15_ Autoprezentacja
advertisement
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Podstawy przedsiębiorczości (przedsiębiorczość bez tajemnic) Temat: Autoprezentacja Autoprezentacja W starożytnej Grecji uczono retoryki – sztuki argumentacji, oraz erystyki – umiejętności prowadzenia sporów. Do najwybitniejszych mówców świata starożytnego należeli między innymi Protagoras z Abdery (480 – 410 r. p.n.e.), Demostenes (384 – 322 r. p.n.e.) oraz Cyceron. Demostenes Protagoras z Abdery Autoprezentacja Autoprezentacja - próba zakomunikowania poprzez nasze wypowiedzi, zachowania niewerbalne i działania, kim jesteśmy albo za kogo chcielibyśmy być uważani przez innych. Pierwszym sposobem jest komunikacja werbalna, czyli słowny opis swojej osoby, w taki sposób, aby wywrzeć na innych pożądane wrażenie czy wykreować określony wizerunek. Z opisywaniem samego siebie stykamy się zarówno na rozmowie kwalifikacyjnej, jak również pisząc podanie o przyjęcie do pracy lub życiorys. Autoprezentacja W przypadku autoprezentacji sami decydujemy, które fakty z naszego życia pragniemy ujawnić, a treść naszej wypowiedzi zależy w dużym stopniu od tego, jakie wrażenie pragniemy wywrzeć na słuchaczu. Jeżeli na rozmowie zostaniemy spytani o pełne umiejętności czy doświadczenia, których nie posiadamy - przyznajemy się do tego, ale od razu rekompensując wypowiedź inną, posiadana przez nas umiejętnością podobną do wymaganej. Na rozmowie kwalifikacyjnej możemy spotkać się z wieloma zaskakującymi nas pytaniami, w odpowiedziach których ukryte są nasze postawy - sugerujących, że dana osoba posiada takie a nie inne cechy czy też przynależy do określonej grupy ludzi głoszących określone poglądy. W tej sytuacji nie sterujemy informacją o własnej osobie, ale o ludziach i rzeczach, z którymi jesteśmy powiązani. Autoprezentacja Drugim sposobem prezentacji jest komunikacja niewerbalna, w skład której wchodzą następujące formy: 1) Forma pozajęzykowa/paralingwistyczna, która wiąże się z wszystkimi aspektami wymowy (artykulacji), takimi jak: modulacja, intonacja, zawieszenie głosu, tonacja, tempo mówienia, barwa głosu. 2) Forma proksemiczna, jest to przekazanie wiadomości za pomocą aranżacji przestrzeni. Jej wymiarami są: dystans przestrzenny między nadawcą a odbiorcą, związana z nim postawa ciała, usadowienie. 3) Forma kinezyjna, są to informacje wysyłane przez gesty, wyraz twarzy, kontakt wzrokowy, zmianę postawy, dotyk. Te właśnie informacje wchodzą w skład szeroko rozumianej mowy ciała. Autoprezentacja Uważa się bowiem, że informacje przekazywane przez różne sygnały ciała, szczególnie gdy dotyczą stanów emocjonalnych oraz postaw wobec innych, są w pewien sposób bardziej obiektywne i prawdziwe. Wyraz twarzy – odzwierciedla wszelkie zmiany zachodzące podczas rozmowy, pozwala rozpoznać czy słowa są zrozumiałe, czy słuchacz się z nimi zgadza, jakiego rodzaju reakcje emocjonalne w nim zachodzą. Zalecenie – staraj się zwrócić do rozmówcy całą twarzą. Jeśli twój rozmówca zmieni położenie, podążaj za nim. Ruchy głowy tzn. kiwanie głową, potakiwanie mogą stanowić zachętę dla rozmówcy do kontynuowania wypowiedzi. Dzięki temu masz szansę na uzyskanie dalszych ważnych dla ciebie informacji. Autoprezentacja Spojrzenie – odzwierciedla emocje, bliskość, chęć nawiązania kontaktu. Odgrywa szczególną rolę w okazaniu rozmówcy, że go słuchamy. Zalecenie – utrzymuj cały czas z rozmówcą kontakt wzrokowy. Nie unikaj wzroku rozmówcy, ale też nie wpatruj się uporczywie w oczy drugiej osoby, gdyż może to ją krępować. Uśmiech – uśmiechaj się życzliwie. Sygnalizuj pracodawcy uśmiechem, gdy mówi o sprawach dla ciebie ważnych i ciekawych. Gesty – wykonywane dłońmi plasują się tuż za wyrazem twarzy, jeśli chodzi o ich znaczenie wśród zachowań pozawerbalnych. Służą do podkreślenia komunikatów słownych, a w określonych sytuacjach, w których używanie słów jest utrudnione, mogą je nawet zastępować. Są również wskaźnikiem pewnych stanów emocjonalnych. Przygotowanie się do prezentacji – wprowadzenie Pierwszą rzecz jaką powinieneś zrobić szykując treść prezentacji jest przedstawienie celu wystąpienia i zagadnienia, o których będzie się mówić. To jest jedno, dwa zdania, w których zawierasz meritum całej prezentacji i przekazujesz swoim słuchaczom komunikat: „O tym jest ta prezentacja i to jest to, na czym mi zależy byście zapamiętali”. Dzięki myśli przewodniej od razu ukierunkowuje się wypowiedź i ułatwia przyswajanie informacji swoim słuchaczom. Myśl przewodnia (CEL PREZENTACJI) jest również dużym ułatwieniem podczas tworzenia prezentacji: jest niczym kompas, który wskazuje właściwy kierunek, jakim należy podążać, by osiągnąć zamierzony cel. Dzięki temu porządkuje się treści, które chce się przekazać, podkreśla się te najważniejsze. Przygotowanie się do prezentacji – wprowadzenie Plan prezentacji Napisz wszystko na kartce nie zapominając o najmniejszych detalach. Zapoznaj się dobrze z treścią a następnie podziel materiał na części, nadając każdej tytuł lub punkt. Treść podzielona na części Na początku poinformuj słuchaczy o temacie wystąpienia. Przygotowany plan w punktach przedstaw tak, aby słuchacze mogli swobodnie śledzić tok prezentacji i trzymaj się konsekwentnie przedstawionej struktury prezentacji. Przedstaw główne tezy wystąpienia i dokonaj analizy problemu. Podsumowanie każdej części Po omówieniu każdej części przypominasz najważniejsze elementy co służy lepszemu ich zrozumieniu i zapamiętywaniu. Przygotowanie się do prezentacji – wprowadzenie Przejścia do kolejnych części Przedstawiasz związki występujące między częściami prezentacji, dbając o ich spójność i logikę. Zakończenie Dokonujesz podsumowania całości, wyjaśniasz ewentualne wątpliwości. Wnioski Powracasz do głównych tez, podajesz wnioski, uzasadniasz dlaczego prezentowany projekt jest ważny i wartościowy dla słuchaczy. Pytania Poproś swoich odbiorców na początku prezentacji, aby w przypadku wątpliwości zadawali pytania na koniec prezentacji. Przygotowanie się do prezentacji – wprowadzenie Praktyka Zanim staniesz przed dużą grupą osób i zaczniesz prezentację, poćwicz przed lustrem oraz przed rodzicami lub przyjaciółmi. Pamiętaj, że im więcej będziesz ćwiczyć tym pewniej będziesz się czuć przedstawiając swój materiał docelowej grupie osób. Czas Powinno się wiedzieć, ile czasu może trwać prezentacja. Nie może być zbyt długa – maksimum 15 minut. Ważne jest, żeby nie przekroczyć zaplanowanego czasu prezentacji. Dlatego ważne jest przećwiczenie przygotowanej prezentacji. Prezentacja Przygotowanie prezentacji Stwórz swoją prezentację multimedialną ( np. Power Point). Nie zapomnij o dobraniu odpowiednich kolorów, wykresów, zdjęć oraz innych elementów, które podniosą wartość Twojego materiału (możesz również dodać dźwięk). Pamiętaj, że Twoja prezentacja powinna być jak najbardziej zrozumiała i przedstawiona w taki sposób, aby przedstawione przez ciebie informacje dotarły do jak największej liczby osób. Każdy przyswaja sobie nowe treści w inny sposób dlatego tak ważne są oprócz słowa mówionego, słowo pisane, wykresy, zdjęcia, animacje czy dźwięk. Nie przesadzaj jednak z efektami, aby nie odciągnęły one uwagi odbiorców od najistotniejszych informacji, które masz im do przekazania. Prezentacja Postawa Podczas prezentacji ważna jest nasza postawa. Sposób siedzenia, pozostawanie w pozycji stojącej oraz sposób chodzenia mogą stanowić wyraz stanu emocjonalnego oraz wskazywać na postawę i uczucia wobec siebie samego i innych osób. Zalecenie - nie krzyżuj rąk i nóg, nie zaciskaj dłoni np. na długopisie, nie kul się, nie rób pozycją ciała bariery między tobą a pracodawcą. Sztywna postawa może sprawiać wrażenie napięcia, niepewności, przeżywanego stresu. Pochyl się lekko do przodu, w stronę rozmówcy. To sygnalizuje, że utrzymujesz kontakt, że mówi on rzeczy interesujące. Twoje odchylenie do tyłu może być odebrane jako dezaprobata. Prezentacja Wygląd zewnętrzny - wprowadza ważne elementy do komunikacji. Ubiór - przekazuje wiadomość o tym, jak postrzegamy samych siebie. Ubranie stanowi wizytówkę każdego z nas i w dużym stopniu wpływa na to, jak jesteśmy odbierani przez otoczenie. Zupełnie inaczej będzie postrzegany mężczyzna ubrany w garnitur niż ten sam odziany w podarte dżinsy. Podobnie kobieta ubrana w garsonkę w porównaniu ze strojem znacznie swobodniejszym czy wręcz wyzywającym. Ponadto ubiór wywiera wpływ nie tylko na obserwatora, ale także na właściciela - "dobrze wyglądam - dobrze się czuję". Prezentacja Mów zrozumiale ponieważ mówisz do ludzi i dla ludzi. Rób wszystko, żeby cię rozumieli. Rozmawiaj z nimi a nie przemawiaj. Używaj poprawnego języka, bez żargonu i obcych słów. Załóż, że temat, który omawiasz jest nowy dla twojej publiczności. Mów powoli i spokojnie (ale nie beznamiętnie). Pokaż jak dobrze znasz się na temacie ale się nie przechwalaj. Pracuj głosem. Zmieniaj tempo wypowiedzi i natężenie głosu. Obserwuj reakcje słuchaczy. Wyjaśniaj pojęcia i słowa, które mogą być niezrozumiałe dla słuchaczy. Znaj swoją publiczność . Wiedz do kogo mówisz. Kim są słuchacze. Czego oczekują. Dlaczego przyszli. Jak do nich trafić. Mów ich językiem, patrz ich oczami. Wczuj się w ich sytuację. Dostosuj język prezentacji i poziom merytoryczny do możliwości słuchaczy. Struktura wypowiedzi Należy pamiętać o powitaniu zaproszonych gości i przedstawieniu się. W wypowiedzi powinny dominować zdania o jasnej i logicznej konstrukcji, niezbyt długie. Należy pamiętać, że optymalna uwaga słuchacza może utrzymywać się nieprzerwanie przez około 10 minut. Wypowiedź nadmiernie przeładowana ozdobnikami przestaje być czytelna i razi sztucznością. Ważny jest sposób mówienia. Należy unikać zbyt szybkiego mówienia. Odpowiednia intonacja głosu i akcentowanie najistotniejszych myśli sprawiają, że wypowiedź staje się interesująca i przekonująca. Dyskusja – debata Do dyskusji i debaty trzeba się przygotować równie starannie, jak do prezentacji lub przemówienia. Należy określić własne stanowisko wobec omawianego problemu. W trakcie dyskusji należy posługiwać się rzeczowymi argumentami, popartymi konkretnymi przykładami. Nie wolno zmieniać tematu dyskusji ani atakować przeciwnika personalnie. Należy się skupić wyłącznie na jego argumentach. Nie należy przerywać wystąpień innych mówców. Uczestnicy debaty powinni wykazać postawę poszanowania dla odmiennych poglądów. Techniki wywierania wpływu na innych Technika Opis Technika prośby Polega na tym, że prosi się kogoś o oddanie przysługi Technika groźby Polega na tym, że pracownikowi przedstawia się sankcje, jakie poniesie, gdy nie będzie się zachowywał zgodnie z naszymi oczekiwaniami Technika zaangażowania i konsekwencji Polega na umiejętności nakłaniania pracownika do zaangażowania się w realizację zadań Technika wzajemności Polega na tym, że każdy człowiek stara się odwdzięczyć osobie, która dostarczyła mu jakiegoś dobra Technika kontrastu Polega na tym, że przedstawia się pracownikowi dwie możliwości Technika niedostępności Polega na takim przedstawieniu pracownikowi propozycji, z której wynika, że jeżeli od razu się nie zdecyduje, to będzie ono dla niego nieosiągalna Technika sympatii Unikaj! • nie podtrzymywania kontaktu wzrokowego, • obojętnego wyrazu twarzy, • zamkniętej pozycji ciała - skrzyżowanie rąk, nóg, ściskanie przedmiotu, • wiercenia się na krześle, • ziewania, • pocieranie oczu, uszu, • drapania się w kark, • poprawiania kołnierzyka, • dotykania podbródka, policzków, • trzymania torebek, teczek - ( sprawia wrażenie bariery między sobą a rozmówcą; postawa defensywna). Literatura 1. Komosa A.: Szkolny słownik ekonomiczny. Ekonomik 2002, 2. Biernacka M., Korba J., Smutek Z.: Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik do liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Wyd. II. Operon, Gdynia 2009, 3. http://pl.wikipedia.org 4. Gregorczyk S., Romanowska M., Sopińska A., Wachowiak P.: Przedsiębiorczość bez tajemnic. Podręcznik do nauczania podstaw przedsiębiorczości dla liceum i technikum. WSiP 2009, 5. J. Detz, Sztuka przemawiania. Nie co mówić, ale jak mówić, GWP, Gdańsk, 2001.
