, kąt. 4. D okonać przeglądu wentylacji pomieszczenia. Zapewnić dopływ w 100% świeżego, łagodnego powietrza. 5. U nikać wykorzystania jaj magazynowanych zbyt długo. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze Pisklę utknęło w skorupie, jest suche; pisklę z fragmentami skorupy przyklejonymi do piór 1. Zbyt niska wilgotność podczas 1. Sprawdzać utratę wody. Nie inkubacji i/lub klucia się wentylować nadmiernie. 2. Nieodpowiednie obracanie jaj 2. Sprawdzić system obracania jaj, częstotliwość (minimum 8 razy 3. Popękane jaja lub niska dziennie), kąt. jakość skorupy 3. Często zbierać jaja, zamknąć gniazdo w nocy. Dokonać przeglądu wymagań żywieniowych. KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 12 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Symptomy Prawdopodobna przyczyna Prawdopodobne środki zaradcze 1. D uże jaja i stare stado reprodukcyjne 1. D okonać przeglądu czasu inkubacji; zarodki mogą wymagać dodatkowej inkubacji. Pisklęta wykluwają się późno 2. Jaja magazynowane zbyt długo 3. Temperatura inkubacji 4. Wilgotność inkubacji 5. Chów wsobny i/lub słabe zarodki 2. Ocieplić lub preinkubować. 3. S prawdzać, czy w pierwszym tygodniu temperatura inkubacji nie jest zbyt niska. Sprawdzać dokładność odczytów termometru. 4. S prawdzać poziom wilgotności w inkubatorze. Symptomy Prawdopodobna przyczyna Zbyt duży odsetek wczesnych upadków piskląt 1. Nieodpowiednie warunki transportu 2. Pisklęta zbyt długo przetrzymane bez dostępu do paszy i wody 3. Choroby lub zakażenie mikrobami 4. Niewystarczająca sanityzacja wylęgarni 5. Nieodpowiednie żywienie lub zanieczyszczona pasza (leki, fungicydy, trucizny) Prawdopodobne środki zaradcze 1. M onitorować temperaturę i wentylację samochodu transportującego pisklęta. W momencie dostawy temperatura mierzona w odbycie pisklęcia powinna wynosić od 39,4°C do 40,0°C. 2. P isklęta należy wyciągać z aparatów lęgowych w odpowiednim momencie zgodnie z harmonogramem dostaw. 3. D okonać przeglądu protokołów bioasekuracji i szczepień. Nasadzać tylko czyste, niepopękane jaja. Sprawdzić programy i jakość żywienia. 4. D okonać przeglądu protokołów dezynfekcji. Sprawdzić dachy, kanały oraz osłonięte miejsca. 5. S prawdzić programy i jakość żywienia. Bibliografia © Hybrid Turkeys Dostępne na życzenie. Przedstawione tutaj informacje stanowią jedynie zalecenia, które mogą różnić się zależnie od regionu geograficznego. Celem tej karty informacyjnej jest wsparcie hodowców w doskonaleniu produkcji indyka. Jeżeli nie zaznaczono inaczej, przedstawione w niniejszym dokumencie informacje stanowią własność Hybrid Turkeys. Powielanie lub publikacja tego materiału przy użyciu jakichkolwiek środków wymaga zgody Hybrid Turkeys. [email protected] www.hybridturkeys.com KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 13 ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU Bibliografia 1. Abbott, U.K. 1975. Poultry Digest 446-47. 2. Anonymous. 1971. Denver: Robbins Incubator Company. 3. Anonymous. 1991. Glastonbury, Conn.: Arbor Acres, Inc. 4. D eeming D.C. 2002. Practical aspects of commercial incubation in poultry. Ed. Deeming D.C. Ratite conference books. Pgs. 27-31. 5. E libol O., Brake J. 2006. Poultry Science. vol. 85 no. 8 1433-1437. 6. Elibol, O., and J. Brake. 2004. Br. Poult. Sci. 45: 631-637. 7. E libol O. and J. Brake 2008. Poultry Science 87: 1237-1241. 16. Romanoff, A.L., and A.J. Romanoff. 1972. Pathogenesis of the avian embryo. New York: Wiley-Interscience. 17. Smith TW. Mississippi State University. Publication 1182. 18. Tona, K., O. Onagbesan, B. De Ketelaere, E. Decupere and V. Bruggeman, 2004. J. Appl. Poult. Res., 13: 10-18. 19. Wilson, H. R. 1991. Pgs. 145-156 in Avian Incubation. S.G. Tullett, ed. Butterworth Heinemann, London, UK. 20. Wilson H. R. 2004. Animal Science Department, Florida Cooperative Extension Service, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. 8. F auziah O., Purton MD, Solomon SE, 1996: Br. Poult. Sci. 37, 563-570. 9. Hodgetts B. 1987: Int. Hatch. Pract. 1, (6) 21. 10. Hulet M. 2010. MPF Convention March 16-18. 11. Lam KM, Vasconcelos AC, Bickford AA. 1995. Microb Pathog. 19(3): 169-74. 12. Mauldin J.M., 1999. Poult. Dig. 57, 38-44. 13. Mauldin J. 2009. Breakout Analyses Guide for Hatcheries. Bulletin 1166 Cooperative Extension Service The University of Georgia 14. Proudfoot F.G., Stewart DKR, 1970. Can. J. Anim. Sci. 50, 453-465. 15. Oviedo-Rondon EO, Wineland MJ. 2012. XXIV World´s Poultry Congress 5-9 August – 2012 • Salvador – Bahia – Brazil © Hybrid Turkeys Przedstawione tutaj informacje stanowią jedynie zalecenia, które mogą różnić się zależnie od regionu geograficznego. Celem tej karty informacyjnej jest wsparcie hodowców w doskonaleniu produkcji indyka. Jeżeli nie zaznaczono inaczej, przedstawione w niniejszym dokumencie informacje stanowią własność Hybrid Turkeys. Powielanie lub publikacja tego materiału przy użyciu jakichkolwiek środków wymaga zgody Hybrid Turkeys. [email protected] www.hybridturkeys.com KARTA INFORMACYJNA | ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW W ZAKRESIE WYLĘGU | 14