Kamila Wojas-Krawczyk Lublin Temat rozprawy doktorskiej: Ocena wpływu wybranych czynników uwalnianych przez komórki nowotworowe na proces ró˝nicowania, dojrzewania i funkcj´ autologicznych komórek dendrytycznych. Stypendium doktoranckie. ˚YCIORYS Urodziłam si´ 12 listopada 1978 roku w Białogardzie na Pomorzu Zachodnim. Dzieciƒstwo sp´dziłam w Połczynie Zdroju – uroczej miejscowoÊci uzdrowiskowej poło˝onej na Pojezierzu Drawskim. Majàc pi´tnaÊcie lat, razem z rodzinà przeprowadziłam si´ do Radomia, gdzie ukoƒczyłam VI Liceum Ogólnokształcàce im. Jana Kochanowskiego. W trakcie nauki w szkole Êredniej nie byłam przykładem dobrej uczennicy – szóstki i piàtki dostawałam tylko z tych przedmiotów, które naprawd´ lubiłam. Chemia i biologia nie miały przede mnà ˝adnych tajemnic. Dlatego wybór studiów nie stanowił problemu. Wiedziałam ˝e chc´ pracowaç w laboratorium, miałam tylko wàtpliwoÊci w jaki sposób ten cel osiàgnàç. Wahałam si´ pomi´dzy wyborem studiów na kierunku farmacji lub analityki medycznej. Ostatecznie zdecydowałam si´ na Oddział Analityki Klinicznej na Akademii Medycznej w Lublinie. Od pierwszego roku studiów starałam si´ mieç jak najlepsze wyniki; ogromnie lubiłam si´ uczyç i cały czas marzyłam, aby pracowaç naukowo na uczelni. Na III roku studiów zacz´łam działaç w naukowym kole studenckim przy Zakładzie Immunologii Klinicznej Akademii Medycznej w Lublinie. Poczàtkowo zaj´łam si´ badaniami zjawiska apoptozy limfocytów 1 krwi obwodowej u kobiet w ró˝nych fazach cyklu menstruacyjnego. Kolejnym tematem moich badaƒ, któremu jestem wierna do dzisiaj, stały si´ komórki dendrytyczne. Wyniki tych doÊwiadczeƒ zostały opublikowane w czterech artykułach oraz zaprezentowane na studenckich konferencjach naukowych. Nabytà wiedz´ poszerzyłam w trakcie praktyki w laboratorium naukowym Kliniki Dermatologii Charite na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. DoÊwiadczenia zdobyte w czasie studiów umo˝liwiły mi prowadzenie badaƒ wykorzystanych póêniej w pracy magisterskiej. Skoncentrowałam si´ w nich na generacji komórek dendrytycznych od osób zdrowych stosujàc podło˝a hodowlane z dodatkiem autologicznego osocza, ludzkiej albuminy, MCM, płynów zapalnych i nowotworowych. WartoÊç merytorycznà mojej pracy magisterskiej wzbogaciłam licznymi fotografiami wygenerowanych komórek dendrytycznych, wykonanych zwykłym analogowym aparatem fotograficznym na kolorowej kliszy. Nigdy nie zapomn´ rozbawienia mojej rodziny, kiedy okazało si´, ˝e na zdj´ciach, które przywiozłam do domu zamiast kroniki studenckiego ˝ycia, znajdujà si´ pi´knie wybarwione komórki dendrytyczne. Studia ukoƒczyłam z ocenà celujàcà uzyskujàc najlepszà Êrednià na roku. Moja praca magisterska zdobyła I miejsce w uczelnianym Konkursie na Najlepszà Prac´ Magisterskà i III miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Prac Magisterskich Akademii Medycznych. Studia doktoranckie rozpocz´łam w Zakładzie Immunologii Klinicznej jesienià 2002 roku pod kierunkiem prof. Jacka Roliƒskiego. Byłam jednym z członków zespołu współpracujàcego z Pracownià Cytobiologii Komórki w Warszawie działajàcà pod kierunkiem prof. Jerzego Kawiaka. W trakcie tej współpracy, którà mimo du˝ego nakładu pracy wspominam niezmiernie miło, prowadziliÊmy badania nad wykorzystaniem napromieniowanych komórek białaczkowych w terapii chorych na przewlekłà białaczk´ limfatycznà B-komórkowà. Uczestniczyłam równie˝ w badaniach klinicznych nad immunoterapià chorych na przewlekłà białaczk´ za pomocà komórek dendrytycznych, prowadzonych we współpracy z Klinikà Hematoonkologii i Transplantacji Szpiku 2 Lubelskiej Akademii Medycznej. W próbach terapii wykorzystywaliÊmy allogeniczne komórki dendrytyczne wygenerowane od osób zdrowych oraz komórki autologiczne. Cz´Êç badaƒ immunologicznych dotyczàcych tego projektu wykonałam podczas czteromiesi´cznego stypendium Deutscher Akademischer Austausch Dienst (DAAD) w Laboratorium Immunologii Nowotworów w Ulm, kierowanym przez prof. Michaela Schmitta. W trakcie sta˝u naukowego w tym laboratorium oceniałam swoistà odpowiedê przeciwnowotworowà u chorych przed, w trakcie i po zakoƒczeniu immunoterapii za pomocà szczepionek z komórek dendrytycznych. Zrealizowanie tych badaƒ pozwoliło stwierdziç obecnoÊç specyficznych antygenowo limfocytów we krwi chorych poddanych immunoterapii. Znajdujàc czas pomi´dzy licznymi przedsi´wzi´ciami naukowymi, zimà 2003 roku otworzyłam przewód doktorski i otrzymałam grant promotorski KBN, a wiosnà 2005 roku tak˝e grant finansowany z Europejskich Funduszy Strukturalnych (EFS). Celem moich badaƒ było opracowanie najskuteczniejszych metod hodowli komórek dendrytycznych od chorych na raka płuc i szpiczaka plazmocytowego w celu stworzenia immunologicznej szczepionki przeciwnowotworowej. Pomimo licznych publikacji w literaturze naukowej na temat metod generacji komórek dendrytycznych, wiele pytaƒ zwiàzanych z tym procesem pozostaje bez odpowiedzi. Dlatego te˝ poszukujàc optymalnej metody hodowli DCs, która mogłaby znaleêç zastosowanie w praktyce klinicznej, starałam si´ zdefiniowaç standardy hodowlane i jednoczeÊnie zbadaç wpływ czynników uwalnianych przez rozwijajàcy si´ nowotwór na skutecznoÊç generacji komórek dendrytycznych oraz na ich fenotyp i funkcj´. Hodowle komórkowe prowadziłam w trzech ró˝nych systemach hodowlanych: w obecnoÊci autologicznego osocza, allogenicznego osocza od zdrowych dawców i od chorych na ró˝ne typy nowotworów oraz ludzkiej albuminy. Wyniki mojej pracy sugerujà, ˝e produkcja szczepionki przeciwnowotworowej zło˝onej z komórek dendrytycznych u chorych na raka płuc mo˝e odbywaç si´ w podło˝u hodowlanym zawierajàcym własne osocze pacjentów. Natomiast generacja komórek dendrytycznych u chorych na szpiczaka plazmocytowego powinna odbywaç si´ w podło˝u zawierajàcym allogeniczne osocze od osób zdrowych lub ludzkà albumin´ i czynniki wzrostu dost´pne komercyjnie. Ludzka albumina, stosowana bez innych czynników wzrostu komórek jest niewystarczajàca do generacji komórek dendrytycznych zarówno u pacjentów, jak i u osób zdrowych. W najbli˝szym czasie szczepionka przeciwnowotworowa wyprodukowana według metodyki opracowanej w mojej pracy doktorskiej z póêniejszymi uzupełnieniami mo˝e zostaç zastosowana w immunoterapii chorych na niedrobnokomórkowego raka płuc. W czasie studiów ka˝dà wolnà chwil´ sp´dzałam pod ˝aglami. Nic te˝ dziwnego, ˝e zapragn´łam wziàç samodzielnie ster do r´ki i zrobiłam patent ˝eglarza jachtowego. W tym czasie, choç jeszcze z daleka, zetkn´łam si´ górami, które póêniej zastàpiły mi ˝eglarstwo. Niezwykła była tylko droga z Gorców i Tatr w góry wysokie. Z moim przyszłym m´˝em Pawłem zaplanowaliÊmy i zrealizowaliÊmy wypraw´ na Kilimand˝aro (5895 m n.p.m.) – naj- wy˝szy szczyt afrykaƒski i najwy˝szà samotnà gór´ na Êwiecie. Rok póêniej razem z Pawłem wspinaliÊmy si´ w Pirenejach i Alpach, zdobywajàc mi´dzy innymi pi´knà północnà Êcian´ Barre des Eçrins oraz pokonujàc włoskà drog´ na Mont Blanc (4808 m n.p.m.). Wraz z przyjaciółmi w 2004 roku zało˝yliÊmy Medyczny Klub Turystyczny w Lublinie. Rowerem przemierzaliÊmy ukraiƒskie bezdro˝a, ale jednym z pierwszych powa˝nych celów naszej działalnoÊci stała si´ wyprawa na najwy˝szy szczyt obu Ameryk – Aconcagua (6962 m n.p.m.) w Andach Ârodkowych. WspinaliÊmy si´ trudnà, lodowcowà drogà nazwanà od narodowoÊci jej pierwszych zdobywców Drogà Polaków. Teraz mojà uwag´ zaprzàta zupełnie nowe wyzwanie – byç mo˝e znacznie trudniejsze i bardziej odpowiedzialne ni˝ wszystko to, co do tej pory robiłam. W grudniu przyjdzie na Êwiat nasz synek i z m´˝em zastanawiamy si´ tylko, czy nasz Maluszek podzieli zainteresowania rodziców? Adres do korespondencji: Kamila Wojas-Krawczyk Zakład Immunologii Klinicznej AM ul. Jaczewskiego 8, 20-605 Lublin e-mail: [email protected] 3