Plan wynikowy
advertisement
Geografia | Bliżej geografii | Część 1 Przedmiotowy system oceniania Plan wynikowy Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Uczeń potrafi: Dział 1. Mapa 1. Geograficzny punkt widzenia • definiować pojęcia: • definiować elementy • podać powiązania między geografia, środowisko środowiska przyrodniczego, elementami środowiska przyrodnicze i geograficzne, podawać przykłady, przyrodniczego • wymienić elementy • podać źródła wiedzy i geograficznego. środowiska przyrodniczego. geograficznej. • omówić korelację geografii • omówić główne etapy z innymi dziedzinami nauki, rozwoju geografii, • podać przykłady osiągnięć • scharakteryzować geografii jako nauki. osiągnięcia geografii jako nauki. 2. Mapa źródłem informacji geograficznej • podać definicję mapy, • podać przykłady zastosowania mapy. • omówić rodzaje map. • wymienić i zdefiniować elementy mapy. • omówić podstawowe elementy, cechy i rodzaje map. 3. Skala mapy • podać definicję skali, • porównać wielkość skal. • obliczać odległość rzeczywistą na podstawie mapy. • przeliczać odległości na • omówić pojęcie • obliczać rzeczywiste podstawie różnych skal, generalizacji i jej roli powierzchnie, • przeliczać wszystkie rodzaje w tworzeniu map, • obliczać skale na podstawie skal. • obliczać skale na podstawie znajomości powierzchni. znajomości odległości. 4. Mapa i plan • podać różnice między mapą • analizować mapę i plan, a planem. • orientować mapę w terenie, • zdefiniować siatkę geograficzną i kartograficzną. • skonstruować prosty plan • omówić główne rodzaje okolicy, obliczając skalę, odwzorowań, • zdefiniować odwzorowanie. • podać przykłady odwzorowań umownych. • rozpoznawać rodzaje odwzorowań na podstawie siatek kartograficznych, • analizować mapy i plany, korzystając z programów komputerowych. 5. Język mapy • odczytać wysokość bezwzględną punktu. • rozpoznawać metody kartograficzne prezentacji treści na mapach. • analizować mapy satelitarne. • obliczać wysokość względną, • podawać nazwy metod kartograficznych. AUTOR: Izabela Szewczyk 1 • odczytywać rzeźbę na podstawie poziomic, • opisywać środowisko na podstawie mapy. • przedstawić rodzaje odwzorowań i ich zastosowanie. Geografia | Bliżej geografii | Część 1 Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Przedmiotowy system oceniania Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Uczeń potrafi: 6. Mapa świata • wskazać kontynenty i oceany na mapie. • charakteryzować rzeźbę • wskazać główne obiekty terenu na podstawie mapy. geograficzne na poszczególnych kontynentach. • wskazać położenie państw Europy. 7. Współrzędne geograficzne • wskazać na mapie półkule północną i południową, wschodnią i zachodnią. • zdefiniować długość i szerokość geograficzną, • opisać cechy południków i równoleżników. • odczytać położenie • wytyczyć trasę na obszaru, podstawie GPS. • opracować trasę podróży, uwzględniając współrzędne geograficzne. • odczytać położenie punktów na mapie. • wskazać położenie wielu obiektów geograficznych: przyrodniczych i politycznych. DZIAŁ 2. Kształt i ruchy Ziemi 8. Ziemia we Wszechświecie • podać definicje planety i gwiazdy, • wymienić kolejno planety Układu Słonecznego. • porównać cechy planety i gwiazdy, • wymienić cechy planet wewnętrznych i zewnętrznych. • opisać geocentryczny i heliocentryczny model budowy Wszechświata. • porównać model heliocentryczny i geocentryczny, • omówić fazy Księżyca. • omówić schematy zaćmienia Księżyca i Słońca. 9. Kształt i rozmiary Ziemi • podać nazwę kształtu Ziemi, • przedstawić argumenty • podać długość promienia potwierdzające kulistość ziemskiego i równika. Ziemi. • porównać kształt kulisty i elipsoidalny. • omówić cechy geoidy. • podać zasadę wyznaczania geoidy. 10. Ruch obrotowy Ziemi • określić kierunek i okres ruchu obrotowego. • przedstawić następstwa ruchu obrotowego w powiązaniu z jego cechami. • omówić przyczyny i konsekwencje działania siły Coriolisa. 11. Rachuba czasu • odczytywać czas z map stref • rozróżniać pojęcia czasu czasowych. miejscowego, strefowego i urzędowego. • omówić prędkość liniową • scharakteryzować i kątową ruchu następstwa ruchu obrotowego, obrotowego. • wymienić następstwa ruchu obrotowego. AUTOR: Izabela Szewczyk 2 • obliczać różnicę czasu • obliczać różnice wszystkich miejscowego na podstawie rodzajów czasu, różnicy długości • obliczać położenie na geograficznej. podstawie różnic czasu. • przedstawić zmianę czasu przy przekraczaniu południka 180°. Geografia | Bliżej geografii | Część 1 Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Przedmiotowy system oceniania Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Uczeń potrafi: 12. Ruch obiegowy Ziemi • zdefiniować ruch obiegowy • omówić cechy ruchu Ziemi. obiegowego, • podać daty początków astronomicznych pór roku, • określić, kiedy kąt padania promieni słonecznych w Polsce jest największy i najmniejszy. • podać kąt nachylenia osi • odczytywać położenie ziemskiej do płaszczyzny Słońca na tle orbity, gwiazdozbiorów Zodiaku, • omówić dzienną wędrówkę • omówić następstwa ruchu Słońca w różnych porach obiegowego. roku, w umiarkowanych szerokościach geograficznych. • zdefiniować aphelium i peryhelium. 13. Strefy oświetlenia Ziemi • wymienić strefy oświetlenia • podać cechy Ziemi, charakterystyczne, w tym • podać nazwę zasięg, stref oświetlenia obowiązującego w Polsce Ziemi. kalendarza. • opisywać oświetlenie Ziemi • obliczać kąt padania w ciągu roku w różnych promieni słonecznych szerokościach w dniach przesileń geograficznych, i równonocy w strefie • obliczać kąt padania międzyzwrotnikowej. promieni słonecznych w dniach przesileń i równonocy w strefie umiarkowanej. • rozpoznawać położenie miejsca po dziennej wędrówce Słońca w dniach przesileń i równonocy. DZIAŁ 3. Sfery Ziemi 14. Zróżnicowanie temperatury powietrza na Ziemi • scharakteryzować troposferę, • obliczyć średnią temperaturę powietrza (dobową i roczną) i amplitudę dobową i roczną temperatury powietrza. • wymienić warstwy atmosfery, • omówić zależność temperatury powietrza od szerokości geograficznej. AUTOR: Izabela Szewczyk 3 • analizować roczną amplitudę temperatury powietrza. • omówić przyczyny • przedstawić mechanizm zróżnicowania temperatury powstawania efektu powietrza na kuli ziemskiej. cieplarnianego i problem dziury ozonowej. Geografia | Bliżej geografii | Część 1 Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Przedmiotowy system oceniania Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Uczeń potrafi: 15. Wiatr wieje i wieje... • zdefiniować niż i wyż atmosferyczny oraz ciśnienie atmosferyczne i wiatr. • przedstawić ruch powietrza • scharakteryzować: pasaty, w układach barycznych na monsuny, bryzę, fen, półkuli północnej, • scharakteryzować • podać nazwy wiatrów cyrkulację powietrza i obszary ich występowania: w strefie pasaty, monsuny, bryza, międzyzwrotnikowej. fen. • omówić globalną cyrkulację • omówić wpływ powietrza, poszczególnych rodzajów • wyjaśnić przyczyny wiatrów na klimat. odchylania kierunków wiatrów. 16. Dlaczego pada? • wymienić warunki powstawania chmur i opadów. • rozróżnić podstawowe grupy chmur, • wskazać na Ziemi miejsca o największych i najmniejszych sumach opadów rocznych. • przedstawić rodzaje opadów (konwekcyjne, orograficzne, frontalne), • przedstawić warunki, w których dochodzi do pustynnienia. • wyjaśnić przyczyny • zdefiniować wilgotność zróżnicowania sum opadów bezwzględną i względną, rocznych i rocznego temperaturę punktu rosy, rozkładu opadów na poziom kondensacji. świecie, • podać przyczyny powstania wskazanych pustyń świata. 17. Pogoda i klimat • definiować pogodę i klimat. • omówić elementy pogody i składniki klimatu. • analizować i konstruować wykresy klimatyczne. • analizować mapy synoptyczne. • na podstawie zdjęć satelitarnych prognozować pogodę. 18. Zróżnicowanie klimatyczne naszej planety • wymienić strefy klimatyczne Ziemi. • omówić czynniki klimatotwórcze, • analizować wykresy klimatyczne. • podać zasięg stref klimatycznych, • konstruować wykresy klimatyczne. • charakteryzować poszczególne strefy klimatyczne. • wskazywać zależność działalności gospodarczej człowieka od klimatu, • scharakteryzować klimat miasta. • zdefiniować poszczególne elementy hydrologiczne. • opisać ruchy wody morskiej, • podać przykłady typów genetycznych jezior, • definiować pojęcia związane z siecią rzeczną. • analizować wpływ prądów • analizować oceany pod morskich na środowisko względem zróżnicowania wybrzeży, zasolenia, • rozpoznawać na mapie typy • rozpoznawać typy źródeł. mórz. 19. Woda na Ziemi – • wymienić elementy hydrologiczne, hydrosfera • podać przykłady wykorzystania wody w życiu i gospodarce człowieka. AUTOR: Izabela Szewczyk 4 Geografia | Bliżej geografii | Część 1 Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Przedmiotowy system oceniania Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Uczeń potrafi: 20. Co mamy pod nogami? • zdefiniować skałę, • podać główne grupy skał. • podać i zaklasyfikować do głównych grup skał przykłady skał ważnych dla gospodarki. • wyjaśnić pojęcie i omówić podział surowców mineralnych. • klasyfikować i rozpoznawać • omówić metamorfizm i jego skały wszystkich grup, znaczenie. podać ich zastosowanie. 21. Litosfera • podać główne warstwy wnętrza Ziemi, • zdefiniować płytę litosfery i podać przykład. • omówić budowę litosfery, • wskazać płyty litosfery. • omówić zjawiska na granicach płyt litosfery, • wymienić główne wydarzenia w poszczególnych erach dziejów Ziemi. • omówić przyczyny ruchu • omówić wydarzenia płyt litosfery, w poszczególnych erach • wymienić orogenezy, podać geologicznych, rodzaje gór z przykładami • omówić ruchy i ich charakterystyczne epejrogeniczne cechy. i izostatyczne. DZIAŁ 4. Rzeźbiarze lądów 22. Siły drzemiące we wnętrzu Ziemi • wymienić czynniki kształtujące rzeźbę powierzchni, • zdefiniować wulkanizm. • wymienić i zdefiniować • wskazać obszary sejsmiczne • dostrzegać zależności elementy budowy wulkanu. i występowania czynnych między granicami płyt • podać przykłady wulkanów, wulkanów na świecie. litosfery i obszarami • zdefiniować obszary aktywności sejsmicznej sejsmiczne i asejsmiczne. i wulkanicznej. 23. Rola wód w kształtowaniu krajobrazu • podać przykłady rzeźby terenu ukształtowanej przez wodę. • wymienić elementy rzeźby w poszczególnych odcinkach biegu rzeki, • rozróżnić wybrzeża erozyjne i akumulacyjne. AUTOR: Izabela Szewczyk 5 • scharakteryzować rzeźbotwórczą działalność rzeki w poszczególnych odcinkach (erozja, akumulacja). • wskazać nieczynne wulkany w Polsce, podając czas ich aktywności, • przygotować opisy wybuchów wulkanów w czasach historycznych. • omówić rzeźbotwórczą • omówić powstawanie atoli, działalność morza, (abrazja, • omówić rozwój polskiego akumulacja), wybrzeża. • podać przyczyny powstawania podstawowych typów wybrzeży. Geografia | Bliżej geografii | Część 1 Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Przedmiotowy system oceniania Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Uczeń potrafi: 24. Wędrujące wydmy • określić czynniki sprzyjające • zdefiniować akumulacyjną działalności wiatru. i erozyjną działalność wiatru, • podać przykłady form eolicznych. • klasyfikować formy eoliczne, • rozpoznawać wydmy: paraboliczną i barchan. • omówić powstawanie wiatrowych form erozyjnych (wskutek korazji, deflacji) i form akumulacyjnych, • podać przykłady regionów aktywnej działalności wiatru. 25. Lodowce • zdefiniować lodowce górski • omówić warunki i kontynentalny, powstawania lodowców. • podpisać elementy lodowca górskiego. • podać przykłady form erozyjnej i akumulacyjnej działalności lodowców górskiego i kontynentalnego. • charakteryzować formy • wskazać zasięgi zlodowaceń polodowcowe lodowców na świecie, podając górskiego przykłady współczesnych i kontynentalnego, podając form polodowcowych. przykłady. AUTOR: Izabela Szewczyk 6 • przedstawić zróżnicowanie wydm na świecie i w Polsce.
