REGULAMIN zajęć z Mikrobiologii i Immunologii dla studentów Wydziału Nauk o Zdrowiu PUM kierunek: pielęgniarstwo i położnictwo I rok studiów stacjonarnych - 2014/2015 Zajęcia z mikrobiologii odbywają się w formie wykładów i ćwiczeń oraz 15 godzin bez nauczyciela. Kończą się zaliczeniem na ocenę w formie pisemnego testu. Wykłady: 1. Obejmują wybrane zagadnienia z zakresu mikrobiologii. 2. Szczegółowy program wykładów jest zamieszczony na stronie internetowej www.pum.edu.pl w zakładce Katedra i Zakład Mikrobiologii i Immunologii oraz wywieszony w gablocie „WNoZ”w Katedrze. Zagadnienia omawiane na wykładach są wymagane do zaliczenia końcowego. 3. Obecność na wykładach jest obowiązkowa (zgodnie z Regulaminem PUM), potwierdzona podpisem na liście obecności. Nieobecności na wykładach skutkują przygotowaniem referatu zgodnego z tematyką wykładu. Ćwiczenia: 1. Odbywają się w grupach ustalonych przez Dziekanat. 2. Szczegółowy program ćwiczeń jest zamieszczony na stronie internetowej www.pum.edu.pl w zakładce Katedra i Zakład Mikrobiologii i Immunologii oraz wywieszony w gablocie „WNoZ”w Katedrze. 3. Na terenie Katedry obowiązują zasady BHP, z którymi studenci zapoznają się na pierwszym spotkaniu. 4. Studenci przychodzą na ćwiczenia przygotowani. 5. Na ćwiczeniach student samodzielnie wykonuje obowiązkowe zadania praktyczne i wypełnia przyniesiony protokół (do pobrania ze strony internetowej Katedry), który pod koniec zajęć jest oceniany przez asystenta prowadzącego. Ocena negatywna wymaga poprawienia w trakcie kolejnych ćwiczeń bądź na ćwiczeniach odróbkowych. 6. Obecność ćwiczeniach jest obowiązkowa. Nieobecności muszą być usprawiedliwione, zaliczone teoretycznie i odrobione praktycznie. 7. Odrabianie ćwiczeń odbywa się tylko po wcześniejszym zaliczeniu teoretycznym ćwiczenia – pisemnie lub ustnie u asystenta prowadzącego po zakończonym cyklu zajęć; 8. Nieobecność na więcej niż 50% ćwiczeń oraz wykładów w semestrze skutkuje otrzymaniem czerwonego warunku bez możliwości odrabiania. 9. Studenci zobowiązani są w ramach godzin bez nauczyciela do przygotowania w formie pisemnej referatu na podany przez asystenta temat, z którego rozliczają się w dniu zaliczenia końcowego. Zaliczenie końcowe: 1. Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia końcowego jest zaliczenie wszystkich wykładów i odrobienie/zaliczenie wszystkich ćwiczeń. 2. Zaliczenie końcowe ma formę testu (I i II termin); III termin – forma pisemna lub ustna. 3. Do zaliczenia testu składającego się z 40 pytań testowych konieczne jest 60% prawidłowych odpowiedzi. 4. Kryteria oceny testu teoretycznego: <24 pkt - niedostateczny, 24-27 pkt – dostateczny, 28-31 pkt. – dość dobry, 32-34 pkt – dobry, 35-37 pkt – ponad dobry, 38-40 pkt – bardzo dobry. 5. Wyniki zaliczenia z testu zostaną podane do wiadomości studentów w ciągu 5 dni roboczych. 6. Studenci mają prawo wglądu do karty odpowiedzi przez 1 tydzień od dnia ogłoszenia wyników. Uwaga: 1. Wszelkie sytuacje nieobjęte regulaminem będą rozpatrywane w trybie specjalnym na pisemny wniosek zainteresowanego, złożony w sekretariacie Zakładu. 2. Zgodnie z Zarządzeniem Rektora PUM nr 72/2012 obowiązuje zakaz posiadania podczas egzaminów i zaliczeń urządzeń elektronicznych umożliwiających porozumiewanie się z innymi osobami na odległość oraz rejestrowanie treści pytań zaliczeniowych. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Iwona Wojciechowska-Koszko – telefon kontaktowy: 91 4661665, e-mail: [email protected] Pielęgniarstwo/Położnictwo I rok - Mikrobiologia Liczba godzin dydaktycznych: 30 + 15 BN Wykłady – 20 godz: 10 x 1.30godz. Ćwiczenia – 10 godz: 3 x 2.30 godz Godziny bez nauczyciela – 15 godz. Punkty ECTS: 2 WYKŁADY: Wykład 1 () Morfologia i fizjologia bakterii, wirusów i grzybów. Podstawy klasyfikacji i identyfikacji drobnoustrojów. Podstawowe grupy drobnoustrojów. Genetyka drobnoustrojów - znaczenie praktyczne. Wykład 2 () Flora fizjologiczna człowieka. Chorobotwórczość i zjadliwość drobnoustrojów. Patogeneza zakażeń. Zasady pobierania i przesyłania materiałów do badań mikrobiologicznych. Opracowanie materiału w pracowni mikrobiologicznej, kliniczna interpretacja wyniku badania mikrobiologicznego (fizjologia, kolonizacja, zakażenie). Wykład 3 () Budowa i funkcja układu odpornościowego: reakcje odpornościowe w zakażeniach, nadwrażliwość, autoimmunizacja, transplantacja narządów, niedobory immunologiczne. Wykład 4 () Zakażenia dróg oddechowych i oka. Wykład 5 () Zakażenia dróg pokarmowych i moczowych. Wykład 6 () STD, zakażenia wewnątrzpłodowe i okołoporodowe. Wykład 7 () Zakażenia krwi, CUN, skóry i tkanki łącznej, kości. Zakażenia wirusowe: HIV, HBV, HCV, CMV, BKV. Wykład 8 () Podstawy dezynfekcji, sterylizacji i segregacji odpadów. Badania środowiskowe. Wykład 9 () Zakażenia szpitalne i pozaszpitalne, kontrola zakażeń. Zespół, komitet ds. zakażeń szpitalnych. Rejestracja zakażeń szpitalnych Antybiotykoterapia i oporność drobnoustrojów. Patogeny alarmowe. Wykład 10 () Immunoprofilaktyka zakażeń - szczepienia profilaktyczne i lecznicze, surowice odpornościowe. Kalendarz szczepień. Zakażenia stanowiące zagrożenie w zawodzie pielęgniarki/położnej przy kontakcie z krwią i wydalinami chorego, postępowanie poekspozycyjne. ĆWICZENIA: Ćwiczenie 1. Termin: Omówienie schematu badania mikrobiologicznego Demonstracja wymazów, podłoży transportowych i pojemników do pobierania materiałów. Omówienie skierowania na badanie mikrobiologiczne. Opracowanie materiału w pracowni mikrobiologicznej: badania mikroskopowe, posiewy, identyfikacja gatunku, oznaczanie wrażliwości na antybiotyki. Ocena różnych form i cech wzrostu bakterii i grzybów na podstawowych podłożach stałych: agar z krwią, MacConkeya, Chapmana, Sabourauda (kształt, wielkość, zabarwienie kolonii, wzrost mgławicowy, rodzaje hemolizy na podłożu agarowym z krwią) i płynnych (zmętnienie) na podstawie posiewów materiałów diagnostycznych, podłoża chromogenne. Wykorzystanie cech biochemicznych i antygenowych w różnicowaniu drobnoustrojów: ocena niektórych testów diagnostycznych (koagulaza, Streptokit) oraz gotowych zestawów do różnicowania biochemicznego drobnoustrojów typu API. Odczyt wrażliwości na antybiotyki (antybiogram, mykogram). Ocena preparatów bezpośrednich barwionych metodą Grama z różnych materiałów diagnostycznych (ropa, BAL, krew, wydzielina z pochwy). Wykonanie i oglądnięcie preparatu bezpośredniego barwionego metodą Grama z wymazu z pochwy (własny). Wykonanie posiewów z nosa i gardła. Studentki otrzymują wymazówki transportowe do pobrania w domu rano przed ćwiczeniem nr 2 wymazu z pochwy i odbytu w kierunku S.agalactiae. (wg instrukcji asystenta). Ćwiczenie 2 Termin: Film: Zakażenia szpitalne. Omówienie wyników badań różnych materiałów i interpretacja kliniczna (fizjologia, patologia, nosicielstwo). Posiewy ujemne i dodatnie + antybiogram + wypisany wynik: wymaz z nosa (nosicielstwo S. aureus), wymaz z gardła (angina paciorkowcowa), wydzielina ropna z czyraka (S. aureus), mocz (E. coli), kał (Salmonella Enteritidis), plwocina (S. pneumoniae), krew (S. epidermidis – zakażenie odcewnikowe), wydzielina z pochwy (rzeżączka, drożdżyca + preparaty). Ocena wykonanych posiewów z nosa i gardła. Wykonanie posiewów z powierzchni, powietrza, odcisków palców oraz w kierunku S.agalactiae. Wizyta w pracowni mikrobiologicznej. Zakażenia szpitalne Dochodzenie epidemiologiczne w zakażeniach szpitalnych – typowanie fenotypowe i genotypowe szczepów - demonstracja wyników PFGE. Patogeny alarmowe – MRSA, VRE, HLAR, ESBL+, KPC+, MBL+, MLSB – demonstracja mechanizmów oporności. Ćwiczenie 3 Termin: Film: Zakażenia HIV i HBV, HPV. Omówienie zastosowania diagnostyki serologicznej i genetycznej Zasady pobierania i transportowania materiałów do badań serologicznych i genetycznych. Demonstracja testów serologicznych i genetycznych stosowanych w diagnostyce (HBV - test Elisa), chlamydioza (IF), HPV (test genetyczny: amplifikacja i hybrydyzacja in situ), CMV, grypa (real-time PCR). Dezynfekcja i sterylizacja Kontrola procesu sterylizacji. Odczytanie chemicznych i biologicznych wskaźników kontrolujących procesy sterylizacji. Oglądanie płytek z działaniem promieni UV oraz posiewów palców, powierzchni, powietrza. Omówienie badania bakteryjnego zanieczyszczenia powietrza, powierzchni i sprzętu (metody: samoistna opadowa, z wymuszonym obiegiem powietrza). Ocena wykonanych posiewów z powierzchni, powietrza oraz odcisków palców. Ocena posiewu w kierunku S.agalactiae. Godziny bez nauczyciela (BN) Temat referatu: 1. Zasady prawidłowego pobierania i transportowania materiałów do badań mikrobiologicznych. 2. Kontrola zakażeń na różnych oddziałach szpitalnych (chirurgia, intensywna terapia, interna, urologia, pediatria). Podręczniki: 1.Mikrobiologia Podręcznik dla pielęgniarek, położnych i ratowników medycznych. red. P. Heczko, PZWL, 2005 2 Zakażenia szpitalne. D.Dzierżanowska Alpha-Medica Press, 2008 (wybrane rozdziały)