Załącznik do Zarządzenia Nr NE/0161-1/01/08. Dyrektora Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Knurowie z dnia 14.07.2008 r. DOKUMENTACJA PRZYJĘTYCH ZASAD (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI DLA MIEJSKIEGO OŚRODKA SPORTU I REKREACJI W KNUROWIE. Niniejsza dokumentacja opisuje zasady prowadzenia rachunkowości przyjęte przez MOSiR w Knurowie. Ich przestrzeganie jest jednym z warunków zapewnienia kontroli finansowej oraz możliwości sporządzania niezbędnej sprawozdawczości finansowej i budżetowej, odzwierciedlającej rzetelnie sytuację majątkową i finansową Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Knurowie. §1 Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji zobowiązany jest prowadzić rachunkowość zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz.591 z późn.zm.) oraz Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych(Dz. U. Nr 142, poz.1020 z późn.zm.) MIEJSCE PROWADZENIA KSIĄG RACHUNKOWYCH. Księgi rachunkowe Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Knurowie prowadzone są w siedzibie Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Knurowie przy ul. Sztygarskiej-Hala Sportowa. WSKAZANIE ROKU OBROTOWEGO I OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO. Określa się, że: 1. Rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy. 2. Okresem sprawozdawczym jest miesiąc kalendarzowy. 3. Zamknięcie ksiąg rachunkowych następuje do 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy. 4. Za okresy miesięczne sporządza się sprawozdania: Rb – 27S, Rb - 28S 5. Za okresy kwartalne sporządza się sprawozdania: Rb -27S, Rb – 28S, Rb – N, Rb - Z 6. Za rok składa się sprawozdania: Rb – 27S, Rb – 28S, Rb – N, Rb – Z, Rb – ST 7. Sprawozdanie finansowe obejmuje: bilans rachunek zysków i strat wariant porównawczy zestawienie zmian w funduszu jednostki §3 ZASADY WYCENY AKTYWÓW I PASYWÓW Aktywa i pasywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy, według zasad określonych w ustawie o rachunkowości oraz w przepisach szczególnych wydanych na podstawie ustawy o finansach publicznych według niżej przedstawionych zasad. 1. Wartości niematerialne i prawne. 1.1 Wartości niematerialne i prawne są to nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki. Na dzień bilansowy wartości niematerialne i prawne wycenia się w wartości początkowej pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne. Wartość początkową dla wartości niematerialnych i prawnych stanowią: koszt wytworzenia lub cena nabycia. 1.2 Wartości niematerialne i prawne otrzymane nieodpłatnie na podstawie decyzji właściwego organu mogą być wyceniane w wartości określonej w tej decyzji, zaś nabyte z własnych środków wprowadza się do ewidencji w cenie nabycia. 2. Rzeczowe aktywa trwałe. 2.1. Są to aktywa o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Aktywa trwałe stanowią: - środki trwałe, które są umarzane według stawek amortyzacyjnych określonych w odrębnych przepisach - pozostałe środki trwałe, o wartości nie przekraczającej 3.500,00 zł., dla których odpisy amortyzacyjne są dokonywane w 100 % ich wartości w miesiącu oddania ich do użytkowania. 2.2. Na dzień bilansowy środki trwałe wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia pomniejszonych o odpisy umorzeniowe. 2.3. Zakupowane środki trwałe wycenia się według ceny nabycia lub ceny zakupu, jeśli koszty zakupu nie stanowią istotnej wartości. Cena nabycia obejmuje: cenę zakupu(bez odliczanego podatku VAT), koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania wraz z kosztami transportu, załadunku, rozładunku pomniejszoną o rabaty, upusty i tym podobne. 2.4. Środki trwałe przyjęte po zakończeniu robót inwestycyjnych wycenia się w wartości wszystkich poniesionych na dany obiekt kosztów, poniesionych przed jego przyjęciem do używania w stanie kompletnym. 2.5. Środki trwałe ujawnione w wyniku inwentaryzacji wycenia się w wartości wynikającej z posiadanych dokumentów z uwzględnieniem zużycia, a przy ich braku według wartości godziwej. 2.6. Środki trwałe i pozostałe środki trwałe otrzymane nieodpłatnie na podstawie decyzji właściwego organu mogą być wyceniane w wartości określonej w tej decyzji. 2.7. Pozostałe środki trwałe ujmuje się w ewidencji w wartości początkowej, na którą składają się cena nabycia lub koszt wytworzenia. 3. Inwestycje. 3.1.Inwestycje (środki trwałe w budowie) to koszty poniesione w okresie budowy, montażu, przystosowania, ulepszenia i nabycia podstawowych środków trwałych. 3.2. Do kosztów inwestycji zalicza się w szczególności koszty: dokumentacji projektowej badań geodezyjnych i innych przygotowania terenu pod budowę opłaty z tytułu użytkowania gruntów i terenów w okresie budowy założenia stref ochronnych i zielonych nadzoru autorskiego i inwestorskiego ubezpieczeń majątkowych obiektów w trakcie budowy inne koszty bezpośrednio związane z budową 4. Należności. 4.1.Należności długoterminowe to należności, których termin spłaty przypada w okresie dłuższym niż rok od dnia bilansowego. Wyceniane są w kwocie wymagającej zapłaty, a więc łącznie z należnymi odsetkami, pomniejszonej o ewentualne odpisy aktualizujące ich wartość według zasady ostrożności. 4.2. Jeżeli spłata należności ma nastąpić ratami, to raty płatne w roku obrotowym następującym po dniu bilansowym oraz raty zaległe wykazuje się we właściwej pozycji B.II aktywów, zaś resztę należności, płatną w okresie powyżej roku, w poz. A.III bilansu jednostki. 4.3. Należności krótkoterminowe to należności o terminie spłaty krótszym od jednego roku od dnia bilansowego. Wyceniane są na dzień bilansowy w wysokości wymaganej zapłaty, czyli łącznie z wymagalnymi odsetkami z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny, tj. w wysokości po pomniejszeniu o ewentualne odpisy aktualizujące. Odpisy aktualizujące rachunkowości, z należności wyjątkiem generalnie odpisów tworzone są aktualizujących na wartość podstawie należności ustawy o funduszy utworzonych na podstawie ustaw, które obciążają te fundusze. Odpisy aktualizujące należności dokonywane są najpóźniej na dzień bilansowy. 4.4. Odsetki od należności ujmuje się w księgach rachunkowych w momencie ich zapłaty. Pod datą ostatniego dnia kwartału ujmuje się odsetki od należności należnych na koniec tego kwartału. 5. Zobowiązania. 5.1. Zobowiązania wycenia się na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty. 6. Środki pieniężne i rachunki bankowe. 6.1. Środki pieniężne bez względu na miejsce i moment powstania, wykazuje się w w wartości nominalnej. 7. Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów. 7.1. Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów to koszty juz poniesione, ale dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych. Rozliczeń kosztów dokonuje się na podstawie zasady istotności. 8. Rozliczenia międzyokresowe bierne w jednostce nie występują. §4 ZASADY USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO. Na wynik finansowy netto składa się wynik na działalności operacyjnej, operacjach finansowych i operacjach nadzwyczajnych. a) wynik na działalności operacyjnej jest to różnica między sumą należnych przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i innych składników majątku wyrażonych w rzeczywistych cenach sprzedaży z uwzględnieniem dotacji, upustów, rabatów i innych zwiększeń lub zmniejszeń oraz zrealizowanych pozostałych przychodów operacyjnych, a wartością sprzedanych składników majątku według kosztów wytworzenia lub w cenach zakupu, powiększonych o przypadające od sprzedaży podatki obciążające sprzedawcę oraz całości poniesionych kosztów ogólnego zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych, b) wynik na operacjach finansowych jest to różnica między należnymi przychodami z operacji finansowych a kosztami operacji finansowych, c) wynik na operacjach nadzwyczajnych jest to różnica między zrealizowanymi zyskami nadzwyczajnymi, a poniesionymi stratami nadzwyczajnymi. Przez zysk i straty nadzwyczajne należy rozumieć skutki finansowe zdarzeń powstających niepowtarzalnie, poza zwykłą działalnością jednostki, a w szczególności spowodowanych zdarzeniami losowymi, zaniechaniem lub zawieszeniem pewnego rodzaju działalności oraz postępowaniem układowym lub naprawczym. W końcu roku obrotowego pod datą 31 grudnia księguje się: 1. na stronie Wn konta 860: - sumy poniesionych w roku obrotowym kosztów ujętych na koncie 400, 401 - koszty operacji finansowych (Ma konto 750) - pozostałe koszty operacyjne (Ma konto 760) 2. na stronie Ma konta 860: - przychody ze sprzedaży towarów (Wn konto 730) - przychody finansowe (Wn konto 750) - pozostałe przychody (Wn konto 760) - pokrycie kosztów amortyzacji (Wn konto 761) Saldo konta 860 wykazuje na koniec roku obrotowego wynik finansowy: saldo Wn – to strata netto saldo Ma – to zysk netto W roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego saldo konta 860 przeksięgowuje się na konto 800 – Fundusz jednostki. §5 ZASADY DOKONYWANIA ODPISÓW UMORZENIOWYCH (amortyzacyjnych). 1. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne umarza się i amortyzuje, przy zastosowaniu stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych albo stawek określonych przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego. 2. Jednorazowo, poprzez wpisanie w koszty, w miesiącu przyjęcia składników majątkowych do używania umarza się m.in.: - odzież roboczą - meble i dywany - pozostałe środki trwałe (wyposażenie) oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nie przekraczającej 3.500,00 zł. 3. Nie umarza się gruntów. 4. Umarza się i amortyzuje środki trwałe i wartości niematerialne i prawne jednorazowo , za okres całego roku. 5. Odpisów umorzeniowych dokonuje się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu przyjęcia środka trwałego do używania. 6. Dla żadnych środków trwałych nie dokonuje się odpisów z tytułu trwałej utraty wartości. §6 ZASADY EWIDENCJI FINANSOWO-KSIĘGOWEJ. 1. Koszty działalności podstawowej jednostki ujmuje się na kontach syntetycznych zakładowego planu kont w układzie rodzajowym. 2. Do kont syntetycznych kosztów prowadzi się ewidencję analityczną według rodzajów klasyfikacji budżetowej z dalszym podziałem według podziałek paragrafowych klasyfikacji budżetowej, miejsc powstania kosztów i pozycji występujących w planie finansowym jednostki. 3. Koszty rodzajowe podlegają rozliczeniu na kontach zespołu 4 „Koszty według rodzajów” planu kont. 4. Rozliczenie kosztów dotyczących późniejszych okresów prowadzone jest według zasady istotności. Zapisy są dokonywane zbiorczo na koniec okresu sprawozdawczego, na podstawie prowadzonej kartoteki (załącznik nr 1) Pod datą 31 grudnia saldo konta 490 przenosi się na konto 860 jako korektę kosztów poniesionych w okresie. 5. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegają ewidencji wartościowej na kontach majątkowych zakładowego planu kont oraz ewidencji ilościowej w księgach inwentarzowych. 6. Pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o cenie zakupu nie przekraczającej 3.500,00 zł. i nie niższej niż 350,00 zł. odnosi się w koszty w momencie zakupu. Podlegają one ewidencji ilościowo-wartościowej. 7. Rzeczowe składniki majątkowe, których wartość nie przekracza 350,00 zł. podlegają zaliczeniu w pełnej wysokości w koszty, w momencie zakupu, i nie musi być dla nich prowadzona ewidencja ilościowo-wartościowa. Można uznaniowo także uznać taki składnik majątkowy jako pozostały środek trwały i wprowadzić go do ewidencji ilościowo-wartościowej. §7 SPOSÓB PROWADZENIA KSIĄG RACHUNKOWYCH. 1. Księgi rachunkowe prowadzone są w siedzibie jednostki. 1. Księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald, które tworzą: a) dziennik, b) konta księgi głównej-ewidencji syntetycznej, c) konta ksiąg pomocniczych-ewidencji analitycznej, d) zestawienie obrotów i sald księgi głównej oraz sald ksiąg pomocniczych, e) wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz). 2. Wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe określa załącznik nr 2 do niniejszej Dokumentacji. 3. Na koniec każdego okresu sprawozdawczego sporządzane jest zestawienie obrotów i sald księgi głównej. Na koniec roku także ksiąg pomocniczych. 4. Księga główna (konta syntetyczne) prowadzona jest w sposób spełniający następujące zasady: podwójnego zapisu systematycznego i chronologicznego rejestrowania zdarzeń gospodarczych zgodnie z zasadą memoriałową, z wyjątkiem dochodów i wydatków, które ujmowane są w terminie ich zapłaty, niezależnie od rocznego budżetu, którego dotyczą powiązania dokonywanych w niej zapisów z zapisami w dzienniku błędy księgowe koryguje się stornem czerwonym 5. Księgi pomocnicze (konta analityczne) stanowią zapisy uszczegóławiające dla wybranych kont księgi głównej. Zapisy na kontach analitycznych dokonywane są zgodnie z zasadą zapisu powtarzalnego. 6. Konta pozabilansowe pełnią funkcję informacyjno – kontrolną. Ujmowane są na nich: środki trwałe postawione w stan likwidacji, plan finansowy wydatków budżetowych, zaangażowanie środków na wydatki budżetowe roku bieżącego, zaangażowanie środków na wydatki budżetowe przyszłych lat. 7. Do prowadzenia ksiąg rachunkowych wykorzystywany jest program komputerowy: Symfonia: Finanse i Księgowość Premium, zapewniający powiązanie poszczególnych zbiorów ksiąg rachunkowych w jedną całość odzwierciedlającą dziennik i księgę główną. Wykaz kont księgi głównej Zespół 0 - „Majątek trwały” 011 – Środki trwałe 013 – Pozostałe środki trwałe 020 – Wartości niematerialne i prawne 071 – Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 072 – Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 080 – Środki trwałe w budowie Zespół 1 - „Środki pieniężne i rachunki bankowe” 101 – Kasa 102 – Kasa ZFŚS 130 – Rachunek bieżący jednostki budżetowej 135 – Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia 139 – Inne rachunki bankowe 140 – Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne Zespół 2 - „Rozrachunki i roszczenia” 201 – Rozrachunki z dostawcami 221 – Należności z tytułu dochodów budżetowych 222 – Rozliczenie dochodów budżetowych 223 – Rozliczenie wydatków budżetowych 225 – Rozrachunki z budżetami 229 – Pozostałe rozrachunki publiczno – prawne 231 – Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 234 – Pozostałe rozrachunki z pracownikami 240 – Pozostałe rozrachunki 290 – Odpisy aktualizujące należności Zespół 3 - „Materiały i towary” 300 – Rozliczenie zakupu Zespół 4 - „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie” 400 – Koszty według rodzajów 401 – Amortyzacja 490 – Rozliczenie kosztów Zespół 6 - „Produkty” 640 – Rozliczenie międzyokresowe kosztów Zespół 7 - „Przychody i koszty ich uzyskania” 730 – Sprzedaż towarów i wartość ich zakupu 750 – Przychody i koszty finansowe 760 – Pozostałe przychody i koszty 761 - Pokrycie amortyzacji Zespół 8 - „Fundusze, rezerwy i wynik finansowy” 800 – Fundusz jednostki 810 – Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje 851 – Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych 860 – Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy Konta pozabilansowe 900 – Techniczne pozabilansowe 905 – Techniczne pozabilansowe 980 – Plan finansowy wydatków budżetowych 998 – Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego 999 – Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat §8 ZASADY KLASYFIKACJI ZDARZEŃ, PROWADZENIA KONT KSIEGI GŁÓWNEJ I KONT POMOCNICZYCH ORAZ ICH POWIAZAŃ Z KSIĘGĄ GŁÓWNĄ. Zapisy zdarzeń gospodarczych ujmowane są w księgach rachunkowych na kontach syntetycznych i analitycznych, w układzie rodzajowym na kontach zespołu 400 „Koszty według rodzajów” z rozbiciem na rozdziały i paragrafy według klasyfikacji budżetowej z uszczegółowieniem co do obsługiwanych obiektów i pozycji występujących w planie finansowym jednostki. Konta księgi głównej zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej obejmuje się ujęcie zrealizowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku, zdarzeń zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej. Do kont księgi głównej są prowadzone konta ksiąg pomocniczych (analitycznych) zawierające zapisy będące uzupełnieniem i uszczegółowieniem zapisów w księdze głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg-komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej. Konta ksiąg pomocniczych prowadzi się dla: 1. Środków trwałych oraz dokonywanych dla nich odpisów amortyzacyjnych – wg klasyfikacji rodzajowej GUS. 2. Rozrachunków z kontrahentami – wg kontrahentów. 3. Rozrachunków z budżetami – wg zobowiązań podatkowych. 4. Rozrachunków publiczno-prawnych – wg tytułów ubezpieczeń społecznych. 5. Rozrachunków z pracownikami – wg należności i zobowiązań wobec pracowników z tytułów innych niż wynagrodzenia. 6. Kosztów i wydatków: - wg rodzajów i paragrafów z uszczegółowieniem co do obiektów i pozycji w planie finansowym jednostki - wg kolejno numerowanych faktur zakupu i innych dokumentów, niezbędnych do wyceny składników aktywów i pasywów oraz do celów podatkowych, 7. Realizowanej sprzedaży: wg rodzajów i paragrafów z uszczegółowieniem co do określenia rodzaju dochodów i miejsca powstania dochodów, wg kolejno numerowanych faktur własnych, niezbędnych do celów podatkowych. Zasady klasyfikacji zdarzeń. Konto 011 – Środki trwałe. Konto 011 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych związanych z wykonywaną działalnością jednostki, które nie podlegają ujęciu na koncie 013 Na stronie Wn konta 011 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma zmniejszenia stanu i wartości początkowej środków trwałych, z wyjątkiem umorzenia środków trwałych, które ujmuje się na koncie 071. Konto 011 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków trwałych w wartości początkowej. Zwiększenie środków trwałych następuje pod datą ich przyjęcia. Ujawnione nadwyżki środków trwałych wprowadza się do ksiąg pod datą ich zinwentaryzowania. Zakupiony środek trwały wprowadza się do ewidencji w cenie nabycia, która obejmuje: cenę zakupu należną sprzedającemu pomniejszoną o ewentualne rabaty, upusty i inne zmniejszenia, koszty transportu, załadunku i wyładunku, koszty przystosowania, montażu i innych czynności poprzedzających oddanie do używania obciążający zakup podatek VAT Otrzymane nieodpłatnie środki trwałe od samorządu terytorialnego wprowadza się w wartości określonej w decyzji właściwego organu o przekazaniu. Zmniejszenie stanu środków trwałych następuje pod datą postawienia ich w stan likwidacji, ujawnienia niedoboru, sprzedaży(data wydania kupującemu) lub nieodpłatnego przekazania. W dokumencie przyjęcia środka trwałego powinno być określone: tytuł przekazania, źródło pochodzenia, data przyjęcia do używania, nazwa, wartość ewidencyjna, oświadczenie czy jest on w stanie kompletnym i zdatnym do używania wartość dotychczasowego umorzenia (w przypadku np przejęcia środka trwałego w trwały zarząd) Dowodami rozchodu są najczęściej protokoły postawienia w stan likwidacji, protokoły zdawczoodbiorcze, protokoły szkody lub pokwitowanie odbioru kupującego. Podstawą do rozchodu zużytych środków trwałych jest protokół postawienia w stan likwidacji. Protokół powinien zawierać: przyczyny likwidacji, propozycje dotyczące sposobu likwidacji. Od dnia postawienia w stan likwidacji do przeprowadzenia ostatecznej likwidacji środki te wskazane jest ewidencjonować na koncie pozabilansowym pod nazwą „środki trwałe w likwidacji”. Do konta 011 prowadzi się ewidencję szczegółową według grup statystycznych środków trwałych, pozwalającą ustalić wartość początkową poszczególnych środków trwałych i ewentualnego jej zwiększenia lub zmniejszenia, pozwalającą ustalić komórkę organizacyjną w której znajduje się dany środek trwały, pozwalającą na obliczenie amortyzacji i umorzenia poszczególnych środków trwałych. Konto 013 - Pozostałe środki trwałe. Konto 013 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej pozostałych środków trwałych, nie podlegających ujęciu na koncie 011, wydanych do użytkowania na potrzeby działalności podstawowej jednostki, które podlegają umorzeniu w pełnej wartości w miesiącu wydania do użytkowania. Na stronie Wn konta 013 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma zmniejszenia stanu i wartości początkowej pozostałych środków trwałych znajdujących się w używaniu, z wyjątkiem umorzenia ujmowanego na koncie 072. Na koncie 013 ewidencjonuje się składniki majątkowe bez względu na wartość początkową: odzież i umundurowanie, meble i dywany oraz o wartości od 350,00 zł. do 3.499,99 zł. składniki majątkowe o wartości początkowej poniżej 350,00 zł. nie podlegają ewidencji ilościowo wartościowej. Konto 013 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość środków trwałych znajdujących się w używaniu w wartości początkowej. Pozostałe środki trwałe w używaniu ujmuje się na koncie 013 w wartości początkowej, na która składają się cena nabycia lub koszt wytworzenia. Konto 020 – Wartości niematerialne i prawne. Konto 020 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych. Na stronie Wn konta 020 ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma wszelkie zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, z wyjątkiem umorzenia ujmowanego na koncie 071 i 072. Wartości niematerialne i prawne, bez względu na wartość początkową księguje się na koncie 020. Wartości niematerialne i prawne o wartości początkowej niższej niż 3.500,00 umarza się jednorazowo, spisując całą wartość w koszty w miesiącu przyjęcia do używania, księgując umorzenie na koncie 072. Modyfikacja (aktualizacja) programu, zależnie od jego ceny, stanowi albo samodzielny tytuł wartości niematerialnych i prawnych albo, jeśli jest poniżej 3.500,00 zł. zaliczana jest bezpośrednio w koszty. Do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na wartość początkową, prowadzona jest ewidencja ilościowo-wartościowa. Do konta 020 prowadzona jest szczegółowa ewidencja poszczególnych składników wartości niematerialnych i prawnych umożliwiająca rozliczenie osób odpowiedzialnych za ich stan. Konto 071- Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Konto 071 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które podlegają umorzeniu według stawek amortyzacyjnych. Odpisy umorzeniowe są dokonywane w księgach jednorazowo, za okres całego roku, w korespondencji z kontem 401. Ewidencja umorzenia jest połączona ze szczegółową ewidencją podstawowych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Umorzenie środków trwałych nalicza się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki przyjęto do używania, i do końca miesiąca, w którym następuje zrównanie wysokości umorzenia z ich wartością początkową lub w którym środki trwałe postawiono w stan likwidacji, sprzedano lub stwierdzono ich niedobór. Na stronie Ma konta 071 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn zmniejszenia umorzenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Konto 071 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Konto 072- Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Konto 072 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej pozostałych środków trwałych oraz pozostałych wartości niematerialnych i prawnych, podlegających umorzeniu jednorazowo w pełnej wartości, w miesiącu wydania ich do używania. Umorzenie księgowane jest w korespondencji z kontem 400. Na stronie Ma konta 072 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn zmniejszenia umorzenia wartości początkowej pozostałych środków trwałych oraz pozostałych wartości niematerialnych i prawnych. Odpisy umorzeniowe są dokonywane w korespondencji z kontem 400. Konto 072 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych umorzonych w pełnej wartości w miesiącu wydania ich do używania. Saldo konta musi się równać sumie sald kont 013 oraz 020 w części odnoszącej się do pozostałych wartości niematerialnych i prawnych. Konto 080- Inwestycje(środki trwałe w budowie). Konto 080 służy do ewidencji kosztów inwestycji rozpoczętych oraz rozliczenia kosztów inwestycji na uzyskane efekty. Ewidencja szczegółowa do konta 080 powinna być prowadzona dla poszczególnych zadań inwestycyjnych. Konto może wykazywać saldo Wn, które oznacza koszty inwestycji nie zakończonych. Na stronie Wn konta 080 ujmuje się w szczególności poniesione koszty dotyczące inwestycji, poniesione koszty dotyczące przekazanych do montażu, lecz jeszcze nie oddanych do używania maszyn, urządzeń oraz innych przedmiotów zakupionych od kontrahentów, poniesione koszty ulepszenia środka trwałego, które powodują zwiększenie jego wartości użytkowej. Po stronie Ma konta 080 ujmuje się wartość uzyskanych efektów inwestycyjnych w postaci przyjętych do używania środków trwałych oraz sfinansowanych ze środków na inwestycje wartości niematerialnych i prawnych. Na koncie 080 księguje się także rozliczenie kosztów dotyczących zakupów gotowych środków trwałych. Na koncie 080 prowadzona jest ewidencja zapewniająca wyodrębnienie kosztów poszczególnych inwestycji. Konto 101-Kasa. Konto 101 służy do ewidencji gotówki znajdującej się w kasach jednostki. Na stronie Wn konta 101 ujmuje się wpływy gotówki oraz nadwyżki kasowe, a na stronie Ma rozchody gotówki i niedobory kasowe. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 101 powinna umożliwić ustalenie stanu gotówki w kasie Konto 101 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan gotówki w kasie. Obroty gotówkowe podlegają ujęciu w raporcie kasowym w dniu rzeczywistego przychodu lub rozchodu gotówki z kasy. Wszystkie przychody i rozchody gotówki w kasie ujmuje się codziennie w dniu ich dokonania w prowadzonej na bieżąco ewidencji, zwanej raportem kasowym. Konto 102-Kasa ZFŚS Konto 102 służy do ewidencji gotówki z ZFŚS, znajdującej się w kasie jednostki. Na stronie Wn ujmuje się wpływy gotówki, na stronie Ma rozchody gotówki. Konto 130-Rachunki bieżące jednostek budżetowych. Konto 130 służy do ewidencji stanu środków budżetowych oraz obrotów na rachunku bankowym jednostki budżetowej z tytułu wydatków i dochodów (wpływów) budżetowych. Na stronie Wn ujmuje się wpływy : 1) środków otrzymanych na realizację wydatków budżetowych zgodnie z planem finansowym, w korespondencji z kontem 223, 2) zwrotu wydatków roku bieżącego, 3) z tytułu zrealizowanych przez jednostkę budżetową dochodów budżetowych (ewidencja szczegółowa według podziałek klasyfikacji dochodów budżetowych) w tym także z tytułu zwrotu wydatków lat ubiegłych, w korespondencji z kontem 101,221 lub innym właściwym kontem, 4) przejściowo zarachowanych na ten rachunek środków z tytułu błędów bankowych lub niewłaściwie oznaczonych wpłat. Na stronie Ma konta 130 ujmuje się: 1) zrealizowane wydatki budżetowe zgodnie z planem finansowym jednostki budżetowej, w tym również środki pobrane do kasy na realizację wydatków budżetowych(ewidencja szczegółowa według podziałek klasyfikacji wydatków budżetowych), w korespondencji z właściwymi kontami 2) okresowe przelewy dochodów budżetowych do budżetu, w korespondencji z kontem 222, 3) zwrot nadpłat i zwroty nienależnie pobranych kwot. Zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie wyciągów bankowych. Na koncie 130 obowiązuje zachowanie zasady czystości obrotów, co oznacza, że do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat, korekt wprowadza się dodatkowo techniczny zapis ujemny po obu stronach konta. Konto 130 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków budżetowych na rachunku bieżącym jednostki budżetowej. Saldo konta 130 równe jest saldu sald wynikających z ewidencji szczegółowej prowadzonej dla kont: 1) wydatków budżetowych: konto 130 w zakresie wydatków budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków budżetowych otrzymanych na realizację wydatków budżetowych, a nie wykorzystanych do końca roku, 2) dochodów budżetowych, konto 130 w zakresie dochodów budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków budżetowych z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych, które do końca roku nie zostały przelane do budżetu. Saldo konta 130 ulega likwidacji przez księgowanie przelewu: 1) środków budżetowych niewykorzystanych do końca roku, w korespondencji z kontem 223, 2) do budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz nie przelanych do końca roku, w korespondencji z kontem 222. Analityczna ewidencja do konta 130 jest prowadzona z wyodrębnieniem: dochodów budżetowych, wydatków budżetowych, według podziałów klasyfikacji budżetowej. Konto 135 – Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia. Konto 135 służy do ewidencji środków funduszy specjalnego przeznaczenia, a w szczególności zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Na stronie Wn konta 135 ujmuje się wpływy środków na rachunek bankowy, a na stronie Ma wypłaty środków z rachunku bankowego. Konto 135 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunku bankowym. Konto 139 – Inne rachunki bankowe. Konto 139 służy do ewidencji operacji dotyczących środków pieniężnych wydzielonych na innych rachunkach bankowych niż rachunki bieżące i rachunki środków specjalnego przeznaczenia. Na koncie 139 prowadzi się ewidencję szczegółową do każdego wyodrębnionego rachunku bankowego. Na koncie 139 dokonuje się księgowań na podstawie dowodów bankowych. Na stronie Wn konta 139 ujmuje się wpływy wydzielonych środków pieniężnych. Na stronie Ma konta 139 ujmuje się wypłaty środków pieniężnych dokonywane z wydzielonych rachunków bankowych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 139 zapewnia podział wydzielonych środków na rodzaje, a także według kontrahentów(konto 139-1 Wpłaty wadium). Konto 139 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych znajdujących się na innych rachunkach bankowych. Konto 140 – Krótkoterminowe papiery wartościowe i inne środki pieniężne. Konto 140 służy do ewidencji innych środków pieniężnych, a także środków pieniężnych w drodze. Na stronie Wn konta 140 ujmuje się zwiększenia stanu innych środków pieniężnych, a na stronie Ma zmniejszenia stanu innych środków pieniężnych. Konto 140 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan innych środków pieniężnych albo sum pieniężnych w drodze. Do środków pieniężnych w drodze zalicza się: środki pieniężne znajdujące się między kasą jednostki a jej rachunkami bankowymi lub odwrotnie, środki pieniężne znajdujące się w drodze między rachunkami bankowymi jednostki Konto 201 – Rozrachunki z dostawcami. Konto 201 służy do ewidencji rozrachunków i roszczeń krajowych i zagranicznych z tytułu dostaw, robót i usług, w tym również zaliczek na poczet dostaw, robót i usług. No koncie 201 ewidencjonuje się zobowiązania z podziałem według kontrahentów. Konto 201 obciąża się za spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a uznaje za powstałe zobowiązania. Konto 201 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności powstałych na skutek np. złożonej reklamacji czy nadpłaty zobowiązań, saldo Ma oznacza stan zobowiązań. Konto 221 – Należności z tytułu dochodów budżetowych. Konto 221 służy do ewidencji należności jednostek budżetowych z tytułu dochodów budżetowych. Na stronie Wn konta 221 ujmuje się należności z tytułu dochodów budżetowych (w korespondencji z kontem 730 i 750) Na stronie Ma konta 221 ujmuje się wpłaty należności z tytułu dochodów budżetowych (w korespondencji z kontami 101 i 130) oraz zmniejszenia należności. Ewidencja szczegółowa do konta 221 powinna być prowadzona według dłużników i podziałek klasyfikacji budżetowej. Konto 221 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności z tytułu dochodów budżetowych, a saldo Ma stan zobowiązań jednostki budżetowej z tytułu nadpłat w tych dochodach. Konto 222 – Rozliczenie dochodów budżetowych. Konto 222 służy do ewidencji rozliczenia zrealizowanych przez jednostkę budżetową dochodów budżetowych. Na stronie Wn konta 222 ujmuje się dochody budżetowe przelane do budżetu, w korespondencji z kontem 130. Na stronie Ma konta 222 ujmuje się roczne przeksięgowania zrealizowanych dochodów budżetowych na konto 800, na podstawie rocznego sprawozdania budżetowego. Konto 222 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan dochodów budżetowych zrealizowanych do 31 grudnia, lecz nie przelanych na rachunek budżetu. Saldo konta 222 ulega likwidacji poprzez księgowanie przelewu do budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz nie przelanych do końca roku, w korespondencji z kontem 130. Konto – 223 Rozliczenie wydatków budżetowych. Konto 223 służy do ewidencji rozliczenia zrealizowanych przez jednostkę budżetową wydatków budżetowych. Na stronie Ma konta 223 ujmuje się okresowe wpływy środków budżetowych otrzymanych na pokrycie wydatków budżetowych jednostki, w korespondencji z kontem 130. Na stronie Wn konta 223 ujmuje się przeniesienie (na podstawie rocznego sprawozdania budżetowego) zrealizowanych w ciągu roku wydatków budżetowych jednostki na konto 800. Konto 223 może wykazywać saldo Ma, które oznacza stan środków budżetowych otrzymanych na pokrycie wydatków budżetowych, lecz niewykorzystanych do końca roku. Saldo konta 223 ulega likwidacji poprzez księgowanie przelewu na rachunek dysponenta wyższego stopnia środków budżetowych niewykorzystanych do końca roku, w korespondencji z kontem 130. Konto – 225 Rozrachunki z budżetami. Konto 225 służy do ewidencji rozrachunków z budżetami, z tytułu podatków, nadpłat w rozliczeniach z budżetami. Na stronie Wn konta 225 ujmuje się nadpłaty oraz wpłaty do budżetu, a na stronie Ma zobowiązania wobec budżetów. Ewidencja szczegółowa do konta 225 zapewnia możliwość ustalenia stanu należności i zobowiązań według każdego z tytułów rozrachunków. Konto 225 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma stan zobowiązań wobec budżetów. Konto – 229 Pozostałe rozrachunki publiczno-prawne. Konto 229 służy do ewidencji innych niż z budżetami rozrachunków publicznoprawnych, a w szczególności z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Na stronie Wn konta 229 ujmuje się należności oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a na stronie Ma zobowiązania, spłatę i zmniejszenie należności z tytułu rozrachunków publicznoprawnych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 229 zapewnia możliwość ustalenia stanu należności i zobowiązań według tytułów rozrachunków oraz podmiotów, z którymi są dokonywane rozliczenia, jak również według podziałek klasyfikacji budżetowej. Konto 229 może wykazywać dwa salda saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma stan zobowiązań. Konto 231 – Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń. Konto 231 służy do ewidencji rozrachunków z pracownikami jednostki i innymi osobami fizycznymi z tytułu wypłat pieniężnych i świadczeń rzeczowych zaliczonych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do wynagrodzeń, a w szczególności należności za pracę wykonywaną na podstawie stosuku pracy, umowy zlecenia, umowy o dzieło. Na stronie Ma konta 231 ujmuje się zobowiązania z tytułu wynagrodzeń. Na stronie Wn konta 231 ujmuje się w szczególności: 1) wypłaty pieniężne lub przelewy wynagrodzeń, 2) potrącenia wynagrodzeń obciążające pracownika. Konto 231 może wykazywać dwa salda .Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma stan zobowiązań jednostki z tytułu wynagrodzeń. Konto 234 – Pozostałe rozrachunki z pracownikami. Konto 234 służy do ewidencji należności, roszczeń i zobowiązań wobec pracowników z innych tytułów niż wynagrodzenia. Na stronie Wn konta 234 ujmuje się w szczególności: 1) wypłacone pracownikom zaliczki i sumy do rozliczenia na wydatki obciążające jednostkę, 2) należności z tytułu pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, 3) zapłacone zobowiązania wobec pracowników, 4) należności i roszczenia od pracowników z tytułu szkód. Na stronie Ma konta 234 ujmuje się w szczególności: 1) rozliczone zaliczki i zwroty środków pieniężnych, 2) wpłaty należności od pracowników. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 234 powinna zapewnić możliwość ustalenia stanu należności, roszczeń i zobowiązań z poszczególnymi pracownikami według tytułów rozrachunków. Konto 234 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo Ma stan zobowiązań wobec pracowników. Konto 240 – Pozostałe rozrachunki. Konto 240 służy do ewidencji należności i roszczeń oraz zobowiązań nieobjętych ewidencją na kontach 201-234. Na stronie Wn konta 240 ujmuje się powstałe należności i roszczenia oraz spłatę i zmniejszenie zobowiązań, a na stronie Ma powstałe zobowiązania oraz spłatę i zmniejszenie należności i roszczeń. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 240 powinna zapewnić ustalenie rozrachunków, roszczeń i rozliczeń z poszczególnych tytułów. Konto 240 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń, a saldo Ma stan zobowiązań. Konto 290 - „Odpisy aktualizujące należności” Konto 290 służy do ewidencji odpisów aktualizujących należności wątpliwe i odsetek od należności przypisanych, a nie wpłaconych. Należności wątpliwe to takie, co do których jest prawdopodobne, że nie zostaną zapłacone w terminie i w pełnej wysokości. Na stronie Ma ujmuje się odpisy aktualizujące należności w korespondencji z kontem 760 „Pozostałe przychody i koszty”, na podstawie PK i informacji o przesłance dokonania odpisu. W bilansie prezentujemy należności skorygowane o odpisy aktualizujące ich wartość. Odpisów aktualizacyjnych dokonujemy w odniesieniu do: 1. Należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości – do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, 2. Należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości – w pełnej wysokości należności, 3. Należności przeterminowanych lub nie przeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności – w wysokości oszacowanej kwoty odpisu, na podstawie doświadczenia. Na stronie Ma ujmuje się także naliczone, a niezapłacone na koniec kwartału odsetki od należności. Księgowanie odbywa się na podstawie PK, poprzez doksięgowanie lub wyksięgowanie(w przypadku uregulowania odsetek) należnych odsetek u danego kontrahenta (konto 221). Saldo konta 290 oznacza wartość odpisów aktualizujących należności oraz wartość należnych, a jeszcze niezapłaconych przez kontrahentów jednostki. Konto 300 – Rozliczenie zakupu. Konto 300 służy do ewidencji rozliczenia zakupu materiałów, towarów, robót i usług. Na stronie Wn ujmuje się faktury dostawców łącznie z naliczonym podatkiem VAT, na stronie Ma ujmuje się wartość przyjętych dostaw i usług: w kwocie brutto, jeżeli podatek VAT nie podlega zwrotowi w kwocie netto, jeżeli podatek VAT podlega zwrotowi kwotę podatku VAT podlegającą zwrotowi Konto nie wykazuje salda. Konto 400 – Koszty według rodzajów. Konto 400 służy do ewidencji kosztów prostych według rodzaju. Na stronie Wn ujmuje się poniesione koszty, a na stronie Ma ich zmniejszenia. Do kosztów zalicza się także nie podlegający zwrotowi podatek VAT z faktur zakupu oraz różnicę w podatku naliczonym wynikającą z ustalonej proporcji. Ewidencję szczegółową prowadzi się według pozycji planu finansowego oraz w przekrojach dostosowanych do potrzeb planowania, analizy i sprawozdawczości jak również według podziałki klasyfikacji budżetowej. Konto 400 może wykazywać w ciągu roku obrotowego saldo Wn, które wyraża wysokość poniesionych kosztów. Saldo konta 400 przenosi się w końcu roku obrotowego na konto 860. Konto 401 – Amortyzacja. Konto 401 służy do ewidencji kosztów amortyzacji od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, od których odpisy umorzeniowe są dokonywane stopniowo, według stawek amortyzacyjnych. Na stronie Wn konta 401 ujmuje się odpisy amortyzacyjne, a na stronie Ma przeniesienie kosztów amortyzacji na wynik finansowy. Konto 401 może wykazywać w ciągu roku obrotowego saldo Wn, które wyraża wysokość poniesionych kosztów amortyzacji. Saldo konta 401 przenosi się na końcu roku obrotowego na konto 860. Konto 490 – Rozliczenie kosztów. Konto 490 służy do ujęcia, w korespondencji z kontem 640 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”, kosztów rozliczanych w czasie, które ujęte są na koncie 400 w wartości poniesionej. Na stronie Wn ujmuje się zmniejszenia (miesięczne zapisy) rozliczeń międzyokresowych kosztów, na stronie Ma koszty podlegające rozliczeniu w czasie. Na koncie 490 ujmowane są przede wszystkim koszty polis ubezpieczeniowych i inne koszty, dotyczące przyszłych okresów, według zasady istotności. Saldo konta 490 przenoszone jest w końcu roku obrotowego na konto 860. Konto 640 – Rozliczenia międzyokresowe kosztów. Konto 640 służy do ewidencji kosztów przyszłych okresów sprawozdawczych (rozliczenia czynne). Na stronie Wn konta 640 ujmuje się koszty poniesione w okresie sprawozdawczym, a dotyczące przyszłych okresów. Na stronie Ma konta 640 ujmuje się zaliczenie kosztów okresu sprawozdawczego kosztów poniesionych w okresach poprzednich. Konto wykazuje saldo Wn , wyrażające koszty przyszłych okresów i jest ujmowane w aktywach bilansowych. Konto 730 – Sprzedaż towarów i wartość ich zakupu. Konto 730 służy do ewidencji sprzedaży towarów i usług i wartości ich zakupu. Na stronie Ma ujmuje się przychody ze sprzedaży, zwroty wydatków z lat ubiegłych, w korespondencji z kontami przede wszystkim zespołu 1 i 2. Na koncie 730 ujmuje się przychody ze sprzedaży bez należnego podatku od towarów i usług, który księgowany jest bezpośrednio na konto 225. W końcu roku obrotowego przenosi się przychody ze sprzedaży na stronę Ma konta 860 (Wn konto 730). Na koniec roku konto 730 nie wykazuje salda. Konto 750 – Przychody i koszty finansowe. Konto 750 służy do ewidencji przychodów i kosztów z tytułu operacji finansowych. Na stronie Wn konta 750 ujmuje się koszty operacji finansowych. Na stronie Ma konta 750 ujmuje się kwoty należne z tytułu operacji finansowych. Ewidencja szczegółowa do konta 750 powinna zapewnić wyodrębnienie przychodów finansowych z tytułu dochodów budżetowych według pozycji planu finansowego i powinna być prowadzona według podziałek klasyfikacji budżetowej. W końcu roku obrotowego przenosi się: 1) przychody finansowe na stronę Ma konta 860 (Wn konto 750), 2) koszty operacji finansowych na stronę Wn konta 860 (Ma konto 750) Na koniec roku konto 750 nie wykazuje salda. Konto 760 – Pozostałe przychody i koszty. Konto 760 służy do ewidencji przychodów i kosztów niezwiązanych bezpośrednio ze zwykłą działalnością jednostki, w tym wszelkich innych przychodów nie podlegających ewidencji na kontach 730,750. Konto 760 służy również do ewidencji zapisów uzupełniających związanych z rozliczeniem faktur wewnętrznych wynikających z przepisów o podatku VAT. Na koniec roku konta 760 nie wykazuje salda. Konto 761 – Pokrycie amortyzacji. Konto 761 służy do ewidencji równowartości amortyzacji ujętej na koncie 401. Na stronie Wn konta 761 ujmuje się przeniesienie salda konta na wynik finansowy, a na stronie Ma – równowartość amortyzacji ujętej na koncie 401, w korespondencji z kontem 800. W końcu roku obrotowego saldo konta 761 przenosi się na konto 860. Konto 800 – Fundusz jednostki. Konto 800 słuzy do ewidencji równowartości majątku trwałego i obrotowego jednostki i ich zmian. Na stronie Wn konta 800 ujmuje się zmniejszenia funduszu, przeksięgowanie, pod data 31.12. zrealizowanych dochodów budżetowych z konta 222 oraz przeksięgowanie, w roku następnym, pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego, straty bilansowej roku ubiegłego z konta 860. Na stronie Ma – jego zwiększenia, przeksięgowanie, pod datą 31.12 zrealizowanych wydatków budżetowych z konta 223 oraz przeksięgowanie, w roku następnym, pod data przyjęcia sprawozdania finansowego, zysku bilansowego roku ubiegłego z konta 860. Konto 800 wykazuje na koniec roku saldo Ma, które oznacza stan funduszu jednostki. Do konta 800 należy prowadzić ewidencję szczegółową, umożliwiającą ustalenie przyczyn zwiększeń i zmniejszeń funduszu. Konto 810 – Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje. Konto 810 służy do ewidencji równowartości wydatków dokonanych przez jednostkę ze środków budżetu na finansowanie inwestycji. Na stronie Wn konta 810 ujmuje się równowartość środków budżetowych wykorzystanych na finansowanie inwestycji jednostki budżetowej(zapis równoległy do zapłaty zobowiązań księgowany Wn 810 Ma 800-pod datą zapłaty). Na stronie Ma konta 810 ujmuje się przeksięgowanie, w końcu roku obrotowego, salda konta 810 na konto 800 -Fundusz jednostki. Ewidencję analityczną prowadzi się według podziałek klasyfikacji budżetowej. Na koniec roku konto 810 nie wykazuje salda. Konto 851 – Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Konto 851 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Środki pieniężne tego funduszu, wyodrębnione na specjalnym rachunku bankowym, ujmuje się na koncie 135-Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia. Saldo Ma konta 851 wyraża stan zakładowego funduszu działalności socjalnej. Do konta 851 powinna być prowadzona ewidencja szczegółowa umożliwiająca ustalenie: stanu zwiększeń i zmniejszeń ZFŚS z podziałem według tytułów Konto 860 – Straty i zyski nadzwyczajne oraz wynik finansowy. Konto 860 służy do ustalania wyniku finansowego jednostki oraz bieżącej ewidencji strat i zysków nadzwyczajnych. W ciągu roku obrotowego jednostki ujmują na stronie Wn konta 860 straty nadzwyczajne, a na stronie Ma – zyski nadzwyczajne. W końcu roku obrotowego na stronie Wn konta 860 ujmuje się sumę: poniesionych kosztów, w korespondencji z kontem 400 i 401 koszty operacji finansowych (Ma konto 750) Ma stronę Ma konta 860 ujmuje się w końcu roku obrotowego sumę: uzyskanych przychodów, w korespondencji z kontami zespołu 7 pokrycia kosztów amortyzacji, w korespondencji z kontem 761 Saldo konta 860 wyraża na koniec roku obrotowego wynik finansowy jednostki, saldo Wn – stratę netto, saldo Ma – zysk netto. Saldo przenoszone jest w roku następnym, pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego, na konto 800. KONTA POZABILANSOWE Konto 900 – techniczne pozabilansowe Konto 900 służy do zapisów dokonywanych na koncie 998. Na stronie Wn ujmuje się zaangażowane wydatki. Na stronie Ma ujmuje się wykonane wydatki. Na koniec roku konto nie wykazuje salda. Konto 905 – techniczne pozabilansowe Konto 905 służy do zapisów dokonywanych na koncie 980. Na stronie Wn ujmuje się wartość zrealizowanych wydatków oraz wartość planu niezrealizowanego. Na stronie Ma ujmuje się plan finansowy wydatków budżetowych. Konto 905 nie wykazuje salda na koniec roku. Konto 980 – plan finansowy wydatków budżetowych. Konto 980 służy do ewidencji planu finansowego wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych. Na stronie Wn konta 980 ujmuje się plan finansowy wydatków budżetowych oraz jego korekty(PK na podstawie Zarządzeń Prezydenta, Decyzji Dyrektora, poprzez wyksięgowanie lub doksięgowanie zmiany). Na stronie Ma konta 980 ujmuje się: równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych wartość planu niezrealizowanego Ewidencja szczegółowa do konta 980 jest prowadzona według podziałek klasyfikacji budżetowej. Konto 980 nie wykazuje salda na koniec roku. Konto 998 – Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego. Konto 998 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej danego roku budżetowego. Na stronie Wn konta 998 ujmuje się: równowartość sfinansowanych wydatków budżetowych w danym roku budżetowym, równowartość zaangażowanych wydatków, które będą obciążały wydatki roku następnego, Na stronie Ma konta 998 ujmuje się zaangażowanie wydatków, czyli wartość umów, decyzji i innych postanowień, których wykonanie spowoduje konieczność dokonania wydatków budżetowych w roku bieżącym. Ewidencja szczegółowa do konta 998 prowadzona jest według podziałek klasyfikacyjnych planu finansowego. Sumę wykazanego zaangażowania wykazuje się w sprawozdaniach kwartalnych Rb-28S, suma ta nie może być mniejsza od sumy wydatków wykonanych i występujących na koniec okresu zobowiązań wymagalnych w danym roku budżetowym. Przewyżkę zaangażowania ponad wykonane wydatki w danym roku budżetowym, przeksięgowuje się pod datą 31 grudnia na konto 999 „Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat”. Na koniec roku konto 998 nie wykazuje salda. Sposób ewidencji zaangażowania w poszczególnych paragrafach: Paragraf 3110 - według zawartego porozumienia z UP. 1. Paragraf 4010 - zaangażowanie liczone jest na podstawie zawartych umów o pracę, korygowane(na plus bądź na minus) na koniec kwartału do wysokości wykonania za dany kwartał. Części składowe wynagrodzenia tj. np. premia naliczana jest według przyjętej średniej. Paragraf 4110 - zaangażowanie naliczane jest na początku roku według zawartych umów o pracę i zawartych umów zleceń. Paragraf 4120 - zaangażowanie naliczane jest na początku roku według zawartych umów o pracę i zawartych umów zleceń. Paragraf 4170 - zaangażowanie naliczane jest według zawartych umów zleceń, umów o dzieło i korygowane do wysokości wykonania za dany okres rozliczeniowy. 2. Paragraf 4210 - zaangażowanie naliczane jest jako suma wydatków zrealizowanych plus suma zawartych , a niezrealizowanych umów na zakup materiałów i wyposażenia, plus zobowiązania z tytułu wydatków nie objętych umowami na koniec danego kwartału. 3. Paragraf 4260 - zaangażowanie naliczane jest na początek roku według średniego poziomu wydatków za poprzedni rok budżetowy i korygowane za dany okres rozliczeniowy do wysokości wykonania. 4. Paragraf 4270 - zaangażowanie naliczane jest jako suma wydatków zrealizowanych plus suma zawartych , ale jeszcze nie zrealizowanych umów na zakup usług remontowych, plus zobowiązania z tytułu wydatków nie objętych umowami na koniec danego kwartału. 5. Paragraf 4300 - zaangażowanie naliczane jest jako suma wydatków zrealizowanych plus suma zawartych , ale jeszcze nie zrealizowanych umów na zakup usług pozostałych, plus zobowiązania z tytułu wydatków nie objętych umowami na koniec danego kwartału. Paragraf 4360 - zaangażowanie naliczane jest na koniec I kwartału jako suma średniego wykonania za pierwsze 3 m-ce roku bieżącego, następne kwartały korygowane są (na plus bądź na minus) do wysokości wykonania. 6. Paragraf 4410 - zaangażowanie naliczane jest według zawartych umów o używanie samochodu osobowego stanowiącego własność pracownika do celów służbowych oraz dokonanych wydatków i zobowiązań z tytułu podróży służbowych. Na koniec kolejnych kwartałów naliczone wcześniej zaangażowanie korygowane jest o zrealizowane wydatki z tytułu umów o używanie samochodu osobowego stanowiącego własność pracownika. 7. Paragraf 4440 - zaangażowanie naliczane jest na koniec pierwszego kwartału jako suma planowanego zatrudnienia w danym roku i kwoty odpisu na ZFŚS. 8. W pozostałych, nie wymienionych paragrafach zaangażowanie naliczane jest jako suma dokonanych wydatków na dany kwartał plus zobowiązania. Konto 999 – Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat. Konto 999 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych przyszłych lat, które mają być zrealizowane w latach następnych. Na stronie Wn konta 999 ujmuje się równowartość zaangażowanych wydatków budżetowych w latach poprzednich, a obciążających plan finansów roku bieżącego jednostki budżetowej. Na stronie Ma konta 999 ujmuje się wysokość zaangażowanych wydatków lat przyszłych. Ewidencja szczegółowa do konta 999 prowadzona jest według podziałek klasyfikacyjnych planu finansowego. Na koniec roku konto 999 może wykazywać saldo Ma oznaczające zaangażowanie wydatków budżetowych lat przyszłych. §9 WYKAZ ZBIORÓW DANYCH TWORZĄCYCH KSIĘGI RACHUNKOWE Księgi rachunkowe prowadzone są metodą komputerową, przy użyciu programów komputerowych. Program komputerowy został zakupiony w firmie Sage Symfonia i jest wykorzystywany od 20.09.2000 r. Wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z określeniem ich struktury i wzajemnych powiązań , opis funkcji, jakie spełniają te zbiory w organizacji całości ksiąg rachunkowych oraz w procesach przetwarzania danych, zawiera załącznik nr 3 do niniejszej dokumentacji oraz dokumentacja techniczno-eksploatacyjna systemu informatycznego Symfonia Premium. Księga inwentarzowa prowadzona jest ręcznie i komputerowo (dotyczy tylko środków trwałych) Księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów i sald, które tworzą: dziennik, konta księgi głównej – ewidencji syntetycznej, konta ksiąg pomocniczych – ewidencji analitycznej, zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald ksiąg pomocniczych, wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz) Dziennik służy do zapisywania w porządku chronologicznym danych o operacjach gospodarczych. Zapisy w dzienniku są kolejno numerowane a sumy zapisów liczone w sposób ciągły. Dokonywanie w dzienniku zapisów odbywa się równocześnie z ewidencją na kontach księgi głównej. Na kontach ujmowany jest numer pozycji dziennika. Program komputerowy zapewnia automatyczną kontrolę ciągłości zapisów i przenoszenia obrotów. Konta księgi głównej służą do ujęcia zapisów w porządku systematycznym na kontach syntetycznych przewidzianych w zakładowym planie kont. Na konta księgi głównej wprowadza się pod datą otwarcia ksiąg rachunkowych salda początkowe aktywów i pasywów a następnie dokonuje za kolejne miesiące zapisów zarejestrowanych równocześnie w dzienniku. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej. Zapisy dokonane na kontach księgi głównej na koniec każdego roku obrotowego zabezpieczone są na komputerowym nośniku danych. Archiwizacja danych odbywa się tygodniowo, jako kopia bezpieczeństwa, na pamięci przenośnej, oraz po zamknięciu okresu sprawozdawczego na płytę CD. Konta ksiąg pomocniczych służą uszczegółowieniu i uzupełnieniu zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się w porządku systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek, komputerowych zbiorów danych uzgodniony z zapisami kont księgi głównej. Dla środków trwałych w ramach ewidencji analitycznej prowadzi się kartoteki dla każdego środka inwentarzowego oddzielnie obejmujące jego początkową wartość i umorzenie. Dla pozostałych środków trwałych w używaniu prowadzi się oddzielnie ewidencję ilościowo-wartościową, uzgodnioną na koniec roku z księgowaniem na koncie syntetycznym 013. Dla rozrachunków z pracownikami prowadzi się imienne karty wynagrodzeń pracowników według składników funduszu płac istotnych dla obliczenia świadczeń z tyt. ubezpieczenia społecznego oraz podatków. Zestawienie obrotów i sald księgi głównej oraz zestawienie obrotów i sald. Na podstawie zapisów na kontach księgi głównej sporządza się na koniec każdego miesiąca(nie później niż do 15 dnia następnego miesiąca) , a za ostatni miesiąc roku obrotowego do 85 dnia po dniu bilansowym zestawienie obrotów i sald zawierające: symbole i nazwy kont, obroty i salda narastająco od początku roku obrotowego w rozbiciu na poszczególne konta, sumę sald narastająco od początku roku obrotowego. Na koniec danego roku obrotowego sporządza się także zestawienie obrotów i sald kont ksiąg pomocniczych. Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz). Rolę inwentarza spełnia zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz zestawienie sald kont ksiąg pomocniczych sporządzone na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych. § 10 OPIS SYSTEMU PRZETWARZANIA DANYCH W jednostce do prowadzenia ksiąg rachunkowych wykorzystywany jest program Symfonia Finanse i Księgowość Premium 2007 od dnia 20.09.2000 r. Opis systemu przetwarzania danych zawierający: wykaz programów (algorytmów, funkcji), opis algorytmów i parametrów eksploatacyjnych, opis programowych zasad ochrony danych, metod zabezpieczania dostępu do danych, metod zabezpieczania dostępu do systemu informatycznego rachunkowości, zawiera dokumentacja techniczno-eksploatacyjna Symfonia Finanse i Księgowość, stanowiąca załącznik do niniejszej dokumentacji. Istotne funkcje i sposoby pracy programu w sposób syntetyczny opisuje załącznik nr 3 do niniejszej instrukcji. § 11 SYSTEM SŁUŻĄCY OCHRONIE DANYCH I ICH ZBIORÓW Zatwierdzone roczne sprawozdania finansowe podlegają trwałemu przechowywaniu. Pozostałe zbiory przechowuje się przez okres: księgi rachunkowe - 5 lat, karty wynagrodzeń pracowników i ich odpowiedniki - przez okres wymaganego dostępu do tych informacji, wynikający z przepisów emerytalnych, rentowych oraz podatkowych Osoby upoważnione do korzystania z systemu informatycznego rachunkowości, mające prawo do dokonywania zapisów księgowych w bazie danych systemu informatycznego rachunkowości mają obowiązek zmiany używanego hasła dostępu nie rzadziej niż co 2 miesiące. Nowe hasło przyjęte przez użytkownika powinno spełniać następujące kryteria: jego długość powinna być nie krótsza niż 5 znaków alfanumerycznych. Użytkownik, który nie zastosuje się do powyższego zalecenia, poniesie konsekwencje służbowe, w przypadku, gdy zaniechanie zmiany hasła było przyczyną naruszenia bezpieczeństwa zasobów informacyjnych systemu rachunkowości w jednostce. Osoba wyznaczona przez głównego księgowego ma obowiązek okresowego tworzenia zapasowych kopii zbiorów systemu informatycznego na pamięci zewnętrznej, nie rzadziej niż na koniec każdego tygodnia. Nośnik z zapasowymi kopiami ksiąg przechowywany jest w sejfie znajdującym się w pomieszczeniu biurowym działu księgowości. Do końca każdego miesiąca( po zamknięciu ksiąg rachunkowych danego okresu sprawozdawczego) tworzona jest kopia ksiąg rachunkowych na płycie CD. Dla zabezpieczenia zasobów informacyjnych systemu rachunkowości przed ich zniszczeniem oryginał ksiąg rachunkowych jest zlokalizowany na komputerze głównego księgowego. Zapasowa kopia na nośniku: zewnętrznej pamięci, jest przechowywana w sejfie znajdującym się w pomieszczeniu biurowym działu księgowości. Miesięczne kopie ksiąg rachunkowych przechowywane są w porządku chronologicznym w szafie pancernej w pomieszczeniu biurowym głównego księgowego. § 12 SPRAWOZDANIA FINANSOWE Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych sporządza się sprawozdania finansowe obejmujące: bilans rachunek zysków i start (wariant porównawczy) zestawienie zmian w funduszu jednostki, na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych (dzień bilansowy), to jest dzień 31 grudnia. Bilans sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 5 do rozporządzenia. Rachunek zysków i strat jednostki (wariant porównawczy) sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 8 do rozporządzenia. Zestawienie zmian w funduszu jednostki sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 9 do rozporządzenia. § 13 ZASADY KONTROLI WEWNĘTRZNEJ (FINANSOWEJ) Kontrola wewnętrzna (finansowa) obejmuje działania zmierzające do sprawdzenia i weryfikacji pracy działu księgowego. Czynności kontrolne polegają przede wszystkim na przeglądzie dokumentów i ksiąg rachunkowych oraz sprawozdania finansowego. Wewnętrzna kontrola finansowa obejmuje: badanie zgodności ksiąg rachunkowych z prawem bilansowym i przepisami w zakresie finansów publicznych, sprawdzenie prawidłowości rozwiązań stosowanych w księgach rachunkowych, sprawdzenie kompletności zapisów, sprawdzenie formalnych, merytorycznych i rachunkowych aspektów zapisów księgowych, analizę wydatków budżetowych jednostki. Wszystkie dokumenty stanowiące podstawę księgowania powinny być poddane kontroli przed zrealizowaniem i zaksięgowaniem. Dowody powinny być sprawdzone pod względem: merytorycznym, co polega na ustaleniu rzetelności ich danych, celowości, gospodarności i legalności operacji gospodarczych wyrażonych w dowodach oraz stwierdzeniu, że wystawione zostały przez właściwe jednostki formalno -rachunkowym, co polega na ustaleniu, że wystawione zostały w sposób technicznie prawidłowy, zawierają wszystkie elementy prawidłowego dowodu, że ich dane liczbowe nie zawierają błędów arytmetycznych. Kontrole dokumentów pod względem merytorycznym dokonuje Kierownik Sekcji Obiektów. kontrole dokumentów pod względem formalno-rachunkowym dokonują pracownicy działu księgowego. Pozostałe czynności w zakresie kontroli wewnętrznej (finansowej) sprawuje Główny Księgowy jednostki na podstawie wskazania w regulaminie organizacyjnym jednostki (zgodnie z art.44 Ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych)